Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161961 przypisów.
bonifratrzy — katolicki zakon prowadzący opiekę nad chorymi, w tym umysłowo; trąci bonifratrami: aluzja do szpitala prowadzonego przez bonifratrów przy kościele pod wezwaniem św. Jana Bożego w Warszawie, w którym w 1862 otwarto klinikę psychiatryczną. [przypis edytorski]
bonifratrzy — zakon opiekujący się umysłowo chorymi. [przypis edytorski]
bonifratrzy — zakon prowadzący szpitale i opiekujący się chorymi psychicznie; u bonifratrów: tu: w szpitalu prowadzonym przez bonifratrów przy kościele pod wezwaniem św. Jana Bożego w Warszawie. [przypis edytorski]
bonifratrzy — zakon szpitalny, zw. także Zakonem Braci Miłosierdzia a. zakonem św. Jana Bożego, prowadził opiekę nad chorymi, w tym umysłowo. [przypis edytorski]
Boni, Giaccomo (1859–1925) — włoski archeolog, od 1888 kierownik wykopalisk na Forum Romanum w Rzymie, od 1907 również na Palatynie. [przypis edytorski]
boni patris familias (łac.) — dobrego ojca rodziny. [przypis edytorski]
bonis consentiens (łac.) — zgodny z opinią dobrych ludzi; taką mądrość opisując, ś. Jakub zowie ją bonis consentientem: w Jk 3, 17 wg Wulgaty. [przypis edytorski]
bonis modis (łac.) — w dobry sposób. [przypis redakcyjny]
bonis regalibus (łac.) — dobrami królewskimi. [przypis redakcyjny]
bonito — tuńczyk pasiasty, gatunek drapieżnej ryby morskiej, występującej w tropikalnych i subtropikalnych morzach i oceanach. [przypis edytorski]
„Boni” — tym zdrobnieniem nazywano markiza Paula Ernesta Bonifacego de Castellane (1867–1932), popularnego w kręgach arystokratycznych arbitra mody (zob. Snobizm u Prousta w niniejszym zbiorze). [przypis edytorski]
bon jour (fr.) — dzień dobry. [przypis edytorski]
bonjour (fr.) — dzień dobry. [przypis edytorski]
Bonjour (fr.) — dzień dobry. [przypis redakcyjny]
bon jour, madame (fr.) — dzień dobry pani. [przypis edytorski]
Bonjour, mademoiselle! (fr.) — dzień dobry pani. [przypis edytorski]
Bonjour, mesdames. (fr.) — Dzień dobry paniom. [przypis edytorski]
bon jour, monsieur (fr.) — dzień dobry panu. [przypis edytorski]
Bonjour, monsieur (fr.) — dzień dobry panu. [przypis edytorski]
bonkreta (…) francmaclama — odmiany grusz. [przypis edytorski]
bon mot (fr.) — dowcipne powiedzonko. [przypis edytorski]
bon mot (fr.) — dowcipne powiedzonko. [przypis edytorski]
Bonnaud, Dominique (1864–1943) — poeta i piosenkarz fr., jeden z twórców repertuaru kabaretów Montmartre'u. [przypis edytorski]
bonne mine a mauvais jen (fr.) — dobra mina do złej gry. [przypis edytorski]
Bonnemort — tyle co truposz, przezwisko. [przypis tłumacza]
Bonne nuit (fr.) — Dobranoc. [przypis edytorski]
bonne pour être mitraillé (fr.) — nadający się do zastrzelenia (dosł. zbombardowania). [przypis edytorski]
Bonnet, Charles (1720–1793) — szwajcarski przyrodnik i filozof. [przypis edytorski]
Bonnet, Charles (1720–1793) — znakomity filozof i naturalista szwajcarski. [przypis tłumacza]
bonnetka a. bonetka — rodzaj damskiego nakrycia głowy; czapeczka zasłaniająca boki głowy, uszy i policzki dzięki wiązaniu pod szyją oraz daszkowi wzdłuż całej przedniej krawędzi kapturka, tworzącemu mniejszą lub większą „budkę”. [przypis edytorski]
Bonnet, Karol (1720–1793) — rodem Szwajcar; znakomity przyrodnik, mianowicie botanik, a także psycholog (Essai de psychologíe 1775, Essai analytique sur les facultés de l'âme) uzależniający czynności psychiczne od ruchów w nerwach, świetnie rozwinął sławne prawo ciągłości (la loi de continuité) Leibniza, w dziele: Contemplation de la nature (1764 do 1782, trzy tomy). [przypis redakcyjny]
bonnet lairds (ang.) — drobni posiadacze ziemscy w daw. Szkocji, noszący berety jak uboższa ludność. [przypis edytorski]
bonnet russo (fr.) — czapka rosyjska. [przypis edytorski]
