Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114437 przypisów.
błoty — dziś popr. forma N. lm: błotami. [przypis edytorski]
błoty (starop. forma) — błotami; błoto, tu: bagno. [przypis edytorski]
bł. p. — skrót od: błogosławionej pamięci. [przypis edytorski]
błyśnie (…) zorze — dziś: błyśnie zorza. [przypis edytorski]
błyskawicą wystrzeliła z ziemi — w oryg. niem. mowa jest o Ostapie, który nagle został wyniesiony do góry. [przypis edytorski]
błyszczka — gatunek motyla. [przypis edytorski]
blacha — zbroja. [przypis edytorski]
blachem (starop.) — dziś r.ż. w formie N.lp: (pod) blachą; tu: pod zbroją. [przypis edytorski]
blachman — bielmo. [przypis edytorski]
blachman (z niem. Blachmal: płaska plama, szumowiny na srebrze) — bielmo. [przypis edytorski]
blach (starop.) — dziś r.ż.: blacha. [przypis edytorski]
blach wytrzymał (starop. forma) — dziś r.ż.: blacha wytrzymała, zniosła (ugodzenie strzały). [przypis edytorski]
blachy żelaznemi — dziś popr. forma N. lm: żelaznymi blachami. [przypis edytorski]
Blackbirds — przebojowa amerykańska rewia muzyczna wystawiona po raz pierwszy na Broadwayu w 1928, gdzie stała się najdłużej granym widowiskiem z udziałem wyłącznie czarnych wykonawców; w 1929 odniosła sukces również w Moulin Rouge w Paryżu. [przypis edytorski]
Blackfeld, Ludwik — prawdopodobnie postać fikcyjna. [przypis edytorski]
Black Fleet (ang.) — Czarna Flota. [przypis edytorski]
Blackfriars — nazwa stosowana w odniesieniu do wielu miejsc w Anglii, niegdyś związanych z obecnością zakonu dominikanów (ang. friar: brat zakonny); Blackfriars w Londynie to dzielnica w centrum miasta (City of London), w której usytuowany był kiedyś klasztor dominikanów. [przypis edytorski]
blada Dyjanna — Diana (odpowiednik Artemidy z mit. gr.), bogini Księżyca; w Endymionie jednak zakochała się Selene. [przypis edytorski]
blada (…) królowa nocy — księżyc. [przypis edytorski]
bladéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak y. [przypis edytorski]
Blade kłosy na odłogu (…) Że już dosyć strat — dwie pierwsze strofy wiersza Cypriana Kamila Norwida, opublikowanego w partyturowej edycji dwu pieśni, opracowanych na głos i fortepian, wyd. przez przez Kazimierza Lubomirskiego; na przełomie XIX i XX w. tekst pieśni popularny, choć funkcjonował jako anonimowy. [przypis edytorski]
bladnie — dziś: blednie. [przypis edytorski]
bladnie — dzis: blednie. [przypis edytorski]
bladość śmiertelna — w oryginale była tu mowa o siwiźnie (łac. canities). [przypis edytorski]
blad' (ros., wulg.) — kurwa. [przypis edytorski]
bladszy — dziś popr. forma: bledszy. [przypis edytorski]
Bladyna — inna forma imienia córki, Balladyny, używana przez matkę-wdowę. [przypis edytorski]
blady — w innym tłumaczeniu: pobladły (z przejęcia i strachu). [przypis edytorski]
blady — w innym wydaniu: pobladły. [przypis edytorski]
blaga — kłamstwo. [przypis edytorski]
blaga (z fr. blague: dowcip, żart) — zmyślenie, bujda, oszustwo. [przypis edytorski]
blaga — zmyślenie, bujda, kłamstwo. [przypis edytorski]
blagę Bergsona (…) o tym sphexie — Bersgon rozważa zachowanie błonkówki Sphex w książce Creative Evolution (1907). [przypis edytorski]
blagier — osoba mówiąca rzeczy niepokrywające się z prawdą w celu wywarcia na kimś wrażenia. [przypis edytorski]
blagować — kłamać, zmyślać. [przypis edytorski]
blague (fr.) — żart, dowcip. [przypis edytorski]
Blaine, James Gillespie (1830–1893) — amerykański polityk, jeden z najważniejszych przywódców Partii Republikańskiej w okresie po wojnie secesyjnej. [przypis edytorski]
Blajz — w oryginale ang.: Bleise. [przypis edytorski]
Blake, William (1757–1827) — angielski poeta, malarz, rytownik doby romantyzmu; zaliczany do tzw. poetów wyklętych. [przypis edytorski]
Blake, William (1757–1827) — angielski poeta, pisarz, rytownik, malarz, drukarz i mistyk. [przypis edytorski]
