Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 457 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 158528 przypisów.

Laktancy — Lattantio Tolomei z Sieny, poeta współczesny Ariostowi, brat Claudia Tolomei. [przypis redakcyjny]

lak — topliwa, brązowoczerwona masa, dawniej używana do pieczętowania listów. [przypis edytorski]

lak — topliwa, czerwonobrunatna substancja służąca do pieczętowania listów. [przypis edytorski]

lak — topliwa masa używana do pieczętowania listów, barwy czerwonej lub brązowej. [przypis edytorski]

lak — topliwa substancja stosowana do pieczętowania listów. [przypis edytorski]

Lalage (łac.) — szczebiotać, szemrać, Lalagen — szczebiotka. [przypis redakcyjny]

la largeur de coeur (fr.) — szerokość serca. [przypis edytorski]

Lalewicz, Walenty Maciej (ok. 1760–po 1815) — adwokat, nobilitowany w 1791, regent magistratu warszawskiego w 1792; w czasie insurekcji kościuszkowskiej sekretarz Rady Zastępczej Tymczasowej. [przypis edytorski]

la liberté est un fait, et non une croyance — wolność jest faktem, a nie wierzeniem. [przypis tłumacza]

la liberté est un mystère (fr.) — wolność jest tajemniczym cudem. [przypis tłumacza]

la liberté est un mystère — wolność jest tajemniczym cudem. [przypis tłumacza]

La ligue des rats, fable de La Fontaine (fr.) — bajka Związek Szczurów, której autorem jest francuski bajkopisarz, Jean de La Fontaine (1621–1695). [przypis edytorski]

Lalitavistara Sutra — buddyjska księga religijna zawierająca biografię Buddy Siakjamuni do czasu jego pierwszego kazania, w którym wyłożył swoją naukę. [przypis edytorski]

Lalla Rookh, właśc. Truganini (1812–1876) — Aborygenka tasmańska, uważana za ostatnią Aborygenkę czystej krwi na Tasmanii. [przypis edytorski]

Lallemaniana — Lallemant, filolog z XVI w. [przypis tłumacza]

L' altre nove inten — che occorrono, intenderete… — powtórzenie przez omyłkę przy przeniesieniu na następną stronnicę. [przypis autorski]

la lune blanche (fr.) — biały księżyc. [przypis edytorski]

La lune — właśc. Ballade à la lune (Ballada do księżyca), wiersz francuskiego poety, dramaturga i prozaika Alfreda de Musseta [przypis edytorski]

Lamachos, Demostenes, Nikias — wodzowie ateńscy podczas wyprawy na Sycylię; Lamachos zginął w bitwie, Demostenes i Nikiasz trafili do niewoli spartańskiej i zostali straceni. [przypis edytorski]

Lamachos — generał ateński w okresie wojny peloponeskiej (od ok. 435 p.n.e.), jeden z trzech dowódców zakończonej klęską wyprawy na Sycylię (415 p.n.e.), gdzie zginął w bitwie. [przypis edytorski]

lama — galon, bram, obszewka. [przypis redakcyjny]

lamaicki — związany z lamaizmem, religią tybetańską, łącząca elementy buddyzmu z lokalnymi kultami. [przypis edytorski]

La maitresse noire (fr.) — Czarna kochanka. [przypis edytorski]

lama — jedwabna tkanina, przetykana srebrnymi bądź złotymi nitkami. [przypis edytorski]

lama — jedwabna tkanina przetykana złotą nicią. [przypis edytorski]

La majesté de la bagatelle (fr.) — Majestat błahostki. [przypis edytorski]

la maman (fr.) — (ta) mama. [przypis edytorski]

lama — materia przetykana złotem lub srebrem. [przypis redakcyjny]

Lamarck, Jean-Baptiste de (1744–1829) — francuski przyrodnik, jako pierwszy prowadził intensywne badania nad bezkręgowcami, zreformował systematykę zwierząt, wprowadzając podział na kręgowce i bezkręgowce; w książce Philosophie zoologique (Filozofia zoologii, 1809) przedstawił pierwszą opartą na naukowych podstawach teorię ewolucji, zwaną lamarkizmem. [przypis edytorski]

