Przypisy

Reina (z łac. regina) — królowa. [przypis redakcyjny]

Reipublicae emolumentum (łac.) — Rzeczypospolitej korzyść. [przypis redakcyjny]

reja — poprzeczny drąg masztowy utrzymujący żagle. [przypis redakcyjny]

reja — poziome drzewce omasztowania statku. [przypis redakcyjny]

rejestr a. regestr — spis, wykaz. [przypis redakcyjny]

rejestr arianismi — spis spraw o należenie do sekty arian, występujących przeciw wierzeniu w Trójcę św. [przypis redakcyjny]

rejestrzyk, lub: regestrzyk — zdrobniale: rachunek. [przypis redakcyjny]

rejmentarz — regimentarz, w dawnej Polsce wódz, zastępujący hetmana. [przypis redakcyjny]

Rej — zapewne Jędrzej Rej, wyprawiony w r. 1638 w poselstwie do Holandii celem odzyskania bezprawnie zabranych okrętów królewskich. [przypis redakcyjny]

rekognoscencja (z łac.) — rozpoznanie; zwiady. [przypis redakcyjny]

rekognoskowali — rozpoznawali, badali. [przypis redakcyjny]

rekolekcja (z łac.) — rozwaga. [przypis redakcyjny]

rekolekcje — czas skupienia się i rozmyślania nad stanem swojej duszy. [przypis redakcyjny]

rekolekcyja — późniejsza rozwaga. [przypis redakcyjny]

rekoligować się — namyślić się. [przypis redakcyjny]

rekoligować się — rozważyć. [przypis redakcyjny]

rekoligować się (z łac.) — pomiarkować się. [przypis redakcyjny]

rekolligować się — opamiętać się. [przypis redakcyjny]

rekomendacja — polecenie. [przypis redakcyjny]

rekomendacje — listy polecające. [przypis redakcyjny]

rekomendować (z franc.) — polecać, zachwalać. [przypis redakcyjny]

rekomendowali — polecali się. [przypis redakcyjny]

rekompensa — rekompensata, odpłata. [przypis redakcyjny]

rekompensa — rekompensata, wynagrodzenie, odpłata. [przypis redakcyjny]

rekompensa — rekompensata, zapłata. [przypis redakcyjny]

rekompensę — w nagrodę. [przypis redakcyjny]

rekompensowani — wynagradzani. [przypis redakcyjny]

rekordacja — wspomnienie. [przypis redakcyjny]

rekreacja — tu: rozrywka. [przypis redakcyjny]

rekreacje — rozrywki, zabawy. [przypis redakcyjny]

rektor (z łac.) — mistrz, nauczyciel. [przypis redakcyjny]

rektyfikować — rozpoznać. [przypis redakcyjny]

rekuperować — odzyskać. [przypis redakcyjny]

rekuperowanie — odzyskanie. [przypis redakcyjny]

rekurs — ucieczka. [przypis redakcyjny]

rekurującym — odwołującym się, [przypis redakcyjny]

rekutyt (daw., z łac. recutitus) — obrzezaniec; Żyd. [przypis redakcyjny]

rekuza — odmowa ręki, odrzucenie oświadczyn. [przypis redakcyjny]

rekwirować (z łac.) — domagać się, żądać. [przypis redakcyjny]

rekwizycja — tu: wezwanie. [przypis redakcyjny]

rekwizyt — przyrząd. [przypis redakcyjny]

rekwizyty — narzędzia, czynniki. [przypis redakcyjny]

relacja — doniesienie, sprawozdanie. [przypis redakcyjny]

relację z tego marszu, przesłaną w swoim czasie do „Dziennika Poznańskiego” — rocznik XXVI, nr 2, z dnia 3 stycznia r. 1884. [przypis redakcyjny]

relacje — doniesienia, poświadczenia. [przypis redakcyjny]

relacji — doniesień. [przypis redakcyjny]

relata refero (łac.) — zwrot przysłowiowy; powtarzam to, co mi powiedziano. [przypis redakcyjny]

relegować — wydalić. [przypis redakcyjny]

Religia obciążona wielu praktykami przywiązuje bardziej niż ta, która ma ich mniej — To nie jest w sprzeczności z tym, co powiedziano w przedostatnim rozdziale poprzedniej księgi. Tutaj mówię o pobudkach przywiązania do jakiejś religii, a tam o sposobach rozpowszechnienia jej. [przypis redakcyjny]

religiosi non debent sic incedere (łac.) — zakonnicy nie powinni tak występować. [przypis redakcyjny]

reliquias (łac.) — ostatki. [przypis redakcyjny]

