Kornel Makuszyński
Szatan z siódmej klasy
W „bawialni”, dlatego tak nazwanej, że nikt się tam nigdy nie bawił — bo chyba tylko...
W „bawialni”, dlatego tak nazwanej, że nikt się tam nigdy nie bawił — bo chyba tylko...
— Jestem bardzo stare — zabrzękło — bardzo stare! Odbiłom już więcej, niż to sobie wyobrazić możecie. A...
Ślady znać było na srebrze rosy: okrągłe kopyta klaczy, podłużne racice Hatory, lekkie stopy Pantery...
— Odgadłaś, księżniczko! — wykrzyknął chytrze malarz. — Imię tej, którą pan mój uwielbia do szaleństwa, zaczyna się...
Lustro daje możliwość spojrzenia sobie samemu prosto w twarz, konfrontacji z sobą i swymi czynami. Ważną rolę gra zwierciadło w Hamlecie: mają w nim się przejrzeć zbrodniczy Król i Królowa. Poza tym odbicie lustrzane stoi w szeregu zjawisk sobowtórowych (obok cienia, maski czy portretu). Niezwykle ciekawa scena, która łączy motyw lustra z sytuacją sobowtórową, pojawia się w Lalce Prusa. W paryskim hotelu Wokulski przeraża się na widok swojego odbicia, co prowadzi do refleksji filozoficznych i psychologicznych (bogata wiedza Prusa z tego zakresu znajduje swoje odbicie w jego twórczości). Swoistą fantazmatykę i metaforykę ma również lustro odbijające inne lustro — jest to sytuacja nieskończonych odbić: pustych, labiryntowych, melancholijnych, wiodących do zatracenia poczucia rzeczywistości i jej sensu.