Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156973 przypisów.
gomon — bajkowy pochód zwierząt, roślin i kamieni. [przypis edytorski]
gomon (daw.) — hałas, wrzawa. [przypis edytorski]
gomon (daw.) — hałas; zwada, kłótnia. [przypis edytorski]
gomon (daw.) — wrzawa, hałas, zamieszanie, awantura; bajeczny, malowniczy pochód. [przypis edytorski]
gomonić (daw.) — hałasować. [przypis edytorski]
Gomora — jedno z biblijnych miast nad M. Martwym, zniszczonych przez Boga deszczem ognia i siarki z powodu grzechu i zepsucia. [przypis edytorski]
gomuły — tu: niezdary. [przypis redakcyjny]
Gomulicki, Juliusz Wiktor (1909–2006) — varsavianista, wydawca m. in. dzieł Cypriana Kamila Norwida. [przypis edytorski]
Gomulicki, Wiktor Teofil (1848–1919) — pseud. „Fantazy”, poeta, powieściopisarz, eseista, kolekcjoner, warsawianista, jeden z twórców pol. pozytywizmu; autor m.in. powieści Cudna mieszczka (1897), Miecz i łokieć (1903), Ciury (1907), Siódme amen IMC Pana Mokrzeckiego (1910) Car widmo (1911), Bój olbrzymów (1913), Niedziela Romcia (1896) oraz autobiograficznych Wspomnień niebieskiego mundurka (1906); tłumacz Charlesa Baudelaire'a. [przypis edytorski]
gońca a. goniec (daw.) — rycerz turniejowy. [przypis redakcyjny]
gońce — dziś popr. forma M. lm: gońcy. [przypis edytorski]
gończak — myśliwski pies gończy. [przypis edytorski]
gończe wędzidłko — do turniejów używane. [przypis redakcyjny]
gończy — tu: goniec. [przypis edytorski]
go nalewaj — nalewaj piwa (czy też innego trunku). [przypis redakcyjny]
gon bobrowy — siedlisko bobrów. [przypis edytorski]
Goncelin — przydomek Wiktora Jacquemont (zob. Indeks). [przypis redakcyjny]
Goncourt — bracia Jules i Edmond (1822–1896), pisarz krytyk i wydawca. [przypis edytorski]
gon (daw.) — gonitwa, pogoń, polowanie. [przypis edytorski]
gon (daw.) — pęd. [przypis redakcyjny]
gondoły — dziś popr. forma D.lp: gondoli. [przypis edytorski]
gonduła (z wł.) — łódź, barka. [przypis redakcyjny]
gon — dziś: gonitwa. [przypis edytorski]
gonfalonier — w średniowiecznych republikach włoskich wysoki urzędnik, sprawujący naczelną władzę w mieście. [przypis edytorski]
gonfalonier — w średniowiecznych republikach włoskich wysoki urzędnik, sprawujący naczelną władzę w mieście. [przypis redakcyjny]
gonfalonier (z wł. gonfaloniere: chorąży) — wyższy urzędnik miejski (początkowo: zwierzchnik milicji miejskiej) we Włoszech w okresie średniowiecza i renesansu, kiedy miasta włoskie stanowiły osobne, niekiedy potężne republiki; w XVI–XVII w. byli to cywilni zarządcy miasta (burmistrzowie) i w miastach takich jak Bolonia czy Florencja rekrutowali się z najpotężniejszych rodów; tu: gonfalonier iron., w znaczeniu pierwotnym, tj. dowódca oddziału (tu: karierowiczów), noszący jego sztandar (gonfalone). [przypis edytorski]
gonflon — zapewne z fr. gonflé: wzdęty, nadęty. [przypis edytorski]
Gongylos — [jego przodek o tym samym imieniu] z Eretrii na Eubei, sprzyjający Persom, otrzymał w roku 477 od Kserksesa cztery miasta w Troadzie. [przypis tłumacza]
gonić na ostre — dawne wyrażenie polskie; combattre à outrance. [przypis autorski]
gonić na ostre (daw.) — ścierać się bronią ostrą w bitwie. [przypis edytorski]
gonić na ostre (daw.) — ścierać się bronią ostrą w walce. [przypis edytorski]
gonić na ostre — pojedynkować się konno na ostre, nie zaś stępione kopie a. włócznie. [przypis edytorski]
gonić na ostre (starop.) — brać udział w pojedynkach na kopie. [przypis edytorski]
gonić na ostre — walczyć na kopie. [przypis edytorski]
gonić skowronka na grudzie (przysł.) — uganiać się za rzeczą nieosiągalną; oddawać się bezcelowym działaniom. [przypis edytorski]
gonić — tu: wyganiać. [przypis edytorski]
gonić w piętkę — być niekonsekwentnym. [przypis edytorski]
gonić w piętkę — coraz gorzej sobie radzić, tracić zdolność logicznego myślenia i działania. [przypis redakcyjny]
