Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6586 przypisów.
Muza — chodzi tu zapewne o Muzę poezji miłosnej Erato. [przypis edytorski]
Muza Dag — nawiązanie do powieści Czterdzieści dni Musa Dah (1933) austriackiego pisarza Franza Werfla, traktującej o tragicznej i bohaterskiej walce Ormian mordowanych przez Turków w czasie pierwszej wojny światowej, chroniących się i walczących na tytułowej górze. [przypis edytorski]
Muzaffer-Eddin, właśc. Mozaffar ad-Din Szah Kadżar (1853–1907) — władca Persji (od 1896) z dynastii Kadżarów. [przypis edytorski]
Muzajos (mit. gr.) — legendarny śpiewak i wieszcz grecki z Attyki, któremu przypisywano wyrocznie i mistyczne pieśni religijne; uważany za syna lub ucznia Orfeusza; jego syn: Eumolpos, uważany za syna Muzajosa (wg innej tradycji był synem Posejdona i Chione), muzyk i śpiewak, miał zapoczątkować misteria eleuzyńskie w Attyce i być pierwszym kapłanem Demeter i Dionizosa. [przypis edytorski]
Muzajos (mit. gr.) — legendarny śpiewak i wieszcz grecki z Attyki, któremu przypisywano wyrocznie i mistyczne pieśni religijne; uważany za syna lub ucznia Orfeusza. [przypis edytorski]
Muza (mit. gr.) — bogini opiekunka pewnej sztuki pięknej lub nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz olimpijskich, córek Zeusa i Mnemosyne, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
Horacy, Wybrane utwory, Pieśń II, 10 (Rectius vives, Licini, neque altum...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Muza (mit. gr.) — bogini opiekunka pewnej sztuki pięknej lub nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
Muza-opiekunka światowej muzyki — Polihymnia, opiekunka poezji chóralnej i hymnów. [przypis edytorski]
muza poetycka (mit. gr.) — znane są cztery muzy, związane z poezją: Kalliope (poezja epicka), Erato (poezja miłosna), Euterpe (poezja liryczna) i Polihymnia (poezja chóralna). [przypis edytorski]
Muza — w mit. gr. bogini opiekunka sztuk pięknych i nauk. [przypis edytorski]
Muzeum Polskie w Rapperswilu — dawne polskie muzeum historyczne w szwajcarskim miasteczku Rapperswil, założone w 1870 jako Muzeum Narodowe Polskie, w celu zabezpieczenia polskich zabytków historycznych i propagowania spraw polskich. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zbiory muzeum przewieziono w 1927 do kraju. [przypis edytorski]
Muzeum (z łac.), Musejon (gr.) — starożytne miejsce kultu Muz, bogiń nauki i sztuki. [przypis edytorski]
Muzeum (z łac.), Musejon (gr.) — w staroż. miejsce kultu Muz, bogiń nauki i sztuki, lub ogólna nazwa instytutu naukowego. Najsławniejszym i najważniejszym był Musejon w Aleksandrii, założony przez Ptolemeusza I ok. 280 p.n.e., dzięki któremu stolica Egiptu stała się głównym ośrodkiem gr. myśli naukowej. W dziedzinach ścisłych i humanistycznych pracowało tam kilkudziesięciu badaczy z różnych krajów śródziemnomorskich, mających do dyspozycji wielkie zbiory Biblioteki Aleksandryjskiej, obserwatorium astronomiczne, ogród botaniczny i zoologiczny. Wyposażenie i utrzymanie placówki, w tym również pensje uczonych, finansowali władcy, najpierw Ptolemeusze, następnie cesarze rzymscy. [przypis edytorski]
Muzeum (z łac.), Musejon (gr.) — w staroż. miejsce kultu Muz, bogiń nauki i sztuki, lub ogólna nazwa instytutu naukowego. Najsławniejszym i najważniejszym był Musejon w Aleksandrii, założony przez Ptolemeusza I ok. 280 p.n.e., dzięki któremu stolica Egiptu stała się głównym ośrodkiem gr. myśli naukowej. [przypis edytorski]
