Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 533 przypisów.

Ne zderżymo (ukr.) — nie damy rady, nie wytrzymamy. [przypis redakcyjny]

ne zderżyte, ditki (ukr.) — nie dacie rady, dzieci. [przypis edytorski]

Ne znaju. Bytwa, każe, bude, ałe ne znaju (ukr.) — Nie wiem. Bitwa, zdaje się, będzie, ale nie wiem. [przypis edytorski]

Ne znaju, pane (ukr.) — nie wiem, panie. [przypis redakcyjny]

nieochajnie (reg., z ukr.) — niechlujnie, niedbale. [przypis edytorski]

nieochajny (z ukr.) — nieokrzesany, brudny. [przypis edytorski]

nie zderżą (z ukr.) — nie dotrzymają, nie dadzą rady. [przypis redakcyjny]

Nie znajem nikakij Syrowatej (z ukr.) — Nie znamy żadnej Syrowatej. [przypis edytorski]

ni pisaty, ni czytaty ne umiju (ukr.) — ani pisać, ani czytać nie umiem. [przypis edytorski]

Nyma nykoho, teper nam bude panowanje (z ukr.) — Nie ma nikogo, teraz my będziemy panować. [przypis edytorski]

oczeret (ukr.) — szuwary, roślinność bagienna. [przypis edytorski]

oczeret (ukr.) — trzcina; szuwary, podmokłe zarośla. [przypis redakcyjny]

oczerety (ukr.) — tu: wyschłe liście mogące posłużyć za podpałkę. [przypis edytorski]

O hospody Boże, pomyłuj nas hrisznych (ukr.) — O Panie Boże, zmiłuj się nad nami grzesznymi. [przypis edytorski]

Oj, cei lubosti… Po wik ne zabudu (z ukr.) — Oj, ta miłość Gorsza od słabości! Słabość przetrzymam, Wyzdrowieję, A wiernej miłości Na wieki nie zapomnę. [przypis redakcyjny]

Oj, szczob toho Chmila perwsza kula ne mynuła (z ukr.) — oj, żeby tego Chmiela pierwsza kula nie minęła. [przypis redakcyjny]

Oj wyzwoły, Boże (…) bidnych newilnykiw (ukr.) — Oj wyzwól, Boże, nas wszystkich, biednych niewolników, Z ciężkiej niewoli, Z wiary bisurmańskiej, Na jasne gwiazdy, Na ciche wody, Do radosnej krainy, Do świata chrześcijańskiego, Wysłuchaj, Boże, w prośbach naszych, W nieszczęśliwych modlitwach, Nas, biednych niewolników. [przypis edytorski]

On z Czehryna prijichaw. Tam Lachiw riżut (ukr.) — On z Czehryna przyjechał. Tam Polaków zabijają. [przypis edytorski]

osełedec (ukr.) — fryzura kozacka, warkoczyk na czubku ogolonej głowy. [przypis edytorski]

Otcze atamane! Każe prosto cheruwym. Takoho my i ne baczyły (ukr.) — Ojcze atamanie! Wydaje się, po prostu cherubinek. Takiego jeszcze nie widzieliśmy. [przypis edytorski]

pachły (reg., z ukr.) — dziś popr. forma 3 os. lm cz.przesz.: pachniały. [przypis edytorski]

panachać (daw. reg., z ukr.) — rwać, rozrywać na kawałki; spanachawszy manatki: zniszczywszy rzeczy osobiste zabrane w podróż. [przypis edytorski]

pawa (z ukr.) — pawica. [przypis edytorski]

petyhorski (z ukr., od petyhorzec) — jezdni, konni. [przypis redakcyjny]

pidu, pane (ukr.) — pójdę, panie. [przypis edytorski]

piśmo wid starosty (z ukr.) — list od starosty. [przypis edytorski]

pohane (z ukr.) — pogańskie, niewierne. [przypis edytorski]

pohaniec (starop., z ukr.) — wyznawca islamu. [przypis edytorski]

pojidesz w hostynu (z ukr.) — pojedziesz w gości. [przypis edytorski]

polubił jak detynu ridnuju (z ukr.) — pokochałem jak rodzone dziecko. [przypis redakcyjny]

pomoży, Bat'ku (z ukr.) — pomóż, Ojcze. [przypis edytorski]