Lamarck, Jean-Baptiste de (1744–1829) — francuski przyrodnik, jako pierwszy prowadził intensywne badania nad bezkręgowcami, zreformował systematykę zwierząt, wprowadzając podział na kręgowce i bezkręgowce oraz dzieląc te ostatnie na 10 gromad; w książce Philosophie zoologique (Filozofia zoologii, 1809) przedstawił pierwszą opartą na naukowych podstawach teorię ewolucji, zwaną lamarkizmem. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse de (1790–1869) — francuski poeta, polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse de (1790–1869) — francuski poeta romantyczny, polityk, zwolennik pacyfizmu. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse de (1790–1869) — polityk i pisarz francuski, uznawany za twórcę francuskiego romantyzmu. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse Marie Louis de (1790–1869) — francuski poeta, polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse Marie Louis de (1790–1869) — fr. poeta, polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine, Alphonse Marie Louis de (1790–1869) — poeta fr., polityk liberalny; tradycyjnie uznawany za prekursora francuskiego romantyzmu; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Lamartine i Wiktor Hugo, Kazimierz Delavigne i Canalis, Béranger i Chateaubriand, Villemain i pan Aignan, Soumet i Tissot, Beniamin Constant i Lamenais, Cousin i MichaudAlphonse de Lamartine (1790–1869): polityk i pisarz francuski, uznawany za twórcę francuskiego romantyzmu; Victor Hugo (1802–1885): francuski poeta, dramaturg, powieściopisarz i publicysta, czołowy prozaik francuskiego romantyzmu; Casimir Delavigne (1793–1843): francuski poeta i dramaturg, autor m.in. pieśni La Varsovienne (Warszawianka 1831 roku); Melchior de Canalis: postać literacka, pojawiająca się w różnych utworach cyklu Komedia ludzka Balzaca; Pierre Jean de Béranger (1780–1857): francuski poeta, autor piosenek; Chateaubriand, François-René de (1768–1848): francuski pisarz i polityk, inicjator romantyzmu w literaturze francuskiej; Abel-François Villemain (1790–1870): pisarz i polityk francuski; Étienne Aignan (1773–1824): francuski tłumacz, dramatopisarz; Alexandre Soumet (1788–1845): francuski poeta, autor tragedii i poematów epickich; Pierre François Tissot (1768–1854): francuski publicysta i tłumacz; Beniamin Constant (1767–1830): polityk i pisarz francuski, autor m.in. powiastki Adolf i licznych dzieł z zakresu filozofii politycznej; Félicité Robert de Lamennais (1782–1854): francuski pisarz i ideolog, propagator socjalizmu chrześcijańskiego; Victor Cousin (1792–1867): francuski filozof i historyk filozofii, popularyzator niem. filozofii klasycznej; Joseph François Michaud (1767–1839): francuski historyk i publicysta. [przypis edytorski]

La matière a aussi son mérite; changeons de cuisine et de four (fr.) — Materia ma także swe zasługi: przemieńmy kuchnię i piec. [przypis redakcyjny]

lama — tkanina jedwabna przetykana złotą lub srebrną nicią. [przypis edytorski]

lama — tkanina jedwabna przetykana złotymi lub srebrnymi nitkami. [przypis redakcyjny]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej; szyto z niej dawniej wytworne stroje, szaty liturgiczne oraz używano do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej; szyto z niej daw. wytworne stroje, szaty liturgiczne oraz używano do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

lama — tkanina o osnowie jedwabnej, używana dawniej do ozdoby bogatych strojów, szat liturgicznych i do dekoracji wnętrz; złotogłów. [przypis edytorski]