Muzeusz — śpiewak attycki, uchodził (obok Orfeusza) za autora wielu utworów religijnych. [przypis edytorski]
muzułmańskie oddziały SS — prawdopodobnie chodzi o 13. Dywizję Górską SS „Handschar”, złożoną z muzułmańskich Bośniaków i Chorwatów. [przypis edytorski]
muzułmana — dziś popr. forma: muzułmanina. [przypis edytorski]
muzułman — dziś popr. forma: muzułmanin. [przypis edytorski]
muzułman — dziś popr.: muzułmanin. [przypis edytorski]
muzułman — w gwarze obozowej: osoba skrajnie wycieńczona fizycznie i psychicznie głodem i chorobami, pozbawiona podstawowych odruchów życiowych. [przypis edytorski]
muzułman — w gwarze obozowej: osoba skrajnie wycieńczona fizycznie oraz psychicznie głodem i chorobami, pozbawiona podstawowych odruchów życiowych. [przypis edytorski]
muzułman — w gwarze obozowej zagłodzony więzień wyczerpany pracą, w stanie całkowitego wyniszczenia fizycznego i psychicznego. [przypis edytorski]
muzułman (z niem. Muselmann) — w gwarze obozowej: osoba skrajnie wycieńczona fizycznie i psychicznie głodem i chorobami, pozbawiona podstawowych odruchów życiowych. [przypis edytorski]
muzycki — tu: przeznaczony dla muzyków. [przypis edytorski]
Muzyka brzmiała w domu Przybyszewskich ciągle. Dagny grała Szumana — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Dagny Przybyszewska. [przypis edytorski]
muzyka sfer niebieskich — tzw. harmonia sfer, przepełniająca kosmos, niesłyszalna dla ludzi muzyka; wg dawnej koncepcji pitagorejczyków, popularnej aż do XVII w., orbity (sfery) ciał niebieskich pozostają ze sobą w takich samych prostych stosunkach liczbowych jak dźwięki muzyki, zatem wszechświat rozbrzmiewa nieustającą harmonią, której ludzie nie słyszą, gdyż żyją wśród niej od urodzenia. [przypis edytorski]
muzyka ucięta — w oryg. broken music, muzyka urywana, grana na instrumentach strunowych szarpanych, bez smyczka, jak harfy lub lutnie, a zatem bez możliwości wydobywania długich nut o pełnej długości. [przypis edytorski]
muzykowie — dziś popr.: muzycy. [przypis edytorski]
muzykus (żart.) — muzyk. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie opiekunki sztuk pięknych i nauki; Muza nieba: Urania, gr. dosł.: Niebiańska, opiekunka astronomii. Urania jest również jednym z przydomków Afrodyty. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie opiekunki sztuk pięknych i nauki. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie opiekunki sztuk pięknych i nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz olimpijskich, córek Zeusa i Mnemosyne, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie sztuki i nauki. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — patronki (i uosobienia) poszczególnych sztuk. [przypis edytorski]
muzy (mit. gr.) — w mitologii greckiej boginie sztuki i nauki. [przypis edytorski]
Muzy — zwykle słowo to zapisuje się małą literą, jednak dla jednolitości z zapisem nazw innych występujących w tekście grup postaci mitycznych, których była konkretna liczba, w przypadku grupy użyto zapisu wielką literą. [przypis edytorski]
my beautiful friend (ang.) — mój piękny przyjacielu/przyjaciółko. [przypis edytorski]
myć bez ługu (daw., przysł.) — łatwo zwyciężać. [przypis edytorski]
myca — właśc. mycka: miękka, okrągła czapka. [przypis edytorski]
mych trzech portów — trzy porty Aten, znajdujące się w Pireusie. [przypis edytorski]
