Przypisy

admirabilia (łac.) — sprawy godne podziwu. [przypis redakcyjny]

admirować (z fr.) — podziwiać. [przypis redakcyjny]

ad mitiorem et saniorem mentem (łac.) — do spokoju i zdrowego rozsądku. [przypis redakcyjny]

ad modernum (…) statum — do obecnego stanu. [przypis redakcyjny]

Admodum Reverendis, Venerabilibus honorandisque viris praepositis (…) citamus pro eo — Wielce wielebnym, czcigodnym i szanownym proboszczom, plebanom, wikariuszom, komendarzom, altarystom, psałterzystom, mansjonarzom, kierownikom szkół, organistom i innym uprawnionym wykonawcom, wezwanym mocą niniejszego pisma, pozdrowienie w Panu. Polecamy wam na mocy świętego posłuszeństwa i pod karą ekskomuniki (klątwy), abyście na instancję N. N., gdy i kiedy będziecie wezwani lub który z was będzie wezwany, osobiście przystąpiwszy do N. N. zapozwali go, którego my także zapozywamy o to… [itd.]. [przypis redakcyjny]

admonicja — napomnienie, nagana. [przypis redakcyjny]

admonicji — upomnienia, wezwania. [przypis redakcyjny]

ad munditiem (łac.) — ku ochędóstwu. [przypis redakcyjny]

ad mutuum amplexum (łac.) — dla wzajemnego powitania. [przypis redakcyjny]

ad oboedientiam (łac.) — do posłuszeństwa. [przypis redakcyjny]

ad occidentem (łac.) — na zachodzie. [przypis redakcyjny]

a Domino factum est istud (łac.) — owa rzecz jest stworzona przez Boga. [przypis redakcyjny]

Adon — Adonis, mityczny młodzian, kochany przez Afrodytę; tu: kochanek. [przypis redakcyjny]

Adonai (hebr.) — Wszechmocny; określenie Boga, zamiast właściwego imienia: Jahwe, którego przepisy religii żydowskiej zabraniały wymawiać. [przypis redakcyjny]

Adonis (mit. gr.) — niezwykłej urody młodzieniec, w którym zakochała się Afrodyta; gdy zginął na polowaniu rozdarty kłami dzika, bogini uprosiła Zeusa, aby wyprowadził duszę kochanka z Hadesu i oblekł ją w dawne piękne ciało; odtąd Adonis sześć miesięcy spędzał przy Afrodycie, pozostałą część roku w świecie umarłych. [przypis redakcyjny]

Adonis (mit. gr.) — piękny chłopiec, ulubieniec Afrodyty. [przypis redakcyjny]

Adonis — w mit. gr. piękny młodzieniec, kochanek bogini Afrodyty. [przypis redakcyjny]

ad oppugnationem (łac.) — do dobywania. [przypis redakcyjny]

ad opus belli (łac.) —- do dzieła wojennego; na wojnę. [przypis redakcyjny]

ad patres (łac.) — do ojców. [przypis redakcyjny]

ad perfectionem (łac.) — do zupełnego. [przypis redakcyjny]

ad perpetuam rei memoriam (łac.) — na wieczną rzeczy pamiątkę. [przypis redakcyjny]

ad personam (łac.) — do osoby. [przypis redakcyjny]

ad pinguem glaebam (łac.) — do tłustej roli. [przypis redakcyjny]

ad posteritatem meruimus — zasłużyliśmy na przyszłość. [przypis redakcyjny]

ad praefixum (…) locum (łac.) — do oznaczonego miejsca. [przypis redakcyjny]

ad praesens elucescunt (łac.) — teraz na jaw wychodzą. [przypis redakcyjny]

ad praesens (łac.) — na chwilę. [przypis redakcyjny]

ad praesens (łac.) — obecnie. [przypis redakcyjny]

ad praesens (łac.) — teraz. [przypis redakcyjny]

ad primum (łac.) — co do pierwszego. [przypis redakcyjny]

ad probandum suas incubentias (łac.) — do udowodnienia praw dzierżenia. [przypis redakcyjny]

ad propria (łac.) — do swojej własności [przypis redakcyjny]

Adrast — król indyjski. [przypis redakcyjny]

Adrastyja — Adrastia (Nemezis), bogini sprawiedliwości, personifikacja doli ludzkiej, przeznaczenia. [przypis redakcyjny]

ad rationem (łac.) — na rachunek. [przypis redakcyjny]

ad recognoscentiam (łac.) — do rozpoznania. [przypis redakcyjny]

ad regnandum (łac.) — do korony. [przypis redakcyjny]

ad regrressum (łac.) — do powrotu. [przypis redakcyjny]

ad rem (łac.) — do rzeczy. [przypis redakcyjny]

(Adres:) à Madame, Madame de Bécu, à Krzemieniec (en Volhynie) — na ostatniej stronie nieznaną ręką dopisano: „proszę cię, ten list odeszlij umyślnym do Krzemieńca, żądając świadectwa, jako oddany doszedł”. [przypis redakcyjny]

Adresatem fraszki był zapewne Stanisław Kempiński, starosta muszyński w latach 1579–1589. [przypis redakcyjny]

