Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7922 przypisów.

cknić (starop.) — przykrzyć sobie; [nie cknicie: dziś forma trybu rozk.: nie cknijcie, tj. nie tęsknijcie, nie bądźcie znużeni itp.; red. WL]. [przypis redakcyjny]

cknić — tęsknić. [przypis edytorski]

cknie się (daw.) — smutno jest. [przypis edytorski]

CKO — Centralny Komitet Obywatelski; organizacja społeczno-gospodarcza działająca w latach 1914–1915 w Królestwie Polskim. [przypis edytorski]

c. k. policja — policja cesarsko-królewska tj. policja Austro-Węgier. [przypis edytorski]

CK SD — Centralny Komitet Stronnictwa Demokratycznego. [przypis edytorski]

c. k. — skrót od: cesarsko-królewskiego. [przypis edytorski]

c. k. — skrót od: cesarsko-królewski. [przypis edytorski]

cłapanie — dziś: człapanie. [przypis edytorski]

cłek (gw., daw.) — człowiek. [przypis edytorski]

cło się nie płaci — prawo komorne [tj. celne — Red.WL] pozwala wicinnej czeladzi przeprowadzić niektóre drobne przedmioty, dla siebie samego przeznaczone, bez opłaty cła podług ustanowionej taryfy. [przypis autorski]

cło zapłacić — [tu:] otrzymać karę, zapłacić. [przypis redakcyjny]

Clacey, John (1857–1931) — główny optyk w amerykańskim National Bureau of Standards, ekspert od optyki i soczewek. [przypis edytorski]

Clacton — angielskie miasto nad Morzem Północnym. [przypis edytorski]

Clairaut, Alexis Claude de (1713–1765) — francuski matematyk, astronom i geofizyk, członek Królewskiej Akademii Nauk (1731), uczestnik ekspedycji do Laponii celem pomiarów długości stopnia południka. [przypis edytorski]

Clairmont, Claire (1798–1879) — przyrodnia siostra Mary Shelley. [przypis edytorski]

clair-obscur (fr.) — światłocień. [przypis edytorski]

Clamanti (…) fibras — [por.] Przemiany, VI, 307–392. [przypis redakcyjny]

clamores horrendos ad sidera tollit (łac.) — krzyki okropne zanosi ku gwiazdom. [przypis tłumacza]

clamor (łac.) — krzyk. [przypis edytorski]

clam vel aperte, directe vel indirecte (łac.) — skrycie lub jawnie, wprost lub ubocznie. [przypis redakcyjny]

clara pacta claros faciunt amicos (łac.) — wiernych przyjaciół tworzą szczere układy. [przypis edytorski]

Clarence-Pic — popr.: Clarence Peak, dziś: Pico Basilé, największy i najwyższy (3008 m n.p.m.) z trzech połączonych wulkanów tarczowych tworzących wyspę Bioko. [przypis edytorski]

Clarence Pik — popr.: Clarence Peak, dziś: Pico Basilé, największy i najwyższy (3008 m n.p.m.) z trzech połączonych wulkanów tarczowych tworzących wyspę Bioko. [przypis edytorski]

Clarens — dzielnica w szwajcarskiej gminie Montreux, w kantonie Vaud. [przypis edytorski]

Clare (…) nubem (łac.) — „Naprzód głosem donośnym wołał: «Apollinie!»/ By go zaś nikt nie słyszał, wargi zwarł i szeptał:/ «Lawerno, cudna pani złodziei, daj zdolność/ Oszustwa, daj, bym zdał się niewinnym i świętym./ Zakryj nocą me winy, mgłą otul przykrady»” (Horatius, Epistulae, I, 16, 59; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Claretie, Jules (1840–1913) — autor dramatów i popularnych powieści z życia paryskiego. [przypis redakcyjny]

„Claridad” czy „Mundo Oberero” — lewicowe gazety hiszpańskie, wydawane w Madrycie: socjalistyczny „Claridad” (1935–1939) oraz komunistyczny „Mundo Oberero” (zał. 1931). [przypis edytorski]

clarum est (łac.) — to jasne. [przypis edytorski]

Clarus (…) cernunt — Lucretius, De rerum natura, I, 640. [przypis tłumacza]

classica Gradivi (łac.) — trąby Gradywa; Gradyw: przydomek Marsa, boga wojny w mit. rzym. [przypis redakcyjny]

Claude Farrère (pseud.), właśc. Frédéric-Charles Bargone (1876–1957) — francuski oficer marynarki, autor powieści, których akcja często rozgrywała się w egzotycznych miejscach. [przypis edytorski]

Claudel, Paul (1868–1955) — francuski poeta i dramaturg katolicki, dyplomata (w służbie dyplomatycznej w l. 1893–1936). [przypis edytorski]

