Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!

Dowiedz się więcej

Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Jan Kochanowski, Dzieła polskie, tom 1, Państwowy Instytut Wydawniczy, wyd. 8, Warszawa, 1976

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Dariusz Gałecki, Julian Krzyżanowski, Barbara Otwinowska, Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Joanna Wenek.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Brooke Atwell@Flickr, CC BY-SA 2.0.

Fraszki
  1. Księgi pierwsze
    1. Do Baltazera
    2. Do Chmury
    3. O tymże (Wierzę, od początku świata...)
    4. Do gospodyniej
    5. Do gościa (Jeśli darmo masz te książki...)
    6. Do gościa (Nie pieść się długo z mymi książeczkami...)
    7. Do Hanny (Chybaby nie wiedziała, co znaczy twarz blada...)
    8. Do Jakuba
    9. Do Jana (Radzę, Janie, daj pokój przedsięwzięciu swemu...)
    10. Do Jósta (Wiesz, coś mi winien; miejże się do taszki...)
    11. Do Kachny (Pewnie cię moje zwierciadło zawstydzi...)
    12. Do Marcina (A więc by ty, Marcinie, przed tym nie ugonił...)
    13. Do Mikołaja Firleja (Jesliby w moich książkach co takiego było...)
    14. Do Mikołaja Mieleckiego (Nie dar jaki kosztowny, ale co przemogę...)
    15. Do miłości (Chyba w serce, Miłości, proszę, nie uderzaj...)
    16. Do paniej (Co usty mówisz, byś w sercu myśliła...)
    17. Do paniej (Imię twe, pani, które rad mianuję...)
    18. Do paniej (Pani jako nadobna, tak też i uczciwa!)
    19. Do Pawełka
    20. Do Pawła (Dobra to, Pawle, możesz wierzyć, szkoła...)
    21. Do Pawła (Pawle, rzecz pewna, u twego sąsiada...)
    22. Do Pawła Stępowskiego
    23. Do Stanisława (Co mi Sybilla prorokuje ninie?)
    24. Do Walka
    25. Epitafium dziecięciu (Byłem ojcem niedawno, dziś nie mam nikogo...)
    26. Epitafium dziecięciu (Ojcze, nade mną płakać nie potrzeba...)
    27. Epitafium Jędrzejowi Żelisławskiemu
    28. Epitafium Kosowi
    29. O tymże (Wczora pił z nami, a dziś go chowamy...)
    30. Epitafium Krysztofowi Sienieńskiemu
    31. Epitafium Wojciechowi Kryskiemu
    32. Drugie Temuż (Hiszpany, Włochy i Niemce zwiedziwszy...)
    33. Epitafium Wysockiemu
    34. Na Barbarę
    35. Na butnego
    36. Na Fortunę
    37. Na frasowne
    38. Na frasownego
    39. Na gospodarza
    40. Na grzebień
    41. Na hardego (Nie bądź mi hardym, chociaś wielkim panem...)
    42. Na hardego (Nie chcę w tej mierze głowy psować sobie...)
    43. Na kogoś
    44. Na Konrata
    45. Na łakome
    46. Na matematyka
    47. Na Matusza
    48. Na miernika
    49. Na młodość
    50. Na nabożną
    51. Na nieodpowiedną
    52. Na niesłowną
    53. Na niesłownego
    54. Na pany
    55. Na pieszczone ziemiany
    56. Na pijanego
    57. Na poduszkę
    58. Na posła papieskiego
    59. Na Sokalskie mogiły
    60. Na starą
    61. Na starość
    62. Na stryja
    63. Na swoje księgi
    64. Na Ślasę
    65. Na śmierć
    66. Na Świętego Ojca
    67. Na ucztę
    68. Na utratne
    69. O chłopcu
    70. O chmielu
    71. O dobrym panie
    72. O Doktorze Hiszpanie
    73. Ofiara (Łuk i sajdak twój, Febe, niech będzie, lecz strzały...)
    74. O fraszkach (Komu sto fraszek zda się przeczyść mało...)
    75. O fraszkach (Najdziesz tu fraszkę dobrą, najdziesz złą i śrzednią...)
    76. O gospodyniej (Proszono jednej wielkimi prośbami...)
    77. O gospodyniej (Starosta jednej paniej rozkazał objawić...)
    78. O Hannie (Serce mi zbiegło, a nie wiem inaczej...)
    79. O Hannie (Tu góra drzewy natkniona...)
    80. O Jędrzeju
    81. O Kachnie
    82. O kocie
    83. O księdzu
    84. O liście
    85. O Łazickim a Barzym
    86. O miłości (Próżno uciec, próżno się przed miłością schronić...)
    87. O prałacie
    88. O sobie
    89. O Staszku
    90. O ślachcicu polskim
    91. O śmierci
    92. O zazdrości
    93. O żywocie ludzkim (Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy...)
    94. O żywocie ludzkim (Wieczna Myśli, któraś jest dalej niż od wieka...)
    95. Raki
    96. Sen
    97. Z Anakreonta (Ciężko, kto nie miłuje, ciężko, kto miłuje...)
    98. Z Anakreonta (Ja chcę śpiewać krwawe boje...)
    99. Z Anakreonta (Kiedy by worek bogatego złota...)
    100. Z Anakreonta (Próżno się mam odejmować...)
    101. Za pijanicami
Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Fraszki, Księgi pierwsze, O gospodyniej (Proszono jednej wielkimi prośbami...)

