Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geografia, geograficzny | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | polski | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3515 przypisów.
Iliada — epopeja opiewająca wojnę Achajów (Greków) z Ilionem (Troją), jej autorstwo przypisuje się Homerowi (VIII w. p.n.e.). [przypis edytorski]
Iliada — epos Homera, w którym bohater, Achilles, odmawia udziału w walce. [przypis edytorski]
Iliada niechęci (odiorum Ilias) — zwrot przez Plauta zapewne z greckiego oryginału przejęty (Ίλιάς κακών Demostenesa), zawdzięcza swe powstanie motywowi gniewu Achillesa, który jest głównym wątkiem całej wielkiej epopei. Zwrotu tego (niewątpliwie pod wpływem Plauta) użył też Cicero: tanta malorum impendet Ilias (Att. VIII, 11, 3). Publiczność Plauta musiała widocznie już coś niecoś wiedzieć o epopei Homera. [przypis tłumacza]
Iliada nieszczęść — przen.: tyle nieszczęść wskutek wojny trojańskiej, ile opisuje Iliada Homera. [przypis edytorski]
Iliada — powstały w VIII lub VII wiek p.n.e. epos opowiadający o wojnie trojańskiej, którego autorstwo przypisywane jest starogreckiemu epikowi i śpiewakowi Homerowi. [przypis edytorski]
Iliada — słynny starogrecki epos, którego autorstwo przypisywane jest Homerowi (ok. VIII w p.n.e.) [przypis edytorski]
Iliadek (…) tłum — procesja błagalna Trojanek. [przypis edytorski]
Iliadki — Trojanki. [przypis edytorski]
Ilia, kapłanka-królowa — Rea Sylwia, bohaterka legend rzym.; córka króla miasta Alba Longa, Numitora, zmuszona do złożenia ślubów czystości, została westalką, kapłanką wiecznego ognia Westy; jednak ze związku z bogiem wojny, Marsem, urodziła bliźnięta, Romulusa i Remusa. [przypis edytorski]
Ilidże — w dzisiejszej pisowni tureckiej: Ilıca, miejscowość ok. 15 km na zach. od Erzurum. [przypis edytorski]
ilijoński — należący do Troi (Ilionu). [przypis edytorski]
ilijoński — trojański (od Ilion — Troja). [przypis edytorski]
I like you (ang.) — Lubię pana. [przypis edytorski]
ilioński — trojański. [przypis edytorski]
Ilion — Troja. [przypis edytorski]
Ilion — Troja; tu forma wydłużona: Ilijon (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
Iliria — staroż. kraina na wsch. wybrzeżu Adriatyku, obejmująca tereny obecnej Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii i Albanii. [przypis edytorski]
Iliria — utworzone w 1809 r. przez Napoleona królestwo złożone m.in z Dalmacji, Gorycji, Triestu oraz części Chorwacji. [przypis edytorski]
ili (ros.) — czy. [przypis edytorski]
Ilirowie — ludność niegreckiego pochodzenia w płn.-zach. części Bałkanu, bardzo szeroko rozgałęziona w Europie południowej w czasach przedhistorycznych. [przypis tłumacza]
Ilirowie — na zachodnim pobrzeżu Adriatyku, oddzieleni od morza tylko Dalmatami. [przypis tłumacza]
Iliryjczyk — mieszkaniec Ilirii, krainy historycznej na terenie dzisiejszej Serbii, Bośni, Czarnogóry i Chorwacji. Iliryzmem nazywał się ruch dążący do rozwoju kultury i zjednoczenia południowych Słowian. [przypis edytorski]
iliryjski — przym. od Iliria: staroż. kraina na wsch. wybrzeżu Adriatyku, obejmująca tereny obecnej Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii i Albanii. [przypis edytorski]
Ilissos — rzeka opływająca Ateny od południa. [przypis edytorski]
Ilissos — rzeka opływająca w starożytności Ateny od płd., za murami miejskimi. [przypis edytorski]
Ilissos — rzeka w Attyce, wypływająca z gór Hymetu i okrążająca od płd. Ateny. [przypis edytorski]
Ilissos — rzeka w Attyce, wypływająca z gór Hymetu i okrążająca od południa Ateny. [przypis edytorski]
Ilissos — rzeka w Grecji. [przypis redakcyjny]
Ilissus a. Ilissos — rzeka opływająca Ateny od płd. [przypis edytorski]
Iliud (…) una (łac.) — „Lecz tego ci nie mówią, że w owych opałach,/ Nie będziesz miał tych pragnień ani zachceń zgoła!” (Lucretius, De rerum natura, III, 913; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Ilium — Ilion; Troja. [przypis edytorski]
Ilium (łac.) a. Ilion (gr.) — poetycka nazwa Troi, od imienia jej założyciela, Ilosa; w literaturze średniowiecznej, u Chaucera (Troilus and Criseyde) i Lydgate'a (Troy Book): nazwa zamku trojańskiego, rezydencji Priama. [przypis edytorski]
