Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 112632 przypisów.

Venite exultemus Domino (łac.) — Przyjdźcie, radośnie śpiewajmy Panu; Psalm 95 (94). [przypis edytorski]

venit iudicium (łac.) — nadchodzi sąd. [przypis edytorski]

veni, vidi, vici (łac.) — przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem. [przypis edytorski]

veni, vidi, vici! (łac.) — przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem; słowa Cezara o szybkim zwycięstwie w bitwie pod Zelą. [przypis edytorski]

veni, vidi, vici (łac.) — przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem (słowa, którymi Gajusz Juliusz Cezar zawiadomił senat rzymski o błyskawicznym wykonaniu zadania: przybyciu do Azji Mniejszej i szybkim zwycięstwie w krótkiej wojnie z Farnakesem II, królem Pontu). [przypis edytorski]

veni, vidi, vici (łac.) — przyszedłem, zobaczyłem, zwyciężyłem; tymi słowami miał Gajusz Juliusz Cezar zawiadomić o swoim zwycięstwie nad Farnakesem II, królem Pontu, po bitwie pod Zelą w 47 r. p.n.e.; lakoniczna fraza przekazuje informację zarówno o wyniku wyprawy, jak również o łatwości i szybkości pomyślnego wykonania zadania. [przypis edytorski]

„Venkov” (pol. „Wieś”) — czeski dziennik, wychodzący w pierwszej połowie XX w., reprezentujący interesy rolników. [przypis edytorski]

ventre de biche (fr.) — brzuch łani. [przypis edytorski]

ventrem omnipotentem (łac.) — brzuch wszechmocny (forma Accustivu, tj. B.) [przypis edytorski]

Venus Alma — dosł. Wenus Karmicielka; por. „(…) genetrix hominum, divômque voluptas, Alma Venus!” Lukrecjusz, De Rerum Natura, księga I, w. 1, 2. [przypis edytorski]

Venus Genitrix (mit. rzym.) — Wenus Rodzicielka, matka Eneasza, babka Askaniusza, rzekomego protoplasty rodu julijskiego, a więc i Cezara. [przypis edytorski]

Venus Vulgivaga (łac.) — Wenus włócząca się tu i ówdzie, przydomek bogini jako patronki nierządnic. [przypis edytorski]

vera causa (łac.) — prawdziwa przyczyna. [przypis edytorski]

Vera Cruz, Alonso de la, właśc. Alonso Gutiérrez (1507–1584) — hiszpański augustianin, teolog, filozof, misjonarz, pierwszy profesor uniwersytetu w Meksyku. [przypis edytorski]

Veracruz — nazwa znacząca: prawdziwy krzyż; w Hiszpanii ani Portugalii nie ma jednak takiego portu, najbardziej znane miasto o tej nazwie to Veracruz nad Zat. Meksykańską, główne miasto portowe Meksyku. [przypis edytorski]

Vera Cruz — ob. Veracruz, miasto portowe w Meksyku, nad Zat. Meksykańską; zał. w 1519 przez Corteza, było pierwszą hiszpańską osadą na terenie ob. Meksyku, w XVI–XVII w. stanowiło najważniejszy port hiszpańskiej Ameryki. [przypis edytorski]

veramente (wł.) — naprawdę. [przypis edytorski]

vera rerum vocabula (łac.) — prawdziwe nazwy rzeczy. [przypis edytorski]

Verband (niem.) — stowarzyszenie. [przypis edytorski]

verba volant (łac.) — słowa ulatują. [przypis edytorski]

verboten (niem.) — w znaczeniu, zakaz, zabronione; jak w informacji o zakazie: Zabronione jest opuszczanie getta. [przypis edytorski]

verboten (niem.) — zakazane, zabronione. [przypis edytorski]

verboten (niem.) — zakazany, wzbroniony. [przypis edytorski]

verbum (łac.) — czasownik. [przypis edytorski]

verbum (łac.) — słowo. [przypis edytorski]

verbum sat [sapienti] (łac.) — słowo wystarcza [mądremu]. [przypis edytorski]

verdammte (niem.) — przeklęci. [przypis edytorski]

Verdi, Giuseppe (1813–1901) — wł. kompozytor, jeden z największych twórców operowych, autor bogatych melodycznie oper realistycznych (m.in.: Rigoletto, Traviata, Aida); przyczynił się do dominacji opery włoskiej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

Verdi, Giuseppe (1813–1901) — włoski kompozytor, jeden z największych twórców operowych, autor bogatych melodycznie oper realistycznych (m.in.: Rigoletto, Traviata, Aida); przyczynił się do dominacji opery włoskiej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

Verdi, Giuseppe (1813–1901) — włoski kompozytor operowy. [przypis edytorski]

