Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8818 przypisów.
Münchenbier (niem.) — monachijskie piwo. [przypis edytorski]
Münich (niem.) — Monachium, miasto w Niemczech, stolica Bawarii. [przypis edytorski]
Münsterberg, Hugo (1863–1916) — niemiecki filozof, neokantysta, przedstawiciel szkoły badeńskiej. Zajmował się zastosowaniem psychologii w różnego typu dziedzinach, od socjologii przez prawo, biznes i medycynę. [przypis edytorski]
Münsterberg, Hugo (1863–1916) — niemiecko-amerykański filozof i psycholog, założyciel psychotechniki [przypis edytorski]
Münster, Sebastian (1488–1552) — niemiecki geograf, kartograf, hebraista; autor m.in. popularnego, mającego wiele wydań i tłumaczeń, ilustrowanego opisu świata pt. Cosmographia universalis (1544). [przypis edytorski]
mürbe Leichenschleier auf (…) Bist du noch nicht traurig genug?„Zdjąłem wszystkie zmurszałe całuny leżące w trumnach; oddaliłem wzniosłą pociechę rezygnacji, jedynie po to, by sobie wciąż mówić: »Ach, to tak nie było! Tysiąc radości zrzucono na zawsze w doły grobowe, a ty stoisz tu sam i przeliczasz je«. Nienasycony! Nienasycony! Nie otwieraj całkiem podartej księgi przeszłości!… Czyż nie dość jeszcze jesteś smutny?”; cytat z: Jean Paul (Jean Paul Friedrich Richter) Biographische Belustigungen unter der Gehirnschale einer Riesin. Eine Geistergeschichte (Rozrywki biograficzne pod czaszką olbrzymki. Opowieść o duchach). [przypis edytorski]
Mütze ab (niem.) — czapka z głowy (tryb rozk. czas.). [przypis edytorski]
Mütze ab (niem.) — zdjąć czapki. [przypis edytorski]
Mütze auf (niem.) — włożyć czapki. [przypis edytorski]
Muero, porque no muero — fragment Tęsknoty za życiem wiecznym św. Teresy z Ávili. [przypis edytorski]
mues (gw. środ.; z jid.) — pieniądze. [przypis edytorski]
muets (fr.) — niemowy. [przypis edytorski]
muezin a. muezzin — muzułmanin wzywający z minaretu wiernych do modlitwy. [przypis edytorski]
muezin — muzułmanin wzywający wiernych do modlitwy. [przypis edytorski]
muezin (z tur.) — muzułmanin wzywający do modlitwy. [przypis edytorski]
muezzin — muzułmanin wzywający z minaretu wiernych do modlitwy. [przypis edytorski]
mufka — futro, zszyte w rulon, które chroni dłonie przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — futro zszyte w rulon, które chroni dłonie przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — futrzany rulon, chroniący dłonie przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — futrzany rulon do ogrzewania rąk. [przypis edytorski]
mufka — kawałek futra zszytego w kształt walca z dwoma otworami na dłonie po bokach, służący niegdyś kobietom do ochrony rąk przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — kawałek futra zszytego w kształt walca z dwoma otworami po bokach, służący niegdyś do ochrony dłoni przed zimnem. [przypis edytorski]
muflon śródziemnomorski (biol.) — podgatunek dzikiej owcy, żyjący pierwotnie w górach Sardynii i Korsyki, ob. w większości krajów Europy; przodek owcy domowej. [przypis edytorski]
muflon śródziemnomorski, Ovis aries musimon (biol.) — podgatunek dzikiej owcy, żyjący pierwotnie w górach Sardynii i Korsyki, ob. w większości krajów Europy; przodek owcy domowej. Jako określenie ogólne słowo muflon może oznaczać, szczególnie w jęz. francuskim, rozmaite gatunki dzikich owiec i in. zwierząt podrodziny koziorożców. [przypis edytorski]
muftego przestrogi — II, 83 i dalej. [przypis redakcyjny]
mufti — muzułmański znawca prawa i teolog. [przypis edytorski]
mufti — muzułmański znawca prawa religijnego, wydający oficjalne orzeczenia w budzących wątpliwości sprawach prywatnych i państwowych. [przypis edytorski]
Mufti — najwyższy duchowny i sędzia (szejk-ul-islam)/ turecki. [przypis redakcyjny]
mufti — najwyższy kapłan muzułmański. [przypis edytorski]
mufti — prawnik i teolog muzułmański udzielający konsultacji i wydający opinie w sprawach zgodności z prawem islamu; wielki mufti był najwyższym urzędem duchownym i prawnym w państwie osmańskim (w czasach autora większość Bliskiego Wschodu, łącznie z zachodnim wybrzeżem Płw. Arabskiego należała do Imperium Osmańskiego). [przypis edytorski]