Blakulla — wg szwedz. wierzeń ludowych miejsce zlotów czarownic. [przypis edytorski]
blamanż — danie deserowe, rodzaj galaretki ze słodzonego mleka zagęszczonego żelatyną i przyprawionego migdałami. [przypis edytorski]
blamaż — kompromitacja. [przypis edytorski]
blamaż (z fr.) — kompromitacja; ośmieszenie się. [przypis edytorski]
blamować — ośmieszać, kompromitować. [przypis edytorski]
blamować się — ośmieszać się, kompromitować się. [przypis edytorski]
Blanc, Jean Joseph Louis (1811–1882) — francuski polityk, historyk, pisarz polityczny, mason, jeden z przywódców rewolucji lutowej 1848; prekursor spółdzielczości. [przypis edytorski]
blanc-manger (fr.) — blamanż: danie deserowe, rodzaj galaretki ze słodzonego mleka zagęszczonego żelatyną i przyprawionego migdałami. [przypis edytorski]
blanc-manger (z fr.) — danie deserowe, galaretka ze słodzonego mleka zagęszczonego żelatyną. [przypis edytorski]
blancos (hiszp.) — biali; określenie konserwatystów w Ameryce Płd. [przypis edytorski]
blanc signé (fr.) — podpis na carte blanche; podpis pod nieograniczonym żadnymi warunkami pełnomocnictwem. [przypis edytorski]
Blanid, właśc. Bláthnaid (Kwiatuszek) — postać z legend irlandzkich, żona mitycznego króla Cú Roí. [przypis edytorski]
blank a. blanka — zębaty występ w zwieńczeniu muru obronnego. [przypis edytorski]
Blanka Kastylska a. Blanka Kastylijska, hiszp. Blanca de Castilla (1188–1252) — córka Alfonsa VIII, władcy Kastylii, żona króla Francji Ludwika VIII. [przypis edytorski]
Blanka — prawdop. Blanka Kastylijska (1188—1252), córka Alfonsa VIII, króla Kastylii, żona Ludwika VIII Lwa. [przypis edytorski]
Blankenberg — być może autor ma na myśli niemiecki średniowieczny zamek, znajdujący się w miejscowości Blankenberg, w kraju związkowym Turyngia; może tez chodzić o miasto Blankenburg (pomyłka Reymonta) w górach Harz i tzw. Teufelsmauer (Diabelską Ścianę), z którą związane są liczne legendy i baśnie, a ich bohaterem jest diabeł. [przypis edytorski]
blanki a. krenelaż — zębowate zwieńczenie szczytów murów i baszt; element architektoniczny w budowlach średniowiecznych o charakterze obronnym, później, szczególnie w XIX w. (neogotyk) ozdobnym; zęby (merlony) przedzielone prześwitami (miedzami) ułatwiały obronę w razie oblężenia: pomiędzy zębami byli rozstawieni łucznicy. [przypis edytorski]
blanki — osłony na szczycie muru obronnego. [przypis edytorski]
blanki — zębate zwieńczenie murów obronnych, stanowiące osłonę dla obrońców. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie murów obronnych i baszt zamków, stanowiące osłonę dla obrońców. W budowlach średniowiecznych o charakterze obronnym zęby blanków (merlony) przedzielone prześwitami (miedzami) ułatwiały obronę w razie oblężenia: pomiędzy zębami byli rozstawiani łucznicy. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie murów obronnych. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie muru obronnego, dające osłonę dla obrońców. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie muru obronnego, dające osłonę strzelcom. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie muru obronnego. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie muru obronnego, stanowiące osłonę dla strzelców. [przypis edytorski]
blanki — zwieńczenie muru obronnego, za którym mogą się kryć obrońcy. [przypis edytorski]
blankowany — mający blanki: zwieńczenie muru obronnego, za którym mogą się kryć obrońcy. [przypis edytorski]
Blanqui, Louis Auguste (1805–1881) — francuski działacz i przywódca rewolucyjny, utopijny socjalista. [przypis edytorski]
Blanqui, Louis Auguste (1805–1881) — francuski komunista i utopista, działacz polityczny, brał udział w rewolucji 1830 i 1848, twórca tzw. blankizmu, która to doktryna głosiła, że do walki zbrojnej i zmiany systemu może prowadzić działalność spiskowa, autor sformułowania „dyktatura proletariatu”, które później wykorzystał Marks. [przypis edytorski]
