Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4018 przypisów.

Ludwik XV (1710–1774) — król Francji z dynastii Burbonów, ożeniony z Marią Leszczyńską. [przypis edytorski]

Ludwik XV (1710–1774) — król Francji z dynastii Burbonów. [przypis edytorski]

Ludwik XVI (1754–1793) — król Francji i Nawarry w latach 1774–1791, potem król Francuzów (Roi des Français) do 1792 r. [przypis edytorski]

Ludwik XVI (1754–1793) — król Francji z dynastii Burbonów, obalony i ścięty w okresie Rewolucji Francuskiej. [przypis edytorski]

Ludwik XVI (1754–1793) — król Francji z dynastii Burbonów, ścięty w okresie Rewolucji Francuskiej. [przypis edytorski]

Ludwik XVII (1785–1795) — syn Ludwika XVI i Marii Antoniny, od 1789 delfin Francji, zmarł w więzieniu w Temple; domniemanie o jego śmierci dało powód licznym awanturnikom do pretensji do tronu. [przypis edytorski]

Ludwik XVII (1785–1795) — syn Ludwika XVI i Marii Antoniny, od 1789 r. delfin Francji, zmarł w więzieniu w Temple; domniemanie o jego śmierci dało powód licznym awanturnikom do pretensji do tronu. [przypis edytorski]

Ludwik XVIII (1755–1824) — król Francji z dynastii Burbonów (od 1814), brat Ludwika XVI, skazanego i ściętego podczas rewolucji francuskiej. [przypis edytorski]

Ludwina z Schiedam (1380–1433) — święta Kościoła katolickiego, patronka łyżwiarzy, kościołów i szkół, chorych i opiekunów, atrybut: lilia. [przypis edytorski]

ludwisarnia (daw.) — warsztat ludwisarski, w którym wytwarzano dzwony, lufy dział i inne duże przedmioty z brązu. [przypis edytorski]

ludwisarnia — warsztat, w którym wyrabia się ze spiżu dzwony, działa, świeczniki itp. [przypis edytorski]

ludwisarz — majster wytwarzający dzwony, armaty i inne drobniejsze przedmioty z brązu czy mosiądzu. [przypis edytorski]

ludyczność (z łac.) — związek z zabawą. [przypis edytorski]

ludyczny — związany z zabawą. [przypis edytorski]

Ludy! Kto w Boha wiryt, spasajtes! Lachy bijut naszych (ukr.) — Ludzie! Kto w Boga wierzy, niech się ratuje! Polacy biją naszych. [przypis edytorski]

Ludy, spasajtes, Jarema ide (ukr.) — Ludzie, uciekajcie, Jeremi idzie. [przypis edytorski]

Ludy, spasajtes! (ukr.) — Ludzie, ratujcie się! [przypis edytorski]

ludy żerujące (Sammelvölker) — dziś popr.: ludy zbieracko-łowieckie, zdobywające pożywienie przez zbieranie jadalnych roślin i polowanie, bez większych wysiłków w kierunku uprawy lub hodowli. [przypis edytorski]

Ludźmierz — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]

ludże (…) słucha — inaczej: czy lud słucha. [przypis edytorski]

ludzi — dziś popr. forma M.lm: ludzie. [przypis edytorski]

ludzi — dziś popr. forma M.lm: ludzie. [przypis edytorski]

Ludzie bezdomni — powieść Stefana Żeromskiego z 1899 r. [przypis edytorski]

ludzie — dziś popr. B. lm: ludzi. [przypis edytorski]

ludzie jezne [wyprawował] (starop. forma) — dziś B.lm: ludzi jezdnych; wyprawił żołnierzy lekkiej jazdy. [przypis edytorski]

Ludzie, każdy z was mógłby, samotny, więziony, myślą i wiarą zwalać i podźwigać trony — Adam Mickiewicz, Dziady, część III. [przypis edytorski]

ludzie oni (daw.) — tamci ludzie. [przypis edytorski]

ludzie owe obłąkane — dziś popr. forma B. lm: ludzi owych obłąkanych; tych obłąkanych ludzi. [przypis edytorski]

„Ludzie — powiada św. Paweł — (…) zmienili chwałę nieskazitelnego Boga w obraz skazitelnego człowieka”Biblia, Rz 1:23. [przypis edytorski]