Jan Kochanowski

O gospodyniej (Proszono jednej wielkimi prośbami...)

O gospodyniej (Starosta jednej paniej rozkazał objawić...) → ← O fraszkach (Najdziesz tu fraszkę dobrą, najdziesz złą i śrzednią...)

Spis treści

    1. Ciało: 1
    2. Kobieta: 1
    3. Kochanek: 1
    4. Mąż: 1
    5. Pożądanie: 1
    6. Żona: 1

    Jan KochanowskiFraszki, Księgi pierwszeO gospodyniej[1]

    1
    Kobieta, Pożądanie, Kochanek, Mąż, Żona, CiałoProszono jednej wielkimi prośbami,
    Nie powiem o co, zgadniecie to sami[2].
    A iż stateczna[3] była białagłowa[4],
    Nie wdawała się z gościem w długie słowa,
    5
    Ale mu z mężem do łaźniej kazała,
    Aby mu swoję myśl rozumieć dała.
    Wnidą do łaźniej, a gospodarz miły
    Chodzi by w raju[5], nie zakrywszy żyły[6].
    A słusznie, bo miał bindasz[7] tak dostały,
    10
    Żeby był nie wlazł w żadne famurały[8].
    Gość poglądając dobrze żyw[9], a ono[10]
    Barzo nierówno pany podzielono[11].
    Nie mył się długo[12] i jechał tym chutniej[13]:
    Nie każdy weźmie po Bekwarku[14] lutniej[15].

    Przypisy

    [1]

    Anegdota cytowana przez Poggia Braccioliniego w utworze De facto cuiusdam iusto sed bruto. [przypis redakcyjny]

    [2]

    Nie powiem o co, zgadniecie to sami — można się domyślać, że propozycja złożona przez gościa była jednoznacznie erotyczna. [przypis edytorski]

    [3]

    stateczna (przestarz.) — porządna, przyzwoita. [przypis edytorski]

    [4]

    białagłowa (starop.) — kobieta. [przypis edytorski]

    [5]

    Chodzi by w raju (…) — tak jak w raju, nago. [przypis edytorski]

    [6]

    żyła (starop.) — tu: męski członek. [przypis edytorski]

    [7]

    bindasz (starop.) — męski członek. [przypis edytorski]

    [8]

    famurały a. femurały (starop.; z łac. femoralia) — gacie, pludry, zarówno męskie, jak i damskie. [przypis edytorski]

    [9]

    dobrze żyw (starop.) — ledwie żywy. [przypis edytorski]

    [10]

    ono — tu: przyrodzenie. [przypis edytorski]

    [11]

    Barzo nierówno pany podzielono — (przyrodzenie) nierówno rozdzielone między mężczyznami; nie każdy mężczyzna jest dobrze obdarzony przez naturę. [przypis edytorski]

    [12]

    Nie mył się długo — tu: mył, kąpał się krótko [przypis edytorski]

    [13]

    chutniej (starop.) — chętniej. [przypis edytorski]

    [14]

    Bekwark (Walenty Greff, 1507–1576) — rodem z Siedmiogrodu, kompozytor i słynny lutnista na dworze Zygmunta Augusta. Pointa fraszki zacytowana została przez Piotra Statoriusza Stojeńskiego w gramatyce, co pozwala stwierdzić, że utwór powstał przed lipcem 1576 (data przedmowy gramatyki). [przypis redakcyjny]

    [15]

    Nie każdy weźmie po Bekwarku lutniej — powiedzenie to oznacza: nie każdy został równie szczodrze wyposażony przez naturę. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

    Filip Springer

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

    Nie bądź wuj ponury, wspieraj Wolne Lektury!

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
    Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Publiczne dotacje nigdy nie pokrywają wszystkich potrzeb biblioteki. Wsparcie czytelników jest niezbędne! Kliknij i dorzuć się!

    Nie wystarczy zeskanować książkę. Tekst musi jeszcze przejść proces redakcji językowej i technicznej oraz podwójną korektę. Sam widzisz, że to dużo pracy! Dlatego potrzebujemy Twojego wsparcia! Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.