Rembcovo — Rembków, wieś w dzis. powiecie garwolińskim, na połud. wschód od Warszawy. [przypis redakcyjny]

reminiscencja — wspomnienie. [przypis redakcyjny]

remisa — odesłanie (wyraz wzięty z gwary sądowej). [przypis redakcyjny]

remis a. remisja) — odłożenie sprawy sądowej na inną sesję. [przypis redakcyjny]

rem — stronę. [przypis redakcyjny]

Renata z Francyej — córka francuskiego króla Ludwika XII, żona Herkulesa II d'Este. [przypis redakcyjny]

Renat — Renato Trivulzio, mniej znany poeta włoski. [przypis redakcyjny]

Renat z Trywulcem — pomyłka tłumacza, zamiast: Renat Trywulcy; w oryg. Renato Trivulzio. [przypis redakcyjny]

rendez–vous — randka, spotkanie. [przypis redakcyjny]

Renier Pazzi, Renier z Korneto — obaj sławni rozbójnicy i mordercy. [przypis redakcyjny]

Reno i Sawena — rzeki, między którymi leży Bolonia. [przypis redakcyjny]

renovo propositum (łac.) — odnawiam postanowienie. [przypis redakcyjny]

renowacja (z łac.) — odnowienie. [przypis redakcyjny]

renta — tu: stały roczny dochód z kapitału złożonego w banku. [przypis redakcyjny]

renunciavit — zrzekł się. [przypis redakcyjny]

reparowanie — naprawa. [przypis redakcyjny]

repartycją — rozdział. [przypis redakcyjny]

reperkusyja — reperkusja (z łac.) dosł: odbicie; tu: odbicie promieni. [przypis redakcyjny]

repeto (łac.) — powtarzam. [przypis redakcyjny]

repetować — wprowadzić [ponownie sprawę na wokandę]. [przypis redakcyjny]

repetycja (z łąc.) — powtórzenie. [przypis redakcyjny]

replika — odpowiedź. [przypis redakcyjny]

replika (z łac.) — odpowiedź np. na zarzuty, zaczepkę. [przypis redakcyjny]

replikował — odpowiadał na zarzuty. [przypis redakcyjny]

reprezentacją — [forma B.lp r.ż.:] widowisko, przedstawienie. [przypis redakcyjny]

reprezentować Topolinę — tj. Polskę. [przypis redakcyjny]

reprezentujące — przedstawiające. [przypis redakcyjny]

reprezentujący — tu: piastujący władzę zleconą (podobnie jak Sejm w stosunku do ogółu wyborców). [przypis redakcyjny]

Republika Cisalpińska — państwo utworzone przez Bonapartego w 1797 r. we Włoszech, ze stolicą w Mediolanie. [przypis redakcyjny]

republika… — po klęsce cesarza Napoleona III, we Francji 3 września 1870 r. została proklamowana republika. Ustrój republikański został ostatecznie wprowadzony konstytucją 1875 roku. Skrajna prawica dążyła jednak do przywrócenia monarchii. Poszczególne odłamy monarchistów wysuwały na tron różnych kandydatów, m. in. syna Napoleona III, który przybrał imię Napoleona IV. [przypis redakcyjny]

reputacją — [forma B.lp r.ż.] mniemanie, dobry sąd, wziętość. [przypis redakcyjny]

reputacji — uznania. [przypis redakcyjny]

reputationi (łac.) — dobremu imieniu, sławie. [przypis redakcyjny]

Requiem aeternam dona ei, Domine! (łac.) — wieczny odpoczynek daj mu, Panie; słowa modlitwy za zmarłych. [przypis redakcyjny]

requiem (łac.) — odpoczynek; wieczny odpoczynek, modlitwa za zmarłych. [przypis redakcyjny]

requiescat in pace (łac.) — niech spoczywa w spokoju. [przypis redakcyjny]

requisitus (łac.) — wezwany. [przypis redakcyjny]

rerum bene gerendarum (łac.) — dzielnych czynów. [przypis redakcyjny]

resentyment — odwet. [przypis redakcyjny]

resistendi modum (łac.) — sposobu opierania się. [przypis redakcyjny]

reskryptami — przepisami, poleceniami. [przypis redakcyjny]

res non patiebatur moram (łac.) — rzecz nie cierpiała zwłoki. [przypis redakcyjny]

res non patitur moram (łac.) — rzecz nie cierpi zwłoki. [przypis redakcyjny]

respectu machinationis (łac.) — za jakieś knowania. [przypis redakcyjny]

respectum (łac.) — względy. [przypis redakcyjny]

respektować — mieć wzgląd. [przypis redakcyjny]

respektowy — obj. w dalszym ciągu tekstu. [przypis redakcyjny]

respekt — poszanowanie. [przypis redakcyjny]

respekt — tu: wzgląd. [przypis redakcyjny]