Bonneval, Claude Alexandre de (1675–1747) — francuski oficer; walczył w armii francuskiej, następnie austriackiej, ostatecznie w służbie Imperium Osmańskiego; przyjął islam i stał się znany jako Humbaradży Ahmet Pasza. [przypis edytorski]
bono eventu (łac.) — pomyślnie. [przypis redakcyjny]
Bonomelli, Geremia (1831–1914) — włoski duchowny, biskup diecezji Cremony; odznaczył się głównie pracą na rzecz włoskich emigrantów. [przypis edytorski]
Bonończycy — Bolognesi; pomyłka zamiast Bulończycy, mieszkańcy księstwa Bouillon. [przypis redakcyjny]
bono publico (łac.) — dobrem publicznym. [przypis edytorski]
bonorum fortunae (łac.) — majętności. [przypis redakcyjny]
bonorum mala carminum Laverna (łac.) — złodziejska bogini dobrych wierszy. [przypis redakcyjny]
bonos cives (łac.) — dobrych obywateli. [przypis edytorski]
bonować (daw.) — hulać. [przypis edytorski]
bonować (daw.) — hulać, używać życia. [przypis edytorski]
bonować — tu: węszyć, kręcić się; używać, dobrze żyć (od łac. bonus: dobry). [przypis edytorski]
bonować — używać, prowadzić przyjemne, wesołe życie. [przypis edytorski]
bon pour tout (fr.) — dobry do wszystkiego, zdolny do wszystkiego. [przypis edytorski]
bon soir (fr.) — dobry wieczór. [przypis edytorski]
bonsoir (fr.) — dobry wieczór. [przypis edytorski]
Bonsoir, mes enfants (fr.) — dobranoc, moje dzieci. [przypis edytorski]
Bon soir, mon ami, cher prince (fr.) — dobry wieczór, mój przyjacielu, drogi książę. [przypis edytorski]
bon sos — z francuska po polsku: „dobry sos”. [przypis redakcyjny]
Bont Blanc — najwyższy szczyt Europy, o wys. 4808 m; położony w Alpach. [przypis edytorski]
Bontempi, [Giovanni Andrea (1624–1705)] — włoski teoretyk muzyki. [przypis tłumacza]
bon-ton (fr.) — dobre wychowanie. [przypis edytorski]
bon ton (fr.) — dosł.: dobry ton; umiejętność zachowania się, dobre maniery. [przypis edytorski]
bon ton (fr.) — ogłada, umiejętność zachowania się. [przypis edytorski]
bonum (łac.) — dobre. [przypis redakcyjny]
bonum patriae (łac.) — dobro ojczyzny. [przypis redakcyjny]
bonus animus in re mala dimidium est mali (łac.) — myśl dobra w nieszczęściu: złego połowa (Publilius Syrus, Sententiae). [przypis redakcyjny]
bonus interpres (łac.) — dobry tłumacz. [przypis redakcyjny]
Bon vieux marin, franc capitain de haut bord, vous dormiez la nuit, vous — et, le jour, vous vous battiez! Vous n'étiez pas un Paria intelligent comme l'est devenu votre pauvre enfant (fr.) — Dobry stary marynarzu, szczery kapitanie z wysokiego brzegu, pan spał w nocy, a za dnia pan walczył! Nie jest pan inteligentnym pariasem, jakim stało się pańskie biedne dziecko; por. Alfred de Vigny, Chatterton, akt III, sc.1. [przypis edytorski]
bon voyage (fr.) — dobrej podróży. [przypis edytorski]
bonwiwant (z fr. bon vivant) — osoba umiejąca używać życia i cieszyć się nim. [przypis edytorski]
bonżurka — męski strój domowy, rodzaj marynarki. [przypis edytorski]
bonżurka (z fr. bonjour: dzień dobry) — daw. poranny ubiór męski, rodzaj luźnej marynarki z miękkiej tkaniny a. eleganckiego krótkiego szlafroka z kołnierzem, mankietami, przewiązywanego w pasie. [przypis edytorski]
bonza — buddyjski duchowny. [przypis edytorski]
bonza — buddyjski duchowny u Japończyków i Chińczyków; tu: bramin, duchowny indyjski. [przypis edytorski]
bonza — buddyjski duchowny w Chinach i Japonii; przen.: człowiek władzy, zajmujący wysokie stanowisko, niedostępny, wyniosły. [przypis edytorski]
bonza — buddyjski duchowny w Chinach i Japonii. [przypis edytorski]
bonza — duchowny buddyjski w Chinach i Japonii; przen.: człowiek władzy, zajmujący wysokie stanowisko, niedostępny, wyniosły. [przypis edytorski]
bonza — kapłan buddyjski w Chinach i Japonii. [przypis edytorski]
bonzo — człowiek zajmujący wysokie stanowisko; buddyjski duchowny w Chinach i Japonii. [przypis edytorski]
