Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Jan Kasprowicz, Krzak dzikiej róży, Towarzystwo Wydawnicze, Lwów, 1898

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Robert | www.robertvandijk.com@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Jan Kasprowicz, W ciemności schodzi moja dusza, VII (Życia ogromne morze grzmi przede mną...)

Jan Kasprowicz

VII (Życia ogromne morze grzmi przede mną...)

VIII (Byłeś mi dawniej bożyszczem, o tłumie...) → ← VI (Ach! nieraz mi się zdaje...)

Spis treści

    1. Ciemność: 1 2
    2. Klęska: 1
    3. Kondycja ludzka: 1
    4. Melancholia: 1
    5. Morze: 1
    6. Natura: 1
    7. Odwaga: 1
    8. Okręt: 1 2
    9. Poeta: 1 2 3
    10. Prometeusz: 1
    11. Rozpacz: 1
    12. Samotnik: 1 2 3
    13. Strach: 1 2 3
    14. Tchórzostwo: 1
    15. Walka: 1 2
    16. Wiatr: 1
    17. Woda: 1
    18. Życie snem: 1 2 3
    19. Żywioły: 1 2

    Jan KasprowiczW ciemności schodzi moja duszaVII

    1
    Morze, Woda, Kondycja ludzkaŻycia ogromne morze grzmi przede mną,
    Ciemność, Melancholia, Samotnik, StrachA ja na brzegu stoję zadumany,
    Lękam się nawet spojrzeć na bałwany[1],
    Oczy mam tylko w dal utkwione ciemną.
    5
    OkrętŁódź na mnie czeka… Wrą żywiołów boje,
    Głosem trytonów[2] wzywając w odmęty,
    A ja się wiosła nie imam[3]: przeklęty,
    Samotny żeglarz, bez odwagi stoję.
    Życie snemPół sen, pół jawa — oto dzień żywota,
    10
    Pędzon na żwirach pustego wybrzeża,
    O które fala daremnie uderza,
    Daremnie z hukiem srebrne piany miota.
    Odwaga, Okręt, WalkaPancerne statki wyruszyły w drogę:
    Warczą ich koła, z paszcz buchają dymy
    15
    Płyną po głębiach jak ptaki–olbrzymy,
    Precz poza sobą zostawiwszy trwogę.
    Poeta, Samotnik, Życie snemA ja, w dal mając zatopione oczy,
    Na jawie przędę z mgieł obrazy senne,
    By okryć nimi to morze bezdenne,
    20
    Co z takim szumem swoją wieczność toczy.
    StrachNa karku tylko dreszcz mi usiadł blady
    I rwie mą przędzę bezlitosną dłonią:
    Natura, Walka, Wiatr, ŻywiołyChwila, a w chmurach pioruny zadzwonią,
    Mego wybrzeża wstrząsną się posady.
    25
    Chwila, a orkan[4] porwie swe obroże,
    Z nóg i z rąk swoich ciężkie pęta zrzuci
    I w zaślepieniu szaleństwa wywróci
    Z granic kotliny rozszalałe morze.
    Cały ten ogrom z łożyska wyważy:
    30
    Ku niebu wzdmie się ta pierś Lewiatana[5],
    By, płomieniami błyskawicy zlana,
    Opadnąć[6] z jękiem tonących żeglarzy…
    Topi się ołów przestworza! Z łoskotem,
    Z trzaskiem i sykiem już się woda pali!
    35
    Błogosławiony, kto ginie w tej fali,
    W walk żywiołowych rozognieniu złotem.
    Błogosławiony, kto pochwycił wiosła
    I jak bohater puścił się w swej łodzi
    Na wichr, co nad nim dziką pieśń zawodzi,
    40
    Na toń, co pod nim — w dziki szał urosła!
    Błogosławiony, kto z swej ludzkiej duszy
    Umie wykrzesać pokrewieństwo burzy,
    Swe błyskawice w głębinach zanurzy,
    Swoimi grzmoty przestworza poruszy!
    45
    Klęska, Poeta, Rozpacz, ŻywiołyZalewasz brzeg mój, rozhukany wirze?!
    Piekielna mściwość twe skrzydła rozpędza?
    Zalej go! zalej! wszak na nim śni nędza,
    Co swoje własne, gnuśne stopy liże!…
    PrometeuszZalej go! zalej! z ciałem Prometeja
    50
    W piarg[7] się rozpadły zębate opoki!
    Wybrzeże piasek zasypał głęboki:
    By stężał w turnię[8], znikła już nadzieja!
    TchórzostwoZalej go! zalej! ten mój brzeg przeklęty,
    Bezpłodny, pusty i jak rozpacz nagi:
    55
    Więzi mnie na nim trwożny brak odwagi,
    Gdy w krąg żeglarze spieszą na odmęty.
    O niema łódko, a przecież wymowę
    Strasznych demonów mająca!… O wiosło,
    Coś się ze ziemi, jak gigant, podniosło
    60
    I idziesz na mnie, na senną mą głowę!
    Falo, wiodąca wciąż ze sobą wojnę!
    Śmiałe, po falach wciąż krążące statki!
    Żagle, rozwiane niby kwiecia płatki!
    Maszty, w tysiąc flag różnobarwnych strojne!
    65
    Ciemność, StrachŻycia ty morze, tak grzmiące przede mną,
    Gdy ja, na brzegu stojąc zadumany,
    Lękam się nawet spojrzeć na bałwany
    I wzrok mam tylko w dal utkwiony ciemną! —
    Poeta, Samotnik, Życie snemGdy ja, w dal mając zatopione oczy,
    70
    Na jawie przędę z mgieł obrazy senne,
    By okryć nimi to morze bezdenne,
    Co z takim szumem swoją wieczność toczy.

    Przypisy

    [1]

    bałwany — tu: wzburzone fale. [przypis edytorski]

    [2]

    tryton — w mit. gr. bóstwo morskie, które należało do orszaku boga wód, Posejdona; tryton miał postać półczłowieka półwęża. [przypis edytorski]

    [3]

    nie imać się — nie brać się do czegoś, nie dotykać czegoś. [przypis edytorski]

    [4]

    orkan — silny wiatr, huragan. [przypis edytorski]

    [5]

    Lewiatan — wzmiankowany w Biblii mityczny potwór, wąż morski, którego ciało zwinięte w domykającą się figurę, symbolizuje nieskończoność. [przypis edytorski]

    [6]

    Opadnąć — dziś popr.: opaść. [przypis edytorski]

    [7]

    piarg — usypisko kamieni; nagromadzenie u podnóża stoku odpadłych od stromego zbocza okruchów skalnych. [przypis edytorski]

    [8]

    turnia — skalisty, ostry szczyt. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Lektury szkolne muszą być wolne! Darmowy i łatwy dostęp do każdej lektury — skoro jest obowiązkowa — powinien być zagwarantowany dzieciakom.

    Robert Koszucki

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

    Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

    Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Bez wsparcia czytelników Wolne Lektury nie będą się rozwijać. Nie pozwól na to! Kliknij i dorzuć się!

    Pamiętasz, jak w szkolnej bibliotece były dwa egzemplarze książki, którą trzeba było przeczytać na pojutrze? Dzięki Wolnym Lekturom każdy uczeń ma dostęp do wielu potrzebnych mu lektur! Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.