Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7347 przypisów.

by nie (starop.) — tu: gdyby nie. [przypis edytorski]

by nie wieść boju wśród ciągłego wycofywania się — z terenów dogodnych dla akcji konnicy. [przypis tłumacza]

by obalić Gu-a — Guizota, wówczas prezesa ministrów francuskich. [przypis redakcyjny]

by od króla odpadło jak najwięcej satrapów; nie wpłynęły więc na niego ani dary, ani potęga króla — od czasów Agesilaosa aż do upadku państwa perskiego ciągłe bunty wstrząsały organizmem tego wielkiego mocarstwa, które swe stanowisko i znaczenie mogło już podtrzymywać tylko intrygami i hojnie sypanym złotem. [przypis tłumacza]

by państwo miało dobrą równowagę, trzeba (…) by iloczyn, czyli kwadrat rządu przez siebie samego pomnożonego, równał się iloczynowi (…) obywateli, którzy są z jednej strony zwierzchnikami, z drugiej zaś poddanymiRz² = Zw × P — symbol wyraża zasadę, że siła rządu powinna odpowiadać sile narodu. [przypis tłumacza]

by poddani i nieszlachta, nie potrzebując się nigdy obawiać niesłusznych udręczeń ze strony szlachcica, uleczyli się z niechęci, jaką z natury rzeczy muszą czuć do niego. Wymaga to znacznej reformy sądów i szczególnej troski o wykształcenie ciała adwokackiego — podobnie Mably uważa wzięcie nieszlachty pod opiekę prawa i sądu za bardzo ważny postulat, ale powątpiewa, czy to da się osiągnąć w stosunkach polskich. Ten pesymizm przeszkodził mu w rozwinięciu szerszego planu reformy społecznej. [przypis redakcyjny]

Byrd, Richard Evelyn (1888–1957) — amerykański badacz polarny, oficer marynarki, kontradmirał; w 1928–30 kierował pierwszą amerykańską wyprawą antarktyczną, w 1929 jako pierwszy dokonał przelotu nad biegunem południowym, w 1933–35, 1939–41, 1946–47 i 1955–56 kierował kolejnymi wyprawami na Antarktydę. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — angielski poeta i dramaturg okresu wczesnego romantyzmu; większość utworów Byrona posiada powikłaną i nie do końca jasną fabułę, dla której charakterystyczne są gwałtowne zwroty akcji i niedomówienia. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — angielski poeta i dramaturg. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — angielski poeta i dramaturg romantyczny, przyjaciel Shelleya. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788– 1824) — angielski poeta i dramaturg romantyczny. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — angielski poeta romantyczny. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — ang. poeta i dramaturg okresu wczesnego romantyzmu; stał się niemal legendarnym wzorem osobowym epoki, choć deklaratywnie był zwolennikiem estetycznych zasad klasycyzmu, podobnie mimowolnie został ikoną odrodzenia Grecji, ponieważ zmarł w Missolungi podczas wojny o jej wyzwolenie spod dominacji tureckiej; autor m.in.: poematu dygresyjnego Wędrówki Childe Harolda (1812–1818), powieści poetyckich Giaur (1813), Korsarz (1814), Mazepa (1819), dramatów: Manfred (1817) Kain (1821), Don Juan (1819–1824). [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — czołowy angielski poeta i dramaturg okresu wczesnego romantyzmu; stał się niemal legendarnym wzorem osobowym epoki, choć deklaratywnie był zwolennikiem estetycznych zasad klasycyzmu, podobnie mimowolnie został ikoną odrodzenia Grecji, ponieważ zmarł w Missolungi podczas wojny o jej wyzwolenie spod dominacji tureckiej; autor m.in.: poematu dygresyjnego Wędrówki Childe Harolda, powieści poetyckich Giaur, Korsarz, Mazepa, dramatów: Manfred, Kain, Don Juan. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — czołowy angielski poeta i dramaturg okresu wczesnego romantyzmu; stał się niemal legendarnym wzorem osobowym epoki, choć deklaratywnie był zwolennikiem estetycznych zasad klasycyzmu, podobnie mimowolnie został ikoną odrodzenia Grecji, ponieważ zmarł w Missolungi podczas wojny o jej wyzwolenie spod dominacji tureckiej. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — jeden z największych angielskich poetów i dramaturgów, autor m.in. poematu dygresyjno-heroikomicznego Don Juana. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — poeta, czołowy przedstawiciel angielskiego romantyzmu; zwolennik europejskich ruchów niepodległościowych; autor m.in. obszernego poematu dygresyjno-heroikomicznego Don Juan (1818–1823) oraz poematu dygresyjnego Wędrówki Childe Harolda (1809–1818), którego główny bohater, mroczny, buntowniczy indywidualista, stał się pierwowzorem podobnych mu tzw. bohaterów bajronowskich. [przypis edytorski]