Mycielski, Zygmunt (1907–1987) — kompozytor, publicysta, pisarz i krytyk muzyczny związany z czasopismem „Ruch Muzyczny”; twórca dzieł symfonicznych, kameralnych oraz pieśni do słów autorów romantycznych (Norwida, Słowackiego) oraz współczesnych (m.in. prozy Iwaszkiewicza, wierszy Miłosza, Herberta, Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Gałczyńskiego). [przypis edytorski]
mycieżnik — raczej miatieżnik (ros.): buntownik; termin używany przez Rosjan w odniesieniu do uczestników powstania styczniowego i innych polskich zrywów niepodległościowych. [przypis edytorski]
mycka — mała, okrągła czapka. [przypis edytorski]
mycka — malutka czapeczka noszona na ciemieniu. [przypis edytorski]
mycka — rodzaj okrągłej miękkiej czapki. [przypis edytorski]
mycwa — tu: religijny obowiązek. [przypis edytorski]
my dear (ang.) — mój drogi, moja droga. [przypis edytorski]
my dear (ang.) — mój drogi. [przypis edytorski]
my dear (ang.) — moja droga; mój drogi. [przypis edytorski]
my dear gentleman (ang.) — mój drogi panie. [przypis edytorski]
mydłek (pot.) — człowiek niepoważny; chłystek. [przypis edytorski]
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mydłkowata — tu: mało wyrazista. [przypis edytorski]
mydlarnia (daw.) — sklep z kosmetykami i artykułami używanymi w gospodarskie domowym, jak mydła, pasty, szczotki; drogeria. [przypis edytorski]
Myers, Frederic W.H. (1843– 1901) — angielski poeta, eseista, literaturoznawca i badacz zjawisk paranormalnych. [przypis edytorski]
Myers, Leopold Hamilton (1881-1944) — angielski powieściopisarz. [przypis edytorski]
Mygdonides — syn Mygdona, króla Frygii. [przypis edytorski]
My God (ang.) — Mój Boże. [przypis edytorski]
Mykena — właśc. Mykeny, miasto na Peloponezie na wschodniej granicy Argolidy, od niego wzięła się nazwa epoki mykeńskiej. [przypis edytorski]
Mykene — córka boga rzeki argolidzkiej Inachosa, od jej imienia wzięły nazwę Mykeny. [przypis edytorski]
Mykita (reg.) — lis. [przypis edytorski]
Mykon, Gyaros — wysepki w pobliżu Delos, należące do archipelagu Cyklad na Morzu Egejskim. [przypis edytorski]
My, którzy zbroją sprawiedliwego panowania zawżdy obtoczeni jesteśmy… — Skarga cytuje Codex Theodosianus: de his, qui configunt ad Eccleciam za Baroniuszem, Annales ecclesiastici (t. 5). [przypis edytorski]
mykwa — zbiornik wodny przeważnie z wodą bieżącą z naturalnego źródła (woda ma być nietknięta przez człowieka), służący w judaizmie do rytualnych kąpieli, np. przy konwersji na judaizm. W mykwie powinni się obmyć wszyscy mężczyźni przed świętem Jom Kippur, oraz wszystkie kobiety po menstruacji, porodzie lub przed ślubem. Mykwa służy również do mycia naczyń rytualnych. [przypis edytorski]
myłka — błąd. [przypis edytorski]
myłka (daw.) — omyłka, pomyłka. [przypis edytorski]
myłka (daw.) — pomyłka, błąd. [przypis edytorski]
mylas — mielas [przypis edytorski]
myliłbymże się — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy myliłbym się, czyż myliłbym się. [przypis edytorski]
mylista (brus.) — malonė. [przypis edytorski]
mylista — malonė. [przypis edytorski]
Mylodon (paleont.) — rodzaj wielkiego leniwca żyjącego w Ameryce Płd. ok. 10 tys lat temu; nazwany przez Owena na podstawie szczęki z zębami znalezionej przez Darwina podczas wyprawy statkiem Beagle. [przypis edytorski]
mym sądem — dziś: moim zdaniem. [przypis edytorski]
