Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 457 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114420 przypisów.
Müller, Hermann (1876–1931) — niemiecki polityk socjaldemokratyczny, minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej (1919–1920) i kanclerz Rzeszy (1920, 1928–1930); po 1920 kandydował do Reichstagu z okręgu wyborczego Frankonia i zmienił nazwisko na Müller-Franken, aby odróżnić się od innych osób o popularnym w Niemczech nazwisku Müller. [przypis edytorski]
Müller, Johannes Peter (1801–1858) — niemiecki przyrodnik, fizjolog, anatom i zoolog. [przypis edytorski]
Müller, Max (1823–1900) — niemiecki filolog, znawca języków orientalnych. [przypis edytorski]
Müllöcker a. Millöcker, Karl Joseph (1842–1899) — austr. kompozytor, autor operetek, m.in. Der Bettelstudent (Student żebrak, 1882), Gräfin Dubarry (1879), Gasparone (1884) i in. [przypis edytorski]
Münchausiada — właśc. münchhauseniada, termin ukuty na podstawie tytułu powieści Rudolfa Ericha Raspe — Niezwykłe przygody Barona Münchhausena (1785) na określenie nieprawdopodobnych i fantastycznych historii. [przypis edytorski]
Münchenbier (niem.) — monachijskie piwo. [przypis edytorski]
Münsterberg, Hugo (1863–1916) — niemiecki filozof, neokantysta, przedstawiciel szkoły badeńskiej. Zajmował się zastosowaniem psychologii w różnego typu dziedzinach, od socjologii przez prawo, biznes i medycynę. [przypis edytorski]
Münsterberg, Hugo (1863–1916) — niemiecko-amerykański filozof i psycholog, założyciel psychotechniki [przypis edytorski]
Münster, Sebastian (1488–1552) — niemiecki geograf, kartograf, hebraista; autor m.in. popularnego, mającego wiele wydań i tłumaczeń, ilustrowanego opisu świata pt. Cosmographia universalis (1544). [przypis edytorski]
mürbe Leichenschleier auf (…) Bist du noch nicht traurig genug?„Zdjąłem wszystkie zmurszałe całuny leżące w trumnach; oddaliłem wzniosłą pociechę rezygnacji, jedynie po to, by sobie wciąż mówić: »Ach, to tak nie było! Tysiąc radości zrzucono na zawsze w doły grobowe, a ty stoisz tu sam i przeliczasz je«. Nienasycony! Nienasycony! Nie otwieraj całkiem podartej księgi przeszłości!… Czyż nie dość jeszcze jesteś smutny?”; cytat z: Jean Paul (Jean Paul Friedrich Richter) Biographische Belustigungen unter der Gehirnschale einer Riesin. Eine Geistergeschichte (Rozrywki biograficzne pod czaszką olbrzymki. Opowieść o duchach). [przypis edytorski]
Mütze ab (niem.) — czapka z głowy (tryb rozk. czas.). [przypis edytorski]
Mütze ab (niem.) — zdjąć czapki. [przypis edytorski]
Mütze auf (niem.) — włożyć czapki. [przypis edytorski]
Muero, porque no muero — fragment Tęsknoty za życiem wiecznym św. Teresy z Ávili. [przypis edytorski]
mues (gw. środ.; z jid.) — pieniądze. [przypis edytorski]
muets (fr.) — niemowy. [przypis edytorski]
muezin a. muezzin — muzułmanin wzywający z minaretu wiernych do modlitwy. [przypis edytorski]
muezin — muzułmanin wzywający wiernych do modlitwy. [przypis edytorski]
muezin (z tur.) — muzułmanin wzywający do modlitwy. [przypis edytorski]
muezzin — muzułmanin wzywający z minaretu wiernych do modlitwy. [przypis edytorski]
