ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7574 przypisów.
dudek — przen. głupek. [przypis edytorski]
dudek — średniej wielkości ptak z czubem z piór na głowie; pot.: głupek. [przypis edytorski]
dudek — średniej wielkości ptak z czubem z piór na głowie; pot.: głupek. [przypis edytorski]
dudek — średniej wielkości ptak z czubem z piór na głowie. [przypis edytorski]
dudek — tu: głupiec. [przypis edytorski]
Dudieu — nazwisko znaczące: fr. du dieu oznacza boski, związany z bogiem. [przypis edytorski]
dudka — fujarka, piszczałka. [przypis edytorski]
dudkami prześmiardła (starop.) — zestarzała się. [przypis redakcyjny]
dudki a. dudy — instrument ludowy składający się z piszczałek, do których powietrze tłoczono za pomocą skórzanego miecha. [przypis edytorski]
dudki (reg.) — pieniądze. [przypis edytorski]
dudki — zdrobnienie od „dudy”, instrument ludowy złożony z piszczałek, do których powietrze było wtłaczane ze skórzanego worka. [przypis edytorski]
Dudley — galeria sztuki w dawnym budynku wystawowym Egyptian Hall przy ulicy Piccadilly w Londynie, zbudowanym w 1812, zburzonym w 1905. [przypis edytorski]
Dudley, Guildford (1535–1554) — angielski arystokrata, mąż królowej Jane Grey (od 1553); aresztowany i ścięty razem z żoną. [przypis edytorski]
dudlić (gw.) — grać na instrumencie. [przypis edytorski]
dudlić (reg.) — grać, zwł. na instrumencie dętym. [przypis edytorski]
dudniało — dziś popr.: dudniło. [przypis edytorski]
dudniały — dziś popr.: dudniły. [przypis edytorski]
Dudon — królewicz duński, syn króla Ugiera. [przypis redakcyjny]
[Dudon] syn książęcia Danesa — w oryg.: „Era Dudon figliuol d'Uggier Danese”, „Był Dudon synem Ugiera Duńczyka”, z czego tłumacz przez nieuwagę zrobił „książęcia Danesa”. [przypis redakcyjny]
(Dudon) wpadł w sidła, gdzie król z Sarce miał swój most ściśniony — w oryginale jednak „pojmał go pod Monakiem król z Sarcy przy pierwszej przez morze przeprawie”. [przypis redakcyjny]
Dudon z Konse — bohater chrześcijański. [przypis redakcyjny]
dudowie (starop.) — muzykanci. [przypis redakcyjny]
Duduleus — Chrisostomus Duduleus Westfalus, autor publikacji rozwijającej mit o Ahaswerusie; w swym dziele zaświadczał m.in. uroczyście, że Ahaswerus był widziany przez wielu świadków w 1601 r. w Lubece i w tym samym mniej więcej czasie w Revel w Livorni (tj. Inflantach) i w Krakowie w Polsce; deklaracja ta, kończące dzieło, datowana jest właśnie z Revel, 1 sierpnia 1613 r. [przypis edytorski]
dudy — instrument ludowy składający się z piszczałek, do których powietrze tłoczono za pomocą skórzanego miecha. [przypis edytorski]
dudy — tu: płacze. [przypis edytorski]
dudy w miech (daw., przysł.) — tracić rezon, pokornieć. [przypis edytorski]
dudy w miech — instrumenty muzyczne do worka. [przypis redakcyjny]
dudy w miechy — przen.: koniec zabawy; zbierać się do odejścia. [przypis edytorski]
Dühring, Eugen Karl (1833–1921) — niem. filozof i ekonomista, socjalista, materialista, krytyk marksizmu, żarliwy przeciwnik wszelkich systemów religijnych, antysemita. [przypis edytorski]
Dühring, Eugen Karl (1833–1921) — niemiecki filozof i ekonomista; krytyk założeń filozofii marksistowskiej, zwolennik pozytywizmu i kantyzmu. [przypis edytorski]
Dürer, Albrecht (1471–1523) — malarz niemiecki. [przypis edytorski]
Dürer, Albrecht (1471–1528) — malarz, rytownik i matematyk niemiecki. [przypis edytorski]
