Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 24072 przypisów.
Armatę, co się w morzu, przegrawszy, topiła (…) — poeta wspomina tu po raz czwarty zwycięstwo Hipolita nad flotą wenecjańską. Por. 3, 57; 36, 2 i 40, 2. [przypis redakcyjny]
armatura (daw.) — uzbrojenie. [przypis redakcyjny]
armatura (daw., z łac.) — uzbrojenie. [przypis redakcyjny]
armiak (ros.) — wierzchnia odzież chłopska z grubego sukna, rodzaj kaftana. [przypis redakcyjny]
Armia Zbawienia — angielska organizacja religijno–filantropijna założona w drugiej połowie XIX w. przez Williama Bootha (1829–1912) i zorganizowana na sposób wojskowy. [przypis redakcyjny]
Armida — bohaterka saraceńska, córka króla Damaszku, Arbillana i Karyklii. [przypis redakcyjny]
Armida — czarodziejka z Jerozolimy Wyzwolonej Tassa. [przypis redakcyjny]
Armida — piękna, lecz niebezpieczna czarodziejka z Jerozolimy wyzwolonej Torquata Tassa (1544–1595). [przypis redakcyjny]
Armida — urocza bohaterka Jerozolimy wyzwolonej Tassa. [przypis redakcyjny]
Armin — władca Gormy. [przypis redakcyjny]
armis experiri (łac.) — do broni się mieć. [przypis redakcyjny]
armować się — uzbrajać się. [przypis redakcyjny]
arnald (starop.) — herold. [przypis redakcyjny]
Arno — rzeka, nad którą leży Florencja. [przypis redakcyjny]
aromat (z gr.) — tu: przyprawy i korzenie pachnące. [przypis redakcyjny]
Arpalice — królewna tracka, Harpalice, pobiła syna Achillesa, Neoptolema, i wypędziła go z Tracji. [przypis redakcyjny]
Arpije — Harpie, skrzydlate potwory, ptaki z głową niewieścią. [przypis redakcyjny]
Arpin — pochodzący z Arpinum w Lacjum rzymski pisarz, mówca i filozof, zwolennik filozofii stoickiej Marcus Tullius Cicero (106–43 r. p.n.e.). [przypis redakcyjny]
Arrya — małżonka zawikłanego w spisek przeciw Klaudiuszowi (r. 42) Cecyny Petusa; słynne są jej słowa: „Paete, non dolet”, które wyrzekła, przebiwszy się puginałem, ażeby zachęcić męża do samobójstwa. [przypis redakcyjny]
arsenał — zbrojownia, koszary. [przypis redakcyjny]
Arset — saraceński wychowawca Kloryndy. [przypis redakcyjny]
Art — Artur, król brytyjski, odnowiciel zakonu „Okrągłego Stołu”; miał żyć w V wieku. [przypis redakcyjny]
Artemis a. Artemida (mit. gr.) — dziewicza bogini-łuczniczka, opiekunka zwierzyny łownej, bliźniacza siostra Apollina; jej strzałom przypisywano nagłą śmierć kobiet. [przypis redakcyjny]
Artemiza — Papkin, jak przystało na samochwała, wzorem bohaterów romansowych nadał swej szpadzie nazwę. Pochodzi ona od imienia greckiej bogini łowów, Artemis (Artemidy). [przypis redakcyjny]
artis amandi magister (łac.) — mistrzem sztuki kochania. [przypis redakcyjny]
Artur — zwany także Artusem, król brytyjski, odnowiciel zakonu „Okrągłego Stołu”; miał żyć w V wieku. [przypis redakcyjny]
artykuły — tu: artykuły wojskowe, zbiór przepisów wraz z karami za przestępstwa. [przypis redakcyjny]
Arundel, Tomasz hr. — posiadał w Anglii na początku XVII wieku bogaty zbiór starożytnych greckich dzieł sztuki. [przypis redakcyjny]
Aruns — toskański wróżbita, który mieszkał w okolicy Karrary. [przypis redakcyjny]
Aryjadna — córka króla Krety Minosa, zakochana w Tezeuszu, dała mu kłębek nici, dzięki któremu młodzieniec zabiwszy potwora Minotaura (u Kochanowskiego: „chłopobyka”), wydostał się z labiryntu. [przypis redakcyjny]
Aryjon — Arion: muzyk z Lesbos; dźwięk jego głosu zwabił delfiny, które uratowały mu życie. [przypis redakcyjny]
