ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7574 przypisów.

do Gaillaku — tu Gaillac oznacza siedzibę hrabiego Peire de Gaillac. [przypis edytorski]

do Galii — εἰς Γαλλίαν (Niese), Ἱϲπανίαν (Dindorf); w Starożytnościach XVIII, VII, 2 do Lugdunu (Λούγδουνον), w Galii. Rok 39 n.e. [przypis tłumacza]

dogaressa (wł.) — małżonka doży, najwyższego urzędnika Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]

dogarezza, właśc. dogaressa (wł.) — małżonka doży, najwyższego urzędnika Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]

doga — suka (w ogóle) a. samica psów rasy dog. [przypis edytorski]

do Gedeona, sędziaka swego i hetmana, mówili: „Panuj nad nami i syn twój, i syn syna twego… — Sdz 8, 22–23. [przypis edytorski]

do Genewy (..) mój pokoik, do którego przywykłem, ogród, gdzie tak długo się przechadzałem — poeta ma na myśli dom p. Pattey w Veytoux pod Genewą. [przypis redakcyjny]

do głównej kwatery — Aleksandra Wielkiego w Azji. [przypis tłumacza]

do głowym to wziął — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: do głowy to wziąłem (zdecydowałem). [przypis edytorski]

dogmata i mathemata — gr. δόγμα od δοκέω: mniemam; gr. μάθημα od μανθανω: uczę się, poznaję. [przypis tłumacza]

Dogmat Hegezjasza (…) — por. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, II, 95. [przypis tłumacza]

dogmat — twierdzenie pewne, uznawane przez Kościół za objawione przez Boga. [przypis edytorski]

do gór — Góry Menalijskie (Majnalon [częściej: Majnalos]). [przypis tłumacza]

do górnego pałacu — to znaczy do pałacu Heroda w Górnym Mieście. [przypis tłumacza]

dogodny — posłuszny. [przypis redakcyjny]

do godziny piątej — tj. jedenastej przed południem. [przypis tłumacza]

dogonim — dziś popr. forma 2 os. lm cz.przysz.: dogonimy. [przypis edytorski]

do granicy Tracji — Tracja Bityńska, czyli kraj Bitynów. [przypis tłumacza]

do grobowisk — ἐπὶ τὰς θήκας. [przypis tłumacza]

do grobu iść należało † Gdybym nawet tu — krzyżyk oznacza, że tekst jest w tym miejscu zepsuty, εὐκλεῆ θάνατον † εἰ δεῖ μὴ (N), εὐκλεᾶ θάνατον. Εἰ δέ, bez μὴ (D). [pominięto tłum. na rosyjski i komentarz do niego]. [przypis tłumacza]

do grodu — do sądu grodzkiego. [przypis edytorski]

do grodu — Wrocławia. [przypis edytorski]

do grzania rurek — chodzi o narzędzia do układania włosów w loki. [przypis edytorski]

do Hadu — do Hadesu. [przypis edytorski]

Do Henryka Reeve'a — wszystkie zamieszczone tu listy do Henryka Reeve'a są przekładem z oryginałów francuskich, przeplatanych raz po raz ustępami w języku angielskim. [przypis redakcyjny]

do Hiszpanii (…) sprawy rodzinne — chodziło o siostrę pisarza uwiedzioną przyrzeczeniem małżeństwa przez niejakiego Clavijo. Beaumarchais opisał później w swoich Memoriałach całe zdarzenie i swoją interwencję w sposób tak żywy i dramatyczny, iż opis ten stał się natchnieniem Wolfganga Goethego (1749–1832) do jego tragedii Clavigo. [przypis tłumacza]

do hrabiny de P*** (…) To nazwisko odświeżyło we mnie cały gniew (…) — patrz List LXX. [przypis tłumacza]