Byron, George Gordon (1788–1824) — poeta, czołowy przedstawiciel angielskiego romantyzmu; zwolennik europejskich ruchów niepodległościowych. [przypis edytorski]

Byron, Georges (1788–1824) — jeden z największych poetów angielskich, czołowy przedstawiciel romantyzmu. [przypis edytorski]

Byron, Georges (1788–1824) — jeden z największych poetów angielskich, czołowy przedstawiciel romantyzmu; utwory jego były wyrazem buntu i ostrej krytyki wobec panujących stosunków polityczno-społecznych. [przypis redakcyjny]

Byron, Georges (1788–1824) — poeta, czołowy przedstawiciel angielskiego romantyzmu; zwolennik europejskich ruchów niepodległościowych. [przypis edytorski]

Byron, Georges Gordon (1788–1824) — poeta, czołowy przedstawiciel angielskiego romantyzmu; zwolennik europejskich ruchów niepodległościowych. [przypis edytorski]

byronowski — taki jak u romantycznych bohaterów buntujących się przeciwko panującemu porządkowi społecznemu, typowych dla twórczości George'a Byrona (1788–1824). [przypis edytorski]

Byron (…) uwielbienie — Kiedy Stendhal poznaje Byrona w Mediolanie, jest tak wzruszony, iż ledwie może się wstrzymać, aby go nie pocałować w rękę. [przypis tłumacza]

Byrsa a. Bosra — fenicka nazwa Kartaginy, oznaczająca „królewski zamek”; istnieje także bajeczna etymologia, wywodząca tę nazwę od gr. słowa oznaczającego skórę, co wiąże się z legendą, że Dydona kupiła tyle ziemi pod swoją nową siedzibę w płn. Afryce, ile objąć może skóra wołu (por. kupiwszy ziemi tyle, ile się zamyka byrsą), jednak sprytna królowa poleciła pociąć skórę na wąskie rzemienie i opasać nimi odpowiednią dla założenia miasta przestrzeń. [przypis edytorski]

Byrsa — cytadela nadmorska w staroż. Kartaginie, zniszczona w 146 r. p.n.e. podczas trzeciej wojny punickiej przez Rzymian. [przypis edytorski]

Byście niesfornym stanęli oporem — abyście stawili opór tym, którzy okażą się niesforni (tj. nie podporządkują się wydanemu nakazowi). [przypis edytorski]

Byś dobrze i Sybillę laty przerównała — choćbyś nawet przewyższyła wiekiem Sybillę (starożytną wieszczkę słynną z długowieczności). [przypis redakcyjny]

byśmy go na krzyżu rozbili — Najohydniejszą śmiercią u starożytnych była śmierć na krzyżu, to samo co u nas na szubienicy. [przypis autorski]

byśmy równo na to przyśli — byśmy równocześnie do tego doszli. [przypis edytorski]

byśmy się byli nie jęli (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: gdybyśmy [wcześniej] nie zabrali się za co; gdybyśmy [wcześniej] nie wzięli się za co. [przypis edytorski]

Byś serce moje rozkroił (…) — parafraza słów Stanisława Orzechowskiego z XVI w.: „Byś serce moje rozkroił, nie nalazłbyś w nim nic innego, jedno to słowo: zginiemy” (Quincunx). [przypis redakcyjny]

byśwa byli (gw.) — byście byli. [przypis edytorski]

by się było przydało — daw. forma czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: kiedy by się przydało (wcześniej). [przypis edytorski]