Adresatem fraszki jest zapewne Jost Ludwik Decjusz (por. przyp. do fr. I 29). [przypis redakcyjny]

Adria — nowsze wydania krytyczne np. Caselli, mają Andria: miasto pod Bari w południowych Włoszech. [przypis redakcyjny]

ad rogum monumenta nostra damnantur (…) (łac.) — pomniki nasze skazywane są na stos. Trudno się nie śmiać z głupoty tych, co mniemają, że potęgą obecną można zniszczyć nawet pamięć wieku następnego. [przypis redakcyjny]

A drugi (…) Gwido Posthum — rozumie się: śpiewa o jej, tj. Lukrecji Bentywoli sprawach. [przypis redakcyjny]

Adrya — miasto w północnych Włoszech, od którego Morze Adriatyckie otrzymało nazwę. [przypis redakcyjny]

ad scamnum asinorum (łac.) — do oślej ławy. [przypis redakcyjny]

ad scamnum asinorum (łac.) — do oślej lawy. [przypis redakcyjny]

ad secundam illationem (łac.) — co do drugiego wniosku. [przypis redakcyjny]

ad senectam (łac.) — ku starości. [przypis redakcyjny]

ad Septembrem (łac.) — do września. [przypis redakcyjny]

ad septemtrionem (łac.) — ku północy. [przypis redakcyjny]

ad societatem belli (łac.) — do udziału w wojnie. [przypis redakcyjny]

ad societatem (łac.) — do wspólnego działania. [przypis redakcyjny]

ad statum anni huius (łac.) — do zdarzeń tego roku. [przypis redakcyjny]

ad sufficientiam (łac.) — dostateczne. [przypis redakcyjny]

ad testimonium okulatów (łac.) — na świadectwo naocznych świadków. [przypis redakcyjny]

Ad tot instantias — na tyle domagań. [przypis redakcyjny]

Adua — pod Aduą (stolica prowincji Tigre w północnej Abisynii) pokonali ich [Włochów; red. WL] w r. 1896 Abisyńczycy. [przypis redakcyjny]

adulterium (z łac.) — cudzołostwo. [przypis redakcyjny]

ad usum (łac.) — do użytku. [przypis redakcyjny]

advena (łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adversae factionis fomenta (łac.) — knowania przeciwnego stronnictwa. [przypis redakcyjny]

adversa (…) prospera (łac.) — dola (…) niedola. [przypis redakcyjny]

adversitas (łac.) — przeciwność. [przypis redakcyjny]

adversitates fortunae et iniurias caeli (łac.) — przeciwności losu i srogość klimatu. [przypis redakcyjny]

adversitates (łac.) — przeciwności. [przypis redakcyjny]

adverso pectore (łac.) — z przodu, w pierś. [przypis redakcyjny]

ad victum (łac.) — żywność; por. wikt. [przypis redakcyjny]

advienne ce que pourra (franc.) — niech się dzieje, co chce. [przypis redakcyjny]

ad violenta media (łac.) — do gwałtownych środków. [przypis redakcyjny]

ad vitae tempora (łac.) — do zgonu. [przypis redakcyjny]

ad votum in frequentia (łac.) — do zakonnego ślubu w obecności. [przypis redakcyjny]

ad votum (łac.) — do ślubu. [przypis redakcyjny]

adwena (z łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adwent (z łac.) — okres postu przed Bożem Narodzeniem. [przypis redakcyjny]

adwersarza — przeciwnika. [przypis redakcyjny]

adwersarz — przeciwnik. [przypis redakcyjny]

adwersarz (starop.) — nieprzyjaciel. [przypis redakcyjny]

Adyg — Adyga, rzeka w płn. Włoszech. [przypis redakcyjny]

aegrotus, quamdiu animam habet, spem habet (łac.) — chory, dopóki dusza w ciele, nie traci nadziei. [przypis redakcyjny]

Aemilius — zwyciężony przez Hannibala r. 216 p.n.e. [przypis redakcyjny]

aemulabantur (łac.) — szli w zawody. [przypis redakcyjny]

Aenobarbus — Miedzianobrody, Rudobrody, przydomek Nerona. [przypis redakcyjny]

aequaliter (łac.) — równo. [przypis redakcyjny]

aeroplan (przestarz.) — samolot. [przypis redakcyjny]

aerumnarum plena est (łac.) — jest pełna trosk. [przypis redakcyjny]

Aerumnarum plenus (łac.) — pełen trosk. [przypis redakcyjny]

afekcją (forma B.lp r.ż.) — wrażliwość. [przypis redakcyjny]

afektacja — tu: chęć, żądanie. [przypis redakcyjny]

afektacja — tu: usłużność. [przypis redakcyjny]

afektacja — życzenie. [przypis redakcyjny]

afekt (daw.) — uczucie, życzliwość. [przypis redakcyjny]

afekt (daw.) — uniesienie. [przypis redakcyjny]

afektować — pragnąć. [przypis redakcyjny]

afektować — prosić. [przypis redakcyjny]

afektować — życzyć sobie. [przypis redakcyjny]

afekt — tu: skłonność. [przypis redakcyjny]

afekt — uczucie. [przypis redakcyjny]