Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 10865 przypisów.
krasić — ozdabiać, upiększać. [przypis edytorski]
krasić (poet.) — zdobić, upiększać. [przypis edytorski]
krasić (reg.) — barwić. [przypis edytorski]
krasić — zdobić, stroić. [przypis redakcyjny]
Krasicki, Ignacy (1735–1801) — biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński, radaktor „Monitora”, wszechstronny autor oświeceniowy: poematów heroikomicznych, bajek, satyr, komedii, powiastek filozoficznych, encyklopedii, a także pierwszej polskiej powieści (przełomowe Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki z 1776 roku). [przypis edytorski]
Krasicki, Ignacy (1735–1801) — biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński, redaktor „Monitora”, wszechstronny autor oświeceniowy: poematów heroikomicznych, bajek, satyr, komedii, powiastek filozoficznych, encyklopedii, a także pierwszej polskiej powieści (przełomowe Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki z 1776 roku). [przypis edytorski]
Krasicki, Ignacy (1735–1801) — biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński, redaktor „Monitora”, wszechstronny autor oświeceniowy: poematów heroikomicznych, bajek, satyr, komedii, powiastek filozoficznych, encyklopedii, a także pierwszej polskiej powieści (Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki z 1776 roku). [przypis edytorski]
Krasicki, Ignacy (1735–1801) — biskup warmiński od 1767, arcybiskup gnieźnieński od 1795, prymas Polski od 1795 r. aż do śmierci; jako poeta, prozaik, publicysta i encyklopedysta jeden z głównych przedstawicieli polskiego oświecenia, autor Bajek i przypowieści. [przypis edytorski]
Krasicki, Ignacy (1735-1801) — poeta, prozaik, komediopisarz i publicysta, przedstawiciel oświecenia, od 1766 biskup warmiński. [przypis edytorski]
Krasicki, Ignacy (1735–1801) — poeta, prozaik, komediopisarz i publicysta, przedstawiciel oświecenia, od 1766 biskup warmiński. [przypis edytorski]
Krasicki, Ignacy (1735–1801) — poeta, prozaik, komediopisarz. [przypis edytorski]
Krasicki wskazuje na niebezpieczeństwo dość powszechnego współcześnie rozkładu instytucji małżeństwa. W czasach stanisławowskich niepomiernie rozmnożyły się rozwody, jeszcze w XVII w. dość rzadkie. Karpiński w Pamiętnikach tak zobrazował ówczesną sytuację obyczajową: „Rozpusta miasta Warszawy do tego stopnia przyszła, że w mieście tym (śmiało powiedzieć można) dziesięć razy więcej rozwodów było niżeli w Polsce i Litwie całej. Nawet już w zwyczaj między możniejszymi przy pisaniu ślubnych intercyz weszło, ażeby się która by strona rozwodzić chciała, to drugiej pewną sumę płacić obowiązaną była”. (F. Karpiński, Pamiętniki, Poznań 1844, s. 87). [przypis redakcyjny]
Krasiński, Adam Stanisław (1714–1800) — biskup kamieniecki, jeden z przywódców konfederacji barskiej. [przypis edytorski]
Krasiński dziedziniec — tj. dziedziniec pałacu Krasińskich. [przypis edytorski]
Krasiński, Jan (1550–1612) — wychowanek woskiego uniwersytetu w Bolonii (łac. Bononia), wydał tam w r. 1574 geograficzno-polityczny opis Polski pt. „Polonia”. Drukiem wyszły także jego mowa o elekcji Henryka Walezego i elegia na śmierć Zygmunta Augusta. [przypis edytorski]
Krasiński, Jan Bonawentura — później wojewoda płocki. Przenosiny Krasińskiego i śmierć królowej należą do następnego roku (1667). [przypis redakcyjny]
Krasiński, Jan Bonawentura (zm. 1717) — wojewoda płocki, inicjator budowy barokowego Pałacu Krasińskich; w r. 1765 ówcześni właściciele, Michał i Adam Krasińscy, sprzedali go państwu. Nosił on odtąd nazwę Pałacu Rzeczypospolitej i mieścił różne urzędy. Po wojennych zniszczeniach pałac został odbudowany i przeznacozny na siedzibę zbiorów specjalnych Biblioteki Narodowej. [przypis edytorski]
