Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna Katalog Autor
Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla

Poemat ✖ Liryka ✖ Romantyzm ✖
Sortuj:

Poemat Romantyzm Władysława Syrokomli

Bieda Błogosławieństwo Bóg Bogactwo Bohaterstwo Broń Burza Chciwość Chłop Choroba Chrystus Chrzest Cnota Córka Cud Czarownica Czary Czas Dar Dom Dorosłość Duma Dwór Dworek Dworzanin Dzieciństwo Dziecko Dziedzictwo Filozof Głupota Gość Gospodarz Gra Grób Grzech Hańba Historia Honor Interes Język Kara Kłamstwo Kłótnia Kobieta Kondycja ludzka Konflikt Konflikt wewnętrzny Korzyść Kradzież Krew Król Krzywda Ksiądz Książka Kwiaty Łzy Lenistwo Los Mądrość Marzenie Matka Mężczyzna Miłość Miłość platoniczna Miłosierdzie Młodość Muzyka Nadzieja Naród Natura Nauczyciel Nauka Niebezpieczeństwo Niewola Noc Obowiązek Obraz świata Obyczaje Obywatel Ofiara Ogień Ojciec Ojczyzna Omen Pamięć Państwo Patriota Piękno Pieniądz Pobożność Poeta Poezja Polak Polityka Polowanie Polska Pożar Pozory Pozycja społeczna Praca Prawo Proroctwo Przekleństwo Przemiana Przemijanie Przemoc Przysięga Przywódca Ptak Pycha Religia Rozum Rycerz Rzeka Śmierć Śpiew Świt Sąd Samobójstwo Sen Serce Słowo Sługa Służalczość Spowiedź Sprawiedliwość Starość Strach Sumienie Syn Szczęście Szkoła Szlachcic Testament Ucieczka Uczeń Upadek Upiór Wąż Walka Wiara Więzień Więzienie Wierność Wierzenia Wieś Wina Władza Własność Woda Wojna Wolność Wróg Wspomnienia Wygnanie Żołnierz Zabawa Zabobony Zaświaty Zdrada Ziemia Zwątpienie

O autorze

Władysław Syrokomla
Aut. Adam Szemesz, domena publiczna, Wikimedia Commons

Władysław Syrokomla

Ur.
29 września 1823 w Smolgów
Zm.
15 września 1862 w Wilno
Najważniejsze dzieła:
Margier, Urodzony Jan Dęboróg, Kasper Kaliński (Obrona Olsztyna), Janko Cmentarnik, Wielki Czwartek, Żywot poczciwego człowieka, Nagrobek obywatelowi; Chatka w lesie; Melodie z domu obłąkanych (zbiór poezji); Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna; Podróż swojaka po swojszczyźnie.

Właśc. Ludwik Władysław Kondratowicz, pseudonim artystyczny utworzył z drugiego imienia i nazwy herbu rodzinnego. Poeta, pisarz i tłumacz doby romantyzmu. Był piewcą swojskości (przeciwny emigracji), idei demokratycznych (lecz nie rewolucyjnych), ludowości i rdzennej kultury litewskiej. Nazywał siebie ,,lirnikiem wioskowym" (tytuł jednego z wierszy), piszącym dla ,,braci w siermiędze i braci w kapocie". Jego styl cechuje programowa prostota języka, humor, niekiedy ironia (np. w nawiązaniach do sielankowych opisów życia na wsi). Solidaryzował się z egzystencją chłopów i drobnej szlachty, krytykował egoizm ziemiaństwa. Jego poglądy na współczesne mu tematy społeczne wyrażają m.in. wiersze Hulaj dusza! i Wyzwolenie włościan.
Ważnym dokonaniem Syrokomli są przekłady łacińskojęzycznej literatury staropolskiej, m.in. Jana Kochanowskiego, Klemensa Janickiego, Sebastiana Klonowicza czy Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - w pracy tej celem było przybliżenie rodakom spuścizny kultury polskiej. Ponadto tłumaczył również współczesną poezję rosyjską i ukraińską (Rylejewa, Lermontowa, Niekrasowa, Szewczenki), a nawet wielkich romantyków niemieckich (Króla Olch Goethego, liryki Heinego), te jednak przekłady nie są wierne i służyły raczej Syrokomli dla wyrażenia cudzym słowem tego, czego sam, w warunkach rosyjskiej cenzury, nie mógł pisać.
Cieszył się popularnością w całym kraju, nie tylko na rodzinnej Litwie i Białorusi, ale również w Warszawie, Krakowie i w Wielkopolsce, gdzie w latach 50. przyjmowano go bardzo uroczyście. Ostatnie lata niedługiego życia Syrokomli naznaczył cień zbliżającego się powstania styczniowego. W 1861 r. wracając do Wilna z Warszawy, gdzie brał udział w manifestacjach patriotycznych (po części jako współpracownik ,,Kuriera Wileńskiego"), został aresztowany i uwięziony, a następnie osadzony przymusowo w Borejkowszczyźnie. Tam stworzył niezwykle dojrzałe liryki zebrane później w zbiorze Poezja ostatniej godziny (wyd. 1862, obejmują m.in. Melodie z domu obłąkanych). Dzięki usilnym staraniom przyjaciół zezwolono na jego powrót do Wilna na kilka miesięcy przed śmiercią. Został tam pochowany na cmentarzu na Rossie, a jego pogrzeb zgromadził tłumy i sam stał się demonstracją patriotyczną doby przedpowstaniowej.

„Nie!! przysięgam na bogów! że ja nie pozwolę,
Aby zginął bezbronny — jak wróżka wymaga —
Młodzian...

Władysław Syrokomla, Margier
W poszarpanych odzieżach, okryci kurzawą,
Dobyli sił ostatnich na obronę krwawą;
Krzycząc z ochrzypłej piersi...

Władysław Syrokomla, Margier
Choć jeszcze teraz, po ileż to razy!
Szkolną ławicę albo dzwonek przyśnię!
Niekiedy marzę, że...

Władysław Syrokomla, Urodzony Jan Dęboróg
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.