Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116720 przypisów.
pogrzebłeś — dziś popr.: pogrzebałeś (tu forma skrócona dla zachowania rytmu wiersza). [przypis edytorski]
pogrzebły — dziś popr.: pogrzebały. [przypis edytorski]
pogrzebna biesiada — stypa. [przypis edytorski]
pogrzebnymi stosy (daw. forma) — dziś N.lm: stosami pogrzebowymi. [przypis edytorski]
pogrzebny — pogrzebowy. [przypis edytorski]
pogrzeb — tu: miejsce, w którym jest się zagrzebanym. [przypis edytorski]
pogrześć (daw.) — pogrzebać. [przypis edytorski]
pogrześć — dziś: pogrzebać. [przypis edytorski]
pogrześć — dziś popr.: pogrzebać. [przypis edytorski]
pogrzeźć a. pogrześć (daw., gw.) — pogrzebać, pochować. [przypis edytorski]
pogubić (daw.) — doprowadzić do zguby; tu: zabić. [przypis edytorski]
pogulys — dienos miegas, poilsis. [przypis edytorski]
pogwałcono w nim edykt eklezjastyczny — trzy podstawowe teksty: rozporządzenia kościelne (eklezjastyczne) z 1541, regulujące m.in. relacje Kościoła Genewskiego z władzami cywilnymi, oraz znowelizowane w 1568 edykty polityczne i cywilne funkcjonowały jako konstytucja Genewy; przepisy nakazywały wezwanie autora poglądów sprzecznych z przyjętą doktryną do stawienia się przed konsystorzem. [przypis edytorski]
pogwara (gw.) — mowa. [przypis edytorski]
pogwarka (daw.) — rozmowa. [przypis edytorski]
pogwar — niewyraźny szmer głosów słyszanych z pewnej odległości. [przypis edytorski]
pogwar — niewyraźny szmer głosów słyszanych z pewnej odległości. [przypis edytorski]
pogwar — przyciszony gwar głosów, dobiegający z pewnej odległości. [przypis edytorski]
pohańca — poganina. [przypis edytorski]
pohańce (starop.) — pohańcze, pohańcu; poganinie. [przypis edytorski]
pohańcy (daw.) — poganie. [przypis edytorski]
pohańczy — należący do pohańca, tj. Tatara, Turka, niewiernego, poganina (daw. określenie o negatywnym zabarwieniu znaczeniowym). [przypis edytorski]
pohane (z ukr.) — pogańskie, niewierne. [przypis edytorski]
pohaniec (daw.) — poganin a. muzułmanin. [przypis edytorski]
pohaniec (daw.) — poganin. [przypis edytorski]
pohaniec (daw.) — poganin; z pohańcy — dziś popr. forma Msc. lm.: z pohańcami. [przypis edytorski]
pohaniec (daw., pogard.) — poganin; tu: muzułmanin, Tatar. [przypis edytorski]
pohaniec (daw., pogard.) — poganin; tu: muzułmanin, Turek a. Tatar. [przypis edytorski]
pohaniec — pogardliwie o wyznawcy islamu (szczególnie Tatarze, Turku); pierwotnie od: poganin w wymowie rus. [przypis edytorski]
pohaniec (starop., z ukr.) — wyznawca islamu. [przypis edytorski]
pohaniec (z rus., daw., pogard.) — poganin. [przypis edytorski]
pohaniec (z rus.) — poganin; nazwa członków oddziałów tatarskich (a więc muzułmańskich); z czasem obraźliwa nazwa, znacząca tyle co: nikczemnik. [przypis edytorski]
pohaniec (z rus.) — poganin; używane gł. wobec Tatarów, Turków i in. plemion azjatyckich. [przypis edytorski]
po harapie (daw.) — po wszystkim (określenie myśliwskie, od okrzyku kończącego polowanie). [przypis edytorski]
po harapie (daw.) — po wszystkim. [przypis edytorski]
po harapie — po sprawie, dokonane; harap — bicz z krótką rękojeścią i długim plecionym rzemieniem, używany dawniej na psy myśliwskie; por. przysł.: jak z bicza strzelił. [przypis edytorski]
po herapie a. po harapie (daw.) — po fakcie, po zakończeniu; harap (z niem. herab: precz): odpędzanie psów od ubitej zwierzyny, zakończenie polowania, także: bicz myśliwski do odpędzania psów, bicz w ogóle. [przypis edytorski]
Pohrebyszcze — miasto na Ukrainie, nad rzeką Roś. [przypis edytorski]
pohulajmyż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: pohulajmy więc. [przypis edytorski]