Ludzie próżni i pyszni, którzy mniemają, iż się wolnemi jako źrzebię u osła urodzili — Hi 11, 12 wg Wulgaty, por. tłum. Wujka; werset różnie interpretowany. [przypis edytorski]

ludzie przewodzić (starop.) — przewodzić ludziom. [przypis edytorski]

ludzie radzą o sobie, O swobodzie powszechnej, o prawach i bratniej równości — mowa o uchwaleniu na wniosek La Fayette'a Deklaracji praw człowieka i obywatela w sierpniu 1789 r. [przypis edytorski]

Ludzie się tu strasznie upijają kumysem — kumys, musujący napój ze sfermentowanego mleka końskiego, zawiera od 1% do 3% alkoholu. [przypis edytorski]

ludzie sprawą swe uwodzić chcieli (starop.) — chcieli swych ludzi wyprowadzić w szyku bojowym. [przypis edytorski]

ludzie (starop.) — dziś B.lm: ludzi. [przypis edytorski]

ludzie (starop.) — dziś B.lm: (na) ludzi. [przypis edytorski]

ludzie (…) ukazował (starop. forma) — ukazywał ludzi. [przypis edytorski]

ludzie zabrane — dziś popr.: ludzie zabrani. [przypis edytorski]

Ludzie za mgłą — film francuski w reżyserii Marcela Carné zrealizowany w 1938 roku, najbardziej reprezentatywna pozycja realizmu poetyckiego. [przypis edytorski]

ludzie z sercem — tj. ludzie mający mężne serca, dzielni. [przypis edytorski]

ludzióm, orężóm, muróm — dziś popr. forma C. lm: ludziom, orężom, murom. [przypis edytorski]

ludzi obojga pogłówia — w innym tłumaczeniu: ludzi wszelakiego stanu; kronikarzowi chodzi jednak nie o ogół ludności, ale o mężczyzn zdolnych do noszenia broni. [przypis edytorski]

Ludziom tej cery niech tak szczęście służy! — w oryg.: Let all of his complexion choose me so (Niech wszyscy jego karnacji wybierają mnie tak samo). Porcja życzy sobie, żeby wszyscy ciemnoskórzy kandydaci do jej ręki zgadywali równie błędnie. [przypis edytorski]

ludzi zbiegłych z wież — tj. z więzień. [przypis edytorski]

ludzką głowę na końskim osadzić karku — w starożytnych pismach z dziedziny teorii poezji przykłady fantastycznych zwierząt, złożonych z elementów stworzeń istniejących, były stosowane przy omawianiu pojęcia wyobraźni. [przypis edytorski]

Ludzkich wyroków posłańcze boski — zwrot do Hermesa. [przypis edytorski]

ludzkichże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą (tu tworzącą pytanie retoryczne) -że; znaczenie: czy ludzkich, czyż ludzkich. [przypis edytorski]

Ludzkie, arcyludzkie — oryg. Menschliches, Allzumenschliches. Ein Buch für freie Geister (1878–1880) pierwsze z dzieł Nietzschego mające postać uporządkowanych tematycznie sentencji i krótkich refleksji; filozof poddaje w nich oglądowi i krytyce podstawowe pojęcia z zakresu etyki (takie jak wolna wola, sumienie, wina, kara), a jednocześnie sam język, moralność oraz teorię poznania; rozważania te znalazły kontynuację w tomie Wędrowiec i jego cień. [przypis edytorski]

ludzkie (daw.) — po ludzku, miłosiernie, życzliwie. [przypis edytorski]

ludzkiej własności narowy — właściwości natury ludzkiej. [przypis edytorski]

ludzkiem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: ludzkim. [przypis edytorski]

ludzkość (daw.) — miłosierdzie. [przypis edytorski]

ludzkość (starop.) — tu: ludzkie uczucia, wrażliwość, współczucie itp. [przypis edytorski]

ludzkość (starop.) — wyrozumiałość, miłosierdzie, współczucie. [przypis edytorski]

ludzkość — tu: człowieczeństwo, natura człowieka utożsamiana z dobrymi cechami ludzi. [przypis edytorski]

ludzkość — tu: dobrotliwość. [przypis edytorski]

ludzkość — tu: godność ludzka. [przypis edytorski]

ludzkość — tu: przychylność, życzliwość. [przypis edytorski]

ludzkości gwoli — ze względu na dobroć i szczodrość. [przypis edytorski]

lud zwalczy — tj. ludy Rutulów i Etrusków, zwalczone przez Eneasza. [przypis edytorski]

Lückenbüsser (niem.) — zapchajdziura. [przypis edytorski]

