Alarm → ← Kartka z dziennika „akcji”

Spis treści

Kradzież: 1
Polak: 1
Śpiew: 1
Wojna: 1
Żołnierz: 1
Żyd: 1

Co czytałem umarłymWładysław SzlengelKlucz u stróża

Polak, ŻydWidziałem cię wczoraj na ulicy —

pijany panie bladolicy,

pijany panie jasnowłosy,

z którym się sprzęgły moje losy.

Urwałeś łeb żydowskiej hydrze

i życie rozwija się jak róża.

Jak ci się chodzi w mojej wydrze,

panie od drzwiczek — klucz u stróża.

Ja jeszcze żyję — jeszcze dla mnie

jest życie jutro lub pojutrze —

a ty w rein arische paradizie [1] —

jak ci się chodzi w moim futrze?

Znamy się dawno panie Wiśniewski,

cóż… życie nie było dla mnie large[2],

łączą nas sentymentalne łezki

i bardzo długi wspólny marsz,

znamy się wiele lat sprzed wojny,

z jednego przecież my podwórza —

za bramę napiwek brałeś hojny

i strzegłeś drzwiczek — klucz u stróża.

5 złotych przekreślało rasę,

znosiłeś mi do pieca deski

za mą zasadę: leben lassen [3] —

bardzoś mnie lubiał [4] — panie Wiśniewski.

A w grudniu, zanim pierwszy mrozik

zimowy swój manifest dał

trzepałeś z naftaliny futro

Szlengla poety — chociaż żyda.

I kiedy ja słuchałem wiatru,

tłomacząc [5] wierszem jego żale,

lub gdy pisałem dla teatru,

że życie nie jest smutne wcale,

kiedy fantazję moją wschodnią

kładłem w północną twoją głowę,

aby ci życiu szarość odjąć,

by było troszkę kolorowe,

gdy ci z odwiecznych mych wędrówek

bajki znosiłem o podwórzach,

pan, o kochany mój Wiśniewski,

drzwi pilnowałeś: klucz u stróża.

WojnaA potem krzyk wystrzelił w niebo,

a z nieba w ziemię groza spadła,

w bomb i granatów tańcowaniu

wyła, jak suka, śmierć zajadła,

i ja ci byłem towarzyszem

przed wspólną drogą złą i smutną.

Spotkałem ciebie, mój Wiśniewski,

w marszu na front, odcinek Kutno.

Żołnierz, ŚpiewPo nasze wspólne wolne Jutro,

za świt bezchmurny i niebieski,

za naszą ziemię — ramię w ramię

szliśmy poeta i — Wiśniewski.

„Ty” mi mówiłeś — i ja tobie,

z wspólnej manaszki [6] żarłem kaszę,

śpiewałem z tobą „Rozmarynie”,

polskie piosenki… moje… nasze…

Noc nas chłostała pod wspólnym kocem,

trud w nas wyżłabiał znamię krwawe,

szeptałeś do mnie w czarne noce —

o, towarzyszu, „za Warszawę!”…

Szrapnel przerwał nam nadzieje

i kres wędrówki już dobiegał…

spod Kutna wracaliśmy lasem

ja i Wiśniewski — mój kolega…

U stóp Warszawy pohańbionej,

sentymentalne roniąc łezki,

żegnaliśmy się: serwus Władek —

— serwus, trzymajmy się, Wiśniewski —

I zapomniałeś, że nas obu

jednako szarpie wiatr i burza

i nowym panom czyścisz buty

i znów przy drzwiczkach: klucz u stróża.

KradzieżWidziałem wczoraj na ulicy

widok, którego mi nie wydrzesz:

pijana gęba, tak szczęśliwa,

że się kolebie w mojej wydrze.

Wygrałeś wojnę, mój Wiśniewski,

nawet nie myślisz już o jutrze —

jak ci się chodzi — wlany chamie,

w lekko zdobytym moim futrze?

To jasne, że mnie musisz wydać,

to jasne, że cię niepokoję —

nas obu nie ogrzeje przecież

to jedno futro — zresztą… MOJE…

Przegrałem z tobą, mój Wiśniewski,

nie ma na kogo się oburzać —

tak bywa, kiedy się zostawia

do swej przyszłości… klucz u stróża…

Przypisy

[1]

rein arische paradizie (zniekszt. niem.) — czystym aryjskim raju. [przypis edytorski]

[2]

large (fr.) — hojny. [przypis edytorski]

[3]

leben lassen (niem.) — pozwól żyć. [przypis edytorski]

[4]

lubiał — dziś popr.: lubił. [przypis edytorski]

[5]

tłomacząc — dziś popr.: tłumacząc. [przypis edytorski]

[6]

manaszki — dziś popr.: menażki. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

Nowe książki pojawiają się częściej, gdy nas wspieracie. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

Filip Springer

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Nie bądź wuj ponury, wspieraj Wolne Lektury!

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Jesteś pewien, że przeczytałeś już wszystkie pozycje, które znajdują się w naszej bibliotece? Pomóż nam sprawić, żeby nie zabrakło Ci nowych lektur. Wesprzyj Wolne Lektury! Kliknij i dorzuć się!

Twoje dziecko znalazło potrzebną książkę na Wolnych Lekturach? Teraz Ty możesz nam pomóc!
Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.