gonidiabeł — niegodziwiec. [przypis autorski]
goniec a. gońca (daw.) — rycerz turniejowy. [przypis redakcyjny]
goniec (daw.) — rycerz turniejowy. [przypis redakcyjny]
goniec Jowisza — orzeł. [przypis edytorski]
goniec — [tu: goniec taki jak] na turniejach, w pojedynku. [przypis redakcyjny]
„Goniec wielkopolski” — dziennik, ukazujący się w Poznaniu w latach 1850–1851. [przypis edytorski]
gonienie „lisa” — tradycyjna zabawa dla dzieci Chodzi lisek koło drogi. [przypis edytorski]
Goniglis (mit. litew.) — bóstwo pastusze. [przypis autorski]
Goniglis (mit. litew.) — bożek pastuchów. [przypis autorski]
Goniglis (mit. litew.) — bożek pastuchów. [przypis edytorski]
gonione potrzeby — potyczki jeźdźców. [przypis redakcyjny]
gonion — rodzaj tańca; goniona tańca (według daw. deklinacji rzeczownikowej). [przypis redakcyjny]
gonitwa — tu: turniej rycerski. [przypis edytorski]
gonitwy w szrankach — konkurencje konne na turnieju rycerskim odbywające się na ogrodzonym placu. [przypis edytorski]
gonitwy z pochodnią — podczas świąt Hefajstosa, Prometeusa, Panateńskich i w święto Pana biegali pieszo lub konno efebowie z pochodnią do mety. Wyścigi zaczynały się w gaju Akademosa: przez Keramską bramę do miasta. Zwycięzca, który przybył z pochodnią płonącą do celu, dostawał wieniec. [przypis tłumacza]
goniwać (starop. forma) — [forma] częstotliwa od gonić [na turniejach]. [przypis redakcyjny]
gonna Masia (starop.) — Marysia latawiec; taka, która lata (podąża) za orszakiem dworskim. [przypis edytorski]
gon — neol. rzeczownik utworzony od czasownika: gonić, synonim wyrazu: pęd. [przypis edytorski]
gonno (daw.) — strzeliście; por. gonny: śmigły, wybujały, wysoki i prosty. [przypis edytorski]
gonny (daw.) — smukły, wysoki. [przypis edytorski]
gonny (daw.) — wysoki, smukły. [przypis edytorski]
gonny — o drzewach: wybujały, wysoki i prosty. [przypis edytorski]
gonny (o drzewie) — wysoki i prosty. [przypis edytorski]
gonny — tutaj: wysoki, prosty. [przypis edytorski]
gonny — wysoki i prosty, strzelisty (o drzewach). [przypis edytorski]
gonochoryzm (biol. — rozdzielnopłciowość, występowanie w obrębie jednego gatunku osobników dwóch odmiennych płci. [przypis edytorski]
Gonta, Iwan (1705–1768) — chłop ukraiński, w 1768 r. sprawował funkcję setnika nadwornej milicji wojewody kijowskiego Franciszka Salezego Potockiego; pod Humaniem (skąd pochodził) przeszedł wraz ze swoim pułkiem na stronę hajdamaków Maksyma Żeleźniaka i wziął udział w rzezi humańskiej, stając się jednym z przywódców koliszczyzny; chłopi ukraińscy obwołali go księciem humańskim; został schwytany podstępem przez wojska rosyjskie i wydany w ręce wojewody halickiego Franciszka Ksawerego Branickiego, na jego rozkaz torturowany (obdzierany żywcem ze skóry) i stracony we wsi Serby k. Mohylowa; jest bohaterem poematu Tarasa Szewczenki Hajdamacy z 1841 r. [przypis edytorski]
Gonta, Iwan (1705–1768) — chłop ukraiński, w 1768 r. sprawował funkcję setnika nadwornej milicji wojewody kijowskiego Franciszka Salezego Potockiego; pod Humaniem (skąd pochodził) przeszedł wraz ze swoim pułkiem na stronę hajdamaków Maksyma Żeleźniaka i wziął udział w rzezi humańskiej, stając się jednym z przywódców koliszczyzny; chłopi ukraińscy obwołali go księciem humańskim; został schwytany podstępem przez wojska rosyjskie i wydany w ręce wojewody halickiego Franciszka Ksawerego Branickiego, na jego rozkaz torturowany (obdzierany żywcem ze skóry) i stracony we wsi Serby k. Mohylowa; jest bohaterem poematu Tarasa Szewczenki Hajdamacy z 1841 r. [przypis edytorski]
Gontaut-Biron, Armand de (1524–1592) — marszałek Francji (od 1576) za panowania Henryka IV. Podczas wojny przeciwko Lidze Katolickiej oblegał Rouen; pod jego dowództwem w kampanii brał udział jego syn, Charles de Gontaut-Biron (1562–1602). [przypis edytorski]