Aryman — bóg ciemności i zła, przeciwnik Ormuzda. W wydaniu Dzieł Słowackiego pod redakcją Stefana Kołaczkowskiego wiersz ten brzmi: „Zdało mi się, że Mojżesz krwią Nil zafarbował”. [przypis redakcyjny]
Aryman (mit. st. irań.) — bóstwo staroirańskie, będące uosobieniem zła. [przypis redakcyjny]
Arymin — miasto w środkowych Włoszech nad Morzem Adriatyckim, dziś Rimini. [przypis redakcyjny]
Aryodant — bohater noweli opowiedzianej przez Dalindę. [przypis redakcyjny]
Ary Scheffer (1795–1858) — malarz holendersko-francuski, twórca portretów Krasińskiego i jego rodziny. [przypis redakcyjny]
Arystarcha — surowego krytyka tekstów, jakim był ten filolog aleksandryjski z II w. p.n.e. Oczyścił on m.in. z błędów i naleciałości tekst Iliady i Odysei. [przypis redakcyjny]
Arystoteles podaje inny powód, dlaczego rzeczy, które w naturze oglądamy ze wstrętem, sprawiają nam przyjemność w najwierniejszym odmalowaniu — [por.] Arystoteles, O poezji, rozdział IV. [przypis redakcyjny]
arywista — człowiek, który świeżo doszedł do stanowiska lub pieniędzy. [przypis redakcyjny]
arywizm (z fr.) — karierowiczostwo. [przypis redakcyjny]
a sacrificio missae (łac.) — od ofiary mszy. [przypis redakcyjny]
asafetyda — materia żywiczna, o nieprzyjemnym zapachu, otrzymywana z rośliny o tej samej nazwie, rosnącej w Persji, używana jako środek leczniczy. [przypis redakcyjny]
Asamble — bale, reduty były miejscem szczególnie wysokiej gry w karty. [przypis redakcyjny]
asamble — zebrania towarzyskie. [przypis redakcyjny]
asamble — zebrania towarzyskie, wieczory. [przypis redakcyjny]
asan, acan (starop.) — forma grzecznościowa nieco poufała, jak Waćpan (skrót od: Wasza Miłość Pan). [przypis redakcyjny]
asawuła — oficer kozacki. [przypis redakcyjny]
ascens — wstęp, pierwszeństwo. [przypis redakcyjny]
asceza — surowość obyczajów, wyrzeczenie się. [przypis redakcyjny]
a septemtrione (łac.) — od północy. [przypis redakcyjny]
asesor — członek kompletu orzekającego. [przypis redakcyjny]
asesoria — sąd asesorski czyli kanclerski w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]
asesoria — sąd kanclerski w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]
asesorowie — tutaj: doradcy, radcy sądowi. [przypis redakcyjny]
asfodel — także: złotogłów a. złotowłos; drobnokwiatowa bylina należąca do liliowych, pochodząca z rejonu wybrzeży Morza Śródziemnego; w staroż. Grecji asfodel był związany ze światem umarłych (w mit. gr. asfodele rosły w Hadesie, nad brzegami Styksu), sadzono go na cmentarzach. [przypis redakcyjny]
asfodel (z łac.) — złotogłowy; gatunek rośliny o wąskich, trawiastych liściach i żółtych, gęstych kwiatostanach. [przypis redakcyjny]
asilum (łac.) — schronienie. [przypis redakcyjny]
asinus asinorum in saecula saeculorum (łac.) — osioł nad osłami na wieki wieków. [przypis redakcyjny]
Askalona — miasto w Palestynie na płd.-zach. od Jerozolimy. [przypis redakcyjny]
Askenazy — aluzja do pięknego zresztą studium prof. Szymona Askenazego o Tainie, pomieszczonego w jego Studiach historyczno-krytycznych, a napisanego w przededniu śmierci Taine'a, jeszcze zimą 1892 r. Jedynie w rozdziale IV tego studium znaleźliśmy kilka luźnych, wytykających Taine'owi zbytek pesymizmu, uwag, wobec których aluzje Brzozowskiego mogłyby mieć uzasadnienie. (Patrz Studia historyczno-krytyczne. Wydanie drugie — przejrzane i poprawione. Kraków. 1893. Str, 332, 334 i 341). [red. WL]. [przypis redakcyjny]
asker (tur.) — żołnierz turecki. [przypis redakcyjny]
as makes every day with me my greek — co stale mi robi mój Grek; mój Grek: sekretarz konsulatu francuskiego w Civitavecchia w 1836 r. [przypis redakcyjny]
