Przypisy

ad mitiorem et saniorem mentem (łac.) — do spokoju i zdrowego rozsądku. [przypis redakcyjny]

ad munditiem (łac.) — ku ochędóstwu. [przypis redakcyjny]

ad mutuum amplexum (łac.) — dla wzajemnego powitania. [przypis redakcyjny]

ad oboedientiam (łac.) — do posłuszeństwa. [przypis redakcyjny]

ad occidentem (łac.) — na zachodzie. [przypis redakcyjny]

a Domino factum est istud (łac.) — owa rzecz jest stworzona przez Boga. [przypis redakcyjny]

ad oppugnationem (łac.) — do dobywania. [przypis redakcyjny]

ad opus belli (łac.) —- do dzieła wojennego; na wojnę. [przypis redakcyjny]

ad patres (łac.) — do ojców. [przypis redakcyjny]

ad perfectionem (łac.) — do zupełnego. [przypis redakcyjny]

ad perpetuam rei memoriam (łac.) — na wieczną rzeczy pamiątkę. [przypis redakcyjny]

ad personam (łac.) — do osoby. [przypis redakcyjny]

ad pinguem glaebam (łac.) — do tłustej roli. [przypis redakcyjny]

ad praefixum (…) locum (łac.) — do oznaczonego miejsca. [przypis redakcyjny]

ad praesens elucescunt (łac.) — teraz na jaw wychodzą. [przypis redakcyjny]

ad praesens (łac.) — na chwilę. [przypis redakcyjny]

ad praesens (łac.) — obecnie. [przypis redakcyjny]

ad praesens (łac.) — teraz. [przypis redakcyjny]

ad primum (łac.) — co do pierwszego. [przypis redakcyjny]

ad probandum suas incubentias (łac.) — do udowodnienia praw dzierżenia. [przypis redakcyjny]

ad propria (łac.) — do swojej własności [przypis redakcyjny]

ad rationem (łac.) — na rachunek. [przypis redakcyjny]

ad recognoscentiam (łac.) — do rozpoznania. [przypis redakcyjny]

ad regnandum (łac.) — do korony. [przypis redakcyjny]

ad regrressum (łac.) — do powrotu. [przypis redakcyjny]

ad rem (łac.) — do rzeczy. [przypis redakcyjny]

ad rogum monumenta nostra damnantur (…) (łac.) — pomniki nasze skazywane są na stos. Trudno się nie śmiać z głupoty tych, co mniemają, że potęgą obecną można zniszczyć nawet pamięć wieku następnego. [przypis redakcyjny]

ad scamnum asinorum (łac.) — do oślej ławy. [przypis redakcyjny]

ad scamnum asinorum (łac.) — do oślej lawy. [przypis redakcyjny]

ad secundam illationem (łac.) — co do drugiego wniosku. [przypis redakcyjny]

ad senectam (łac.) — ku starości. [przypis redakcyjny]

ad Septembrem (łac.) — do września. [przypis redakcyjny]

ad septemtrionem (łac.) — ku północy. [przypis redakcyjny]

ad societatem belli (łac.) — do udziału w wojnie. [przypis redakcyjny]

ad societatem (łac.) — do wspólnego działania. [przypis redakcyjny]

ad statum anni huius (łac.) — do zdarzeń tego roku. [przypis redakcyjny]

ad sufficientiam (łac.) — dostateczne. [przypis redakcyjny]

ad testimonium okulatów (łac.) — na świadectwo naocznych świadków. [przypis redakcyjny]

adulterium (z łac.) — cudzołostwo. [przypis redakcyjny]

ad usum (łac.) — do użytku. [przypis redakcyjny]

advena (łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adversae factionis fomenta (łac.) — knowania przeciwnego stronnictwa. [przypis redakcyjny]

adversa (…) prospera (łac.) — dola (…) niedola. [przypis redakcyjny]

adversitas (łac.) — przeciwność. [przypis redakcyjny]

adversitates fortunae et iniurias caeli (łac.) — przeciwności losu i srogość klimatu. [przypis redakcyjny]

adversitates (łac.) — przeciwności. [przypis redakcyjny]

adverso pectore (łac.) — z przodu, w pierś. [przypis redakcyjny]

ad victum (łac.) — żywność; por. wikt. [przypis redakcyjny]

ad violenta media (łac.) — do gwałtownych środków. [przypis redakcyjny]

ad vitae tempora (łac.) — do zgonu. [przypis redakcyjny]

ad votum in frequentia (łac.) — do zakonnego ślubu w obecności. [przypis redakcyjny]

ad votum (łac.) — do ślubu. [przypis redakcyjny]

adwena (z łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]

adwent (z łac.) — okres postu przed Bożem Narodzeniem. [przypis redakcyjny]

aegrotus, quamdiu animam habet, spem habet (łac.) — chory, dopóki dusza w ciele, nie traci nadziei. [przypis redakcyjny]

aemulabantur (łac.) — szli w zawody. [przypis redakcyjny]

aequaliter (łac.) — równo. [przypis redakcyjny]

aerumnarum plena est (łac.) — jest pełna trosk. [przypis redakcyjny]

