Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Poemat Romantyzm
Na świetnym dworze księcia Bogusława
Nie było mowy o Rzeczpospolitéj:
Szlachta — narzędzie pańskiéj myśli skrytéj...
Władysław Syrokomla
Stare wrota
Senator chowa swe grosze do skrzyni,
Mnich się bogaci, panoszy bez granic,
Szlachcic o zbytki...
Władysław Syrokomla
Stare wrota
Czegóż nie działał ów motłoch łakomy
Na cudze grosze majętność i domy!
Na niewinnego potwarze...
Władysław Syrokomla
Stare wrota
Przy boku króla był Radziwiłł drugi,
A krewny księcia koniuszego bliski,
Mąż znakomity przez zacne...
Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
Rzekłbyś: apostoł — kiedy w niedzielę
Prostemi słowy uczył owczarnię,
Kiedy tłumaczył ze świętej księgi:
«Jak...
Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
Pod niegminną i niepodłą
Urodziliśmy się gwiazdą:
Herb Dęboróg nasze godło,
Stary Poleś nasze gniazdo...
Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
Gdyby przynajmniej statut wziął do ręki,
Proszę aspana, tam w czwartym rozdziale
Jak wołem pisze...
Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
Ksiądz definitor napomina srodze,
Bym oddał grunta aż do samej rzeki,
Proszę aspana, toż minęły...
Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
szlachcice mali
Zwykle przynoszą z domu dwa początki liche,
Bo dwa grzechy śmiertelne — lenistwo i...
Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
Nazajutrz wojewoda był zdrów po kąpieli,
I wydał dla nas ucztę. —
Kiedyśmy przy miodzie,
Wszystko...
Motyw: Szlachcic
Zaznaczyliśmy w ten sposób fragmenty określające styl życia, sposób zachowań, czy wygląd mający znamionować przynależność do stanu szlacheckiego. Ważne są także wartości wyznawane przez szlachtę: „a gdzie jest nobile verbum?” pyta Mefistofeles Twardowskiego w balladzie Mickiewicza — dotrzymywanie danego słowa stanowiło część szlacheckiego etosu, którego podstawą były zasady związane z honorem. W stosunku do postaci szlachcica hasłami komplementarnymi są: chłop, mieszczanin, Żyd, czy ksiądz jako określenia różnych stanów w dawnych społeczeństwach Europy.