Noc Tarasowa → ← Dumka (Po co u mnie czarne brewki?)

Spis treści

Grób: 1
Morze: 1
Wiatr: 1

Taras SzewczenkoIwan Podkowatłum. Władysław Syrokomla

Иван Підкова

I

W Zaporożu grzmi armata,

Przed panem Iwanem.

Zaporożec w dawne lata

Potrafił być panem.

Panowali, zdobywali

Swobodę i chwałę;

Ledwie świadczą ich z oddali

Kopce pozostałe.

Oj, wysoko się wznosiły

GróbNa polu kurhany,

Gdzie legł Kozak do mogiły

W kitajkę [1] przybrany.

A mogiła kształtem wzgórza

Aż obłoki bodzie,

Wiatrom żale swe wynurza,

Szepcze o swobodzie.

Pradziadowskiej świadek sławy,

Powiada ją młodzi;

A wnuk słucha jej ciekawy

I piosnkę wywodzi.

Och, szalono w Ukrainie,

Licho daj go czartu!

A w gorzałce, w miodzie, w winie

Nabywano hartu.

Dobre niegdyś było życie

W ukraińskiej stronie.

Może sercu coś ulżycie,

Gdy je wam wydzwonię.

II

Wiatr, MorzeCzarną chmurę wicher niesie

Z Limanu [2] wybrzeży,

Sine morze jak zwierz w lesie

Ryczy, to się jeży.

Gardziel [3] Dniepru już rozlany.

«Chłopcy, hej, do wiosła!

Siądziem w czajki [4], pójdziem w tany,

Byle woda niosła!»

Wypłynęło Zaporoże,

Aż Liman czernieje.

Grajże teraz, sine morze,

Niechaj wiatr zawieje!

Bije fala, płyńcie zdrowi,

Ni ziemi, ni nieba,

Aż drży serce — Kozakowi

Tego tylko trzeba.

Wiosło taktem gra wesołym,

Wykrzykują radzi [5],

Pan ataman [6] płynie czołem,

On wie, gdzie prowadzi.

Chodzi z lulką [7] po swej łodzi,

I rozmyśla bacznie:

Gdzie uderzyć mu przychodzi?

Skąd robotę zacznie?

Skręcił wąsy z gęstą miną,

Czajkom stanąć każe,

Podniósł kołpak [8], wstrząsł [9] czupryną:

«Zguba tobie, wraże [10]!

Hej, mołodcy [11], droga znana,

Ja Synopę [12] minę,

Lecz w Carogród [13] do sułtana

Pójdziemy w gościnę».

«Dobrze, ojcze atamanie,

Zagramy w Bosforze!»

«Dzięki, chłopcy! Niech się stanie!»

I znów kipi morze.

Pan ataman lulkę kurzy,

Na brzegu usiadłszy,

Na niebiosach bada burzy

I na falę patrzy.

Przypisy

[1]

kitajka — chustka jedwabna, pierwotnie chińska, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny); w tradycji kozackiej istniał zwyczaj przykrywania czerwoną kitajką twarzy zmarłego. [przypis edytorski]

[2]

liman — zatoka u ujścia doliny rzecznej do morza; tu zapewne: Liman Dniepru i Bohu na płn. wybrzeżu Morza Czarnego, na Ukrainie. [przypis edytorski]

[3]

gardziel (daw.) — r.m., tj. ten gardziel; dziś popr.: r.ż., tj. ta gardziel. [przypis edytorski]

[4]

czajka — szybka i zwrotna łódź kozacka. [przypis edytorski]

[5]

rad (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]

[6]

ataman — kozacki przywódca. [przypis edytorski]

[7]

lulka (daw.) — fajka. [przypis edytorski]

[8]

kołpak — wysoka czapka bez daszka, z futrzanym otokiem. [przypis edytorski]

[9]

wstrząsł — dziś popr.: wstrząsnął. [przypis edytorski]

[10]

wraże (daw.) — dziś popr. forma W.: wrogu. [przypis edytorski]

[11]

mołodec a. mołojec (z ukr.) — młody, dzielny mężczyzna; Kozak. [przypis edytorski]

[12]

Synopa — miasto portowe w płn. Turcji, nad M. Czarnym, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]

[13]

Carogród — dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (ob. Stambuł), stolicy cesarzy bizantyjskich, używana również po zdobyciu tego miasta przez Turków. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Jeśli wciąż chcesz mieć nasze książki zawsze pod ręką — wesprzyj Wolne Lektury 1,5%!
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Warto wspierać czytanie w każdej formie, możliwie dostępne dla wszystkich. I takich książek, po które warto sięgnąć

Sylwia Chutnik

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Lubisz czytać? Pomóż nam sprawiać, by coraz więcej książek było dostępnych za darmo w polskim Internecie! Kliknij i dorzuć się!

Czy wiesz, że żeby wciąż docierać do miejsc, w których nie wszyscy mają dostęp do biblioteki, potrzebujemy Twojego wsparcia? Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.