Pomyłujte, pane (ukr.) — zmiłujcie się, panie. [przypis redakcyjny]

poswetył (ukr.) — poświecił; poprowadził. [przypis edytorski]

prażnik (daw., z ukr. праздник) — święto prawosławne, odpust. [przypis edytorski]

prodały mene jak raba, na złuju dołu i na neszczastje (ukr.) — sprzedali mnie jak niewolnika, na złą dolę i na nieszczęście. [przypis edytorski]

projdyświt (ukr. ) — włóczęga. [przypis edytorski]

proklaty (z ukr.) — przeklęty. [przypis edytorski]

Proklinaw kak didko (z ukr.) — Klął jak diabeł. [przypis edytorski]

Prostyte, pane (ukr.) — Wybaczcie, panie. [przypis edytorski]

Proszczaj, bat'ku (ukr.) — Żegnaj, ojcze. [przypis edytorski]

prowodyr (daw.; z ukr.) — przewodnik; przywódca; tu: przewodnik prowadzący niewidomego i niosący jego torbę z jałmużną. [przypis edytorski]

pryjmak (gw., ukr.) — parobek przyjęty do rodziny, będący na utrzymaniu kobiety, z którą się ożenił. [przypis edytorski]

prynuka (z ukr. a. ros.) — zachęta. [przypis edytorski]

prynuka (z ukr.) — zachęta. [przypis edytorski]

prysiud (ukr.) — przykucnięcie z podskokiem w rosyjskich i ukraińskich tańcach ludowych. [przypis edytorski]

prysiud (ukr.) — przysiad, figura taneczna. [przypis redakcyjny]

prysiudy (z ukr.) — przysiady, figury taneczne. [przypis edytorski]

prysiudy (z ukr.) — w tańcu kozackim przykucnięcie i podskok. [przypis redakcyjny]

prystupyło do neho (ukr.) — wstąpiło w niego. [przypis edytorski]

przydbać (z ukr. придбати) — zdobyć, uzyskać, przygotować, wystarać się o coś. [przypis edytorski]

przyhołubić (z ukr.) — przytulić, przygarnąć. [przypis redakcyjny]

przyhołubić (z ukr.) — zaopiekować się, przygarnąć. [przypis edytorski]

przynuka (z ukr.) — przymus, usilne namawianie. [przypis edytorski]

Puskaj, bat'ku, z Lachami umiraty (ukr.) — Pozwól, ojcze, z Polakami umierać. [przypis edytorski]

puszkar (daw., ukr.) — człowiek obsługujący puszkę, czyli działo; artylerzysta a. rusznikarz. [przypis edytorski]

raby (z ukr.) — pstry, nakrapiany. [przypis edytorski]

raz maty rodyła (ukr.) — raz matka rodziła; pierwsza część powiedzenia „Raz matka rodziła i raz się umiera”. [przypis redakcyjny]

raz maty rodyła (ukr.) — raz matka rodziła. [przypis edytorski]

rezun (z ukr.) — rzeźnik, przen. morderca. [przypis edytorski]

rezy pany (z ukr.) — rżnij panów. [przypis edytorski]

riasa (ukr.) — długa szata stosowana przez duchownych kościołów wschodnich. [przypis edytorski]

ridnieńkij (z ukr.) — rodzinny (tu: zdrobn.) [przypis edytorski]

rizać (z ukr.) — rzezać, rżnąć. [przypis edytorski]

Rizat'! Taj że bude strach to na te pany (z ukr.) — Wyrżnijcie! Tak, żeby padł strach na panów. [przypis edytorski]

rohatyna (z ukr.) — rodzaj włóczni z hakiem. [przypis edytorski]

rohatyna (z ukr.) — włócznia zakończona hakiem. [przypis edytorski]

rohatyna (z ukr.) — włócznia z grotem zaopatrzonym w hak, aby po wbiciu trudniej ją było wyciągnąć. [przypis edytorski]