Świdryga i Midryga → ← Ballada dziadowska

Spis treści

Bóg: 1
Podróż: 1
Sen: 1
Stworzenie: 1
Zwierzęta: 1

Uwspółcześnienia:

Pisownia łączna/rozdzielna: w niebogłosy > wniebogłosy; nie długo > niedługo.

Interpunkcja, np.: I ziewnął wniebogłosy i splunął i zasnął > I ziewnął wniebogłosy, i splunął, i zasnął

Bolesław LeśmianŁąkaBalladyDusiołek

PodróżSzedł po świecie Bajdała [1],

Co go wiosna zagrzała —

Oprócz siebie — wiódł szkapę [2], oprócz szkapy — wołu,

Tyleż tędy, co wszędy [3], szedł z nimi pospołu [4].

SenZachciało się Bajdale

Przespać upał w upale,

Wypatrzył zezem ściółkę ze mchu popod [5] lasem,

Czy dogodna dla karku — spróbował obcasem.

Poległ cielska tobołem

Między szkapą a wołem,

Skrzywił gębę na bakier i jęzorem mlasnął,

I ziewnął wniebogłosy, i splunął, i zasnął.

Nie wiadomo dziś wcale,

Co się śniło Bajdale?

Lecz wiadomo, że szpecąc przystojność [6] przestworza,

Wylazł z rowu Dusiołek [7], jak półbabek [8] z łoża.

Pysk miał z żabia ślimaczy —

(Że też taki żyć raczy!) —

A zad tyli [9], co kwoka, kiedy znosi jajo.

Milcz, gębo nieposłuszna, bo dziewki wyłają [10]!

Ogon miał ci z rzemyka,

Podogonie [11] zaś z łyka [12].

Siadł Bajdale na piersi, jak ten kruk na snopie —

Póty [13] dusił i dusił, aż coś warkło [14] w chłopie!

Warkło, trzasło, spotniało!

Coć [15] się stało, Bajdało?

Dmucha w wąsy ze zgrozy, jękiem złemu przeczy —

Słuchajta [16], wszystkie wierzby, jak chłop przez sen beczy!

Sterał we śnie Bajdała

Pół duszy i pół ciała,

Lecz po prawdzie [17] niedługo ze zmorą marudził —

Wyparskał ją nozdrzami, zmarszczył się i zbudził.

ZwierzętaRzekł Bajdała do szkapy:

Czemu zwieszasz swe chrapy [18]?

Trzebać było kopytem Dusiołka przetrącić,

Zanim zdążył mój spokój w całym polu zmącić!

Rzekł Bajdała do wołu:

Czemuś skąpił [19] mozołu?

Trzebać było rogami Dusiołka postronić [20],

Gdy chciał na mnie swej duszy paskudę wyłonić!

Bóg, StworzenieRzekł Bajdała do Boga:

O, rety — olaboga![21]

Nie dość ci, żeś potworzył [22] mnie, szkapę i wołka,

Jeszcześ musiał takiego zmajstrować Dusiołka?

Przypisy

[1]

bajdała — ktoś, kto lubi bajdurzyć, opowiadać bajki. [przypis edytorski]

[2]

szkapa — z politowaniem o koniu, zwłaszcza lichym, zabiedzonym. [przypis edytorski]

[3]

wszędy (daw.) — wszędzie. [przypis edytorski]

[4]

pospołu (daw.) — wspólnie, razem. [przypis edytorski]

[5]

popod (daw.) — pod. [przypis edytorski]

[6]

przystojność (przestarz.) — piękno. [przypis edytorski]

[7]

dusiołek — demon odwiedzający nocą śpiących i próbujący ich dusić, potrafi przybierać postać jakiegoś przedmiotu lub istoty żywej. [przypis edytorski]

[8]

półbabek — podstarzała kobieta. [przypis edytorski]

[9]

tyli — tu: tak duży. [przypis edytorski]

[10]

wyłajać — skrzyczeć. [przypis edytorski]

[11]

podogonie — część ciała zwierzęcia znajdująca się pod ogonem; zad. [przypis edytorski]

[12]

łyko — włóknista tkanka roślinna przewodząca wodę. [przypis edytorski]

[13]

póty — tak długo. [przypis edytorski]

[14]

warkło — dziś popr.: warknęło. [przypis edytorski]

[15]

coć (daw.) — co ci. [przypis edytorski]

[16]

słuchajta (gw.) — słuchajcie. [przypis edytorski]

[17]

po prawdzie — prawdę mówiąc. [przypis edytorski]

[18]

chrapa — fałd skóry otaczający nozdrza. [przypis edytorski]

[19]

czemuś skąpił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czemu skąpiłeś. [przypis edytorski]

[20]

postronić (neol.) — czas. utworzony od stronić (unikać czyjegoś towarzystwa); wygnać kogoś, nie chcąc przebywać w jego towarzystwie. [przypis edytorski]

[21]

olaboga! (daw.) — wykrzyknienie wyrażające emocjonalną reakcję na coś. [przypis edytorski]

[22]

potworzyć — stworzyć, utworzyć wiele czegoś. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Na Wolnych Lekturach jest ponad 6,5 tys. ebooków. Wszystkie dostępne za darmo. Pomóż nam utrzymać i rozwijać ten zbiór! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!

KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

Filip Springer

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Nie bądź wuj ponury, wspieraj Wolne Lektury!

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Bez wsparcia czytelników Wolne Lektury nie będą się rozwijać. Nie pozwól na to! Kliknij i dorzuć się!

Pamiętasz, jak w szkolnej bibliotece były dwa egzemplarze książki, którą trzeba było przeczytać na pojutrze? Dzięki Wolnym Lekturom każdy uczeń ma dostęp do wielu potrzebnych mu lektur! Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.