Verdun — miejscowość i gmina w płn.-zach. Francji, miejsce najdłuższej (21 lutego–18 grudnia 1916) bitwy I wojny światowej, podczas której zginęło łącznie ok. 700 tys. żołnierzy francuskich i niemieckich, zakończonej odparciem ataków niemieckich przez Francuzów. Pod Verdunem: dziś popr.: pod Verdun (ndm). [przypis edytorski]

verecundia (łac.) — tu: uszanowanie, poważanie, szacunek. [przypis edytorski]

Verein (niem.) — stowarzyszenie, związek. [przypis edytorski]

Verein (niem.) — towarzystwo, związek, bractwo. [przypis edytorski]

vere (łac.) — w rzeczy samej, w istocie. [przypis edytorski]

verfluchte (niem.) — przeklęte. [przypis edytorski]

verfluchte Pole (niem.) — przeklęty Polak. [przypis edytorski]

verfluchter (niem.) — przeklęty. [przypis edytorski]

verflucht, verdammt! (niem.) — przeklęty (przekleństwo). [przypis edytorski]

verflucht, verdammt (niem.) — przekleństwo: cholerny, przeklęty itp. [przypis edytorski]

Vergili — właśc. Publius Vergilius Maro (70–19 p.n.e.) poeta rzymski, autor Eneidy. [przypis edytorski]

Vergissmeinnicht (niem.) — niezapominajka. [przypis edytorski]

Vergnügungsbahnlinien (niem.) — trasy rozrywkowe. [przypis edytorski]

Verhängnisvoll (niem.) — fatalny, zgubny. [przypis edytorski]

Verhaeren, Émile (1855–1916) — belgijski poeta. [przypis edytorski]

veri gentiluomini (wł.) — prawdziwi dżentelmeni. [przypis edytorski]

veritabilis (łac.) — prawdziwy. [przypis edytorski]

veritas est in puteo (łac.) — prawda leży głęboko. [przypis edytorski]

veritas (łac.) — prawda. [przypis edytorski]

Veritas norma sui et falsi est (łac.) — prawda jest normą samej siebie i fałszu (zdanie Spinozy z dzieła Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona). [przypis edytorski]

Veritas odium parit (łac.) — prawda rodzi nienawiść. [przypis edytorski]

veritas victi (niepopr. łac.) — prawda zwycięży (powinno być: veritas vincat). [przypis edytorski]

veritates (łac.) — prawdy. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — francuski poeta; typ poety-włóczęgi, alkoholika; jego liryki miały charakter ulotny i melancholijny, wykorzystywały muzyczność, synestezję. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — francuski poeta, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, przedstawiciel impresjonizmu w literaturze. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — francuski poeta, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, wybitny przedstawiciel symbolizmu. W latach 1871–1873 w burzliwym związku z młodym poetą A. Rimbaud, dla którego porzucił żonę i syna. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — fr. poeta, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, przedstawiciel impresjonizmu w literaturze. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — poeta fr., jeden z najwybitniejszych przedstawicieli symbolizmu. Autor książki Les poètes maudits (Poeci wyklęci), przyczynił się do popularności tego określenia. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — poeta fr., jeden z najwybitniejszych przedstawicieli symbolizmu. Autor książki Les poètes maudits (Poeci wyklęci), przyczynił się do popularyzacji tego określenia. [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — poeta fr.; typ poety-włóczęgi, alkoholika, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, impresjonizmu i symbolizmu, jego liryki miały charakter ulotny i melancholijny, dawały prymat muzyczności nad retoryką, wykorzystywały synestezję (debiutanckie Poematy spod znaku Saturna, oryg. Poèmes saturniens; wyd. 1866); w l. 1871–1873 pozostawał w burzliwym związku z młodym poetą Arturem Rimbaud, dla którego porzucił żonę i syna, ostatecznie doszło do dramatycznego rozstania, Verlaine postrzelił Rimbauda, w wyniku czego trafił do więzienia, gdzie nawrócił się na katolicyzm (wyraz tej przemiany dał w tomie Romances sans paroles). [przypis edytorski]

Verlaine, Paul (1844–1896) — poeta fr.; typ poety-włóczęgi, alkoholika, zaliczany do tzw. poetów wyklętych, impresjonizmu i symbolizmu, jego liryki miały charakter ulotny i melancholijny, dawały prymat muzyczności nad retoryką, wykorzystywały synestezję (debiutanckie Poematy spod znaku Saturna, oryg. Poèmes saturniens; wyd. 1866); w l. 1871–1873 pozostawał w burzliwym związku z młodym poetą Arturem Rimbaud, dla którego porzucił żonę i syna, ostatecznie doszło do dramatycznego rozstania, Verlaine postrzelił Rimbauda, w wyniku czego trafił do więzienia, gdzie nawrócił się na katolicyzm (wyraz tej przemiany dał w tomie Romances sans paroles). [przypis edytorski]

