ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

 
Wpłać
Strona główna Katalog Motyw Oko

Motyw: Oko

Liryka ✖

Liryka

Starożytność Średniowiecze Barok Oświecenie Romantyzm Modernizm Dwudziestolecie międzywojenne Współczesność Dante Alighieri Krzysztof Kamil Baczyński Charles Baudelaire Paweł Beręsewicz Wanda Ewa Brzeska George Gordon Byron Józef Czechowicz Elżbieta Drużbacka Erotyk Fraszka Zuzanna Ginczanka Seweryn Goszczyński Paul Heyse Horacy Hymn Franciszek Karpiński Jan Kasprowicz Bolesław Leśmian Jerzy Liebert List Antoni Malczewski Adam Mickiewicz Cyprian Kamil Norwid Włodzimierz Perzyński Poemat Poemat alegoryczny Poemat dygresyjny Poemat prozą Powieść poetycka Kazimierz Przerwa-Tetmajer Stanisław Przybyszewski Maurycy Schlanger Juliusz Słowacki Sonet Mikołaj Sęp Szarzyński Wiersz Kazimiera Zawistowska

Motyw: Oko

Oko bywa lustrem (czy: oknem) duszy, w nim zapisują się przeżycia człowieka (takie jak np. długie cierpienie Cichowskiego z opowiadania Adolfa w III cz. Dziadów); bywa też, że ciska pioruny potępienia silniejsze niż słowa; bywa wreszcie okiem wewnętrznym, służącym wejrzeniu w przyszłość lub duchowemu, mistycznemu oglądowi spraw (jak oko Konrada w wielkiej improwizacji, czy księdza Piotra w widzeniu). Oko takie wybiega poza obraz doczesny, widzi istotę rzeczy. Patrzący w ten sposób może powiedzieć: ,,-Widzę./ -Gdzie?/ -Przed oczami duszy mojej" (Shakespeare, Hamlet).
Jednak i wśród rzeczy doczesnych oko potrafi patrzeć tak, że syntezuje obraz świata — takim jest oko melancholika w Marii Malczewskiego, patrzące na ukraińskie stepy:
,,Włóczy się wzrok w przestrzeni, lecz gdzie tylko zajdzie,
Ni ruchu nie napotka, ni spocząć nie znajdzie.
Na rozciągnięte niwy słońce z kosa świeci —
Czasem kracząc i wrona, i cień jej przeleci"

  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.