Krasiński, Wincenty (1782–1858) — polski generał w okresie wojen napoleońskich, dowódca pułku szwoleżerów gwardii; po abdykacji Napoleona przyprowadził do kraju większość wojsk polskich z Francji; zwolennik współpracy z Rosją i podporządkowania Polski carowi, przeciwnik powstania listopadowego, od 1831 członek rosyjskiej Rady Państwa, w latach 1855–56 pełnił obowiązki namiestnika Królestwa Polskiego; ojciec poety i dramaturga Zygmunta Krasińskiego. [przypis edytorski]
Krasiński, Zygmunt (1812–1859) — dramatopisarz, poeta i prozaik, przedstawiciel polskiego romantyzmu (jeden z tzw. trójcy wieszczów). Najwybitniejsze dzieło, Nie-Boską komedię, prozatorski dramat romantyczny o rewolucji, przedstawiający racje i winy obu walczących stron, opublikował mając zaledwie 23 lata (1835). Twórca radykalnej odmiany mesjanizmu polskiego. Najważniejsze dzieła: Nie-Boska komedia, Irydion, Psalmy przyszłości oraz listy. [przypis edytorski]
Krasiński, Zygmunt (1812–1859) — polski poeta, dramaturg i prozaik. [przypis edytorski]
Krasiński, Zygmunt (1812–1859) — wielki poeta, dramatopisarz i prozaik romantyczny; autor m.in. nieukończonego dramatu Wanda. [przypis edytorski]
Krasiński, Zygmunt — o Krasińskim mówiłem bezlitośnie prawdopodobnie podczas swych wakacyjnych wykładów w Zakopanem, w r. 1905. Zygmunt Krasiński (1812–1859), jeden z największych poetów polskiego romantyzmu. [red. WL]. [przypis edytorski]
kraska — barwny ptak o jaskrawym, niebiesko-rdzawym upierzeniu. [przypis edytorski]
kraska (daw.) — piękność. [przypis edytorski]
kraska — jaskrawo upierzony ptak. [przypis redakcyjny]
kraska — niebieski ptak o rdzawym grzbiecie, jeden najbarwniejszych ptaków w Polsce. [przypis edytorski]
kraska — ptak o niebiesko-rdzawym upierzeniu. [przypis edytorski]
Kras — Krassus, jeden z triumwirów, słynny bogacz. [przypis redakcyjny]
krasne barwy — czerwone mundury. [przypis redakcyjny]
krasnemi barwy — dziś popr. forma N. lm: krasnymi barwami; krasny (daw.) — czerwony; jaskrawy; piękny. [przypis edytorski]
Krasne Wieże, dziś: Czerwone Wieże — wieże pałacu Grenady [hiszp. Torres Bermejas, fortyfikacje muzułmańskie w Grenadzie, zbudowane na szczycie wzgórza Monte Mauror, w pobliżu letniej rezydencji emirów; red. WL]. [przypis autorski]
krasnoarmiejec — żołnierz Armii Czerwonej. [przypis edytorski]
krasnodiwa (z daw., ukr.) — piękna dziewczyna. [przypis edytorski]
Krasnojarsk — miasto na Syberii, nad rzeką Jenisej. [przypis redakcyjny]
krasnolicu — o krasnym (tj. pięknym) licu (tj. obliczu, twarzy). [przypis edytorski]
krasnoludki — krasny ludek, krasny (daw.): jaskrawoczerwony. [przypis edytorski]
krasnych czapek sława — krasnych: czerwonych (z czarnym barankiem) [właśc. sława noszących takie czapki kozaków; Red. WL]. [przypis redakcyjny]
krasnych mowach — pięknych, por. krasomówca, krasomówstwo na oznaczenie pięknej wymowy. [przypis redakcyjny]
krasny — czerwony. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — czerwony; barwny; ładny, piękny. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — czerwony, jaskrawy; ładny, piękny. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — czerwony. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — jaskrawoczerwony a. piękny. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — jaskrawoczerwony; piękny. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — jaskrawoczerwony; piękny. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — jaskrawoczerwony. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — piękny. [przypis edytorski]
