Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156973 przypisów.

Goddam you! Pest on you! (ang.) — Niech cię szlag trafi! Zaraza na ciebie! [przypis edytorski]

goddam (z ang. goddamn) — przekleństwo: cholera. [przypis edytorski]

Goddard, Lyon, OberthRobert Goddard (1882–1945): amerykański inżynier i fizyk, pionier techniki rakietowej, zbudował pierwszą rakietę na paliwo ciekłe (1926); Darwin Oliver Lyon: enigmatyczny amerykański rywal Goddarda, zapewne szarlatan, w latach 20. i 30. XX w. często informował prasę europejską o swoich sensacyjnych planach i eksperymentach w Europie i Afryce z rakietami wysokiego pułapu; Hermann Oberth (1894–1989): austriacko-niemiecki fizyk i wynalazca, pionier techniki rakietowej i wizjoner eksploracji kosmosu, w latach 30. jego asystentem, a później współpracownikiem był Wernher von Braun. [przypis edytorski]

god — dziś popr. D.lp: godów; gody: wesele, okres świąteczny. [przypis edytorski]

Godebski, Cyprian (1765–1809) — poeta i prozaik, pułkownik wojska polskiego, redaktor „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie, wolnomularz; zainicjował nurt literatury ściśle związanym z walką wyzwoleńczą, twórca ideału żołnierza-poety. [przypis edytorski]

Godebski, Cyprian (1835–1909) — polski rzeźbiarz, autor m.in. warszawskiego pomnika Adama Mickiewicza, sporą część życia spędził we Francji. [przypis edytorski]

Goded, Manuel (1882–1936) — hiszpański generał, jedna z kluczowych postaci w lipcowej rebelii przeciwko Drugiej Republice Hiszpańskiej; dowodził powstaniem wojskowym w Barcelonie; schwytany i stracony przez rząd republikański. [przypis edytorski]

Godfred z Luzynianu — Pół historyczna, pół mityczna osobistość, założyciel domu Lusignan w Poitou, w X wieku. [przypis tłumacza]

Godfryd de Bouillon — jeden z przywódców I wyprawy krzyżowej, w 1099 r. zdobył Jerozolimę. [przypis edytorski]

Godfryd Rudel z Blaye (…) jaki jej sprawiła jego śmierć — przełożone z prowansalskiego rękopisu z XIII w. [przypis autorski]

Godfryd — tu: bohater popularnego w czasach romantyzmu poematu heroicznego Jerozolima wyzwolona (1575), włoskiego poety Torquato Tasso. [przypis edytorski]

godło domu Burgundzkiego — złote runo, ustanowione przez Filipa Burgundzkiego w r. 1429. [przypis tłumacza]

godło lilii — stylizowane lilie stanowiły herb królów francuskich z rodu Andegawenów, w tym także dynastii Walezjuszy. [przypis edytorski]

godło (starop.) — [tu:] hasło. [przypis redakcyjny]

godło — w oryginale: Aegide. [przypis tłumacza]

godło Wulkana — tj. znak zdradzanego męża; Wulkan (w mit. gr. Hefajstos) był mężem bogini miłości, Wenery (w mit. gr. Afrodyty). [przypis edytorski]

Godlewski, Franciszek (ok. 1834–1863) — uczestnik powstania styczniowego, spiskowiec, członek Komitetu Centralnego Narodowego. Poległ w bitwie pod Rawą. [przypis edytorski]

godnemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: godnymi. [przypis edytorski]

Godne uwagi (…) z obawy przed śmiercią — Joinville, Pamiętniki, 30. [przypis tłumacza]

godnie (daw.) — porządnie, solidnie. [przypis edytorski]

godnie — dobrze. [przypis autorski]

godniejszy (starop. forma) — godniejsi (lm). [przypis edytorski]

godnie święta — Boże Narodzenie. [przypis edytorski]

godnie wyonaczył — mocno wymęczył. [przypis edytorski]

godnik — grudzień. [przypis edytorski]

godniście mego widzenia i słuchu — sens: godni jesteście widzieć mnie i słyszeć. [przypis edytorski]

godność Para — tytuł wysokiej szlachty i duchowieństwa, w latach 1814–1848 tytuł członka wyższej izby parlamentu francuskiego. [przypis edytorski]