Do idei struktury w badaniach historycznoliterackich odwołują się podstawowe rozprawy Marii Janion — [por.] M. Janion, Tradycje i perspektywy metodologiczne badań genetycznych w historii literatury, w księdze zbiorowej: Zjazd Naukowy Polonistów 10–13 grudnia 1958, Wrocław 1960, głównie rozdział noszący tytuł: Antygenetyzm strukturalizmu i funkcjonalizmu, s. 177–186; Światopogląd polskiego romantyzmu, w książce zbiorowej: Proces historyczny w literaturze i sztuce. Materiały konferencji naukowej maj 1965, Warszawa 1967, s. 116–142. [przypis autorski]

doigts de faune (fr.) — palce fauna. [przypis edytorski]

do ila — do jakiego stopnia. [przypis edytorski]

do imienia (daw.) — całkowicie. [przypis edytorski]

do infamowania i do trąby — do obwołania i otrąbienia infamisów. [przypis redakcyjny]

doinka (gw.) — naczynie do dojenia; doniczka. [przypis edytorski]

do interesu osobistego, który miał właściciel (…) — Ignacy Lachnicki, Biografia włościanina nad brzegami Niemna, powyżej Łosośnej mieszkającego, Warszawa 1815, s. 38. [przypis redakcyjny]

dojąć (daw.) — dotknąć, ubóść; dokuczyć. [przypis edytorski]

dojąd (starop.) — dokąd; póki. [przypis edytorski]

do jakich atomów dojść winna destrukcja psychologiczna (…) Stąd kpina i ironia w traktowaniu przezwyciężeń i załamań, jakie się w Polsce dokonały, nim w ogóle analiza doszła do prawdziwej komplikacji — „Ludzie subtelni i czuli zaczęli zazdrościć półgłówkom, zaczęli szukać odżywczych soków, bredzić o kwietyzmie, chorobliwości, wybujałościach cywilizacji, aż wreszcie zgodnie stwierdzono, że się jest do niczego, a za jakiś czas, że się już jest na drodze do poprawy i czynów. Niektórzy pozowali tylko i uznawali się za niedołęgów — dla honoru, inni cierpieli i gryźli się wewnętrznie… Ludzie robili dziwne rachunki sumienia, rodzili dopiero teraz myśli, które przychodziły na świat z gotowym piętnem: jesteśmy złe, wyklęte, niepotrzebne, ohydne. Taką jest obłuda, a bliskość końca wieku poddawała tym wzgardom taką ładną, dobrą nazwę: schyłkowcy, findesiecliści; ba, ta nazwa sama już była dowodem” (Pałuba, s. 169). Nawiasem mówiąc, charakterystyka nastrojów schyłkowych doskonała. Por. również s. 475: „Równolegle na wzór Francji imitacja przełamania nauki, realizmu, pary i elektryczności — wiwat fantazja, uczucie, pierwotność… Modernizm nie może wypowiedzieć ostatniego słowa i wyperswadować, że jest właściwie siłą, już go przekrzyczeli inni, hasło: »hajże na cywilizację«, w imię którego modernizm zwyciężył, okazuje się obosiecznym, obraca się przeciw tzw. dekadentom”. [przypis autorski]

do jakiegoście (…) nawykli — do jakiego nawykliście; przykład ruchomej końcówki czasownika. [przypis edytorski]

Do Jakuba Montana (zm. 1580). Włoch, doktor medycyny i filozofii, kanonik krakowski, lekarz biskupa Padniewskiego, później archidiakon lubelski. W kapitule krakowskiej sprawował urząd prokuratora. [przypis redakcyjny]

do Jaworowa — król jeszcze przed wstąpieniem na tron trzymał starostwo jaworowskie. [przypis redakcyjny]

dojdziem — dziś popr. forma: dojdziemy. [przypis edytorski]

dojechać (starop.) — tu: dopłynąć; łódź góry dojechała tzn. dopłynęła morzem na wysokość góry znajdującej się u wybrzeża. [przypis redakcyjny]

Do jednych i tych samych wartości ludzie różnych epok dochodzą różnymi drogami. (…) gdy autor wypowiada ją w innym [tonie], nie wierzymy mu — S. Brzozowski, Styl Ibsena, „Przegląd Społeczny” 1906, nr 15. [przypis autorski]

do jego cudów — Chrystusa. [przypis tłumacza]

Do jego (…) twarzy przypił się wyraz (…) powagi — dziś raczej: „w jego twarz wpił się wyraz powagi” a. „do jego twarzy przylgnął wyraz powagi”. [przypis edytorski]

