Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156973 przypisów.

Ferny, Jacques — jeden z artystów piszących i wykonujących piosenki w kabaretach Paryża w końcu XIX w. [przypis edytorski]

Feronia matka (mit. rzym.) — staroitalska bogini, uważana za żonę Jowisza. [przypis edytorski]

fero, tuli, latum, ferre (łac.) — nieść, formy podstawowe czasownika. [przypis edytorski]

ferować — orzekać, postanawiać. [przypis edytorski]

ferować (z łac.) — orzekać, postanawiać; dziś w wyrażeniu: ferować wyrok. [przypis edytorski]

Ferowery, właśc. frawaszi (mit.) — tysiące duchowych istot stworzonych przez Ahura Mazdę do opiekowania się światem; potem przez frawaszi rozumiano wiecznego, osobistego ducha: frawaszi wysyła urwan (duszę) w świat materialny, by walczyła w bitwie dobra ze złem. [przypis edytorski]

ferox (…) esse (łac.) — „wojowniczy lud, który mniema, iż życie bez broni nic niewarte” (Titus Livius, Ab Urbe condita, XXIV, 17; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Ferox gens, nullam esse vitam sine armis rati. (łac.) — Tit. Liv. XXXIV.17 [Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu; Red. WL]; cyt. u Montaigne'a I. 40. „Dziki lud sądził, że nie ma życia bez wojny”. [przypis tłumacza]

Ferragus — Ferragus nie z Orlanda szalonego, ale z wspomnianego naśladownictwa Fort-Guerry. [przypis tłumacza]

Ferragus, Księżna de Langeais, Dziewczyna o złotych oczach. [przypis tłumacza]

Ferrari, Giuseppe (1811–1976) — wolnomyślny filozof i historyk, profesor na wszechnicy w Turynie i Mediolanie po r. 1859. Jako członek parlamentu piemonckiego zaliczał się do zaciętych przeciwników aneksyjnej polityki Cavoura i bronił idei federacji. Był deputowanym do końca życia (1876). [red. WL]. [przypis edytorski]

ferrasz — sługa konny torujący drogę przed panem. [przypis autorski]

Ferrer, Francisco (1859–1909) — hiszpańsko-kataloński wolnomyśliciel, anarchista, pedagog, twórca postępowej Szkoły Nowoczesnej; w 1906 aresztowany pod zmyślonym zarzutem współudziału w próbie zabójstwa króla Alfonsa XIII, po ogólnoświatowych protestach wypuszczony na wolność; w 1909 oskarżony o zorganizowanie robotniczych protestów przeciwko rządowi, sprowokowanych ogłoszeniem przez premiera Antonio Maura poboru rezerwistów z klas niższych, którzy mieli być wysłani do Maroka, i zakończonych krwawą konfrontacją z armią (tzw. Tragiczny Tydzień w Barcelonie); skazany bez dowodów, w nieuczciwym procesie, i rozstrzelany, co wywołało protesty w kraju i za granicą oraz doprowadziło do upadku rządu Maury. [przypis edytorski]

ferreus (…) fastus (łac.) — żelazny Mars depce i za nic ma złote przepychy. [przypis redakcyjny]

Ferri, Enrico (1856–1929) — włoski prawnik, uczeń Lombrosa. [przypis edytorski]

ferro carril (hiszp.) — kolej żelazna. [przypis edytorski]

Ferrufin — Aleksander Ferrufino, dowódca oddziału kardynała Hipolita w nieudałym szturmie na szańce wenecjańskie. [przypis redakcyjny]

ferrum pomatum a. ferri pomatum (łac., med.) — jabłczan żelazowy, dawny preparat żelazowy stosowany jako środek wzmacniający przy leczeniu niedokrwistości, otrzymywany przez działanie soku jabłkowego na opiłki żelaza. [przypis edytorski]

Ferry, Gabriel (pseud.), właśc. Louis de Bellemare (1809–1852) — francuski pisarz, autor westernów i powieści przygodowych osadzonych w realiach życia pionierskiego w Ameryce. [przypis edytorski]

Fersefatta — Persefona, żona Plutona. [przypis tłumacza]

ferszołtener (jid.) — przeklęty. [przypis edytorski]

fert fama (łac.) — wieść niesie. [przypis edytorski]

fertig (niem.) — gotowe. [przypis edytorski]

Fertile Évangile (fr.) — Płodna Ewangelia; Émile Zola od 1898 pisał cykl powieściowy Cztery Ewangelie (Les Quatre Évangiles), w którym odszedł od naturalizmu na rzecz utopijnego przedstawienia rzeczywistości idealnej; do śmierci zdołał ukończyć trzy pierwsze tomy, noszące tytuły: Płodność, Praca i Prawda, oraz naszkicować czwarty, Sprawiedliwość. [przypis edytorski]

Fertner, Antoni (1874–1959) — polski aktor komediowy. [przypis edytorski]

Fertur unusquisque (…) lapis deorsum — Pchany jest każdy do pożądania tego, co dlań dobre, a do unikania tego, co dlań złe, najbardziej jednak do unikania najgorszej z przyrodzonych złych rzeczy, jaką jest śmierć; i to z jakąś koniecznością natury, nie mniejszą niż ta, która pcha kamień w dół. [przypis tłumacza]

fertyczny — gibki, żwawy, zgrabny; zmysłowy. [przypis edytorski]

fertyczny — zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]

fertyczny — zwinny, szybki, żwawy. [przypis edytorski]

fertyczny — zwinny, żwawy, zręczny; tu: energiczny. [przypis edytorski]

feruła (z łac. ferula) — berło, pałka. [przypis edytorski]

ferventissimi amoris mei (łac.) — najgorętszej miłości mojej. [przypis edytorski]

ferwor (z łac.) — zapał. [przypis redakcyjny]

fesches Mäderl (niem.) — szykowna dziewczyna. [przypis edytorski]