Godność rycerska płuży tylko na lądzie — ang. Knighthood is for the land: godność rycerska jest dobra na lądzie. [przypis edytorski]

godność — tu: nazwisko. [przypis edytorski]

godności arcykapłana, od której wszyscy kalecy byli wyłączeni — „Ani przystąpi do służby jego: jeśli będzie ślepy, jeśli chromy, jeśli małego nosa albo wielkiego, albo krzywego, jeśli złamanej nogi, jeśli ręki..” etc. Kpł 21, 18–23. [przypis tłumacza]

godności te były dziedziczne — właściwie już od 107 lat nie, gdyż począwszy od Heroda Wielkiego mianowali arcykapłanów albo królowie z dynastii idumejskiej, albo rzymscy prokuratorowie, jak świadczy sam Flawiusz w Starożytnościach XX, X. O upadku moralnym arcykapłanów p. Starożytności XX, VIII, 8: „powstał takiż rozruch między arcykapłanami i kapłanami i pierwszymi jerozolimskimi obywatelami, tak, że każda z nich strona, zebrawszy kupę awanturników i buntowników, zrobiła się ich głową, a po wzajemnym sobie urąganiu jednego czasu wszczęli między sobą bitwę, miotając na siebie kamieniami… Na ostatek arcykapłani przyszli do tej bezczelności i gwałtów, że nie wstydzili się sług swoich posyłać na miejsca, gdzie przynoszono ofiary, dla zbierania dziesięcin należących się kapłanom. A z tej przyczyny niektórzy z nich ubodzy umierali z głodu” (przekład Lippomana). Wedle świadectwa samego Flawiusza w okresie 107 lat od Heroda Wielkiego do zdobycia Jerozolimy było 28 arcykapłanów mianowanych przez królów albo prokuratorów. [przypis tłumacza]

godności — tu: urzędy tytularne (np. dworskie) nie połączone z czynnościami. [przypis redakcyjny]

godny czemu (starop.) — odpowiadający czemu (nagroda godna uczynkowi). [przypis redakcyjny]

Godnym wydał mi się człowiek i dojrzałym ku ziemskiej treści życia; gdym jednak żonę jego ujrzał, wydała mi się ziemia domem obłąkanych — F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, Mowy Zaratustry: O dziecku i o małżeństwie, tłum. W. Berent. [przypis edytorski]

Godny pamięci jest on sąd Salomona króla izraelskiego wielce mądrego, który był o żywym dziecięciu między dwiema niewiastami uczynił — 1. Król. 3, 25-26. [przypis edytorski]

godos (gw.) — gadasz, mówisz. [przypis edytorski]

godownicy (gw.) — weselnicy; goście weselne; por. daw. gody: wesele. [przypis edytorski]

godownik (daw.) — biesiadnik. [przypis edytorski]

godownik (daw.) — tu: miejsce biesiady, uczty; por. gody: uroczystości, zwłaszcza weselne, połączone zwykle z ucztowaniem i zabawą. [przypis edytorski]

godownik — gość weselny, biesiadnik. [przypis edytorski]

godowy (daw.) — świąteczny; odświętny. [przypis edytorski]

godowy (daw.) — świąteczny. [przypis edytorski]

godowy (daw.) — weselny. [przypis edytorski]

Godoy, Manuel (1767–1851) — hiszpański szlachcic i polityk, znany jako „książę Pokoju”, ulubieniec hiszpańskich Burbonów Karola IV i Marii Ludwiki; pierwszy sekretarz stanu (1792–1798) oraz wpływowa szara eminencja w latach 1800–1808. [przypis edytorski]

Godoy y Álvarez de Faria Sanchez Ríos Zarzosa, Manuel (1767–1851) — hiszpański szlachcic i polityk, domniemany kochanek królowej Marii Ludwiki. [przypis edytorski]

godujący — świętujący. [przypis edytorski]