Blanqui, Louis Auguste (1805–1881) — francuski rewolucjonista, socjalista; z powodu swojego radykalizmu 37 lat spędził w więzieniach; twórca doktryny blankizmu, głoszącej, że należy skoncentrować się na działalności spiskowej, która doprowadzi do walki zbrojnej i zmiany ustroju bez konieczności angażowania mas; uczestnik rewolucji lipcowej (1830) i lutowej (1848); mimo że 17 marca 1871 przebywał poza Paryżem i został aresztowany, jego zwolennicy (blankiści) odegrali dużą rolę w Komunie Paryskiej, zaś on sam został 28 marca 1871 wybrany jej honorowym prezydentem. [przypis edytorski]
Blanqui, Louis Auguste (1805–1881) — francuski rewolucjonista, socjalista; z powodu swojego radykalizmu 37 lat spędził w więzieniach; twórca doktryny blankizmu, głoszącej, że należy skoncentrować się na działalności spiskowej, która doprowadzi do walki zbrojnej i zmiany ustroju bez konieczności angażowania mas; razem z Barbèsem twórca i przywódca tajnego Stowarzyszenia Pór Roku, które w 1839 przeprowadziło nieudane powstanie w Paryżu; uczestnik rewolucji lipcowej (1830) i lutowej (1848); mimo że 17 marca 1871 przebywał poza Paryżem i został aresztowany przez Thiersa, jego zwolennicy (blankiści) odegrali dużą w rolę Komunie Paryskiej, zaś on sam został 28 marca 1871 wybrany jej honorowym prezydentem. [przypis edytorski]
blansz (daw.) — biały puder kosmetyczny. [przypis edytorski]
blansz (daw., z fr.) — biały puder do cery, bielidło. [przypis edytorski]
Blasco Ibáñez, Vicente (1867–1928) — hiszpański pisarz i publicysta, republikanin; kilkakrotnie więziony za działalność republikańską, od 1909 poza krajem; autor m.in. słynnej powieści wojennej Czterech jeźdźców Apokalipsy (1916). [przypis edytorski]
blasé (fr.) — zblazowany. [przypis edytorski]
blasfemia (daw.) — bluźnierstwo. [przypis edytorski]
blasfemia (daw., z gr.) — bluźnierstwo. [przypis edytorski]
blasfemować — bluźnić; od blasfemia (daw., z gr.): bluźnierstwo. [przypis edytorski]
blaski — dziś popr. forma N.lm: blaskami. [przypis edytorski]
blaskiem korony ozdobił się monarcha znany z osobistych przymiotów — następcą Augusta III został w 1764 r. Stanisław August Poniatowski (1732–1798). [przypis edytorski]
blaski krwawemi — dziś popr. forma N. lm: krwawymi blaskami. [przypis edytorski]
blask piórmi srebrnemi niezwykły ciskał (starop. konstrukcja) — szyk przestawny; inaczej: ciskał niezwykły blask srebrnymi piórami. [przypis edytorski]
blasz a. blansz — bielidło. [przypis edytorski]
Blatchford, Robert (1851–1943) — brytyjski dziennikarz, socjalista, założyciel tygodnika „Clarion”. [przypis edytorski]
blat — dawniej: taca, płaski półmisek. [przypis edytorski]
blat (daw.) — taca, płaski, podłużny półmisek na pieczone mięsa. [przypis edytorski]
blatniak — tu: złodziej. [przypis edytorski]
blatny (gw. środ.) — przekupny, przekupiony; działający dla pieniędzy; blat: pieniądz. [przypis edytorski]
blatny — przekupiony; opłacony. [przypis edytorski]
blatny — przekupiony. [przypis edytorski]
blatny (ros. блатны) — złodziej; tu raczej: przekupiony, opłacony. [przypis edytorski]
blatować (gw. środ.) — kraść. [przypis edytorski]
blatować (z jid.; gw. środ.) — przekupować, opłacać, spłacać; wyrównywać rachunek. [przypis edytorski]
blat — pieniądze; tu: łapówka. [przypis edytorski]
blaty — pieniądze. [przypis edytorski]
Blériot, Louis (1872–1936) — pionier lotnictwa, producent samolotów. [przypis edytorski]
blecha — zakład (warsztat) bielenia tkanin. [przypis edytorski]
blech — miejsce, w którym bieli się płótno. [przypis edytorski]
blech (przestarz.) — blat do bielenia płótna. [przypis edytorski]
Blechwaaren für Auswanderer (niem.) — Naczynia blaszane dla emigrantów. [przypis edytorski]