Aerumnarum plenus (łac.) — pełen trosk. [przypis redakcyjny]

afekty carnis (z łac.) — namiętności ciała. [przypis redakcyjny]

afekt (z łac.) — tu: uczucie. [przypis redakcyjny]

afekt (z łac.) — uczucie. [przypis redakcyjny]

afekt (z łac.) — uczucie; tu: miłość. [przypis redakcyjny]

affectus populi (łac.) — miłość ludu. [przypis redakcyjny]

afficiunt (łac.) — dotyczą. [przypis redakcyjny]

afflictio (łac.) — zmartwienie. [przypis redakcyjny]

afflictio supra afflictiones (łac.) — cios nad ciosy. [przypis redakcyjny]

afflicto afflictionem (łac.) — zadajesz rany rannemu; utrapionemu utrapienia. [przypis redakcyjny]

a fortes creantur fortibus, nec imbellem feroces progener ant aquilae columbam (łac.) — dzielni rodzą się z dzielnych; bezbronnego gołębia nie płodzą orły drapieżne. [przypis redakcyjny]

agere (łac.) — czynić. [przypis redakcyjny]

agitur (łac.) — zanosi się. [przypis redakcyjny]

akcesoria (z łac.) — tutaj: wstępne rozprawy w sądzie. [przypis redakcyjny]

akcydensa (z łac.) — dochody uboczne. [przypis redakcyjny]

akcypiter (z łac.) — jastrząb. [przypis redakcyjny]

aktuariusz (z łac.) — urzędnik mający pieczę nad aktami, pisarz sądowy. [przypis redakcyjny]

alea iacla est (łac.) — kości zostały rzucone; słowa te miał wypowiedzieć Juliusz Cezar przekraczając rzekę Rubikon, co oznaczało decyzję rozpoczęcia wojny domowej i walki o pełnię władzy; zwrot używany na określenie jakiegoś stanowczego kroku, śmiałego, przełomowego postanowienia. [przypis redakcyjny]

alias haeres (łac.) — a raczej dziedzic, właściciel. [przypis redakcyjny]

alias in forma (łac.) — a raczej z postaci. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — albo. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — czyli, innymi słowy. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — czyli. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — inaczej, albo. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — inaczej, czyli. [przypis redakcyjny]

alias (łac.) — inaczej. [przypis redakcyjny]

alienigenam (łac.) — cudzoziemskiego. [przypis redakcyjny]

alii sacerdotia et consulatus ut spolia adepti, procurationes et interiorem potentiam alii, odio et terrore omnia agunt (łac.) — jedni urzędy kapłańskie i konsulat jakby łup uzyskali, drudzy zarządy i większą władzę, nienawiścią i strachem wszystko działają. [przypis redakcyjny]

alimentum (łac.) — pożywienie, posiłek, tu B. lm alimenta. [przypis redakcyjny]

aliquo suo merito praesumebant (łac.) — z powodu zasługi względem niego spodziewali się. [przypis redakcyjny]

aliud stantes, aliud sedentes, utroque pede claudi, quibus nec ara nec virtus, religio ad ostentationem, oratio magnifica sed fide careas, hos ama tanquam osurus (łac.) — inni stojąc, inni siedząc, kulawi na obie nogi, dla których nic nie znaczy ołtarz ni cnota, religia dla popisu, mowa wspaniała, ale kłamliwa; tych tak kochaj, jakbyś miał nienawidzieć. [przypis redakcyjny]

alliciebat dulcedo (łac.) — nęciła słodycz. [przypis redakcyjny]

a loci ordinario (łac.) — miejscowego biskupa. [przypis redakcyjny]

a longe, cum irreparabili (…) (łac.) — od dawna z niepowetowaną… klęską. [przypis redakcyjny]

altarysta (z łac.) — ksiądz, opłacany z zapisu na utrzymanie ołtarza, pomocnik plebana. [przypis redakcyjny]

alteracja (z łac.) — zmartwienie. [przypis redakcyjny]

alterationes (łac.) — zgryzoty. [przypis redakcyjny]

alter ego (łac.) — drugi ja. [przypis redakcyjny]

alter ego (łac.) — „drugi ja”, zaufany zastępca. [przypis redakcyjny]

alternata (z łac.) — odmiana losu, zmienna kolej życia. [przypis redakcyjny]

altero tanto (łac.) — drugie tyle. [przypis redakcyjny]

alter rex (łac.) — drugim królem. [przypis redakcyjny]