mufka — futro, zszyte w rulon, które chroni dłonie przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — futrzany rulon, chroniący dłonie przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — futrzany rulon do ogrzewania rąk. [przypis edytorski]
mufka — kawałek futra zszytego w kształt walca z dwoma otworami na dłonie po bokach, służący niegdyś kobietom do ochrony rąk przed zimnem. [przypis edytorski]
mufka — kawałek futra zszytego w kształt walca z dwoma otworami po bokach, służący niegdyś do ochrony dłoni przed zimnem. [przypis edytorski]
muflon śródziemnomorski (biol.) — podgatunek dzikiej owcy, żyjący pierwotnie w górach Sardynii i Korsyki, ob. w większości krajów Europy; przodek owcy domowej. [przypis edytorski]
muflon śródziemnomorski, Ovis aries musimon (biol.) — podgatunek dzikiej owcy, żyjący pierwotnie w górach Sardynii i Korsyki, ob. w większości krajów Europy; przodek owcy domowej. Jako określenie ogólne słowo muflon może oznaczać, szczególnie w jęz. francuskim, rozmaite gatunki dzikich owiec i in. zwierząt podrodziny koziorożców. [przypis edytorski]
mufti — muzułmański znawca prawa i teolog. [przypis edytorski]
mufti — muzułmański znawca prawa religijnego, wydający oficjalne orzeczenia w budzących wątpliwości sprawach prywatnych i państwowych. [przypis edytorski]
mufti — najwyższy kapłan muzułmański. [przypis edytorski]
mufti — prawnik i teolog muzułmański udzielający konsultacji i wydający opinie w sprawach zgodności z prawem islamu; wielki mufti był najwyższym urzędem duchownym i prawnym w państwie osmańskim (w czasach autora większość Bliskiego Wschodu, łącznie z zachodnim wybrzeżem Płw. Arabskiego należała do Imperium Osmańskiego). [przypis edytorski]
mugil — inaczej cefal; ryba morska. [przypis edytorski]
muguet (fr.) — konwalia. [przypis edytorski]
Muhammad Ali (ok.1769–1849) — namiestnik sułtana ottomańskiego, władca i reformator Egiptu, dążący do jego całkowitego uniezależnienia od imperium ottomańskiego; twórca nowoczesnego państwa egipskiego, założyciel dynastii panującej w Egipcie do 1952. [przypis edytorski]
Muhammad Ali (ok.1769–1849) — namiestnik sułtana ottomańskiego, władca i reformator Egiptu, twórca nowoczesnego państwa egipskiego, założyciel dynastii panującej w Egipcie do 1952. [przypis edytorski]
Muhammad Ali (ok.1769–1849) — namiestnik sułtana ottomańskiego, władca i reformator Egiptu, twórca nowoczesnego państwa egipskiego, założyciel dynastii panującej w Egipcie do 1952; zlikwidował wewnętrzną opozycję, mordując mameluków (feudalną gwardię). [przypis edytorski]
muhammedanizm — dziś popr.: mahometanizm. [przypis edytorski]
muito bem (port.) — bardzo dobrze. [przypis edytorski]
muksun, łac. Coregonus muksun — gatunek ryby z rodziny łososiowatych. [przypis edytorski]
mułła — duchowny islamski. [przypis edytorski]
mularczyk (daw.) — czeladnik murarski. [przypis edytorski]
mularka (daw.) — kobieta zajmująca się murarstwem (zwykle należąca do nizin społecznych) albo żona murarza. [przypis edytorski]
mularka — murarka, murarstwo. [przypis edytorski]
mularka — murarstwo. [przypis edytorski]
mularski (daw.) — dziś: murarski. [przypis edytorski]
mularski (daw.) — murarski; architekt mularski: budowniczy. [przypis edytorski]
