Przypisy

nie dać pokój (starop.) — dziś: nie dać spokoju. [przypis redakcyjny]

nie darmo bit (starop.) — [skrócona forma od: bity; tu:] udoskonalony, wyćwiczony korzystnie. [przypis redakcyjny]

niedobyty (starop.) — nie do zdobycia. [przypis redakcyjny]

nie doczcie sobie (starop.) — nie doczyta, nie znajdzie. [przypis redakcyjny]

niedordzały (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]

nie dostawać (starop.) — brakować. [przypis redakcyjny]

niedoszły (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]

nie już (starop.) — jeszcze nie. [przypis redakcyjny]

niekordiaczny (starop.) — niegniewliwy. [przypis redakcyjny]

nie leda (starop.) — niezwykłym (nie lada). [przypis redakcyjny]

nie lza, jedno jej (starop.) — nie wypada jej [jak] tylko. [przypis redakcyjny]

nie lza, jedno (starop.) — nie inaczej tylko. [przypis redakcyjny]

nie lza, jedno (starop.) — nie może być, tylko. [przypis redakcyjny]

Nie lza, nie lza, jedno… (starop.) — nie można (uczynić) nic innego tylko… [przypis redakcyjny]

nie masz wymianki (starop.) — [nie ma] wyjątku. [przypis redakcyjny]

nie mierź (starop.) — nie obrzydzaj. [przypis redakcyjny]

nie mieszkaj (starop.) — [tu:] nie uchybiaj. [przypis redakcyjny]

nienadzieżny (starop.) — niespodziany. [przypis redakcyjny]

nienagrodny (starop.) — taki, który nie może być nagrodzony, wynagrodzony, naprawiony. [przypis redakcyjny]

nie nakładając (starop.) — nie łożąc. [przypis redakcyjny]

nie obaczył się (starop.) — nie dostrzegł, nie uważał. [przypis redakcyjny]

nieobjęte (starop.) — tu: nieuchwytne (powietrze). [przypis redakcyjny]

nie ochynie (starop.) — nie wywróci, upadku nie dozna. [przypis redakcyjny]

nieokrócony (starop.) — nie dający się zjednać. [przypis redakcyjny]

nie o rękaw idzie (starop.) — nie o małą rzecz [chodzi]. [przypis redakcyjny]

niepamiętliwy (starop.) — [tu:] odbierający pamięć, przytomność. [przypis redakcyjny]

niepobożny (starop.) — postępujący źle, nie „po bożemu”, bezbożny. [przypis redakcyjny]

niepobożny* (starop.) — postępujący źle, nie „po Bożemu”, bezbożny. [przypis redakcyjny]

niepochybny (starop.) — nie chybiający celu. [przypis redakcyjny]

niepochybny (starop.) — nie chybiający, ten który nie chybia (celu). [przypis redakcyjny]

niepoścignione (…) skrzydła (starop.) — [skrzydła], których właściciel nie może być poścignięty (doścignięty). [przypis redakcyjny]

niepożyty (starop.) — niezwyciężony, niezwruszony. [przypis redakcyjny]

nieprawie dobrze skutnerowanej (starop.) — nie bardzo znakomitej, nie najlepszej, przenośnia od sukna. [przypis redakcyjny]

nieprawie (starop.) — nie bardzo, niezupełnie. [przypis redakcyjny]

nie prawie (starop.) — nie bardzo. [przypis redakcyjny]

nieprawie (starop.) — nie całkiem. [przypis redakcyjny]

nie prażni (starop.) — nie są wolni. [przypis redakcyjny]

nie przebaczył (starop.) — nie przepomniał [tj. nie zapomniał]. [przypis redakcyjny]

nieprzejrzysty (starop.) — nieprzejrzany. [przypis redakcyjny]

nie przekaził (starop.) — nie zepsuł. [przypis redakcyjny]

nieprzepłacony (starop.) — nieoceniony, bezcenny. [przypis redakcyjny]

nieprzespany* (starop.) — taki, z którego nie można się obudzić. [przypis redakcyjny]

nieprzespany (starop.) — taki, z którego nie można się obudzić. [przypis redakcyjny]

nieprzestany (starop.) — nieustanny (wiatr). [przypis redakcyjny]

nieprzetrwany (starop.) — taki, którego nie można przetrwać, trwający wiecznie. [przypis redakcyjny]

nieprzyjaciel kiedy miły siła (starop.) — (rym) zam. siłuje; nalega, napiera się. [przypis redakcyjny]

nierówno (starop.) — [tu:] niezgodno, więcej jak naznaczono. [przypis redakcyjny]

nierzewniwy (starop.) — niepłaczliwy. [przypis redakcyjny]

nieść (starop.) — znosić, pozwalać; [ile cnota niosła: na ile pozwalała cnota]. [przypis redakcyjny]