Lügenzimmer (niem.) — pokój łgarstw, zmyśleń. [przypis edytorski]

lüneburski ser — ser z mleka krowiego wyrabiany w Austrii. Możliwe też odniesienie do sera owczego wyrabianego w Münden, który w dowód uznanua został podarowany Marcinowi Lutrowi przez księżną ELżbietę Brunswick-Lüneburg. [przypis edytorski]

luetyczka (od łac. med. lues: kiła) — syfilityczka, kobieta chora na kiłę, chorobę weneryczną. [przypis edytorski]

luft (daw.) — tu: otwór. [przypis edytorski]

luftmaszyna (z niem.) — maszyna parowa. [przypis edytorski]

luft (z niem.: powietrze) — przewód wentylacyjny w piecu, odprowadzający dym. [przypis edytorski]

Lugano — miasto w płd. części Szwajcarii, przy granicy z Włochami. [przypis edytorski]

Lugano — miasto w południowej Szwajcarii na pograniczu Włoch. [przypis edytorski]

lugier — lekki dwumasztowy statek o skośnych żaglach, dawniej powszechnie używany jako statek rybacki, szczególnie u wybrzeży Francji, Anglii, Irlandii i Szkocji. [przypis edytorski]

lugier — mały statek rybacki. [przypis edytorski]

Lugné-Poë, Aurélien-François (1869–1940) — aktor, scenograf i dyrektor teatrów, zasłużony m.in. jako popularyzator Strindberga we Francji. [przypis edytorski]

Luís Vaz de Camões (a. z ang. Camoens, 1524–1580) — uważany za najwybitniejszego poetę portugalskiego, tworzył w języku portug. i hiszp., pisał liryki i dramaty, jest także autorem jednego dzieła epickiego (Os Lusíadas). Po dość burzliwym życiu, m. in. odbyciu przymusowej służby wojskowej na wybrzeżach Indii (Goa) i Chin (Makau), zmarł w Lisbonie. [przypis edytorski]

luidor (daw.) — złota moneta francuska. [przypis edytorski]

luidor (fr. Louis d'or: złoty Ludwik) — złota moneta francuska z podobizną króla, bita w latach 1640–1791. [przypis edytorski]

luidor — fr. złota moneta. [przypis edytorski]

luidor (z fr. Louis d'or: złoty Ludwik) — złota moneta francuska z podobizną króla, bita w latach 1640–1791. [przypis edytorski]

luidor — złota moneta francuska, bita od 1640 do 1791 r. [przypis edytorski]

luidor — złota moneta francuska bita od poł. XVII do pocz. XIX w., o ciężarze ok. 7 g. [przypis edytorski]

luidor — złota moneta we Francji XVII i XVIIIw.; luidory zwano też ludwikami. [przypis edytorski]

Luigi Lucheni (1873–1910) — włoski anarchista, który w 1898 roku zabił austriacką cesarzową Elżbietę szewskim szydłem; resztę życia spędził w więzieniu. [przypis edytorski]

Luini, Bernardino (1490–1532) — włoski malarz renesansowy, tworzący pod wpływem twórczości Leonarda da Vinci. [przypis edytorski]

Luiz Guimarâes ministro do Brazil, Lisboa (port.) — Luiz Guimarâes minister Brazylii, Lizbona. [przypis edytorski]

Luizjana — rejon geogr. w Ameryce Płn., nazwany na cześć króla Francji Ludwika XIV (fr. Louis), obejmujący większość dorzecza Missisipi: tereny na południe od Wielkich Jezior aż do Zatoki Meksykańskiej, pomiędzy Appalachami na wschodzie a Górami Skalistymi na zachodzie; od 1682 do 1762 terytoria Luizjany znajdowały się pod kontrolą francuską. [przypis edytorski]

Luizjana — rejon geogr. w Ameryce Płn., nazwany na cześć króla Francji Ludwika XIV (fr. Louis), obejmujący większość dorzecza Missisipi: tereny na południe od Wielkich Jezior aż do Zatoki Meksykańskiej, pomiędzy Appalachami na wschodzie a Górami Skalistymi na zachodzie; od 1682 terytoria Luizjany znajdowały się pod kontrolą francuską, w 1803 zostały sprzedane Stanom Zjednoczonym, co niemal podwoiło powierzchnię tego państwa; z najbardziej wysuniętej na południe części rejonu utworzono stan Luizjana. [przypis edytorski]

lukańczycy — mieszkańcy miasta Lukka we Włoszech. [przypis edytorski]

Lukan (39–65 r. n.e.) — poeta z czasów Nerona, stracony po tzw. spisku Pizona w 65 r. [przypis edytorski]

luka właśc. luk — otwór, którędy się wchodzi pod pokład. [przypis edytorski]