mularstwo (daw.) — dziś: murarstwo. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — dziś: murarz. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — górnik albo poganiacz mułów. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — murarz. [przypis edytorski]
E. T. A. Hoffmann, Powieści fantastyczne, Skrzypce z Cremony (Radca Crespel)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mularz (daw.) — murarz, robotnik budowlany. [przypis edytorski]
mularz (daw.) — tu: murarz. [przypis edytorski]
mularz — dziś: murarz. [przypis edytorski]
mularzów, cieślów — dziś: murarzy, cieśli. [przypis edytorski]
Mulat — potomek białego mężczyzny i czarnej kobiety lub białej kobiety i czarnego mężczyzny. [przypis edytorski]
Mulat — potomek białego mężczyzny i Murzynki lub białej kobiety i Murzyna. [przypis edytorski]
mule-jenny (ang.) — przędzarka mulejowa, wykorzystująca jako napęd koło wodne, wynaleziona w 1779 w Anglii przez Samuela Cromptona. [przypis edytorski]
mule — omułki, jadalne małże. [przypis edytorski]
mule — zwyczajowa nazwa jadalnych małży (omułków). [przypis edytorski]
Mulier insidiosa est! (łac.) — kobieta jest przebiegła! [przypis edytorski]
mulier (łac.) — kobieta; tu B. lp. mulierem: kobietę. [przypis edytorski]
Mulier Samaritana (łac.) — kobieta z Samarii, postać z Ewangelii, która podała Chrystusowi wodę ze studni. [przypis edytorski]
Mulier taceat de muliere (łac.) — Niech kobiety milczą o kobietach (cytat z książki F. Nietzschego Poza dobrem i złem, wzorowany na biblijnym nakazie: Niech kobiety milczą w kościele). [przypis edytorski]
Muller, Hermann Joseph (1890–1967) — genetyk amerykański, badał fizjologiczne i genetyczne skutki promieniowania; w 1926 odkrył, że promieniowanie rentgenowskie wywołuje mutacje genetyczne, za co otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny (1946). [przypis edytorski]
mulnik — właściciel mułów. [przypis edytorski]
multański — związany z Multanami (Muntenią), południową częścią Wołoszy (Wołoszczyzny); dziś płd. Rumunia. [przypis edytorski]
multanka — dęty instrument muz. [przypis edytorski]
multanki a. multanka — daw. dęty instrument muzyczny złożony z kilku piszczałek i niewielkiego skórzanego mieszka. [przypis edytorski]
multanki — dudy mołdawskie, instrument dęty. [przypis edytorski]
multanki — instrument dęty. [przypis edytorski]
multanki (muz.) — ludowy instrument dęty, fletnia Pana. [przypis edytorski]
Multany (daw.) — Muntenia, kraina w Rumunii, wsch. część Wołoszczyzny, daw. Multany lokalizowano między Dunajem (na płd. i wsch.), Alutą (na zach.) i Karpatami (na płn.), granicząca z Oltenią, Mołdawią, Siedmiogrodem i Dobrudżą, jej najważniejsze miasto to Bukareszt; tu daw. forma N.: (w) Multaniech, tj. w Multanach. [przypis edytorski]
Multany — właśc. Muntenia, kraina w dzisiejszej Rumunii (obejmująca stolicę rumuńską, Bukareszt), wsch. cz. Wołoszczyzny, rozciągająca się na płd. i wsch. od Dunaju po Karpaty; gł. miasto historyczne: Târgovişte. [przypis edytorski]
Multatuli (pseud.), właśc. Eduard Douwes Dekker (1820–1887) — pisarz holenderski, najwybitniejszy prozaik niderlandzki XIX w. [przypis edytorski]
Multatuli, właśc. Eduard Douwes Dekker (1820–1887) — pisarz holenderski, najwybitniejszy prozaik niderlandzki XIX w. [przypis edytorski]
multiplicator temporis (łac.) — pomnażacz czasu. [przypis edytorski]