Ilium — Troja; por. tytuł epopei Homera o wojnie trojańskiej: Iliada. [przypis edytorski]
Il l'abhorre (fr.) — Nie znosi jej. [przypis edytorski]
illacja — zastrzeżenie. [przypis edytorski]
Il l'adore! (fr.) — Uwielbia ją! [przypis edytorski]
Illa-hu, Alla-hu, tymi słowami kończy się wzywanie na modlitwę czyli muczim obwoływany z wież minaretów. [przypis autorski]
Illa lingua ac character quo antiquitus scripta est (…) (łac.) — Ks. II: „Ów język i charakter, w którym z dawien dawna spisane było prawo, przetrwał tak aż do Siedemdziesięciu”. [przypis tłumacza]
Illam (…) ruinam (łac.) — „Więc jeśli przemoc sroga przedwcześnie mi porwała/ Tę lepszą część mej duszy;/ To na cóż czekam jeszcze z tą drugą częścią z ciała/ Z tym „ja” mniej miłym, wiotszym?/ Wszak dzień ów, dzień rozłąki, obu nas w grobie kruszy!” (Horatius, Odae, II, 17, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Ille (…) amor — Ovidius, Remedia amoris, 429. [przypis tłumacza]
ille beatus (…) est (łac.) — „Tego szczęście jest złote, jego pozłacane” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 115; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Ille (…) caput (łac.) — „Choćbyś głowę żelazem i spiżem spancerzył,/ Śmierć ją wydrze zbyt snadno z tej mocnej fortecy” (Propertius, Elegiae, III, 18, 25; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Ille enim magnus et nobilis est, qui more magnae ferae scit latratus canum securus exaudire (łac.) — Ten bowiem jest wielki i szlachetny, kto zwyczajem wielkiego zwierza słucha spokojnie szczekania psów (Seneka, De ira, XI, 32, 2; cytat niedokładny). [przypis redakcyjny]
illegalny — nielegalny. [przypis edytorski]
illegalny — nieprawny, nielegalny. [przypis redakcyjny]
Ille (…) omnia — Terentius, Adelphi, IV, 2, 9. [przypis tłumacza]
Ille (…) senis — Horatius, Satirae II, 1, 30. [przypis tłumacza]
Ille simul manibus tendit divellere nodos (łac.) — Oburącz targa z siebie dręczące kajdany. [przypis tłumacza]
Ille (…) texit — Vergilius, Georgica, I, 466. [przypis tłumacza]
Illiberia, właśc. Illiberis — rzym. nazwa daw. miasta w pobliżu późniejszej Grenady; kolonia grecka Elibyrge (Elybirge) założona w V w. p.n.e., opanowana przez Kartaginę, później przez Rzymian, w okresie wizygockim znana jako Elwira, w czasach kalifatu Kordoby stolica prowincji, po rozpadzie kalifatu na pocz. XI w. została porzucona na rzecz łatwiejszej do obrony Grenady. [przypis edytorski]
Illiers — miejscowość we Francji, w pobliżu Chartres; ob. Illiers-Combray. [przypis edytorski]
Illisos (…) sua — anonimowy wiersz łaciński. [przypis tłumacza]
Illiterati (…) rigent — Horatius, Epodes, 8, 17. [przypis tłumacza]
Illium — Troja, miasto opisane w Iliadzie, rządzone przez króla Priama. [przypis edytorski]
Illmo Sr. A. de A. F., chefe da commissao de Terras de Itajahy (port.) — „Szanowny Pan A. de A. F., szef do spraw kolonizacji w Itajahy” (Illmo, skrót od: ilustríssimo). [przypis edytorski]
Illmo Sr. V. de P. chefe da commissao de Terras de Blumenau (port.) — Szanowny Pan A. de A. F., szef do spraw kolonizacji w Blumenau (Illmo, skrót od: ilustríssimo). [przypis edytorski]
Illud (…) facit — Martialis, Epigrammata VII, 62, 6. [przypis tłumacza]
illuminizm — dziś w tym znaczeniu: iluminatyzm, idee charakteryzujące iluminatów. [przypis edytorski]
illusion à décrire (fr.) — iluzja do opisania. [przypis edytorski]
illustre confrère (fr.) — sławny kolega. [przypis edytorski]
ILLUSTRIS AC GENEROSE DOMINE… — list przetłumaczony w Dodatku IV. [przypis edytorski]
illustris (łac.) — oświecony. [przypis edytorski]
illustrissima (wł.) — najznakomitsza. [przypis edytorski]
illustrissimus princeps (łac.) — najjaśniejszy książę. [przypis redakcyjny]
Il me dit qu'il est un homme libre, citoyen du monde (fr.) — Mówi mi, że jest wolnym człowiekiem, obywatelem świata. [przypis edytorski]
Ilmen — jezioro na płd. od Petersburga, w pobliżu którego leży Nowogród Wielki. [przypis edytorski]
Il m'ordonne des remèdes, je ne les prends point et je gueris (fr.) — On mi przepisuje lekarstwa, ja ich nie zażywam i wracam do zdrowia (tłum. T. Boy-Żeleński). [przypis edytorski]
