Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Pieśni Jana Kochanowskiego księgi dwoje, Drukarnia Łazarzowa, Kraków, 1586

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Piotr Wilczek.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: *~Dawn~*@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi pierwsze, Pieśń XV (Nie za staraniem ani prze mą sprawę...)

Jan Kochanowski

Pieśń XV (Nie za staraniem ani prze mą sprawę...)

Pieśń XVI (Królom moc na poddane i zwierzchność dana...) → ← Pieśń XIV (Patrzaj, jako śnieg po górach sie bieli...)

Spis treści

      Jan KochanowskiPieśni, Księgi pierwszePieśń XV[1]

      1
      Nie za staraniem ani prze mą sprawę[2],
      Miła, po tobie znam taką postawę[3];
      Szukaj, jako chcesz, nie najdziesz przyczyny,
      Chyba żeć milszy podobno kto iny.
      5
      A ja co mam rzec? Nie chcę sie przeciwić;
      Temu sie jedno nie mogę wydziwić,
      Skąd tę niestałość białegłowy mają,
      Że sie jako wiatr letni odmieniają.
      Niedawne czasy, gdy mię poczytano[4]
      10
      W liczbę fortunnych i za tego miano,
      Który mógł wszystko otrzymać u ciebie,
      A mnie sie zdało, żem był wszystek w niebie.
      Dziś inne wiatry przeciwko mnie wieją,
      Straciłem wszystko zaraz i z nadzieją;
      15
      Nie wiem, co mię za wiedźma osypała
      I lichem[5] zdradnych słów uczarowała.
      Niech ci sie, miła, wszystko dobre wodzi[6],
      Z kimkolwiek przestać twoje serce godzi;
      Ale rozeznać umiej przyjaciela,
      20
      A trudno naleźć masz[7] jednego z wiela.
      Nie dufaj temu, kto gładkość[8] miłuje,
      Bo ten na słabym gruncie sie buduje:
      Słońce jednako i padnie[9], i wschodzi,
      Nam zawżdy[10] z laty cokolwiek odchodzi.
      25
      A gdy czas przyjdzie ostatniej potrzebie[11],
      Ledwe sie najdzie, kto ciało pogrzebie.
      Takiem ja chcę być przyjacielem tobie;
      Lecz wolę, że ty płaczesz na mym grobie.

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      Nie za staraniem ani prze mą sprawę — bez mojego udziału; nie wskutek moich starań. [przypis redakcyjny]

      [3]

      po tobie znam taką postawę — doznaję od ciebie takiego zachowania się. [przypis redakcyjny]

      [4]

      poczytać — zaliczyć. [przypis redakcyjny]

      [5]

      licho — nieszczęście (licho to liczba nieparzysta; miała ona przynosić nieszczęście). [przypis redakcyjny]

      [6]

      dobre wodzi (starop.) — dobrze powodzi. [przypis redakcyjny]

      [7]

      trudno naleźć masz (starop.) — nie znajdziesz. [przypis redakcyjny]

      [8]

      gładkość (starop.) — piękno, uroda. [przypis redakcyjny]

      [9]

      padnie — zachodzi. [przypis redakcyjny]

      [10]

      zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis redakcyjny]

      [11]

      czas (…) ostatniej potrzebie — godzina śmierci. [przypis redakcyjny]

      15 zł

      tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

      35 zł

      tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

      55 zł

      tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

      200 zł

      tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

      500 zł

      Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

      20 zł /mies.

      Dziękujemy, że jesteś z nami!

      35 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

      55 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

      100 zł /mies.

      W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

      Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

      Dane do przelewu tradycyjnego:

      nazwa odbiorcy

      Fundacja Wolne Lektury

      adres odbiorcy

      ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

      numer konta

      75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

      tytuł przelewu

      Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

      wpłaty w EUR

      PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

      Wpłaty w USD

      PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

      SWIFT

      WBKPPLPP

      x
      Skopiuj link Skopiuj cytat
      Zakładka Istniejąca zakładka Notka
      Słuchaj od tego miejsca

      Pora na chwilę przerwy :)

      Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

      Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
      KRS: 0000070056
      Nazwa organizacji: Wolne Lektury

      Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
      Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

      Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

      Filip Springer

      Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

      Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

      Nie bądź wuj ponury, wspieraj Wolne Lektury!

      Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

      Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

      Kliknij obrazek, by subskrybować!

      Chcesz pomóc bibliotece? Najlepszą metodą pomocy są niewielkie, ale stałe wpłaty. Kliknij i dorzuć się!

      Pamiętasz, jak w szkolnej bibliotece były dwa egzemplarze książki, którą trzeba było przeczytać na pojutrze? Dzięki Wolnym Lekturom każdy uczeń ma dostęp do wielu potrzebnych mu lektur! Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

      Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
      • NIP: 952-187-70-87
      • KRS: 0000070056
      • REGON: 017423865
      • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
      Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
      MKiDN
      Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.