La Mattchiche — popularna melodia rozrywkowa, której twórcą był fr. kompozytor Charles Bozel-Clerc (1879–1959). [przypis edytorski]

lama — tu: błyszczący materiał dekoracyjny. [przypis edytorski]

lama — tu: ozdobny materiał. [przypis edytorski]

lama — tu: rodzaj materiału. [przypis edytorski]

lama — tybetański lub mongolski mnich buddyjski. [przypis edytorski]

lama — wstążka naszyta na krawędzi tkaniny. [przypis edytorski]

Lamb, Charles (1775–1834) — angielski pisarz i poeta. [przypis edytorski]

Lambert i Lulli — nadworni muzycy króla Francji Ludwika XIV: Michel Lambert (1610–1696): kompozytor, lutnista, mistrz śpiewu; Jean-Baptiste Lully (1632–1687) — francuski kompozytor włoskiego pochodzenia, urodzony jako Giovanni Battista Lulli, twórca francuskiej opery narodowej. [przypis edytorski]

Lambert, Jan Henryk (1728–1777) — matematyk i filozof, głośny w swoim czasie z prac logicznych, metafizycznych, fizycznych i matematycznych, dał początek nauce o mierzeniu natężenia światła (photometria), odkrył teorię tuby do przesyłania głosu itp. Główne jego prace są: Kosmologische Briefe über die Einrichtung des Weltbaus (1761), Neues Organon oder Gedanken über die Erforschung und Bezeichnung des Wahren und dessen Unterscheidung vom Irrthum und Schein (1764), Architektonik (1771). [przypis redakcyjny]

Lambeth — dawna posiadłość w Anglii, nad Tamizą, naprzeciw miast Londynu i Westminsteru; poświadczona od XII w. jako własność arcybiskupa Canterbury; ob. dzielnica w płd. części Londynu. [przypis edytorski]

Lambeth — dzielnica południowej części Londynu. [przypis edytorski]

Lambr — rzeka w płn. Włoszech, lewy dopływ Padu. [przypis redakcyjny]

Lambr — rzeka w płn. Włoszech, lewy dopływ Padu. [przypis redakcyjny]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski ksiądz, pisarz i ideolog; prekursor katolicyzmu liberalnego i społecznego; początkowo ultramontanin, później propagator odnowy Kościoła katolickiego w duchu egalitaryzmu; w 1841 zerwał z Kościołem i poświęcił się polityce. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski pisarz i ideolog, na początku opowiadał się za ultramontanizmem, później został propagatorem odnowy Kościoła katolickiego, by w 1841 zerwać z Kościołem. Autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — francuski pisarz i ideolog, propagator socjalizmu chrześcijańskiego. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — pisarz i ideolog fr., początkowo zwolennik ultramontanizmu, później propagator odnowy Kościoła; w 1841 r. zerwał z Kościołem katolickim; autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

Lamennais, Félicité Robert de (1782–1854) — pisarz i ideolog fr., początkowo zwolennik ultramontanizmu, później propagator odnowy kościoła; w 1841 r zerwał z kościołem katolickim; autor książki Słowa wieszcze. [przypis edytorski]

lamentacja (daw.) — płacz, lament. [przypis edytorski]

lamenta — dziś popr.: lamenty. [przypis edytorski]

lamentarz (gw.) — elementarz. [przypis edytorski]

lamenty (…) Simonidowe — Simonides z Keos (ok. 556–468 r. p.n.e.), poeta gr., autor wielu utworów lamentacyjnych. [przypis redakcyjny]

La Mettrie (1709–1751) — filozof francuski, słynny z dowcipu. [przypis tłumacza]

Lamia (mit. gr.) — potwór pod postacią pięknej kobiety, porywający i zjadający dzieci i młodych mężczyzn. [przypis edytorski]

la mia povera bestiolina (wł.) — moje biedne zwierzątko. [przypis edytorski]

lamie a. empuzy (mit. rzym.) — upiory ukrywające się pod postacią pięknych kobiet, porywające i zjadające dzieci oraz młodych mężczyzn. [przypis edytorski]

lamje — postaci potworne w mitologji starożytnej, pół ptaka, pół kobiety. [przypis redakcyjny]

