Georg Büchner
Woyzeck
Mocniej! Mocniej! Grają skrzypki i piszczałki. — Mocniej, mocniej! Cicho, muzyka! Ha! co? co mówicie? pochyla...
ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?
Tragedia Romantyzm
Johann Wolfgang von Goethe
Faust, część pierwsza
MAŁGORZATA
na klęczkach
Któż ci dał, kacie, taką moc,
kto kazał oczom trwogę skrzyć!
Przychodzisz...
Heinrich von Kleist
Pentesilea
PROTOE
Gdybyś… Co wtedy…?
PENTESILEA
Co? Głupie! Dogonię!
Za złoto jego ognistego włosa
Ściągnę do...
Heinrich von Kleist
Pentesilea
Jeszcze nieszczęsny żyw jest pośród ludzi!
Dźwigając grot, co w karku tkwi przeklęty —
Powstaje rzężąc...
Heinrich von Kleist
Pentesilea
PENTESILEA
Niejedna, kiedy do chłopca przywarła,
Powie: tak wielkie jest moje kochanie,
Żebym cię, luby...
Cyprian Kamil Norwid
Pierścień Wielkiej Damy
Lokator, jakkolwiek cierpi obłęd,
Zda się jednakowoż być spokojnym —
SALOME
Ten, kto powiedział to panu...
Cyprian Kamil Norwid
Pierścień Wielkiej Damy
Trzeba wszakże, by tu Sędzia dodał:
Dając znaki gestami Hrabinie:
— Że pojmany miewa obłęd… jest...
Fryderyk Schiller
Sprzysiężenie Fieska w Genui
ARABELLA
Łaskawa pani! Ty nie wiesz, jak okropne twoje szaleństwa. O nie, ty tego nie...
Percy Bysshe Shelley
Prometeusz rozpętany
Aż tu nas zawiódł ów dźwięk — do królestwa
Demogorgona, do potężnej bramy,
Z której jak...
Motyw: Szaleństwo
Symptomem szaleństwa jest przede wszystkim zachowanie przeczące zdrowemu rozsądkowi. Dlatego na ogół jest ono oceniane negatywnie. Wyjątek stanowi okres romantyzmu, kiedy rozumowi przeciwstawiano alternatywne władze poznania i oceny rzeczywistości (często określane mianem serce). Szaleństwo zyskało wówczas inne znaczenie: przekroczenia (transgresji) w kierunku rzeczywistości duchowej lub ku doznaniom mistycznym. Pod tym hasłem gromadzimy fragmenty dotyczące samego stanu (opisów i definiowania obłędu), osobne hasło mamy na naszej liście dla osób pozostających w stanie szaleństwa (lub o to podejrzewanych).
