Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna Katalog Autor
Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla

Sortuj:

Twórczość Władysława Syrokomli

Romantyzm Ballada Epika Gawęda Liryka Oda Poemat Reportaż podróżniczy Sonet Wiersz Alkohol Antysemityzm Bieda Bijatyka Błądzenie Błogosławieństwo Błoto Bóg Bogactwo Bohaterstwo Broń Burza Chciwość Chłop Chleb Choroba Chrystus Chrzest Cierpienie Cmentarz Cnota Córka Cud Czarownica Czary Czas Czyn Danse macabre Dar Dobro Dom Dorosłość Duch Duma Dwór Dworek Dworzanin Dźwięk Dzieciństwo Dziecko Dziedzictwo Filozof Głód Głupota Gniew Gość Gospodarz Gra Grób Grzech Gwiazda Hańba Historia Honor Interes Język Jedzenie Kaleka Kara Karczma Kłamstwo Kłótnia Klęska Kobieta Kochanek Koń Kondycja ludzka Konflikt Konflikt wewnętrzny Korzyść Kradzież Krew Król Krzywda Ksiądz Książka Kuszenie Kwiaty Łzy Las Lekarz Lenistwo Literat Los Lud Mądrość Małżeństwo Marzenie Maska Matka Matka Boska Mężczyzna Melancholia Miasto Mieszczanin Miłość Miłość niespełniona Miłość platoniczna Miłosierdzie Młodość Modlitwa Mucha Muzyka Nadzieja Naród Natura Nauczyciel Nauka Niebezpieczeństwo Niewola Noc Nuda Obcy Obowiązek Obraz świata Obyczaje Obywatel Ofiara Ogień Ojciec Ojczyzna Omen Opieka Oświadczyny Pamięć Pan Państwo Patriota Piękno Pielgrzym Pieniądz Pijaństwo Pobożność Podróż Poeta Poezja Pogrzeb Pokora Pokusa Pokuta Polak Polityka Polowanie Polska Poświęcenie Pożar Pozory Pozycja społeczna Praca Prawo Proroctwo Przekleństwo Przemiana Przemijanie Przemoc Przyjaźń Przysięga Przywódca Ptak Pycha Radość Religia Robak Rodzina Rośliny Rozczarowanie Rozstanie Rozum Rycerz Rzeka Śmierć Śpiew Świt Sąd Samobójstwo Samotność Sen Serce Sierota Słowo Sługa Służalczość Smutek Spotkanie Spowiedź Sprawiedliwość Starość Strach Strój Sumienie Syn Szaleństwo Szatan Szczęście Szkoła Szlachcic Sztuka Taniec Tchórzostwo Tęsknota Testament Tłum Trup Twórczość Ucieczka Uczeń Uczta Upadek Upiór Uroda Vanitas Wąż Walka Wdowa Wiara Więzień Więzienie Wiedza Wierność Wierzenia Wieś Wina Wiosna Władza Własność Woda Wojna Wolność Wróg Wspomnienia Wygnanie Wzrok Żałoba Żebrak Żołnierz Żyd Zabawa Zabobony Zaświaty Zbrodnia Zbrodniarz Zdrada Zemsta Ziemia Zło Zwątpienie Zwycięstwo

Tłumaczenia

O autorze

Władysław Syrokomla
Aut. Adam Szemesz, domena publiczna, Wikimedia Commons

Władysław Syrokomla

Ur.
29 września 1823 w Smolgów
Zm.
15 września 1862 w Wilno
Najważniejsze dzieła:
Margier, Urodzony Jan Dęboróg, Kasper Kaliński (Obrona Olsztyna), Janko Cmentarnik, Wielki Czwartek, Żywot poczciwego człowieka, Nagrobek obywatelowi; Chatka w lesie; Melodie z domu obłąkanych (zbiór poezji); Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna; Podróż swojaka po swojszczyźnie.

Właśc. Ludwik Władysław Kondratowicz, pseudonim artystyczny utworzył z drugiego imienia i nazwy herbu rodzinnego. Poeta, pisarz i tłumacz doby romantyzmu. Był piewcą swojskości (przeciwny emigracji), idei demokratycznych (lecz nie rewolucyjnych), ludowości i rdzennej kultury litewskiej. Nazywał siebie ,,lirnikiem wioskowym" (tytuł jednego z wierszy), piszącym dla ,,braci w siermiędze i braci w kapocie". Jego styl cechuje programowa prostota języka, humor, niekiedy ironia (np. w nawiązaniach do sielankowych opisów życia na wsi). Solidaryzował się z egzystencją chłopów i drobnej szlachty, krytykował egoizm ziemiaństwa. Jego poglądy na współczesne mu tematy społeczne wyrażają m.in. wiersze Hulaj dusza! i Wyzwolenie włościan.
Ważnym dokonaniem Syrokomli są przekłady łacińskojęzycznej literatury staropolskiej, m.in. Jana Kochanowskiego, Klemensa Janickiego, Sebastiana Klonowicza czy Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - w pracy tej celem było przybliżenie rodakom spuścizny kultury polskiej. Ponadto tłumaczył również współczesną poezję rosyjską i ukraińską (Rylejewa, Lermontowa, Niekrasowa, Szewczenki), a nawet wielkich romantyków niemieckich (Króla Olch Goethego, liryki Heinego), te jednak przekłady nie są wierne i służyły raczej Syrokomli dla wyrażenia cudzym słowem tego, czego sam, w warunkach rosyjskiej cenzury, nie mógł pisać.
Cieszył się popularnością w całym kraju, nie tylko na rodzinnej Litwie i Białorusi, ale również w Warszawie, Krakowie i w Wielkopolsce, gdzie w latach 50. przyjmowano go bardzo uroczyście. Ostatnie lata niedługiego życia Syrokomli naznaczył cień zbliżającego się powstania styczniowego. W 1861 r. wracając do Wilna z Warszawy, gdzie brał udział w manifestacjach patriotycznych (po części jako współpracownik ,,Kuriera Wileńskiego"), został aresztowany i uwięziony, a następnie osadzony przymusowo w Borejkowszczyźnie. Tam stworzył niezwykle dojrzałe liryki zebrane później w zbiorze Poezja ostatniej godziny (wyd. 1862, obejmują m.in. Melodie z domu obłąkanych). Dzięki usilnym staraniom przyjaciół zezwolono na jego powrót do Wilna na kilka miesięcy przed śmiercią. Został tam pochowany na cmentarzu na Rossie, a jego pogrzeb zgromadził tłumy i sam stał się demonstracją patriotyczną doby przedpowstaniowej.

Ruchawe pędził chwile mieszkaniec tej ziemi.
A ile doznał przygód! — i sam nie spamięta;
Czasem...

Władysław Syrokomla, Urodzony Jan Dęboróg
Na zamku słuckim dzielna niewiasta,
Wdowa po mężnym kniaziu Siemionie,
Stała w obronie swojego miasta...

Władysław Syrokomla, Marcin Studzieński
Sierota w strachu zemdlała, upadła
I słyszy we śnie, jakby głos widziadła:
«Owo te skarby...

Władysław Syrokomla, Gawędy, O skarbcu zaklętym
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.