Wiedzy dostań! A bądź jako chłopek, który już teraz trzema słowy Kopernika o stojącym słońcu...
I zginąć nie możem, ratując was, bo snadź nam Ojciec Niebieski jeszcze dni nasze do...
Już lat osiemdziesiąt, jak jęczymy w niewoli — to od innych narodów, to od rozumów własnych...
Chłopek, który wie, że modląc się w Bogu, może odwrócić wiatr od płonącej stodoły, wie...
Dziś trudno prawie uwierzyć, żeby rozmaite sprawy i urządzenia były na wsi do niedawna jeszcze...
Tak się przeciętnie rozkładała praca w gospodarstwach chłopskich. Naturalnie, gdzie dzieci były dorosłe albo gospodarstwo...
Jeżeli parobek czy dziewka byli pilni i trafili na dobrych gospodarzy, to pozostawali w jednym...
Dzięki temu motywowi mamy możliwość wskazania w utworach na postaci chłopów, charakterystyczny dla ludności wiejskiej system wartości, wzory zachowań, obyczaje, wierzenia, a także sposób współistnienia z innymi klasami społecznymi (zob. też: lud).