pohybelnik — niebezpieczne, grząskie miejsce. [przypis edytorski]
pohybel (z ukr.) — szubienica, przen. zguba. [przypis edytorski]
Pohybnesz! (ukr.) — Zginiesz! [przypis edytorski]
poignards dans le sein — sztyletów w łonie. [przypis edytorski]
poilu (fr.: owłosiony) — potoczne określenie fr. żołnierza piechoty z czasów I wojny światowej. [przypis edytorski]
poimać (daw.) — pochwycić; imać: chwytać. [przypis edytorski]
poimać (daw.) — pojmać, schwycić. [przypis edytorski]
poimać (daw.) — wziąć; por. dzisiejsze: pojmać. [przypis edytorski]
poimać (starop. forma) — pojmać. [przypis edytorski]
poimać (starop.) — pojmać; uwięzić. [przypis edytorski]
poimany a. pojmany (starop.) — uwięziony; przytrzymany. [przypis edytorski]
poima — pojmie, obejmie, tu: oplącze, opasa. [przypis edytorski]
Poincaré, Henri (1854–1912) — francuski matematyk, fizyk i astronom; zajmował się także filozofią nauki. [przypis edytorski]
Poincaré, Henri (1854–1912) — francuski matematyk, fizyk teoretyczny i matematyczny, astronom teoretyczny oraz filozof nauki. [przypis edytorski]
Poincaré, Henri Jules (1854–1912) — francuski matematyk, astronom, fizyk i filozof; członek francuskiej Akademii Nauk, profesor na Sorbonie, autor prac z różnych dziedzin matematyki, zajmował się m.in. topologią kombinatoryczną i równaniami różniczkowymi. [przypis edytorski]
Poincaré, Henri Jules (1854–1912) — wybitny francuski matematyk, zajmował się również fizyką teoretyczną, mechaniką nieba i filozofią nauki. [przypis edytorski]
Poincaré, Henri Jules (1854–1912) — wybitny francuski matematyk, zajmujący się także fizyką teoretyczną i mechaniką nieba, filozof nauki. [przypis edytorski]
Poincaré, Jules Henri (1854–1912) — francuski matematyk, fizyk, astronom i filozof nauki, z zawodu inżynier górnictwa; prof. Uniwersytetu Paryskiego od 1881 r., prof. fizyki matematycznej na Sorbonie od 1886, członek Francuskiej Akademii Nauk od 1887 r.; prekursor teorii względności, w zakresie matematyki zajmował się m.in. równaniami różniczkowymi, współtwórca współcz. topologii kombinatorycznej. [przypis edytorski]
Poincaré, Raymond (1860–1934) — polityk francuski, pięciokrotny premier, prezydent Francji w latach 1913–1920. [przypis edytorski]
Poincare wyraził te same przypuszczenia, co E.[Einstein], ale E. w swojej pierwszej książce, a P. w swojej ostatniej — w rzeczywistości były to artykuły w pismach naukowych, a nie książki. Pierwsza praca Einsteina dotyczyła oddziaływań międzycząsteczkowych; ostatnie teksty Poincarego to dzieła astronomiczne i popularnonaukowe. Praca Einsteina na temat szczególnej teorii względności została złożona do druku 30 czerwca i opublikowana we wrześniu 1905, krótki artykuł Poincarego na ten temat ukazał się 5 lipca 1905, a jego poprawiona, rozszerzona wersja w styczniu 1906. Przede wszystkim zaś teoria Poincarego była znacząco odmienna od teorii Einsteina i bazowała na przyjętej od dawna hipotezie światłonośnego eteru, jednorodnej substancji wypełniającej Wszechświat. Einstein wykorzystał te same równania, co Poincare, ale odrzucił istnienie eteru oraz inaczej interpretował wnioski z wyników. [przypis edytorski]
po inne lata — dziś: w inne lata; w poprzednie lata. [przypis edytorski]
pointa — puenta. [przypis edytorski]
point de declenchement (fr.) — punkt początkowy, punkt odbicia. [przypis edytorski]
point de reveries (fr.) — koniec marzeń (mrzonek). [przypis edytorski]
Point des rêveries, właśc. point de reveries, messieurs! (fr.) — „żadnych mrzonek, panowie”; cytat anachroniczny: słowa te wypowiedział w 1856 r. car Aleksander II w Warszawie do delegacji polskich marszałków, którzy przyszli rozmawiać o możliwości przywrócenia autonomii Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]