Godwinowi kłaniaj się, kontent jestem, że od Clarkiego miał wiadomość — przez czas pobytu w kraju Zygmunt Krasiński pisywał listy do Gaszyńskiego po francusku pod adresem „Mr. Godwin” albo „Mr. Toson chez Me. Baume”. [przypis redakcyjny]

Godwin Shelley, Mary (1797–1851) — angielska poetka i pisarka romantyczna, autorka Frankensteina, czyli współczesnego Prometeusza; druga żona Shelleya. [przypis edytorski]

Gody — Boże Narodzenie. [przypis autorski]

Gody — Boże Narodzenie (tj. koniec roku). [przypis redakcyjny]

gody (daw.) — festyn, święto. [przypis redakcyjny]

Gody (daw., gw.) — święta Bożego Narodzenia albo okres od Bożego Narodzenia (25 grudnia) do Trzech Króli (6 stycznia). [przypis edytorski]

gody (daw., gw.) — święto; wesele. [przypis edytorski]

gody (daw.) — święto; tu: wesele. [przypis edytorski]

gody (daw.) — święto, uroczystość. [przypis edytorski]

gody (daw.) — święto; wesele. [przypis edytorski]

gody (daw.) — tu: uczta. [przypis edytorski]

gody — dziś popr. forma N. lm: godami. [przypis edytorski]

gody* — radość, wesele; w. 25-28: Cicero głosił, że mędrzec powinien ze spokojem przyjmować wszystkie nieszczęścia, unikając jedynie hańby. Gdy jednak umarła jego córka Tulia, przeżył to głęboko. [przypis redakcyjny]

Gody — Święta Bożego Narodzenia, obchodzone co roku 25 i 26 grudnia. [przypis edytorski]

gody (starop.) — Boże Narodzenie, Nowy Rok. [przypis redakcyjny]

gody — tu: święto. [przypis edytorski]

gody w Kanie — wesele, podczas którego Chrystus zamienił wodę w wino. [przypis edytorski]

gody — zaślubiny, wesele; u zwierząt: okres godowy. [przypis edytorski]

Godzę się, iż kto nie zgłębia poglądów Kopernika — Z tego widać, że naukę Kopernika uważał Pascal wyłącznie za „pogląd”. [przypis tłumacza]

godzić (daw.) — celować. [przypis edytorski]

godzić do czego (starop.) — zmierzać do czego. [przypis edytorski]

godzić na coś (daw.) — dążyć do czegoś, zamierzać coś. [przypis edytorski]

godzić na coś (daw.) — nastawać na coś; godzić na wełnę tu: o duchowym pasterzu wiernych-owieczek, który usiłuje swoje „owce” obedrzeć dla zysku. [przypis edytorski]

godzić na coś (daw.) — zamierzać coś. [przypis edytorski]

godzić na co (starop.) — dążyć do czego; porywać się na co. [przypis edytorski]

godzić na co (starop.) — starać się, usiłować; tu: dążyć do czego. [przypis edytorski]

godzić się [na królestwo] (starop.) — starać się [o królestwo], usiłować [pozyskać królestwo]. [przypis redakcyjny]

godzić (starop.) — dążyć do czego. [przypis edytorski]

godzić (starop.) — starać się, usiłować. [przypis redakcyjny]

godzić — tu: dybać, nastawać, szukać. [przypis edytorski]

godzić za kim (starop.) — dążyć za kim; podążać za kim. [przypis edytorski]

godzicielski — zmierzający do zaprowadzenia zgody, do pogodzenia stron. [przypis edytorski]

godziech — liczba podwójna; dziś popr. forma N.lm: godach. [przypis edytorski]

go dzieckiem niosły — niosły go, kiedy był dzieckiem, w dzieciństwie. [przypis edytorski]

godzieneś — skrócone: godzien jesteś. [przypis edytorski]

godzili — czasownik „godzić” z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]

godziną później (daw. forma) — dziś popr.: godzinę później. [przypis edytorski]

godzina dziewiąta — tu: według daw. miary, gdy jako pierwszą oznaczano godzinę wschodu słońca (odprawiano też wówczas pierwsze nabożeństwo), więc dziewiąta godzina przypadała ok. drugiej po południu. [przypis edytorski]