mufti tego kraju (…) wielki wścibski i równie wielki nieuk — teatyn Jean-François Boyer (1675–1755), [biskup i członek Akademii; red. WL], który prześladował Listy filozoficzne Woltera za twierdzenie, iż własności duszy człowieka rozwijają się równocześnie z jego organami, tak samo jak właściwości duszy zwierząt. [przypis tłumacza]
mufty — kapłan mahometański. [przypis redakcyjny]
Mufty — patrz pieśń II, w. 83–232. [przypis redakcyjny]
mugil — inaczej cefal; ryba morska. [przypis edytorski]
Mugitus (…) arena — Vergilius, Aeneida XII, 103. [przypis tłumacza]
muguet (fr.) — konwalia. [przypis edytorski]
Muhammad Ali (ok.1769–1849) — namiestnik sułtana ottomańskiego, władca i reformator Egiptu, dążący do jego całkowitego uniezależnienia od imperium ottomańskiego; twórca nowoczesnego państwa egipskiego, założyciel dynastii panującej w Egipcie do 1952. [przypis edytorski]
Muhammad Ali (ok.1769–1849) — namiestnik sułtana ottomańskiego, władca i reformator Egiptu, twórca nowoczesnego państwa egipskiego, założyciel dynastii panującej w Egipcie do 1952. [przypis edytorski]
Muhammad Ali (ok.1769–1849) — namiestnik sułtana ottomańskiego, władca i reformator Egiptu, twórca nowoczesnego państwa egipskiego, założyciel dynastii panującej w Egipcie do 1952; zlikwidował wewnętrzną opozycję, mordując mameluków (feudalną gwardię). [przypis edytorski]
Muhammad a. Mahomet (zm. 632) — prorok islamu, założyciel pierwszej wspólnoty muzułmańskiej. [przypis edytorski]
muhammedanizm — dziś popr.: mahometanizm. [przypis edytorski]
muito bem (port.) — bardzo dobrze. [przypis edytorski]
mukattamski — dotyczy wzgórza Mukattam a. Mokattam w płd.-wsch. części Kairu. [przypis edytorski]
muksun, łac. Coregonus muksun — gatunek ryby z rodziny łososiowatych. [przypis edytorski]
mukti — zbawienie [w tradycjach hinduistycznych: wyzwolenie od cyklicznych, ponownych wcieleń na Ziemi i doświadczanego cierpienia materialnej egzystencji; red. WL]. [przypis autorski]
muł Etyjopów — muł Nilu [gdyż źródła Nilu znajdują się w Etiopii]. [przypis redakcyjny]
mułła — duchowny islamski. [przypis edytorski]
muły i konie kanuzyjskie — pochodzące z Canusium, miasta w Apulji. [przypis redakcyjny]
muł (z wł. mulo) — [tu:] wielka ryba morska. [przypis redakcyjny]
mularczyk (daw.) — czeladnik murarski. [przypis edytorski]
mularka (daw.) — kobieta zajmująca się murarstwem (zwykle należąca do nizin społecznych) albo żona murarza. [przypis edytorski]
mularka — murarka, murarstwo. [przypis edytorski]
mularka — murarstwo. [przypis edytorski]
mularski (daw.) — dziś: murarski. [przypis edytorski]
mularski (daw.) — murarski; architekt mularski: budowniczy. [przypis edytorski]
mularstwo (daw.) — dziś: murarstwo. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — dziś: murarz. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — górnik albo poganiacz mułów. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — murarz. [przypis edytorski]
E. T. A. Hoffmann, Powieści fantastyczne, Skrzypce z Cremony (Radca Crespel)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mularz (daw.) — murarz, robotnik budowlany. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — tu: murarz. [przypis edytorski]
mularz — dziś: murarz. [przypis edytorski]
mularzów, cieślów — dziś: murarzy, cieśli. [przypis edytorski]
Mulat — potomek białego mężczyzny i czarnej kobiety lub białej kobiety i czarnego mężczyzny. [przypis edytorski]
Mulat — potomek białego mężczyzny i Murzynki lub białej kobiety i Murzyna. [przypis edytorski]
Mulciber in Troiam, pro Troia stabat Apollo — Ovidius, Tristia, I. [przypis tłumacza]
Mulcyber — nazwisko łacińskie Hefesta [Hefajstosa; red. WL], czyli Wulkana. [przypis redakcyjny]
Mulcyber — przydomek Wulkana zamiast samegoż Wulkana. [przypis redakcyjny]
mule-jenny (ang.) — przędzarka mulejowa, wykorzystująca jako napęd koło wodne, wynaleziona w 1779 w Anglii przez Samuela Cromptona. [przypis edytorski]