nietrefnego podobieństwa (starop.) — nagannego postępowania. [przypis redakcyjny]

nietrefny (starop.) — naganny. [przypis redakcyjny]

nietrefny (starop.) — niedobry. [przypis redakcyjny]

nieuroku (starop.) — żeby nie urzec, nie uroczyć. [przypis redakcyjny]

nieuśmierzony (starop.) — taki, który nie da się uśmierzyć, opanować. [przypis redakcyjny]

nieuspiony (starop.) — nie dający się uśpić, uśmierzyć. [przypis redakcyjny]

nieustawiczne (starop.) — niebaczne. [przypis redakcyjny]

nieustawiczny (starop.) — niestały. [przypis redakcyjny]

nieużyty (starop.) — nie dający się uprosić, nieubłagany. [przypis redakcyjny]

nieużyty (starop.) — nieubłagany. [przypis redakcyjny]

nie uznają się (starop.) — nie postrzegą, nie poprawią. [przypis redakcyjny]

niewątpliwy (starop.) — [tu:] stanowczy. [przypis redakcyjny]

niewczasy (starop.) — niewyspanie, przemęczenie, niewygody. [przypis redakcyjny]

niewdzięki (starop.) — niełaska, wstręt. [przypis redakcyjny]

niewinny (starop.; łac. innocens) — odznaczający się nieskazitelnymi obyczajami. [przypis redakcyjny]

niewstępna skała (starop.) — niedostępna; [tj. na którą nie sposób wstąpić, wejść; red. WL]. [przypis redakcyjny]

niewytrwany (starop.) — nie do wytrzymania. [przypis redakcyjny]

niewytrwany (starop.) — nie do wytrzymania, trudny do wytrwania; niewytrwana zima: sroga zima. [przypis redakcyjny]

nieżaden (starop.; tu N. lp: nieżadnym) — niebrzydki. [przypis redakcyjny]

nie życzemy (starop.) — nie sprzyjamy. [przypis redakcyjny]

niezamierzone (starop.) — [tu:] niezmierzone. [przypis redakcyjny]

nie zamieszka (starop.) — nie zaniecha, nie pominie. [przypis redakcyjny]

nie zbawił (starop.) — nie pozbawił. [przypis redakcyjny]

niezbędny (starop.) — tu: brzydki, obrzydły. [przypis redakcyjny]

niezbedny (starop.) — brzydki, obrzydły. [przypis redakcyjny]

nie zbywasz (starop.) — nie pozbywasz (się). [przypis redakcyjny]

nie zejdzie mi się (starop.) — nie wypada mi. [przypis redakcyjny]

niezmacany (starop.) — który trudno zbadać, zmacać. [przypis redakcyjny]

nieznacznie* (starop.) — będąc niewidoczne. [przypis redakcyjny]

nieznajomy* (starop.) — nieznany. [przypis redakcyjny]

nie zrozumie się (starop.) — [tu:] nie zgadza [się]. [przypis redakcyjny]

nie zstał się (starop.) — nie dojrzał. [przypis redakcyjny]

nie zstawa (starop.) — nie starcza. [przypis redakcyjny]

nie zwalała (starop.) — nie zgadzała się (nie pozwalała). [przypis redakcyjny]

nie zwoziło się (starop.) — nie uszło bezkarnie. [przypis redakcyjny]

ni nacz (starop.) — na nic. [przypis redakcyjny]

Ni nacz więcej nie przygodzę (starop.) — na nic więcej się nie przydam. [przypis redakcyjny]

ni ocz (starop.) — o nic. [przypis redakcyjny]

nocorównia (starop.) — porównanie dnia z nocą (aequinoctium). [przypis redakcyjny]

nokciu (starop.) — nikczemniku, któryś i paznokcia nie wart. [przypis redakcyjny]

nosić po kolędzie (starop.) — uwodzić, swego zysku szukać. [przypis redakcyjny]

ówten, ówta (starop.) — tamten, tamta. [przypis redakcyjny]

ówten (starop.) — tamten. [przypis redakcyjny]

obaczać (starop.) — uważać. [przypis redakcyjny]

obaczyć się (starop.) — upamiętać [się; opamiętać się, powściągnąć się]. [przypis redakcyjny]

obaczy się (starop.) — spostrzeże [się], upamięta [się]. [przypis redakcyjny]

obaczywane (starop.) — uważane. [przypis redakcyjny]

obaczywszy (starop.) — [tu:] poznawszy. [przypis redakcyjny]

obbiedz a. obbieżeć (starop.) — obiegać, biec dookoła. [przypis redakcyjny]

obbiedz, obbieżeć (starop.) — obiec, obejść. [przypis redakcyjny]

obbieżeć a. obbiedz (starop.) — dziś popr.: obiec; 3.os.lp: obbieżał, tj. okrążył biegiem dookoła. [przypis redakcyjny]