bonzowski — przym. od: bonza: człowiek zajmujący wysokie stanowisko, niedostępny, wyniosły; szycha (pierwotnie: buddyjski duchowny w Chinach i Japonii). [przypis edytorski]
Boon, Daniel (1735–1820) — dowódca, który pokonał Indian w Kentucky. [przypis edytorski]
Bo opuścili zmowę Pańską, którą miał z ojcy ich: służyli cudzym bogom, których ojcowie ich nie znali. Dla tego zapalił się gniew Pański przeciw ziemi tej i wprowadził to przeklęctwo na nie — 1 Krl 9, 9 (Pwt 29, 25–27). [przypis edytorski]
Bootes — gwiazdozbiór Wolarza. [przypis edytorski]
Booth, Charles (1840–1916) — brytyjski badacz społeczny i reformator. [przypis edytorski]
bootleger (ang.) — przemytnik alkoholu. [przypis edytorski]
bootlegger — przemytnik alkoholu. [przypis edytorski]
bo oto — οὕτως. W edycji Dindorfa nie ma; po ὁρμᾶν kropka. [przypis tłumacza]
Booz a. Boaz (bibl.) — postać z biblijnej Księgi Rut: bogaty krewny wdowy Noemi, której towarzyszką w biedzie była jej synowa Rut, również owdowiała; na polecenie teściowej Rut próbowała nocą uwieść Booza, który odrzucił jej zaloty, ale ostatecznie się z nią ożenił. [przypis edytorski]
Booz i Rut (bibl.) — postacie z Księgi Rut: uboga wdowa Rut opiekowała się swoją owdowiałą teściową Noemi: na polu Booza, bogatego krewnego Noemi, zbierała pozostawione przez żniwiarzy kłosy, żeby zapewnić im obu wyżywienie; na polecenie teściowej usiłowała w nocy skusić Booza; mimo że się oparł, koniec końców ją poślubił. [przypis edytorski]
Bopp, Franz (179–1867) — niemiecki językoznawca, twórca gramatyki porównawczej języków indoeuropejskich. [przypis edytorski]
bo praca szkolna i postępy szkolne, więc trzeba na wsi siły na cały szkolny uciążliwy rok — zdania charakterystyczne dla skrótowego stylu Korczaka, czasowniki zostały celowo pominięte, pozostawione domyślności czytelnika. [przypis edytorski]
Bo prawda to jest, że Lubomirski, widząc — Wątek ten gubi Pasek, wyliczając „praktyki” królowej, a następnie wtrącając epizod teatralny. [przypis redakcyjny]
Bo Przybyszewski nigdy nie wyszedł z kręgu pojęć, o które donkiszocił się w swojej młodości; wszystkie przemiany, zdarzenia, spłynęły po nim bez śladu — Boy, Znaszli ten kraj, s. 128. [przypis autorski]
Bo puścił wyroki swoje językiem łacińskim po wszytkim świecie, aby chrześcijanom wolno było wszędzie kościoły budować i wolno zakon Boży i Ewangelią rozsiewać, i każdemu do niej przystępować — Euzebiusz z Cezarei, Historia kościelna (Historia Ecclesiae) X, rozdz. II i V. [przypis edytorski]
bora — dziś popr. forma: (z) boru; tj. z lasu. [przypis edytorski]
boraks — minerał stosowany m.in. w przemyśle szklarskim, kosmetyce i lecznictwie. [przypis edytorski]
Boratyni — właśc. Burattini, Tytus Liwiusz (1617–1681), wł. architekt, fizyk, egiptolog, dyplomata; w czasie potopu szwedzkiego na czele ufundowanego przez siebie oddziału walczył pod wodzą Stefana Czarnieckiego, w 1658r. otrzymał indygenat (tj. obywatelstwo i uznanie szlachectwa), dostał starostwo osieckie, został sekretarzem królewskim, był dzierżawcą mennic królewskich. [przypis redakcyjny]
bora — w klimacie śródziemnomorskim: suchy, chłodny wiatr północno-wschodni. [przypis edytorski]
borba (z ukr.) — walka, bójka. [przypis edytorski]
borba (z ukr.) — walka, bójka. [przypis redakcyjny]
bor (daw.) — wiertło. [przypis edytorski]
Bordeaux — francuskie miasto, stolica regionu Nowa Akwitania. [przypis edytorski]
Bordeaux — miasto i gmina we Francji, w regionie Akwitanii. [przypis edytorski]
Bordeaux — miasto portowe we Francji. [przypis edytorski]
bordeaux — rodzaj czerwonego wytrawnego wina z okolic fr. miasta o tej samej nazwie. [przypis edytorski]
bordeaux — wino z okolic francuskiego miasta o tej samej nazwie. [przypis edytorski]
Bordeja — miasto Bordaux we Francji. [przypis redakcyjny]