Dürer, Albrecht (1471–1528) — niemiecki malarz, rysownik, grafik i teoretyk sztuki (m.in. Cztery księgi o proporcjach ciała człowieka), wybitny przedstawiciel renesansu. [przypis edytorski]
Dürer, Albrecht (1471–1528) — niemiecki malarz, rysownik, grafik i teoretyk sztuki, najwybitniejszy artysta niemieckiego renesansu. [przypis edytorski]
Duę — właśc. Douai, miasto w północnej Francji, znane z aktywności naukowej, która później, w XVI w., zaowocowała założeniem tam uniwersytetu. [przypis edytorski]
Duelista — pojedynkoman, od franc. duel — pojedynek. [przypis redakcyjny]
dueński karnawał diabelski — Doue, małe miasteczko w Poitou, gdzie w ruinach rzymskiego teatru grywano farsy z aniołami i diabłami. [przypis tłumacza]
duenia, właśc. dueña (z hiszp.) — pani; gospodyni. [przypis edytorski]
duenna (daw., z hiszp. dueña) — ochmistrzyni, dama do towarzystwa młodej kobiety, towarzysząca jej w wyjściach poza dom; przyzwoitka. [przypis edytorski]
duenna (daw., z hiszp. dueña) — ochmistrzyni, dama do towarzystwa młodej kobiety, towarzysząca jej w wyjściach poza dom; przyzwoitka. [przypis edytorski]
duenna — ochmistrzyni. [przypis edytorski]
duenna — przyzwoitka. [przypis edytorski]
due signori (wł.) — dwie panie. [przypis edytorski]
duettino (z wł.) — skromna, prosta partia duetowa o zwięzłej formie. [przypis edytorski]
duet (z wł. duetto ) — dawny ubiór kobiecy na głowę. [przypis redakcyjny]
dufać (daw.) — dziś: ufać. [przypis edytorski]
dufać (daw.) — nazbyt wierzyć we własne siły. [przypis edytorski]
dufać (daw.) — ufać, mieć nadzieję. [przypis edytorski]
dufać (daw.) — ufać. [przypis edytorski]
dufać (daw.) — ufać, wierzyć, pokładać nadzieję. [przypis edytorski]
dufać (daw.) — ufać, wierzyć, pokładać nadzieję. [przypis redakcyjny]
dufać (daw.) — ufać, wierzyć. [przypis edytorski]
dufać (daw.) — ufać, zwłaszcza nadmiernie; wierzyć. [przypis edytorski]
dufać (starop.) — ufać, mieć zaufanie. [przypis edytorski]
dufać (starop.) — ufać. [przypis edytorski]
dufać — tu: ufać. [przypis edytorski]
dufać — ufać, zwł. nadmiernie. [przypis edytorski]
dufać w co (starop.) — ufać czemu, mieć zaufanie do czego, pokładać nadzieję w czym. [przypis edytorski]
dufałość (daw.) — zaufanie. [przypis edytorski]
dufnie — ufnie. [przypis autorski]
dufność (starop.) — tu: zaufanie. [przypis edytorski]
dufność — zaufanie, pewność, zwł. nadmierne. [przypis edytorski]
dufny — pewny siebie, zarozumiały. [przypis edytorski]
duga (gw.) — tu: kabłąk, łukowaty element uprzęży końskiej. [przypis edytorski]
duga, użwy, hołoble — elementy uprzęży końskiej w zaprzęgu jednokonnym używanym na wschodzie: duga to kabłąk z drewna ponad chomątem, utrzymujący je w stałym położeniu i rozpychający na boki dwa boczne dyszle, zwane hołoblami; chomąto z dugą oraz z hołoblami łączono za pomocą użew, pętli rzemiennych. [przypis edytorski]
dugena (z hiszp. dueña) — ochmistrzyni, dama do towarzystwa panny a. młodej mężatki; guwernantka. [przypis edytorski]
Duglas — Douglas, Robert (1611–1662), Szkot, od 16 r. życia żołnierz armii szwedzkiej, feldmarszałek, uczestnik wojny trzydziestoletniej. Podczas potopu szwedzkiego dowodził wojskami szwedzkimi w Prusach Książęcych. Za zasługi wojenne otrzymał tytuł hrabiego, a jego potomkowie stali się jednym z najbogatszych rodów arystokratycznych Szwecji. [przypis edytorski]
