Pieśń XX (Jaką, rozumiesz, zazdrość zjednałeś sobie...) → ← Pieśń XVIII (Ucieszna lutni, w której słodkie strony)

Spis treści

Jan KochanowskiPieśni, Księgi wtórePieśń XIX [1]

Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy

Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy,

A starać sie, ponieważ musi zniszczeć ciało,

Aby imię przynamniej po nas tu zostało?

I szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce [2] żyje,

Tkając [3], lejąc w się wszytko, póki zstawa [4] szyje;

Nie chciał nas Bóg położyć równo z bestyjami:

Dał nam rozum, dał mowę, a nikomu z nami.

Przeto chciejmy wziąć przed się [5] myśli godne siebie,

Myśli ważne na ziemi, myśli ważne w niebie;

Służmy poczciwej [6] sławie, a jako kto może,

Niech ku pożytku dobra spólnego pomoże.

Komu dowcipu [7] równo z wymową [8] dostaje,

Niech szczepi miedzy ludźmi dobre obyczaje;

Niechaj czyni porządek, rozterkom zabiega [9],

Praw ojczystych i pięknej swobody przestrzega.

A ty, coć Bóg dał siłę i serce [10] po temu,

Uderz sie [11] z poganinem, jako słusze [12] cnemu;

Prostak [13] to, który wojsko z wielkości szacuje:

Zwycięstwo liczby nie chce, męstwa potrzebuje.

Śmiałemu wszędy równo, a o wolność miłą

Godzi sie oprzeć [14] by więc i ostatnią siłą;

Nie przegra, kto frymarczy na sławę żywotem [15],

Azaby go lepiej dał [16] w cieniu darmo potem?

Przypisy

[1]

W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

[2]

bydlęce (starop.) — jak bydło (bydlęco, po bydlecemu). [przypis redakcyjny]

[3]

tkać (daw.) — wpychać. [przypis redakcyjny]

[4]

zstawa (starop.) — starcza. [przypis redakcyjny]

[5]

wziąć przed się (starop.) — rozważyć. [przypis redakcyjny]

[6]

poczciwy (starop.) — szlachetny (godny czci), dobry. [przypis redakcyjny]

[7]

dowcip (daw.) — rozum, inteligencja, talent. [przypis redakcyjny]

[8]

wymowa — tu: krasomówstwo, umiejętność przemawiania. [przypis redakcyjny]

[9]

rozterkom zabiega — zapobiega sporom, waśniom. [przypis redakcyjny]

[10]

serce — tu: odwaga. [przypis redakcyjny]

[11]

uderz sie — zderz się, stań do walki. [przypis redakcyjny]

[12]

słusze (starop.) — jest rzeczą słuszną, przystoi; zob. też: Ks. 2, Pieśń XV, w. 9. [przypis redakcyjny]

[13]

prostak — głupiec. [przypis redakcyjny]

[14]

o wolność (…) sie oprzeć — walczyć w obronie wolności. [przypis redakcyjny]

[15]

frymarczy na sławę żywotem — wymienia żywot na sławę (frymarczyć nie ma tu dzisiejszego pejoratywnego znaczenia). [przypis redakcyjny]

[16]

dać [żywot] — umrzeć. [przypis redakcyjny]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Bez pomocy czytelników biblioteka przestanie się rozwijać. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!

KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Wolne Lektury to biblioteka, która jest czynna 24 godziny na dobę i w dodatku można z niej korzystać bez wychodzenia z domu. No i można tam znaleźć mnóstwo klasycznych pozycji, również tych mniej oczywistych

Barbara Klicka

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Lubisz czytać? Pomóż nam sprawiać, by coraz więcej książek było dostępnych za darmo w polskim Internecie! Kliknij i dorzuć się!

Nie wystarczy zeskanować książkę. Tekst musi jeszcze przejść proces redakcji językowej i technicznej oraz podwójną korektę. Sam widzisz, że to dużo pracy! Dlatego potrzebujemy Twojego wsparcia! Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.