As — najmniejsza moneta rzymska. [przypis redakcyjny]
Asnyk, Adam (1838–1897) — czołowy poeta polskiego pozytywizmu. [przypis redakcyjny]
asocjacja (z łac.) — złączenie, zespolenie. [przypis redakcyjny]
asonans — rym niedokładny, w którym powtarzają się tylko samogłoski. [przypis redakcyjny]
Asopos — rzeka w Beocji. [przypis redakcyjny]
Aspazja — bohaterka powieści Żmichowskiej Poganka. Współcześni podkładali pod Aspazję tę lub ową rzeczywistą osobę; wedle własnych wyznań autorki, najwięcej rysów dostarczyły do niej przede wszystkim Paulina Zbyszewska, a także Zofia Węgierska. [przypis redakcyjny]
aspersja — pokropienie. [przypis redakcyjny]
aspirantów — ubiegających się, ochotników. [przypis redakcyjny]
aspirare (łac.) — wzdychać. [przypis redakcyjny]
aspirat (łac.) — dąży. [przypis redakcyjny]
aspirować (z łac.) — dążyć. [przypis redakcyjny]
aspirowali — ubiegali się. [przypis redakcyjny]
aspra (daw.) — moneta. [przypis redakcyjny]
assiduo addiscentes ad senium pervenimus (łac.) — ustawicznie się czegoś nowego ucząc, dochodzimy do starości. [przypis redakcyjny]
assistere (łac.) — towarzyszyć. [przypis redakcyjny]
assueverunt (łac.) — przywykli. [przypis redakcyjny]
assumpsit similitudinem animalis (łac.) — przybrało podobieństwo zwierzęcia. [przypis redakcyjny]
assurget (łac.) — powstanie. [przypis redakcyjny]
A Stacyjusza, który nas rozdzielał (…) zasłonę — Z tego wiersza widzimy, że Stacjusz szedł ciągle między Dantem a Wirgiliuszem. [przypis redakcyjny]
aster (łac.) — gwiazda. [przypis redakcyjny]
Astolf — król Lombardii. [przypis redakcyjny]
Astolf — legendarny książę angielski, jeden z bohaterów Orlanda Szalonego Ariosta. [przypis redakcyjny]
Astolf — syn króla brytyjskiego, Ottona, brata Amona i Milona; dlatego „stryjeczny” Orlanda i Rynalda. [przypis redakcyjny]
Astrabora — kraina w płd. Egipcie. [przypis redakcyjny]
Astragor — bóg piekielny; tu: diabeł. [przypis redakcyjny]
Astragor — diabeł. [przypis redakcyjny]
astra (łac. M.lm) — gwiazdy. [przypis redakcyjny]
Astrea — „gwiaździca”, przydomek bogini sprawiedliwości, Dike; w wieku złotym przebywała z ludźmi na ziemi, w wieku spiżowym ostatnia przeniosła się do nieba, gdzie jako Panna błyszczy w zodiaku. [przypis redakcyjny]
astrofil (z gr.) — miłośnik gwiazd. [przypis redakcyjny]
astrolabia własc. astrolabium — dawny przyrząd do wyznaczania pozycji na ziemi względem ciał niebieskich. [przypis redakcyjny]
Astulf — właśc. Aistulf, król longobardzki, pokonany przez Pipina; „potomka jego”, tj. syna, Dezyderiusa, wziął Karol Wielki do niewoli. [przypis redakcyjny]
Asturgia — Asturia, kraina w północnej Hiszpanii nad Zatoką Biskajską. [przypis redakcyjny]
Aswerus — jeden z królów perskich, znany z księgi Estery. Historycy uważają go za Kserksesa (486–465); Aman pragnął zgubić Żydów, po udaremnieniu jego planów powiesił się. [przypis redakcyjny]
asygnacją — [z] poleceniem pisemnym. [przypis redakcyjny]
asygnacja — tu: piśmienne zlecenie, upoważniające do podjęcia pieniędzy. [przypis redakcyjny]
asylum (łac.) — schronienie. [przypis redakcyjny]
asymptota (z gr. niestykająca się) — jest to linia prosta, dążąca do zetknięcia się z linią krzywą, ciągnącą się w nieskończoność, lecz niemogąca jej dosięgnąć; tak że można ja uważać za styczną do linii krzywej w odległości nieskończenie wielkiej; stąd nazwano ją u nas ledwo-nie-styczną. [przypis redakcyjny]
asystencja (daw.) — otoczenie, straż. [przypis redakcyjny]