gont — deseczka z drewna drzewa iglastego o specjalnym kształcie; gonty używane są do pokrycia dachu, łączy się je ze sobą, wsuwając jedną deseczkę w drugą. [przypis edytorski]
gont — mała, odpowiednio uformowana deska; z gontów sporządzano dawniej pokrycia dachów. [przypis edytorski]
gont — odpowiednio uformowana deseczka z drewna iglastego służąca do krycia dachu. [przypis edytorski]
gontowa strzecha — dach pokryty nachodzącymi na siebie deseczkami. [przypis edytorski]
gontowy dach — dach pokryty nachodzącymi na siebie deseczkami. [przypis edytorski]
gontowy — kryty drewnianymi deseczkami (gontem). [przypis edytorski]
gontowy — zbudowany z gontów, deseczek z drewna drzewa iglastego o specjalnym kształcie, które połączone przez wsunięcie jednej w drugą tworzą pokrycie dachu. [przypis edytorski]
gontowy — zrobiony z gontu, czyli deseczek do pokrywania dachu. [przypis edytorski]
Gontran najbardziej zaniedbał dowództwa wojsk; inni królowie poszli za tym przykładem; i aby złożyć bez niebezpieczeństwa dowództwo w inne ręce, dali je kilku wodzom albo diukom — Czasami w liczbie dwudziestu. Dagobert, który nie miał marszałka w Burgundii, trzymał się tej samej polityki i wysłał przeciw Gaskończykom dziesięciu diuków i wielu hrabiów, którzy nie mieli diuka nad sobą. [przypis redakcyjny]
gontyna (daw.) — świątynia. [przypis edytorski]
gontyna (daw.) — świątynia, zwł. pogańska. [przypis edytorski]
gontyna — świątynia przedchrześcijańska u Słowian. [przypis edytorski]
gontyna — świątynia przedchrześcijańska (właśc. kącina; także: kupiszta). [przypis edytorski]
gontyna — świątynia; rodzaj przedchrześcijańskiej budowli sakralnej u Słowian. [przypis edytorski]
Gonzaga — Julia Gonzaga, żona Wespazyana Kolonna, pana na Fondi, była tak piękna, że sławny korsarz Barbarossa, chcąc ją posłać w podarunku sułtanowi, napadł niespodzianie nocą na Fondi i Julia ledwo się zdołała uratować ucieczką. [przypis redakcyjny]
Gonzalwa z Kordoby, właśc. Gonzalo Fernández de Córdoba (1453–1515) — hiszp. generał i reformator wojskowy, dzięki któremu Hiszpania w XVI w. stała się jedną z największych potęg militarnych w Europie; nazywany „Wielkim Kapitanem” (hiszp. El Gran Capitán), walczył w wojnie z Grenadą oraz w wojnach włoskich. [przypis edytorski]
go — ów moment. [przypis edytorski]
good boy (ang.) — dobry chłopak. [przypis edytorski]
Good bye (ang.) — do widzenia. [przypis edytorski]
good-bye (ang.) — do widzenia. [przypis edytorski]
good bye (ang.) — do widzenia. [przypis edytorski]
goodbye (ang.) — do widzenia. [przypis edytorski]
Good bye, my dear, and answer as soon as possible (ang.) — Bądź zdrów, mój drogi, a odpowiedz jak możesz najrychlej. [przypis redakcyjny]
Good morning (ang.) — dzień dobry. [przypis edytorski]
Good night… — słowa Julii wypowiedziane do Romea z tragedii Romeo i Julia ze sceny drugiej aktu II w przekładzie Józefa Paszkowskiego: „Bądź zdrów! i zaśnij z tak błogim spokojem,/ Jaki, z twej łaski, czuję w sercu mojem”. Red. WL. [przypis edytorski]
Good Save the King — pol. Boże, chroń Króla, hymn państwowy Wielkiej Brytanii oraz hymn królewski jej byłych kolonii. [przypis edytorski]
Goodwins Sands — piaszczysta mielizna u wschodniego wybrzeża Anglii, w pobliżu głównych szlaków żeglugowych. [przypis edytorski]
Go on! (ang.) — Jazda! [przypis edytorski]
Gopher Prairie — fikcyjne miasto w stanie Minnesota w USA w powieści Ulica Główna (oryg. Main Street, wyd. 1920) Harry'ego Sinclaira Lewisa. [przypis edytorski]
Goplana rozmiłowana w Grabcu — w tragedii Słowackiego Balladyna Goplana, nimfa, królowa Gopła, zakochała się w uratowanym przez siebie Grabcu, prostaku i pijaku. [przypis edytorski]
go — pojawiająca się czasem u Krasickiego męska forma zaimka w miejsce nijakiej je. [przypis redakcyjny]
gorącemi — dziś popr.: gorącymi. [przypis edytorski]
gorąc (gw.) — gorąco. [przypis edytorski]