du gleichst dem Geist, den du verstehst — nicht mir — właśc. Du gleichst dem Geist, den du begreifst, Nicht mir! — Równyś duchowi, coś go pojąć zdolny, nie mnie! [przypis edytorski]
du grand geste (fr.) — wielkiego gestu. [przypis edytorski]
du grec (fr.) — po grecku (często o czymś niezrozumiałym). [przypis edytorski]
du Guesclin — fr. ród szlachecki, słynny od czasów średniowiecza. [przypis edytorski]
du Haderlump (niem.) — ty kłótliwy gałganie. [przypis edytorski]
du Halde, Jean-Baptiste (1674–1743) — francuski jezuita, historyk, znany z 4-tomowego opisu cesarstwa Chin (Description géographique, historique, chronologique, politique et physique de l'empire de la Chine…, 1735), powstałego na podstawie świadectw misjonarzy jezuickich. [przypis edytorski]
Duhamel, Georges (1884–1966) — fr. pisarz, dramaturg; tu mowa o jego cykl powieściowym Vie et Aventures de Salavin (1920–1932). [przypis edytorski]
duha (ukr. дуга) — tu: kabłąk, łukowaty element uprzęży końskiej używanej na wschodzie. [przypis edytorski]
duha (z rus.) — zakrzywiona w łuk i przymocowana końcami do chomąta młoda drzewina; obłąk. [przypis redakcyjny]
Duilius — zob. Valerius Maximus, ks. 3. rozdz. 6. [przypis edytorski]
Dukas — hospodar, został oddany pod straż Wilczyńskiemu, porucznikowi, w Suczawie. [przypis redakcyjny]
dukat — dawna złota moneta, będąca w obiegu do XIX w. [przypis edytorski]
dukaty Gadeniowe — Tomasz Guadaigne, bogaty kupiec paryski, pożyczył królowi Franciszkowi I po bitwie pod Pawią 50 tys. talarów [przypis tłumacza]
dukat — złota lub srebrna moneta, używana w Europie od średniowiecza do początku XX wieku. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta, będąca w obiegu do XIX w. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta bita w Europie do XIX w. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta bita w Wenecji od XIII w., później także w wielu innych krajach Europy. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta europejska używana w XIX w. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta używana w Europie do XIX w. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta, używana w Europie do XIX w. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta używana w Europie do XIX w. [przypis edytorski]
dukat — złota moneta używana w Europie do XIX w.; w oryginale: pistol, francuska nazwa dublona, złotej monety hiszpańskiej, lub wzorowanego na nim francuskiego luidora (ludwika), bitego od 1640. [przypis edytorski]
duk — diuk, książę; tytuł romański, ale Staszic zdaje się mieć na myśli także niemieckich książąt. [przypis redakcyjny]
Du, komm hier, Knabe. Du hast Glück. Du bleibst leben. Weg (niem.) — Ty, chodź tu, chłopczyku. Masz szczęście. Zostajesz przy życiu. Precz. [przypis edytorski]
duksie — żartobliwie utworzony polski wołacz od łac. słowa dux: wódz. [przypis edytorski]
dukt — ciąg, bieg. [przypis redakcyjny]
dukt — droga leśna; dziś popr. lm: dukty. [przypis edytorski]
dukt — przeprowadzenie liniji granicznej. [przypis redakcyjny]
dukt (z łac.: prowadzenie, ciąg) — tu: kanał lub rurociąg doprowadzający wodę; por. akwedukt. [przypis edytorski]
duk (z fr.) — książę. [przypis edytorski]
duk (z łac. dux) — wódz, książę. [przypis redakcyjny]
Dulag — skrót od Durchgangslager, obóz przejściowy dla ludności cywilnej. [przypis edytorski]