Il n'aime pas les femmes. Le sais-tu? (fr.) — Nie lubi kobiet. Czy wiesz? [przypis edytorski]
il n'avait point de lit dans son appartement, tant il était exact a coucher dans celui de la reine (fr.) — nie miał łóżka w swej komnacie, więc skrupulatnie sypiał u królowej (cytat z książki Charlesa de Brosses Lettres familières écrites d'Italie). [przypis edytorski]
Il ne faut pour chercher midi à quatorze heures (fr.) — nie trzeba analizować wszystkiego, zadręczać się. [przypis edytorski]
Il ne nous attendra pas longtemps (fr.) — Nie będzie na nas długo czekać. [przypis edytorski]
Ilnicka — Maria Ilnicka była wówczas redaktorką „Bluszczu”. [przypis redakcyjny]
ilnijapa do razgawor (zniekszt. fr. i ros.: Il n'y a pas du розговор) — nie ma rozmowy. [przypis edytorski]
ilnijapa (zniekszt. fr. il n'y a pas) — nie ma. [przypis edytorski]
il nostro amore per Alfredo (wł.) — naszej miłości do Alferda. [przypis edytorski]
Il n'y a pas des sots si incommodes que ceux qui ont de l'esprit! (fr.) — Nie ma bardziej nieznośnych głupców niż inteligentni głupcy (François de La Rochefoucauld, Maksymy i rozważania moralne). [przypis edytorski]
il n'y a qu'un pas (fr.) — jest nie więcej niż krok. [przypis edytorski]
iloczas — różnicowanie czasu wymowy głosek i wyróżnianie w języku samogłosek długich i krótkich; iloczas występował w staroż. grece i łacinie, stanowił postawę poezji antycznej. [przypis edytorski]
Iloczyn liczb skrajnych w proporcji równy jest iloczynowi środkowych — szkolna reguła wyrażająca zależność arytmetyczną: jeśli , to . [przypis edytorski]
ilość członków — dziś popr.: liczba członków. [przypis edytorski]
ilość książek — popr.: liczba książek. [przypis edytorski]
ilość ludzi — dziś popr.: liczba ludzi. [przypis edytorski]
ilość — popr.: liczba (chodzi o ludzi, a więc obiekty policzalne). [przypis edytorski]
ilość spraw — dziś popr.: liczba spraw. [przypis edytorski]
iloście — dziś popr.: ilości. [przypis edytorski]
Ilos — syn Trosa, jeden z przodków Trojan. [przypis edytorski]
ilot a. ilota — popr.: helota, niewolnik państwowy w staroż. Sparcie; helotami stawali się mieszkańcy krajów podbitych przez Spartę. [przypis edytorski]
ilota — popr.: helota, niewolnik państwowy w staroż. Sparcie; helotami stawali się mieszkańcy krajów podbitych przez Spartę. [przypis edytorski]
ilota — popr.: helota, niewolnik państwowy w staroż. Sparcie; helotami stawali się mieszkańcy krajów podbitych przez Spartę. [przypis edytorski]
ilot — helota. Słowacki czytał „ilot”, wedle zasad języka nowogreckiego. Opis gladiatora słuchającego oklasków na rzymskiej arenie oparty jest na rzeźbie Gala umierającego, którego poeta wówczas, zdaje się, sobie przypomniał. [przypis redakcyjny]
ilotów — właściwie helotów, niewolników państwowych w Sparcie; helotami stawali się mieszkańcy krajów podbitych przez Spartę. [przypis edytorski]
I love and hate her (ang.) — Kocham ją i nienawidzę. [przypis tłumacza]
il padre santo (wł.) — święty ojciec. [przypis edytorski]
Il pastor fido (wł.: Wierny pasterz) — tragikomedia pasterska z 1590 autorstwa Giovanniego Battisty Guariniego; także tytuł opartej na niej opery Georga Friderica Haendla z 1712. [przypis edytorski]
Il Penseroso (wł.: poważny) — wiersz Johna Miltona z 1645, którego podmiot liryczny kontempluje życie, pogrążając się w melancholii, która, jak uważa, przyniosłaby mu natchnienie; jego przeciwieństwem jest podmiot liryczny wiersza L'Allegro: radosny i korzystający z życia. [przypis edytorski]
il piccolo santo (wł.) — mały święty. [przypis edytorski]
Il Principe (wł.) — Książę (1513) traktat Niccolò Machiavellego o sprawowaniu władzy, w którym autor przekonuje, że dla dobra państwa obowiązkiem władcy jest skuteczność, nawet jeśli wymaga podejmowania działań nieetycznych. [przypis edytorski]
il reconnut ce que c'est que la roue de la transmigration… (fr.) — rozpoznał, co jest kołem wędrówki dusz, które nosi pięć znaków, które jest jednocześnie ruchome i nieruchome; i zatriumfował nad wszystkimi sposobami przyjścia na świat, zniszczenia itd. [przypis edytorski]
il s'agit d'une divinité étrangère (fr.) — odnosi się do obcego bóstwa. [przypis edytorski]
il santo (wł.) — święty. [przypis edytorski]