point d'honneur (fr.) — punkt honoru. [przypis edytorski]
poiskaj się — przeszukaj swoje włosy. [przypis edytorski]
Poisson, Jeanne Antoinette, Marquise de Pompadour (1721–1764) — wpływowa kochanka króla Francji Ludwika XV, protektorka artystów i autorów Wielkiej Encyklopedii Francuskiej. [przypis edytorski]
Poitiers, Diana de (1499–1566) — słynąca z urody wpływowa faworyta króla francuskiego Henryka II Walezjusza. [przypis edytorski]
Poitou — kraina historyczna w zach. Francji. [przypis edytorski]
pojąć — tu: pojąć za żonę, poślubić. [przypis edytorski]
pojąć żonę a. pojąć kogoś za żonę — poślubić kogoś, ożenić się z kimś. [przypis edytorski]
pojąć — zrozumieć. [przypis edytorski]
pojął był z imieniem niejaką Różównę z Sędziszowa — Mikołaj Rej ożenił się w 1531 r. z Zofią Kościeniówną z Sędziszowa, siostrzenicą arcybiskupa lwowskiego Andrzeja Boryszewskiego, który kupił im jako swym krewnym wiele dóbr ziemskich. [przypis edytorski]
pojął — tu daw.: wziął. [przypis edytorski]
Pojale Syjon, właśc. Poalej Syjon (z hebr. פועלי ציון: Robotnicy Syjonu) — lewicowa partia, istniejąca w latach 1906–1950, zrzeszająca Żydów o poglądach syjonistycznych. Pełna nazwa partii to Jidisze Socjalistisz-Demokratisze Arbeter Partaj „Poalej Cion”: Żydowska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza „Poalej Syjon”. [przypis edytorski]
pojaśń — dziś popr. forma: wyjaśnij. [przypis edytorski]
pojazda (daw.) — wiosło. [przypis edytorski]
pojdze (gw.) — pójdźże (konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że w wymowie gwarowej). [przypis edytorski]
pojęni (gw.) — dziś popr. forma: pojęli; znaczenie: zrozumieli. [przypis edytorski]
pojechać — dziś, kiedy mowa o łódce, popr.: popłynąć. [przypis edytorski]
pojechałem był — daw. forma czasu zaprzeszłego, dziś: pojechałem. [przypis edytorski]
pojechali z meldunkiem do Organizacji — meldunki Organizacji Wojskowej z obozu w Oświęcimiu były przekazywane do Komendy Głównej ZWZ/AK w Warszawie. [przypis edytorski]
pojeden (reg.) — co niektóry. [przypis edytorski]
po jednej lub po drugiej stronie rzeki Tweed — końcowy odcinek rzeki Tweed stanowi granicę między Szkocją a Anglią. [przypis edytorski]
po jednemu — dziś: po jednej. [przypis edytorski]
po jednemu — dziś: po jednym. [przypis edytorski]
po jednemu — dziś popr.: po jednym. [przypis edytorski]
po jednodniowym sprawy roztrząsaniu — w Atenach rozprawa nie mogła trwać dłużej niż jeden dzień. [przypis edytorski]
pojedyńcze — dziś popr.: pojedyncze. [przypis edytorski]
pojedyncza walka — pojedynek. [przypis edytorski]
pojedynek amerykański — pojedynek polegający na losowaniu ofiary, która następnie ma popełnić honorowe samobójstwo. [przypis edytorski]
pojedynek amerykański — starcie pomiędzy przeciwnikami, w którym o wygranej decyduje nie przewaga siłowa a przypadek, np. wyciągnięcie szczęśliwego losu. [przypis edytorski]
pojedynek Mussy oraz wielkiego mistrza Calatravy — wysławiany w pieśniach pojedynek pomiędzy Muzą, przyrodnim bratem króla Boabdila, a wielkim mistrzem rycerskiego zakonu Calatrava, Rodrigiem Téllez Girón, stoczony pod Grenadą w obecności Boabdila i jego dworu. [przypis edytorski]
pojedynka — strzelba o jednej lufie. [przypis edytorski]
pojedynkiem (daw.) — sam, pojedynczo. [przypis edytorski]
pojedynkiem — dziś: w pojedynkę. [przypis edytorski]
pojedynkiem — w pojedynkę. [przypis edytorski]
pojedziewa (gw.) — pojedziemy; daw. starop. forma liczby podwójnej. [przypis edytorski]
pojedziewa (gw.) — pojedziemy. [przypis edytorski]
po jelca (starop. forma) — po jelec, tj. po rękojeść broni. [przypis edytorski]