Przypisy

pardon (fr.) — tu: poddaję się, proszę o darowanie życia. [przypis redakcyjny]

Pardonnez moi (fr.) — proszę wybaczyć. [przypis redakcyjny]

par force (fr.) — siłą. [przypis redakcyjny]

parions (fr.) — załóżmy się. [przypis redakcyjny]

parol (z fr.) — słowo honoru. [przypis redakcyjny]

parol (z fr.) — słowo, słowo honoru; tu: słowne poręczenie zachowania przy życiu. [przypis redakcyjny]

partyzant (daw., z fr.) — stronnik, zwolennik. [przypis redakcyjny]

pas (fr.) — krok taneczny. [przypis redakcyjny]

passes (fr.) — ruchy rąk magnetyzera mające na celu wprowadzenie medium w stan hipnozy. [przypis redakcyjny]

passons (fr.) — mniejsza z tym. [przypis redakcyjny]

pawilon (z fr.) — rodzaj namiociku nad łóżkiem. [przypis redakcyjny]

piesa (fr.) — ustęp dzieła, fragment. [przypis redakcyjny]

plein pouvoir (fr.) — pełnomocnictwo. [przypis redakcyjny]

poliszynel (z fr. polichinelle) — pajac, od włos. pulcinella — kogucik. Jedna ze stałych postaci komicznych włoskiej komedii ludowej (commedia dell'arte). [przypis redakcyjny]

pontier (z fr.) — jeden z grających. [przypis redakcyjny]

pontka (z fr.) — spiczasta bródka; wedle prof. Brücknera też w formie starop. pąt, pąciec: fryzura z przedziałkiem. [przypis redakcyjny]

porte-malheur (fr.) — osoba lub rzecz przynosząca nieszczęście. [przypis redakcyjny]

Pour le Mérite (fr.) — „za zasługi”, pruski order wojskowy. [przypis redakcyjny]

pour passer le temps (fr.) — dla zabicia czasu. Kazimierz Tetmajer napisał oktawą poemat Pour passer le temps (Poezje, Seria III, 1898 r.). [przypis redakcyjny]

prix fixe (fr.) — stała cena. [przypis redakcyjny]

quand meme (fr.) — pomimo wszystko. [przypis redakcyjny]

que diable (fr.) — u diabła; do czarta. [przypis redakcyjny]

que je garde certaines convenances (fr.) — żebym zachowywał przyjęte formy towarzyskie. [przypis redakcyjny]

Quelle idée (fr.) — cóż za pomysł. [przypis redakcyjny]

que sais-je (fr.) — czy ja wiem. [przypis redakcyjny]

Que veux tu, chere enfant? (fr.) — czegóż chcesz, drogie dziecko? [przypis redakcyjny]

Que votre nom soit beni à jamais… (fr.) — „Niech imię Twoje będzie błogosławione na wieki, mimo że chciałeś mnie doświadczyć przez to cierpienie.” [przypis redakcyjny]

Que votre règne d'amour arrive (fr.) — że wasze królestwo miłości zbliża się. [przypis redakcyjny]

qui de droit (fr.) — ten, który jest od praw. [przypis redakcyjny]

qui me monte à la gorge (fr.) — to podchodzi mi do gardła, dusi. [przypis redakcyjny]

randewu (z fr.) — spotkanie (w rękopisie: randewo). [przypis redakcyjny]

regulament (z fr.) — zbiór przepisów, przepisy. [przypis redakcyjny]

robron (z fr. robe ronde) — suknia kobieca kolista u dołu. [przypis redakcyjny]

robron (z fr.) — starodawna, szeroka, sztywna suknia kobieca. [przypis redakcyjny]

ront (z fr.) — straż, warta. [przypis redakcyjny]

ropa a. rapa (z fr. rapé) — tytoń tarty, tabaka francuska. [przypis redakcyjny]

salon des morts (fr.) — salon umarłych. [przypis redakcyjny]

sankiuloci (z fr. sans-culottes) — dosłownie: bez (krótkich) spodni; w czasie Rewolucji Francuskiej nazwa nadawana rewolucjonistom, którzy nosili spodnie długie, zamiast modnych wówczas wśród szlachty krótkich spodni z koronkami (fr. culotte); tu w znaczeniu niby dosłownym „bezspodniowcy” (tak nazwał też Żeromski obdartych nędzarzy wiejskich w noweli Doktor Piotr). [przypis redakcyjny]

saprisiti! (fr.) — Do licha! [przypis redakcyjny]

sensible (fr.) — tu: przemawiający do uczucia. [przypis redakcyjny]

serviteur (fr.) — sługa uniżony; zwrot grzecznościowy. [przypis redakcyjny]

serwis (z fr.) — tutaj: przybór. [przypis redakcyjny]

serwis (z fr.) — zastawa stołowa. [przypis redakcyjny]

serżant (z fr.) — sierżant, najstarszy z podoficerów, mający nadzór nad kompaniją w nieobecności oficerów. [przypis redakcyjny]

s'il vous plait (fr.) — proszę, jeśli łaska. [przypis redakcyjny]

siurpryza (z fr. surprise) — niespodzianka. [przypis redakcyjny]

soireé (fr.) — wieczór; zabawa wieczorna, przyjęcie. [przypis redakcyjny]

somnambulizm (z fr.) — najgłębsze stadium hipnozy, w którym uśpiony jest bezwzględnie posłuszny rozkazom hipnotyzera. [przypis redakcyjny]

sosjeta (z fr.) — towarzystwo. [przypis redakcyjny]

sou (fr.) — daw. drobna moneta fr. (dwudziesta część franka). [przypis redakcyjny]

soupe au riz (fr.) — zupa z ryżu. [przypis redakcyjny]

sous-bande (fr.) — pod opaską. [przypis redakcyjny]