By się zająć wyśledzeniem… kto to byłhominem investigando operam hunc… dabo, qui fuerit, Ribbeck. [przypis tłumacza]

By słówkiem nie wyleciał — przysłowie zanotowane już przez Rysińskiego: „Słówko wróblem wyleci, a wołem się wraca”. [przypis redakcyjny]

byss — cienka, kosztowna tkanina lniana, używana na szaty dla dostojników. [przypis edytorski]

by stać się „szpiegiem” Coopera — mowa o sławnej powieści pisarza amerykańskiego J. F. Coopera (1879–1851) pt. The Spy, wydanej w r. 1821, a przedstawiającej niemal nieprawdopodobne poświecenie się dla ojczyzny. [przypis redakcyjny]

by (starop.) — gdyby. [przypis edytorski]

by (starop.) — jakby, niby; by na tryumfie więźnie prowadziła. [przypis edytorski]

by (starop.) — jakby, niby. [przypis edytorski]

by (starop.) — niby; tak jak. [przypis edytorski]

by (starop.) — niby to, jakby; tu: sugerując. [przypis edytorski]

by (starop.) — tu: gdyby; jeśliby. [przypis edytorski]

by (starop.) — tu: niby, jakby, jak. [przypis edytorski]

by (starop.) — tu: niby, jakby. [przypis edytorski]

by (starop.) — tu: niby, jak. [przypis edytorski]

bystrość Augustyna z moralnością Grzegorza, głębokość myśli Hieronima z pięknym stylem AmbrożegoAugustyn z Hippony (354–430): filozof i teolog chrześcijański, polemista, czołowy autorytet teologii, jeden z tzw. ojców oraz doktorów Kościoła; Grzegorz z Nazjanzu (ok. 330–390): patriarcha Konstantynopola, doktor Kościoła, słynny ze swoich mów; Hieronim ze Strydonu (ok. 347–420): tłumacz Biblii na łacinę, autor komentarzy biblijnych i polemicznych pism teologicznych; Ambroży z Mediolanu (ok. 339–397): ojciec i doktor Kościoła, autor licznych traktatów teologicznych. [przypis edytorski]

bystrość (starop.) — tu: popędliwość; nadmierna szybkość w działaniu. [przypis edytorski]

bystro (starop.) — szybko, prędko. [przypis edytorski]

bystroumny — sprytny, przemyślny. [przypis edytorski]

bystrszy (daw.) — bardziej bystry; szybszy. [przypis edytorski]

bystry (daw.) — szybki, zwinny. [przypis edytorski]

Bystry krytyk zauważył to już co do odrazy (…) — por. Mendelsohn, Briefe die neueste Literatur betreffend, theil IV, p. 102. [przypis redakcyjny]

bystry swój koń nakierował (starop.) — zamiast: swego bystrego konia, por. pieśń III, zwr. 36. [przypis redakcyjny]

bystry — szybki; tu: stromy. [przypis edytorski]

bystry — tu: szybki, prędki. [przypis edytorski]

bystry — tu: szybki. [przypis edytorski]

Byszewski, Arnold Anastazy (1740–1800) — generał lejtnant wojsk koronnych, ostatni adiutant króla Augusta Poniatowskiego. [przypis edytorski]

by też była (starop.) — choćby nawet była. [przypis edytorski]

by też najlepsze (daw.) — choćby i najlepsze. [przypis edytorski]

byt formalny — Zob. objaśnienie tego wyrazu wyżej. [przypis redakcyjny]

by the bye (ang.) — nawiasem mówiąc. [przypis edytorski]

Bytom — być może Bytów, gród na Pomorzu. [przypis edytorski]

Bytom — tu: Bytom Odrzański w płn. części Dolnego Śląska, 20 km od Głogowa. [przypis edytorski]

by — tu: choćby, chociaż. [przypis edytorski]

by — tu: choćby; nawet. [przypis edytorski]

by — tu: gdy choćby. [przypis edytorski]

by — tu: jakby, niby, jak. [przypis edytorski]

by — tu: niby, jakby, jak. [przypis edytorski]

by — tu skrócone: niby, jakby. [przypis edytorski]

by — tu skrót od: choćby. [przypis edytorski]