myńca — prawdop. mennica; myńce — daw. forma D. lp rż. rzeczowników miękkotematowych. [przypis edytorski]
my na tym najlepszym ze światów — aluzja do optymistycznej filozofii Leibniza, który stwierdzał, że żyjemy w najlepszym ze wszystkich możliwych światów, co Wolter wykpiwa w powiastkach, szczególnie w Kandydzie. [przypis edytorski]
myncarnia — w innym wydaniu: hamernia; mennica. [przypis edytorski]
myncarz — podległy bezpośr. podskarbiemu królewskiemu urzędnik państwowy zajmujący się nadzorem nad funkcjonowaniem mennicy (biciem monet, ich wymianą, negocjacją wartości itp.). [przypis edytorski]
My nic nie wiem — skrócona forma czasownika: My nic nie wiemy. [przypis edytorski]
„My… — niestety, nie udało się ustalić, gdzie kończy się ten cytat. [przypis edytorski]
my nie widzim — dziś: nie widzimy. [przypis edytorski]
Mynster, Jacob Peter (1775–1854) — duński teolog i biskup luterański. [przypis edytorski]
My old fellow! (ang.) — Mój stary przyjacielu! [przypis edytorski]
myosin (ang.) — miozyna, białko będące gł. składnikiem kurczliwych włókien w mięśniach. [przypis edytorski]
My po bożej myłosti kniaź i hospodyn (ukr.) — My, z bożej miłości książę i pan. [przypis edytorski]
my Polaki — dziś popr.: my Polacy; my jesteśmy Polakami. [przypis edytorski]
my presence shall go with thee — Księga Wyjścia 33, 14. [przypis edytorski]
myriada (z gr. myrias) — dziś popr.: miriada, grecki liczebnik oznaczający dziesięć tysięcy, używany zwykle w liczbie mnogiej na określenie ogromnej, trudnej do policzenia liczby czegoś. [przypis edytorski]
myriaden — unzählige. [przypis edytorski]
myris — mirtis, mirimas. [przypis edytorski]
Myrmidońcy — Myrmidonowie, szczep grecki zamieszkujący Ftyję, w czasie wojny trojańskiej dowodzeni przez Achillesa. [przypis edytorski]
Myrmidon — imię znaczące: w Iliadzie Homera Myrmidonowie (od myrmeks: mrówka) byli plemieniem greckim w czasie wojny trojańskiej dowodzonym przez Achillesa; w jęz. ang. myrmidon oznacza osobę ślepo oddaną, bez wahania wykonującą wszelkie rozkazy (pot.: sługus). [przypis edytorski]
Myrmidonowie — bezlitośni wojownicy, lud podwładny ojcu Patroklesa. [przypis edytorski]
Myrmidonowie (mit. gr.) — szczep grecki zamieszkujący Ftyję, w czasie wojny trojańskiej dowodzeni przez Achillesa. [przypis edytorski]
Myrmidonowie — poddani Peleusa, towarzyszyli też Achillesowi na wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Myrmidonowie — wojownicze, bezlitosne plemię greckie, poddani Achillesa. [przypis edytorski]
Myrmidonowie — wojowniczy, bezlitosny w walce naród, poddani Peleusa, króla Ftyi, ojca Achillesa. [przypis edytorski]
myrra — mirra, żywica balsamiczna, kadzidło. [przypis edytorski]
Myrtil (mit. gr.) — woźnica Oinomaosa, z którym ścigał się Pelops, starając się o córkę tego ostatniego, Hippodamię. Zdradził Oinomaosa, przyczyniając się do zwycięstwa Pelopsa, ale ten strącił go w morze z rydwanu. [przypis edytorski]
Myrtis (VI w. p.n.e.) — grecka poetka liryczna z Beocji. [przypis edytorski]
myrtojska cieśnina — cieśnina na Morzu Mirtejskim (a. Myrtojskim), w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego. [przypis edytorski]
Myrtus ugni, ob. Ugni molinae (biol.) — wiecznie zielony krzew z rodziny mirtowatych rosnący w Chile i płd. Argentynie, rodzący czerwone jagody o truskawkowym aromacie, wykorzystywane do wyrobu galaretek i likierów. [przypis edytorski]