Mulej Izmael, dziś popr.: Mulaj Ismail (1646–1727) — sułtan Maroka od 1672, drugi władca z dynastii Alawitów; wśród Europejczyków znany jako władca szczególnie okrutny, wymierzający doraźną sprawiedliwość chrześcijańskim niewolnikom. [przypis edytorski]
mule — omułki, jadalne małże. [przypis edytorski]
muleta — czerwona chusta matadora. [przypis autorski]
mule — zwyczajowa nazwa jadalnych małży (omułków). [przypis edytorski]
Mulga — może Molochat w Algierze. [przypis redakcyjny]
Mulier insidiosa est! (łac.) — kobieta jest przebiegła! [przypis edytorski]
mulier (łac.) — kobieta; tu B. lp. mulierem: kobietę. [przypis edytorski]
Mulier (…) olet (łac.) — „Dziewka pachnie najlepiej, gdy niczym nie pachnie” (Plautus, Mostellaria, I, 3, 116; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Mulier Samaritana (łac.) — kobieta z Samarii, postać z Ewangelii, która podała Chrystusowi wodę ze studni. [przypis edytorski]
Mulier taceat de muliere (łac.) — Niech kobiety milczą o kobietach (cytat z książki F. Nietzschego Poza dobrem i złem, wzorowany na biblijnym nakazie: Niech kobiety milczą w kościele). [przypis edytorski]
mulłanki — tu: fletnia z trzciny. [przypis redakcyjny]
Muller, Hermann Joseph (1890–1967) — genetyk amerykański, badał fizjologiczne i genetyczne skutki promieniowania; w 1926 odkrył, że promieniowanie rentgenowskie wywołuje mutacje genetyczne, za co otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny (1946). [przypis edytorski]
mulnik — właściciel mułów. [przypis edytorski]
Multa (…) locavit — Vergilius, Aeneida, XI, 425. [przypis tłumacza]
multański — związany z Multanami (Muntenią), południową częścią Wołoszy (Wołoszczyzny); dziś płd. Rumunia. [przypis edytorski]
multanka — dęty instrument muz. [przypis edytorski]
multanki a. multanka — daw. dęty instrument muzyczny złożony z kilku piszczałek i niewielkiego skórzanego mieszka. [przypis edytorski]
multanki — dudki o kilku piszczałkach, nazywane od Multan (Wołoszczyzny), gdzie najpierw były w użyciu. [przypis redakcyjny]
multanki — dudy mołdawskie, instrument dęty. [przypis edytorski]
multanki — instrument dęty. [przypis edytorski]
multanki (muz.) — ludowy instrument dęty, fletnia Pana. [przypis edytorski]
multanowy (z fr. molleton) — z miękkiej tkaniny wełnianej. [przypis redakcyjny]
Multany (daw.) — Muntenia, kraina w Rumunii, wsch. część Wołoszczyzny, daw. Multany lokalizowano między Dunajem (na płd. i wsch.), Alutą (na zach.) i Karpatami (na płn.), granicząca z Oltenią, Mołdawią, Siedmiogrodem i Dobrudżą, jej najważniejsze miasto to Bukareszt; tu daw. forma N.: (w) Multaniech, tj. w Multanach. [przypis edytorski]
Multany — właśc. Muntenia, kraina w dzisiejszej Rumunii (obejmująca stolicę rumuńską, Bukareszt), wsch. cz. Wołoszczyzny, rozciągająca się na płd. i wsch. od Dunaju po Karpaty; gł. miasto historyczne: Târgovişte. [przypis edytorski]
multa (…) portentis (łac.) — „Wiele wróżebnych znaków znajdują kapłani w trzewiach bydlęcych, wiele przepowiadają augurowie z lotu ptaków, dużo prorokują wyrocznie, sny i dziwne zjawiska” (Cicero, De natura deorum, II, 65; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Multatuli (pseud.), właśc. Eduard Douwes Dekker (1820–1887) — pisarz holenderski, najwybitniejszy prozaik niderlandzki XIX w. [przypis edytorski]
Multatuli, właśc. Eduard Douwes Dekker (1820–1887) — pisarz holenderski, najwybitniejszy prozaik niderlandzki XIX w. [przypis edytorski]
Multi crediderunt in eum (…) (łac.) — Wielu weń uwierzyło. I rzekł Jezus: „Jeżeli zostaniecie (wierni moim słowom), będziecie mymi prawdziwymi uczniami i prawda was wyzwoli. Odpowiedzieli: Jesteśmy dziećmi Abrahama i nikomuśmy nie służyli” (J 8, 30.). [przypis tłumacza]
Multi (…) fecerunt — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 3. [przypis tłumacza]
Multimodis (…) vigere — Lucretius, De rerum natura, IV, 1152. [przypis tłumacza]
multiplicator temporis (łac.) — pomnażacz czasu. [przypis edytorski]
