Przypisy

Ałe szczoby cij łycar Bohuna ubyw (z ukr.) — ale żeby ten rycerz zabił Bohuna. [przypis redakcyjny]

A szczo? Ne kazały (ukr.) — a co, nie mówiłyśmy. [przypis redakcyjny]

baczu (ukr.) — widzę. [przypis redakcyjny]

Bahato utikło, bahato zabyły (z ukr.) — dużo uciekło, dużo zabili. [przypis redakcyjny]

bat'ko (ukr.) — ojciec. [przypis redakcyjny]

bat'ku (ukr.) — ojcze. [przypis redakcyjny]

bodiak (ukr.) — oset. [przypis redakcyjny]

bodiak (z ukr.) — roślina kolczasta [rodzaj wielkich krzaków ostu]. [przypis redakcyjny]

bohato (z ukr. bahato) — dużo, wiele. [przypis redakcyjny]

Boh znajet, szczo budet (z ukr.) — Bóg wie, co będzie. [przypis redakcyjny]

boimo (ukr.) — boimy. [przypis redakcyjny]

bojary (ros., ukr.) — rycerz, szlachcic ruski. [przypis redakcyjny]

bondar (ukr.) — bednarz. [przypis redakcyjny]

borba (z ukr.) — walka, bójka. [przypis redakcyjny]

braty ridnyje (ukr.) — bracia kochani. [przypis redakcyjny]

braty (ukr.) — bracia. [przypis redakcyjny]

Bude sława… Do kińca wika (z ukr.) — Będzie sława sławna Między Kozakami, Między przyjaciółmi, Na długie lata, Do końca wieków. [przypis redakcyjny]

Bude taka wijna, jakoi ne buwało (ukr.) — będzie taka wojna, jakiej jeszcze nie było. [przypis redakcyjny]

caban (ukr.) — wielki wół podolski; tutaj: wielki koń. [przypis redakcyjny]

chwost (starop., ukr.) — ogon. [przypis redakcyjny]

czeczuga (z ukr.) — rodzaj szabli. [przypis redakcyjny]

czereda (z ukr.) — trzoda, tłum. [przypis redakcyjny]

czerniec (z ukr.) — mnich, zakonnik. [przypis redakcyjny]

Czort by ich pobraw, i cei smerdiaczoi wody kazały pylnowaty (z ukr.) — czart by ich wziął, i tej śmierdzącej wody kazali pilnować. [przypis redakcyjny]

detyna (ukr.) — dziecko. [przypis redakcyjny]

detyna (z ukr.) — dziecko. [przypis redakcyjny]

doniu (ukr.) — córeczko. [przypis redakcyjny]

drużka (z ukr.) — przyjaciółka. [przypis redakcyjny]

duszu moju, świtło moje (z ukr.) — duszę moją, światło moje. [przypis redakcyjny]

Ej to ne pili pilili!… Ne tumany ustawały (z ukr.) — ej, to nie pyły pyliły, nie mgły wstawały. [przypis redakcyjny]

hody (ukr.) — chodź. [przypis redakcyjny]

Hołowu Kisielowu (z ukr.) — głowę Kisiela. [przypis redakcyjny]

hołowu spasajete (ukr.) — (własną) głowę ratujecie. [przypis redakcyjny]

hołubić (z ukr.) — pieścić, pielęgnować. [przypis redakcyjny]

hołysz (z ukr.) — golec, nędzarz. [przypis redakcyjny]

hore tobi (ukr.) — biada tobie. [przypis redakcyjny]

horyłka (z ukr.) — wódka. [przypis redakcyjny]

Hospody pomyłuj (ukr.) — Boże, bądź miłościw. [przypis redakcyjny]

Hospody pomyłuj (ukr.) — Boże, zlituj się. [przypis redakcyjny]

Hospody (ukr.) — Panie Boże. [przypis redakcyjny]

Hraju, pane (ukr.) — gram, panie. [przypis redakcyjny]

hroszy (z ukr.) — pieniądze. [przypis redakcyjny]

i did'ka ne boitsia (z ukr.) — nawet diabła się nie boi. [przypis redakcyjny]

I hroszi mało nam daw ataman, bo sam ne maw (z ukr.) — i pieniędzy mało nam dał ataman, bo sam nie miał. [przypis redakcyjny]

Ja jeho znaju (z ukr.) — znam go. [przypis redakcyjny]

ja joho lublu, ja ne dla hroszi tutki priszow (z ukr.) — kocham go, nie dla pieniędzy tu przyszedłem. [przypis redakcyjny]

Ja pyśmo widdaw (z ukr.) — oddałem list. [przypis redakcyjny]

Jaremie ne zderżysz (z ukr.) — Jeremiemu nie dasz rady. [przypis redakcyjny]

Jaże ne hirszy (z ukr.) — przecież nie jestem gorszy. [przypis redakcyjny]

kiń (z ukr.) — rzuć. [przypis redakcyjny]

kinę (z ukr.) — rzucę. [przypis redakcyjny]