LammermoorBride of Lammermoor, tj. Narzeczona z Lammermoor Waltera Scotta. [przypis edytorski]

Lamm Pasibrzuch a. Lamme Goedzak — bohater powieści Charles'a De Costera (1827–1879) (fr.) La Légende et les Aventures héroïques, joyeuses et glorieuses d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs, najlepszy przyjaciel Dyla Sowizdrzała (Ulenspiegel), rozpoznawalna postać flamandzkiego folkloru. [przypis edytorski]

la Molé (fr.) — ta Molé; w języku francuskim rodzajnikiem określonym la poprzedza się rzeczowniki określające osoby lub przedmioty już znane, w szczególności te, które są jedyne w swoim rodzaju. [przypis edytorski]

La morale est dans la nature des choses (fr.) — Moralność jest z natury rzeczy (słowa Neckera w rozmowie z Mirabeau, z książki Madame de Staël Considérations sur les principaux événements de la Révolution française, 1818). [przypis edytorski]

L'amor, che a nullo amato (wł.) — Miłość, która nikogo kochanego (nie uwalnia od wzajemnego kochania); cytat z Piekła Dantego. [przypis redakcyjny]

l'amore altissimo, l'amore supremo (wł.) — miłość najwyższa, miłość ostateczna. [przypis edytorski]

la mort de la Marquise de Ganges, autrement madame Castellane (fr.) — śmierć markizy de Ganges, inaczej pani Castellane. [przypis edytorski]

La mort extraordinaire d'un savant russe (fr.) — niezwykła śmierć rosyjskiego uczonego. [przypis edytorski]

La Motte, Antoine Houdar de (1672–1731) — fr. poeta i dramaturg, należący do grona tzw. „nowożytników”, wiodących spór ze zwolennikami form antycznych. [przypis edytorski]

la mouche (fr.) — muszka, plamka. [przypis edytorski]

la mouche (fr.) — muszka. [przypis edytorski]

L'amour c'eśt la vie (fr.) — Miłość to życie. [przypis edytorski]

L'amour en AllemagneMiłość w Niemczech. [przypis edytorski]

L'amour est un oiseau rebelle… (fr.) — Miłość jest wolnym ptakiem; słowa słynnej arii wykonywanej przez główną, tytułową postać opery Carmen Georges'a Bizeta, kobietę często zmieniającą kochanków, niezdolną do stałego uczucia. [przypis edytorski]

L'amour sacré de la patrie (fr.) — święta miłości ojczyzny (zwrot w W.lp). [przypis edytorski]

L'amour sans phrase (fr.) — na polski można to wyrażenie przetłumaczyć jako „miłość bez słów”. Warto zwrócić przy tym uwagę, że istnieją 2 teksty o tytule L'amour sans phrases: Richarda O'Monroya (1849–1916) z 1905 roku oraz wydany w 1884, którego autorem jest Albert François Clément Le Roy (1856–1905). Undset mogła je czytać, bo zostały opublikowane wcześniej niż Pani Marta Oulie, być może jest to zatem z jej strony jakaś zawoalowana gra literacka. [przypis edytorski]

lampa Akermanu — latarnia morska w Akermanie. [przypis redakcyjny]

lampa Aladyna — cudowna lampa z baśni arabskich Tysiąca i jednej nocy, za której potarciem ma się wszystko, czego się pragnie. [przypis redakcyjny]

lampa Argranda — rodzaj lampy olejowej z knotem w postaci pustej w środku rurki oraz podwójnym obiegiem powietrza, dającej kilkakrotnie więcej światła niż tradycyjne, skonstruowany ok. 1782 przez genewskiego fizyka, chemika i wynalazcę Ami Argranda (1750–1803). [przypis edytorski]

lampadario (wł.) — świecznik, żyrandol. [przypis edytorski]

lampa Davy'ego — lampa benzynowa, służąca w kopalniach do wykrywania metanu. [przypis edytorski]

lampart (daw. reg.) — urwis, łobuz. [przypis edytorski]