multum (z łac.) — mnóstwo; wielka ilość. [przypis edytorski]
multyplikować (z łac.) — pomnożyć, zwiększyć. [przypis edytorski]
mu matka chora — dziś: matka mu choruje; jego matka jest chora. [przypis edytorski]
Mumiusz właśc. Lucius Mummius — konsul rzymski, dowódca Rzymian w ich finalnym starciu z siłami Związku Achajskiego na Przesmyku Korynckim w r. 146 p.n.e.; po zwycięskiej bitwie zburzył Korynt, a jego mieszkańców sprzedał jako niewolników; doprowadził do utworzenia z państw greckich prowincji rzymskiej Achaji. [przypis edytorski]
Mumm — extra dry — Mumm: elegancki, wytworny szampan; extra dry: w odniesieniu do wina musującego: z nutą słodyczy. [przypis edytorski]
Munch, Edvard (1863–1944) — ekspresjonistyczny malarz i grafik norweski o niezwykle oryginalnej technice; w swych dziełach obnaża koszmar życia; w ostatnim okresie twórczości malował sceny z życia proletariatu; napisał wspomnienie pośmiertne o Przybyszewskim w „Pologne Litteraire” (1928, nr 27) pt. Mein Freund Przybyszewski (Mój przyjaciel Przybyszewski). [przypis edytorski]
Munch, Edvard (1863–1944) — malarz i grafik norweski, sztandarowy przedstawiciel ekspresjonizmu, autor m.in. obrazów Chore dziecko (Det syke barn, 1886), Krzyk (Skrik, 1893), Madonna (1893/1894), Wampir (Vampyr, 1893/1894) i in., większość jego dzieł uzyskało po kilka wersji; przyjaźnił się z wieloma przedstawicielami europejskiej bohemy swego czasu, m.in. Hansem Jægerem, Augustem Strindbergiem, Stanisławem Przybyszewskim i jego żoną Dagny, należał do bywalców berlińskiej winiarni „Zum Schwarzen Ferkel” („Pod czarnym prosiakiem”); zmagał się z alkoholizmem i chorobą nerwową, w związku z czym był przez jakiś czas hospitalizowany, za życia został uhonorowany Królewskim Orderem Św. Olafa oraz Wielkim Krzyżem Św. Olafa. [przypis edytorski]
Munch, Edvard (1863–1944) — norweski malarz i grafik, prekursor ekspresjonizmu, autor sugestywnych, pełnych ekspresji kompozycji, wyrażających przygnębienie, lęki i obsesje. [przypis edytorski]
munderunek (daw.) — umundurowanie. [przypis edytorski]
mundura — dziś popr. forma B.lp: munduru. [przypis edytorski]
mundura — dziś popr. forma D. lp: munduru. [przypis edytorski]
mundura — dziś popr. forma D.lp: munduru. [przypis edytorski]
mundus coelestis (łac.) — świat niebiański. [przypis edytorski]
mundus infernus (łac.) — świat piekielny. [przypis edytorski]
mundus vult decipi, ergo decipiatur (łac.) — świat chce być oszukiwany, więc niech będzie oszukiwany. [przypis edytorski]
mundus vult decipi (łac.) — świat chce być oszukiwany; pierwsza część maksymy mundus vult decipi, ergo decipiatur: świat chce być oszukiwany, więc niech będzie oszukiwany. [przypis edytorski]
Munichia — wzgórze w Pireusie, na którym w starożytności znajdowała się twierdza broniąca portu wojennego Aten. [przypis edytorski]
municipał (daw., z łac.) — tu: członek milicji miejskiej. [przypis edytorski]
municypalność (daw.) — zarząd miejski. [przypis edytorski]
municypalność (daw.) — zarząd, urząd. [przypis edytorski]
municypalny — miejski, związany z samorządem miejskim. [przypis edytorski]
municypalny — tu: miejski. [przypis edytorski]
municypium — urząd miejski. [przypis edytorski]
municypium (z łac.) — zarząd miasta. [przypis edytorski]