Kołyb jeho trastia mordowała (z ukr.) — żeby go cholera wzięła. [przypis redakcyjny]

kołyby buw Lach, to by buw oreł (z ukr.) — gdyby był Polak, to by był orzeł. [przypis redakcyjny]

koły serdcie bołyt (z ukr.) — kiedy serce boli. [przypis redakcyjny]

komosić się (z ukr.) — dąsać się, gniewać się. [przypis redakcyjny]

korol do mene prisław (z ukr.) — król do mnie przysłał. [przypis redakcyjny]

korowody (z ukr.) — targi, trudności. [przypis redakcyjny]

kureń (z ukr.) — lepianka, chata dymna albo kurna (od: kurzyć); przekład Kitowicza nie jest dokładny. [przypis redakcyjny]

kuszcz (z ukr.) — krzew, krzak. [przypis redakcyjny]

łycari (ukr.) — rycerze. [przypis redakcyjny]

łycar (ukr.) — rycerz. [przypis redakcyjny]

Laszka biłoruczka (z ukr., pogard.) — Polka z białymi rękami, arystokratka. [przypis redakcyjny]

litaury (z ukr.) — wielkie bębny, kotły. [przypis redakcyjny]

Lude, spasajtes (z ukr.) — ludzie, ratujcie się. [przypis redakcyjny]

Ludy, spasajtes (ukr.) — ludzie, ratujcie się. [przypis redakcyjny]

ludy (ukr.) — ludzie. [przypis redakcyjny]

Meni korol pysaw (ukr.) — król mi pisał. [przypis redakcyjny]

mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna, zuch; Kozak. [przypis redakcyjny]

mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; zuch; Kozak. [przypis redakcyjny]

mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; zuch. [przypis redakcyjny]

mołojec (ukr.) — młody, dzielny mężczyzna, zuch; tu: Kozak. [przypis redakcyjny]

mołojec (z ukr.) — zuch, junak. [przypis redakcyjny]

Mowczy, pope! Ne twoje diło brechniu meni zadawaty! Chody no na dwir, nauczu ja tebe pułkownikiw zaporoskich szanowaty (z ukr.) — milcz, popie. To nie twoje zadanie zarzucać mi kłamstwo. Chodź na dwór, nauczę cię szanować pułkowników zaporoskich. [przypis redakcyjny]

Myłeńka moja, zazula moja (ukr.) — mileńka moja, kukułeczka moja. [przypis redakcyjny]

My Lachiw choczemo rizaty, a ty nasz czołowik (z ukr.) — my chcemy zabijać Polaków, a ty nasz człowiek. [przypis redakcyjny]

Naj korol bude w Warszawi (z ukr.) — niech król będzie w Warszawie. [przypis redakcyjny]

na nezabudesz (ukr.) — na nie zapomnisz, dla pamięci. [przypis redakcyjny]

na pohybel (ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis redakcyjny]

Na pohybel (ukr.) — śmierć! na zgubę! [przypis redakcyjny]

na pohybel (z ukr.) — na śmierć, na zgubę. [przypis redakcyjny]

na pohybel (z ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis redakcyjny]

Na sławu! Na szczastie (ukr.) — na sławę, na szczęście. [przypis redakcyjny]

na spasenie Lacham (z ukr.) — na ratunek Polakom. [przypis redakcyjny]

Ne budu howoryty na morozi (z ukr.) — nie będę rozmawiał na mrozie. [przypis redakcyjny]

Ne choczu, ne mohu, ne smiju (z ukr.) — nie chcę, nie mogę, nie śmiem. [przypis redakcyjny]

newdiaczna (z ukr.) — niewdzięczna. [przypis redakcyjny]

Ne zderżymo (ukr.) — nie damy rady, nie wytrzymamy. [przypis redakcyjny]

ne zderżyt (z ukr.) — nie da rady. [przypis redakcyjny]

Ne znaju, pane (ukr.) — nie wiem, panie. [przypis redakcyjny]

Ne znaju (ukr.) — nie wiem. [przypis redakcyjny]

ne znaju (ukr.) — nie wiem. [przypis redakcyjny]

nie zderżą (z ukr.) — nie dotrzymają, nie dadzą rady. [przypis redakcyjny]

oczeret (ukr.) — trzcina; szuwary, podmokłe zarośla. [przypis redakcyjny]

Oj, cei lubosti… Po wik ne zabudu (z ukr.) — Oj, ta miłość Gorsza od słabości! Słabość przetrzymam, Wyzdrowieję, A wiernej miłości Na wieki nie zapomnę. [przypis redakcyjny]

Oj, szczob toho Chmila perwsza kula ne mynuła (z ukr.) — oj, żeby tego Chmiela pierwsza kula nie minęła. [przypis redakcyjny]

petyhorski (z ukr., od petyhorzec) — jezdni, konni. [przypis redakcyjny]

pohybel (ukr.) — zguba, śmierć. [przypis redakcyjny]

polubił jak detynu ridnuju (z ukr.) — pokochałem jak rodzone dziecko. [przypis redakcyjny]

Pomyłujte, pane (ukr.) — zmiłujcie się, panie. [przypis redakcyjny]

pomyłuj (ukr.) — zmiłuj się. [przypis redakcyjny]