krasny (daw.) — rumiany, czerwony; ładny, piękny. [przypis edytorski]
krasny — jaskrawoczerwony. [przypis edytorski]
krasny — piękny, urodziwy. [przypis edytorski]
krasny — piękny; w innym wyd.: kraśna. [przypis edytorski]
krasny (starop.) — piękny, urodziwy. [przypis edytorski]
Krasnystaw — miasto nad rzeką Wieprz, położone 53 km na południowy wschód od Lublina. [przypis redakcyjny]
krasny — tu: piękny. [przypis edytorski]
krasny (z daw. rus. красный: czerwony a. ładny) — piękny. [przypis edytorski]
krasomówca — człowiek potrafiący pięknie przemawiać. [przypis edytorski]
krasota i krasnota (z ros.) — piękno i czerwień. [przypis edytorski]
krasota — uroda. [przypis edytorski]
Kras — płaskowyż w płd.-zach. Słowenii, zbudowany ze skał wapiennych, z silnie rozwiniętymi formami krasowymi: powstałymi wskutek rozpuszczania skał przez wodę głębokimi żłobami, lejami, kotlinami i jaskiniami. [przypis edytorski]
Krassus, Marek Licyniusz (114–53 p.n.e.) — rzym. dowódca wojskowy i polityk, najbogatszy człowiek w historii Rzymu; stłumił powstanie Spartakusa, razem z Cezarem i Pompejuszem w 60 p.n.e. zawarł I triumwirat: tajne, nieoficjalne przymierze polityczne, którego celem było wspólne sprawowanie rządów w republice rzymskiej. [przypis edytorski]
Krassus — triumwir, który z Pompejuszem i Cezarem dzielił jakiś czas władztwo świata. [przypis tłumacza]
Krassus, właśc. Marek Licyniusz Krassus (114–53 p.n.e.) — rzymski dowódca wojskowy i polityk, najbogatszy człowiek w historii Rzymu; stłumił powstanie Spartakusa, razem z Cezarem i Pompejuszem w 60 p.n.e. zawarł I triumwirat: tajne, nieoficjalne przymierze polityczne, którego celem było wspólne sprawowanie rządów w republice rzymskiej. [przypis edytorski]
Krassus, właśc. Marek Licyniusz Krassus (114–53 p.n.e.) — rzymski dowódca wojskowy i polityk, najbogatszy człowiek w historii Rzymu; stłumił powstanie Spartakusa, razem z Cezarem i Pompejuszem w 60 p.n.e. zawarł I triumwirat: tajne, nieoficjalne przymierze polityczne, którego celem było wspólne sprawowanie rządów w republice rzymskiej; jako zarządca Syrii (od 54 p.n.e.) prowadził wojnę z Partami; pokonany w bitwie pod Karrami, został zabity podczas próby negocjacji. [przypis edytorski]
Krassus, właśc. Marek Licyniusz Krassus (114–53 p.n.e.) — rzymski polityk i wódz; stronnik Sulli; w 71 p.n.e. stłumił powstanie Spartakusa; członek I triumwiratu (60 p.n.e.); w 53 p.n.e. przedsięwziął wyprawę na Partów, jednak jego licząca ok. 40 tys. żołnierzy armia została całkowicie zniszczona w bitwie pod Karrami (Carrhae) przez czterokrotnie mniej liczne siły partyjskie, złożone głównie z konnych łuczników; został zabity podczas próby negocjacji, wskutek jego śmierci triumwirat rozpadł się. [przypis edytorski]
Kraswa — utwór dramatyczny Cezarego Jellenty (1861–1935), krytyka, publicysty, prozaika, dramaturga i poety; próba realizacji własnego apelu autora do pisarzy o uzupełnienie literatury o nowe mity, ponieważ dawne zamierają i dezaktualizują się, a ich treści nie mogą wystarczać odbiorcom w XX w.; pełen tytuł utworu to: Kraswa. Poemat dramatyczny z cyklu Mity, Kraków 1902. [przypis edytorski]
krasy (daw., gw.) — kolorowy; piękny. [przypis edytorski]
krasy (daw., gw.) — tu: piękny. [przypis edytorski]
krasy (gw.) — o zwierzęciu gospodarskim: o sierści czarno-białej, łaciate. [przypis edytorski]
krasy — piękny, ozdobny a. czerwony. [przypis edytorski]
krasy — piękny. [przypis edytorski]
kraszanka (reg.) — pisanka o jednolitym kolorze, bez dodatkowych wzorów i ozdób. [przypis edytorski]