Souvenirs, impressions, pensées et paysages pendant un voyage en Orient (fr.) — Wspomnienia, wrażenia, myśli i krajobrazy podczas podróży na Wschód. [przypis redakcyjny]

spécialité de la maison (fr.) — potrawa stanowiąca specjalność kuchni restauracyjnej lub domowej. [przypis redakcyjny]

sublime! (fr.) — podniosły, wspaniały. [przypis redakcyjny]

szamerlak a. szamerluk (z fr.) — suknia, okrycie damskie za Augusta III. [przypis redakcyjny]

szapoklak (z fr. chapeau: kapelusz, claque: klaps, odgłos klaśnięcia) — składany cylinder; popularny element stroju męskiego na przełomie XIX i XX w. [przypis redakcyjny]

szarża (z fr.) — stopień, urząd; tu: przystawstwo. [przypis redakcyjny]

szarżerunek (z fr. za pośr. niem.) — obrót, strzelanie. [przypis redakcyjny]

szyfonier (fr.) — zbieracz gałganów. [przypis redakcyjny]

tendre attachement (fr.) — serdeczności. [przypis redakcyjny]

Tiens! (fr.) — masz tobie! a to dopiero! [przypis redakcyjny]

Tiens, tiens! Clotilde (fr.) — no, no! Klotyldo. [przypis redakcyjny]

toujours des perdrix (fr.) — „zawsze kuropatwy”; wyrażenie przysł., oznaczające nieustanną pogoń za wykwintem i rozkoszą. [przypis redakcyjny]

towarzystwo (z fr. société) — społeczeństwo. [przypis redakcyjny]

tren (z fr.) — tabory. [przypis redakcyjny]

tupet (z fr.) — mała peruczka pokrywająca tylko wierzchołek głowy. [przypis redakcyjny]

un conte de Fée (fr.) — baśń o wróżce. [przypis redakcyjny]

une femme superbe (fr.) — pyszna kobieta. [przypis redakcyjny]

une fille sans naissance… (fr.) — dziewczyna bez urodzenia i ogłady, takie kompletne nic. [przypis redakcyjny]

„Une page d'amour” (fr.) — Kartka miłości, powieść Zoli, wówczas nowość wydawnicza. W dalszym ciągu Prus wspomina o bohaterce powieści Helenie Grandjean, w której kocha się pan Rambaud. [przypis redakcyjny]

Un poco di fuoco, s'il vous plaît, monsieur! (wł.,fr.) — Proszę pana o ogień, jeśli łaska! [przypis redakcyjny]

Uoiseau le plus charmant qu'on put voir dans Ze monde, mon jameux perroquetu (fr.) — ptak najbardziej uroczy na świecie, moja znakomita papuga…(Ovidius, Amores II, 6). [przypis redakcyjny]

Vainqueur! maintenant vous l'avez prise, elle vous appartient (fr.) — Zwycięzco, teraz ją pan zdobył, ona należy do pana. [przypis redakcyjny]

Va-t'en! (fr.) — idź precz! [przypis redakcyjny]

vis à vis (fr.) — dosłownie: naprzeciw. [przypis redakcyjny]

voilà (fr.) — otóż; otóż to właśnie. [przypis redakcyjny]

voilà (fr.) — otóż to. [przypis redakcyjny]

voilà! (fr.) — wykrzyknik w rodzaju: otóż to!; masz tobie! itp. [przypis redakcyjny]

Vous étes (…) substance (fr.) — „Tyś jest, powiedział mu, istnieniem i bytem najprostszym, istotą o swoistej właściwości, zrobioną z czystej substancji”. Cytowany z pamięci fragment satyry Woltera Les systemes. [przypis redakcyjny]

Vous êtes un egoiste qui, pour cuire son oeuf, brulerait la maison de son meilleur ami (fr.) — Jesteś egoistą, który, aby upiec swą pieczeń, gotów spalić dom najlepszego swego przyjaciela. [przypis redakcyjny]

w lesie Chantepie (…) czy śpiewa tam dużo srok? (fr.) — chanter: śpiewać, pie: sroka. [przypis redakcyjny]

żurfiks (z fr. jour fixe) — stały dzień cotygodniowych lub comiesięcznych przyjęć. [przypis redakcyjny]

z ouvrierami (z fr.) — robotnikami. [przypis redakcyjny]