Claudel, Paul (1868–1955) — fr. poeta i dramaturg, symbolista; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Claude-Prosper Jolyot de Crébillon syn (1707–1777) — francuski pisarz, libertyn, autor skandalicznych powieści, które obrazowały kulisy życia salonowego. [przypis edytorski]

Claudine en ménage — francuska powieść autorstwa Colette i Willy'ego, wyd. w 1902 r., stanowiąca trzeci tom serii Claudine (w tłum pol. Klaudyna). Książka opowiada o małżeństwie tytułowej bohaterki z Renaudem, które zostaje zaburzone przez pojawienie się Rézi, kobiety, z którą Claudine nawiązuje romans. [przypis edytorski]

Claudyusz, pogardzony przez własną matkę (…) wcześnie obsadzony był nauczycielami (…) Zdaje się, że stary August był temu powodem… — Swetoniusz [Żywoty cezarów: Żywot Klaudiusza 3–4]. [przypis autorski]

Claudyusz, zachorzawszy od zbytkowania, pojechał do wód Sinuesskich dla poprawy zdrowia; Agryppina już była przygotowaną do pozbycia się go… — Tacyt [Roczniki XII, 66n]. [przypis autorski]

Clausewitz, Carl von (1780–1831) — teoretyk wojny, generał, walczył w armii rosyjskiej i pruskiej, wykładowca Akademii Wojskowej, autor opublikowanej pośmiertnie książki O wojnie; popularność zyskały jego aforyzmy, takie jak „Wojna jest jedynie kontynuacją polityki innymi środkami”; uważał obronę za najefektywniejszy sposób prowadzenia wojny. [przypis edytorski]

clausura nigromanticae (łac.) — zamknięcie magiczne, konstelacja magiczna (mowa o czarnej magii). [przypis edytorski]

Clavasio, Angelus de (łac.), właśc. Angelo Carletti z Chivasso (1411–1495) — włoski franciszkanin, jurysta i teolog. [przypis edytorski]

Clérambault, Nicolas Luis (1676–1749) — fr. kompozytor i organista, pozostawił m.in. 25 świeckich kantat o tematyce inspirowanej mitologią antyczną. [przypis edytorski]

Clésinger, Auguste (1814–1883) — rzeźbiarz francuski. [przypis edytorski]

Clèves i Juliers (fr.) — miasto Kleve w ob. zach. Niemczech oraz miasto Jülich w Holandii; w XI w. uformowały się wokół nich hrabstwa, które w XIV–XV w. zostały przekształcone w księstwa, wchodzące w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego; w 1521 księstwa Jülich, Berg, Kleve i Mark połączyły się, tworząc Zjednoczone Księstwa Jülich-Kleve-Berg. [przypis edytorski]

Clézio, właśc. Le Clézio, Jean-Marie Gustave (ur. 1940) — fr. powieściopisarz, laureat Nagrody Renaudot w 1963 r., nagrody Akademii fr. w 1980 oraz Literackiej Nagrody Nobla w 2008 r. [przypis edytorski]

,Clelia' — Der Roman „Clélie. Histoire romaine” erschien 1654-1660 in zehn Bänden. [przypis edytorski]

Clemenceau, Georges (1841–1929) — francuski pisarz, lekarz i polityk; premier (1906–1909 i 1917–1920); w trakcie sprawy Dreyfusa był jednym z czołowych zwolenników rewizji procesu. [przypis edytorski]

clementiae, prudentiae, majestatis (łac.) — łagodności, roztropności, powagi. [przypis redakcyjny]

clementiam (łac.) — łaskawość. [przypis redakcyjny]

clenodia regni, cum scitu (łac.) — klejnoty koronne, za wiadomością. [przypis redakcyjny]

clergyman (ang.) — duchowny. [przypis tłumacza]

clerici scholares (łac. forma M. lm.) — klerycy-studenci. [przypis edytorski]

clericus vel adiscens — klery albo student (dosł. nieuczony). [przypis edytorski]

Clermont-Tonnerre — daw. nazwa atolu Reao (Natupe) w należącym do Polinezji Francuskiej archipelagu Tuamotu na Oceanie Spokojnym. [przypis edytorski]

Cleveland — tytułowy bohater powieści A. Prévosta Le Philosophe anglais ou Histoire de M. Cleveland, fils naturel de Cromwell (Filozof angielski, czyli historia Clevelanda, naturalnego syna Cromwella, t.1–4: 1731–1732, t.5-7: 1738–1739). [przypis edytorski]

Clicôt — chodzi o markę szampana produkowanego od 1772 r. przez Veuve Clicquot Ponsardin w rejonie Reims we Francji [przypis edytorski]

