Gerhart Hauptmann
Biedny Henryk
Czemu się biczujesz
dziś po raz wtóry?
Ottegeba
Całuje drżąca kraj jego rękawa.
Nie wiem...
Ach, gdy się tak trzyma w ręku szczęście własne i szczęście drugiego człowieka! kiedy trzeba...
Kim ja jestem? W ciągu paru godzin postarzałem się o lat trzydzieści… Trucizna robi swoje...
Nie, Marto; pozostań tutaj…. Usiądź obok swojej siostry, pod domem, na tej starej ławie kamiennej...
Motyw ten ważny jest zarówno dla myśli chrześcijańskiej (w której cierpienie ma przynosić oczyszczenie z win), jak i dla refleksji egzystencjalnej. Cierpienie ukazywane jest niekiedy jako fundamentalne dla kondycji ludzkiej. Zaznaczamy zarówno znaczące opisy cierpienia, jak i przemyślenia na jego temat.