Do JejmościMadame, urzędowy tytuł żony królewskiego brata. Żona księcia orleańskiego, brata Ludwika XIV a protektora trupy Moliera, Henryka angielska, liczyła wówczas lat 19. [przypis tłumacza]

dojemny (daw.) — dojmujący, dotkliwy. [przypis edytorski]

do Jerycho — dziś popr. forma odmienna: do Jerycha. [przypis edytorski]

dojeść komuś — dokuczyć; tu: forma 3.os.lp.r.n. dojadło: dokuczyło. [przypis edytorski]

dojeżdżacz (daw.) — członek służby łowieckiej, osoba ścigająca z chartami i ogarami zwierzynę podczas polowania. [przypis redakcyjny]

dojeżdżacz (daw.) — członek służby łowieckiej, osoba ścigająca z chartami i ogarami zwierzynę podczas polowania. [przypis edytorski]

dojmować (starop.) — dokuczać, przeszywać; ból mu dojmował, por. dziś: dojmujący ból. [przypis edytorski]

dojmować (starop.) — dokuczać, przeszywać; por. dziś: dojmujący ból. [przypis edytorski]

dojmowałli go (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy go dojmował (tzn. czy go przejmował, czy mu doskwierał). [przypis edytorski]

dojrzała sprawa — prawdop. dobre przygotowanie (od daw. sprawić, czyli przygotować). [przypis edytorski]

dojrzały w wulkanach nadsekwańskich lawy — przen. chodzi o wrzenie przedrewolucyjne (nad Sekwaną nie ma wulkanów w sensie dosłownym, geologicznym). [przypis edytorski]

dojrzenie — tu: dolność widzenia. [przypis edytorski]

dojrzyjcie — tu: doglądnijcie, przypilnujcie. [przypis edytorski]

Dojrzym wnet dziewki — dojrzymy wnet dziewkę; dostrzeżemy dziewczynę. [przypis edytorski]

dojrzyż (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: dojrzyjże, dojrzyj (tj. przypilnuj) koniecznie. [przypis edytorski]

dojść do lat (daw.) — osiągnąć odpowiedni wiek. [przypis edytorski]

dojść — tu: podejść, zbliżyć się. [przypis edytorski]

dojść — tu w znaczeniu: podejść. [przypis edytorski]

do Julii — pierwsza ich rozmowa napisana jest w formie sonetu. [przypis redakcyjny]

do justyfikacji nie deneguje — do uniewinnienia się nie odmawia. [przypis redakcyjny]

dojźrzeć (starop. forma) — dojrzeć; spostrzec. [przypis edytorski]

dokądciś (daw., gw.) — dokądś, w jakieś miejsce. [przypis edytorski]

dokąd zaś wyślecie generała, pustą uchwałę i krasomówcze obietnice, nie dzieje się nic należytego, wyśmiewają się nieprzyjaciele, sprzymierzeńcy są w śmiertelnym strachu przed takimi wyprawami — złośliwość Demostenesa powtórzył Temistios w aluzji do soldateski rozwielmożnionej po garnizonach, stacjonowanych wzdłuż limesu rzymskiego w IV w. po Chr. [przypis tłumacza]

dokąd znikła — popr.: gdzie znikła. [przypis edytorski]

do kąpiel (daw.) — do uzdrowiska z gorącymi źródłami. [przypis edytorski]

do kaduka — do diabła. [przypis edytorski]

do karety, a położywszy ją, osłonili oponą — kareta ma budkę z zasłonami, które można zsuwać i rozsuwać jak firanki. [opona (daw.): zasłona, ozdobna tkanina okrywająca coś; red. WL]. [przypis tłumacza]

do karmelitów — w oryg. to White Friars. [przypis edytorski]

do każdego obaczenia tak przykłonny (starop.) — do pojęcia tak sposobny. [przypis redakcyjny]

dokazać — osiągnąć cel. [przypis edytorski]

dokazać (ros. dokazat') — udowodnić. [przypis edytorski]

dokazać — tu: sprawić. [przypis edytorski]

dokazatielstwo (ros.) — dowód. [przypis edytorski]

dokazować (daw.) — dokazywać; tu: dokonywać znacznych czynów. [przypis edytorski]

dokazować (starop. forma) — dziś: dokazywać. [przypis edytorski]

dokazować (starop. forma) — dziś popr.: dokazywać. [przypis edytorski]

dokazować (starop. forma) — męstwa nad swoją krwią. [przypis redakcyjny]

dokazował — dziś popr.: dokazywał. [przypis edytorski]

dok — basen portowy. [przypis edytorski]