Clifford, William Kingdon (1845–1879) — brytyjski matematyk i filozof. [przypis edytorski]

clipper — kliper; smukły, bardzo szybki żaglowiec z ożaglowaniem typu fregata; z pot. ang. clip: szybkość (speed). [przypis edytorski]

cloak and dressmaker (ang.) — szycie płaszczy i sukni. [przypis edytorski]

cloche (fr.) — klosz, dzwon. [przypis edytorski]

Clodion, właśc. Claude Michel (1738–1814) — francuski rzeźbiarz tworzący w stylu rokoko, znany gł. z dzieł w terakocie. [przypis edytorski]

cloisonné (fr.) — przegroda, tu: parawan. [przypis edytorski]

clou (fr.) — klucz, gwóźdź; najistotniejsza rzecz. [przypis edytorski]

clou (fr.) — przen.: główny punkt, największa atrakcja. [przypis redakcyjny]

clou — najważniejsza lub najciekawsza część czegoś. [przypis edytorski]

clou (z fr.) — najważniejsze bądź najciekawsze zdarzenie. [przypis edytorski]

Cluny — pałac w Paryżu (z XV w.) należący do opactwa w Cluny; mieści się w nim słynne muzeum, zawierające bogate zbiory z zakresu rzemiosła i sztuki stosowanej, większość pochodzi z XIV, XV i XVI w. [przypis redakcyjny]

Cluny — właściwie Hotel de Cluny, pałac z w. XV, mieszczący cenne zbiory z zakresu sztuki stosowanej i rzemiosła (XIV–XVI w.); nazwa od opactwa w Cluny, do którego niegdyś należał. [przypis redakcyjny]

CLV — tłumacz opuścił tu 40 strof, zawierających nieprzekładalne aluzje. [przypis edytorski]

CLXVI — tu tłumacz opuścił kilka strof. [przypis edytorski]

cmentarze — słynne cmentarze paryskie: Montmartre (północna część miasta), Montparnasse (południowa), Pere–Lachaise (wschodnia). [przypis redakcyjny]

Cmentarz Łyczakowski — najstarsza zabytkowa nekropolia lwowska, miejsce pochówku wielu ludzi zasłużonych dla Polski i Ukrainy. [przypis edytorski]

cmentarz świętego Pawła — tzw. Cmentarz Południowy katedry św. Pawła w Londynie, już w XVII w. był to rodzaj dziedzińca dogodnego do przechadzek; obecnie na jego posadzce można zobaczyć plan katedry sprzed Wielkiego Pożaru Londynu (1666). [przypis edytorski]

cmentarz św. Pawła — cmentarz parafialny przy Katedrze św. Pawła w Londynie; już podczas epidemii dżumy w 1582 r. nakazano ograniczenie pochówków z powodu przepełnienia nekropolii i związanej z tym groźby dalszego szerzenia się zarazy. [przypis edytorski]

cmentarz — w innych wydaniach: smętarz. [przypis edytorski]

cmentarz żydowski w Łodzi — cmentarz żydowski działający od 1892 r. w Nowych Bałutach (obecnie w granicach miasta Łódź przy ul. Brackiej). Największa pod względem powierzchni nekropolia żydowska w Polsce (teren cmentarza zajmuje 40,5 ha, a łącznie z placami, na których po wojnie powstały zabudowania, 42,37 ha). Na terenie cmentarza znajduje się ok. 160 tys. nagrobków. [przypis edytorski]

cmyntarz […] od Batta zrobiony — w oryg. il cimiter di Batto, cmentarz Batta, tj. miasta Cyrene, gdzie Battus leżał, pochowany w pobliżu agory; tłumaczenie więc mylne. [przypis redakcyjny]

cna młodzi — zacna młodzieży; szlachetna młodzieży. [przypis edytorski]

cnata — dorybė, skaistybė. [przypis edytorski]

cnata (lenk.) — dorybė. [przypis edytorski]

cnego wyprawił senatora rzymskiego — Orlanda, który ten tytuł nosił. [przypis redakcyjny]

Cnej Poliksenie i Kasandrze wieszczej — córkom Priama; występuje tu krzyżownik, układ krzyżowy abba: przymiotnik raz poprzedza, drugi raz następuje po rzeczowniku. [przypis redakcyjny]

cnić się (daw., gw.) — tęsknić. [przypis edytorski]

cnić się (daw.) — tęsknić. [przypis edytorski]

cnić się — daw. tęsknić za czymś lub za kimś. [przypis edytorski]

cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]

cnieło — cniło, tęskniło. [przypis edytorski]

cni się (daw.) — nudzi się, jest tęskno. [przypis edytorski]

cnót pełną jego córkę Gaję — Gaja, córka Gerarda, o którym wyżej z pochwałą mówi poeta, była poetką i słynęła z nauki, cnót i piękności. [przypis redakcyjny]