kraszanka (z rus.) — pisanka wielkanocna. [przypis edytorski]
Kraszewski, Józef Ignacy (1812–1887) — polski pisarz, działacz społeczny i polityczny; autor licznych, popularnych powieści historycznych. [przypis edytorski]
Kraszewski, Józef Ignacy (1812–1887) — polski pisarz, działacz społeczny i polityczny. [przypis edytorski]
Kraszewski, Józef Ignacy (1812–1887) — polski pisarz, publicysta, historyk i działacz społeczny. [przypis edytorski]
Kraszewski, Józef Ignacy (1812–1887) — przedstawiciel pozytywizmu, pisarz, dziennikarz i działacz społeczny, autor licznych powieści historycznych. [przypis edytorski]
Kraszewski, Józef Ignacy — urodził się 1812, umarł 1887 roku. [przypis autorski]
Kraszewski, Rodziewiczówna, Dygasiński, Reymont — poczytni powieściopisarze polscy przełomu XIX i XX w. [przypis edytorski]
kraszszej (starop.) — [forma stopnia wyższego przym. r.ż.] lepszej, liczniejszej. [przypis redakcyjny]
kraszuarka (z fr.) — spluwaczka. [przypis edytorski]
krater — dzban do rozcieńczania wina wodą, jak było w zwyczaju staroż. Greków. [przypis edytorski]
krater (tu daw.) — puchar, kielich. [przypis edytorski]
krater — tu: naczynie do mieszania wody z winem. [przypis edytorski]
Krates (ok. 365–ok. 285 p.n.e.) — tebańczyk, sławny filozof ze szkoły cyników i uczeń Diogenesa. [przypis tłumacza]
Krates powiadał o pismach Heraklita (…) — wedle Diogenesa Laertiosa (por. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, II, 22) nie Krates, lecz Sokrates. [przypis tłumacza]
Krates powiadał (…) postronkiem — Diogenes Laertios, Życie Krates z Teb, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VI, 86. [przypis tłumacza]
Krates — współczesny z komediopisarzem Kratinosem (520–423 p.n.e.), wspomniany przez Arystotelesa dlatego, że pierwszy porzucił wyszydzanie osób znanych, wyśmiewając w komediach ułomności całych klas i stanów, a to właśnie uznaje Arystoteles za zadanie komedii. [przypis tłumacza]
Krates z Teb (ok. 365–ok. 285 p.n.e.) — grecki filozof, przedstawiciel nurtu cynickiego, uczeń Diogenesa z Synopy. [przypis edytorski]
kratów — dziś popr. D. lm: krat. [przypis edytorski]
kratówka — tu: siostra żyjąca „za kratami” w klasztorze zamkniętym lub osoba często spowiadająca się przed kratami konfesjonału. Wszystkie wymienione określenia obrażają przesadną pobożność siostry. [przypis edytorski]
Kratos, Bia (mit. gr.) — dzieci bogini-rzeki Styks i tytana Pallasa; pełnią funkcję bóstw-alegorii Siły i Przemocy; ich rodzeństwem byli: Zelos (bóg-alegoria Współzawodnictwa), Nike (bogini-alegoria Zwycięstwa). [przypis edytorski]
Kratyles a. Kratylos — jeden z dialogów filozoficznych Platona, dotyczący zagadnień językoznawczych. [przypis edytorski]
„Kratyl” Platona — Dialog poświęcony cały znaczeniu imion. [przypis tłumacza]
Kratyn — jeden z najstarszych znakomitych komików z czasów Peryklesa, za dytyramby, na cześć Bacchusa, otrzymał nieraz pierwszą nagrodę, którą był młody byk: stąd „łowca byków”. [przypis tłumacza]
Krause, Ernst (1839–1903) — niemiecki biolog i pisarz popularnonaukowy, wybitny propagator darwinizmu w Niemczech. [przypis edytorski]
Kraus, Karol, właśc. Kraus, Karl (1874–1936) — austriacki pisarz, publicysta, w latach 1899–1936 wydawca polityczno-literackiego czasopisma „Die Fackel” (pochodnia). [przypis edytorski]
Krauszów — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]
Krauze, Franciszek — polski oficer, w 1812 kapitan 5 pułku piechoty liniowej. [przypis edytorski]
krawa (daw.) — dziś: kroi. [przypis edytorski]
krawat — dziś popr. forma D.lm: krawatów. [przypis edytorski]