Verlassen, verlassen (…) Wie der Stein auf den Strassen (…) (niem.) — Opuszczony, opuszczony, opuszczony jestem. Jak kamień przydrożny opuszczony jestem. [przypis edytorski]

Vermandois, właśc. Ludwik de Bourbon, hrabia Vermandois (1667–1683) — nieślubny syn króla Ludwika XIV Burbona i Ludwiki de la Vallière; mieszkał pod opieką wuja, księcia Filipa I Orleańskiego, uważanego powszechnie za libertyna i homoseksualistę, i podobno został uwiedziony przez Filipa de Lorraine-Armagnac, najsłynniejszego z kochanków swego wuja. [przypis edytorski]

Vermeer, Johannes (1632–1675) — malarz holenderski, autor głównie scen rodzajowych; Widok Delft (ok. 1661) stanowi jeden z jego dwóch obrazów przedstawiających widoki miejskie. [przypis edytorski]

vermine de l'Europe (fr.) — robactwo Europy. [przypis edytorski]

Vermont, Mathieu-Jacques de, zwany księdzem de Vermont (1735–1806) — nauczyciel, zaufany powiernik, a także sekretarz gabinetu Marii Antoniny, żony Ludwika XVI. [przypis edytorski]

vernae (łac.) — w staroż. Rzymie: niewolnicy urodzeni w domu pana. [przypis edytorski]

Verne, Juliusz Gabriel (1828–1905) — francuski pisarz, dramaturg i działacz społeczny, uważany za jednego z prekursorów fantastyki naukowej. [przypis edytorski]

Vernes, Jacob (1728–1791) — teolog protestancki, pastor w Genewie, znany z korespondencji z Wolterem i Rousseau. [przypis edytorski]

vernünftig (niem.) — tu: rozsądne, rozumne. [przypis edytorski]

Veronese, Paolo (1528–1588) — jeden z najwybitniejszych włoskich malarzy renesansowych urodzony i tworzący w Wenecji. [przypis edytorski]

Veronese, Paolo (1528–1588) — wybitny włoski malarz renesansowy. [przypis edytorski]

Verräter (niem.) — Zdrajca. Film szpiegowski Karla Rittera z 1936 r. Jak podaje Tomasz Szarota, wyświetlany też w Polsce, a w „Polsce Zbrojnej” zalecano, by obejrzeli go wszyscy, którym leży na sercu obronność kraju. [przypis edytorski]

ver sacrum (łac.) — co święte. [przypis edytorski]

verstanden (niem.) — (czy) zrozumiano. [przypis edytorski]

Verstand (niem.) — rozum. [przypis edytorski]

Verstehen sie deutsch? (niem.) — czy rozumie pan po niemiecku? [przypis edytorski]

vert d'émeraude (fr.) — zieleń szmaragdowa. [przypis edytorski]

verte folium (łac.) — odwróć kartę. [przypis edytorski]

vertige de l'hyperbole (fr.) — zawrót głowy hiperboli. [przypis edytorski]

vert Veronese (fr.) — zieleń Veronese'a. [przypis edytorski]

verum impendere vitae (łac.) — prawdą opłacić życie. [przypis edytorski]

verum (łac.) — prawda. [przypis edytorski]

verus vir (łac.) — prawdziwy mąż. [przypis edytorski]

Verweile doch, du bist so schön (niem.) — Trwaj (chwilo), jesteś tak piękna (J.W. Goethe Faust, słowa umierającego Fausta). [przypis edytorski]

Verweile doch, du bist so schön!… (niem.) — Trwaj! Jesteś tak piękna! [przypis edytorski]

very fashionable (ang.) — bardzo modny. [przypis edytorski]

very nice (ang.) — bardzo ładny, bardzo dobry, bardzo miły. [przypis edytorski]

Verzeigen Sie bitte, Herr Professor… (niem.) — Proszę mi wybaczyć, panie profesorze. To dla mnie ważne. Jestem pracownikiem „Dziennika Berlińskiego”. [przypis edytorski]

Verzeihen Sie, aber es ist ein jüdisches Geschäft (niem.) — Przepraszam pana, ale to jest sklep żydowski. [przypis edytorski]

Vesalius, Andreas, właśc. Andreas van Wesele a. André Vésale (1514–1564) — lekarz i anatom flamandzki, często uznawany za twórcę nowożytnej anatomii, w której za podstawową metodę badawczą uznał sekcję zwłok. [przypis edytorski]

vestiplica (łac.) — niewolnica (służąca) układająca szaty. [przypis edytorski]