Fessa — kraina w płn. Afryce, Fez. [przypis redakcyjny]

fest (daw.) — uroczystość, święto; uczta. [przypis edytorski]

fest, froh, frei (niem.) — silny, wesoły, swobodny. [przypis edytorski]

Festina lente — Śpiesz się powoli (łac.) [przypis redakcyjny]

festinatio tarda est — Quintus Curtius, Historiae Alexandri Magni, IX, 9, 12. [przypis tłumacza]

feston — dekoracja z podwieszonej tkaniny. [przypis edytorski]

feston — dekoracja z podwieszonej tkaniny. [przypis edytorski]

feston — element dekoracyjny: podpięta tkanina lub płaskorzeźba ją przedstawiająca. [przypis edytorski]

feston — girlanda; element dekoracyjny w formie podwieszonych po bokach kwiatów lub upiętej tkaniny. [przypis edytorski]

feston — girlanda; malowniczo zwieszająca się roślinność. [przypis edytorski]

feston — motyw dekoracyjny w kształcie półwieńca. [przypis edytorski]

feston — tkanina upięta dekoracyjnie w formie girlandy lub draperii. [przypis edytorski]

festownie — tu: jak najlepiej (por. niem. fest: mocno, porządnie). [przypis redakcyjny]

fest (starop.) — uczta. [przypis redakcyjny]

fest (starop.) — uroczystość. [przypis redakcyjny]

Festtag (niem.) — święto; dzień świąteczny. [przypis edytorski]

festyna, właśc: festyn — uroczystość. Mowa tu o okresie przygotowań do powstania styczniowego. [przypis redakcyjny]

festyn (z fr.) — zabawa. [przypis redakcyjny]

Fet-ali-szach — dziś popr.: Fath Ali Szah Kadżar (1797–1834). [przypis edytorski]

feta (z fr. fête) — święto. [przypis edytorski]

fetniak — cwaniak, zawadiaka. [przypis edytorski]

fetor — smród. [przypis edytorski]

fetować — podejmować wystawnie, świętować obecność. [przypis edytorski]

fetować — tu: karmić. [przypis edytorski]

fetować — uroczyście podejmować. [przypis redakcyjny]

fetyszysta — tu: wyznawca fetyszyzmu, czciciel przedmiotów (fetyszów), którym przypisywana jest moc nadprzyrodzona. [przypis edytorski]

fetyszyzm — jedna z pierwotnych form religii: oddawanie czci przedmiotom kultowym (fetyszom), którym przypisywana jest moc nadprzyrodzona. [przypis edytorski]

fetyszyzm (z portug.) — religia niektórych ludów pierwotnych polegająca na czczeniu przedmiotów (fetyszów), którym przypisywana jest moc nadprzyrodzona. [przypis redakcyjny]

Feuchtersleben Ernst (1806–1849) — austriacki poeta, eseista i lekarz. Przytoczony cytat znajduje się w jego Higienie duszy (1838), jako motto jednego z rozdziałów, z podpisem: Fryderyk Schlegel (1772–1829); wybitny niemiecki krytyk i estetyk romantyczny. [przypis redakcyjny]

Feuchtwanger, Lion (1884–1958) — pisarz niemiecki, autor powieści historycznych, w 1933 r. wyemigrował. [przypis edytorski]

Feuchtwanger, Lion — właśc. Jakub Arje (1884–1958), autor m.in. powieści Żyd Süß (1925), na podstawie której Veit Harlan nakręcił propagandowy, a niezgodny z jej wymową film, oraz Wojny żydowskiej (1932), której jednym z bohaterów jest Józef Flawiusz. [przypis edytorski]

Feuchtwanger, Lion — właśc. Jakub Arje (1884–1958), autor m.in. powieści Żyd Süß (1925), na podstawie której Veit Harlan nakręcił propagandowy, a niezgodny z jej wymową film, oraz Wojny żydowskiej (1932), której jednym z bohaterów jest Józef Flawiusz. [przypis edytorski]

feudalny — tu: wytworzony przez rycerstwo średniowieczne. [przypis redakcyjny]

feudum (z łac.) — lenno. [przypis redakcyjny]

feudysta — w państwie absolutystycznym prawnik, specjalizujący się w prawie feudalnym i prawach seniorskich. [przypis edytorski]

Feuerbach, Anselm (1829–1880) — malarz niemiecki, przedstawiciel klasycyzmu; tu mowa o jego monumentalnym obrazie Uczta Platona (Das Gastmahl des Plato), powstałym w dwóch wersjach: z roku 1869 oraz 1874. [przypis edytorski]

Feuerbach kochał konkretnego człowieka (…) jako przezwyciężenie abstrakcji, nie jako rozbudzenie samodzielne i irracjonalne całej tej konkretnej treści — Stanisław Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 72. [przypis autorski]

Feuerbach, Ludwig (1804–1872) — filozof niemiecki, uczeń Hegla, zwolennik materializmu i krytyk idealizmu. [przypis edytorski]

Feuerbach, Ludwig (1804–1872) — niemiecki filozof. [przypis edytorski]