Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116720 przypisów.
Młodzieniec na rozstajnych drogach — zapewne wariant popularnej starożytnej przypowieści etycznej o Heraklesie na rozstajnych drogach: młodemu Heraklesowi na rozstaju dróg ukazały się dwie kobiety, Nieprawość i Cnota, nakłaniające do wyboru jednej z dwóch dróg życia i przedstawiające swoje argumenty: za życiem łatwym i przyjemnym oraz za pełnym trudów, ale chwalebnym; przypowieść tę znamy ze Wspomnień o Sokratesie (II 1, 21–34) Ksenofonta, który stwierdza, że pochodzi ona z rozprawy Prodikosa. [przypis edytorski]
młodzieniec (…) stojący u steru państwa (…) w pierwszym zapędzie gniewu do zbrodni się posunął — kronikarz nie wspomina nigdzie szczegółów owej zbrodni, zapewne zresztą dla jego współczesnych dobrze znanych. Z kronik Kosmasa i Wincentego Kadłubka wiadomo, że Zbigniew wkrótce po powrocie do Polski został pojmany i oślepiony. Zapewne wkrótce potem zmarł, ponieważ opisana czterdziestodniowa (przez cały Wielki Post trwająca) pokuta Bolesława Krzywoustego jest typową pokutą za zabójstwo bliskiego krewnego. [przypis edytorski]
Młodzieniec właśnie był obecny — raczej: (…) właśnie (akurat) był w domu. [przypis edytorski]
młodzież — daw. określenie to odnosiło się wyłącznie do płci męskiej, młode kobiety nie były tu zaliczane. [przypis edytorski]
młodzież — tu daw.: młodzi mężczyźni. [przypis edytorski]
młodzież — tu: wyłącznie młodzi mężczyźni. [przypis edytorski]
Młodzież Wszechpolska — istniejąca od 1922 roku nacjonalistyczna organizacja powiązana ze Stronnictwem Narodowym, mająca w latach międzywojennych silne bastiony na polskich uniwersytetach. [przypis edytorski]
młodzi ludzie, młodzież — daw. te określenia odnosiły się wyłącznie do płci męskiej, młode kobiety nie były tu zaliczane. [przypis edytorski]
młodziutki generalik — Przybyszewska mylnie przypisała Vincentowi dowództwo złożonej z sankiulotów Armii Rewolucyjnej, w rzeczywistości rolę tę pełnił bliski współpracownik Vincenta, Charles-Philippe Ronsin (1751–1794). Vincent był faktycznie jednym z najmłodszych hebertystów. [przypis edytorski]
Młot czarownic — Malleus maleficarum, w Polsce znany raczej pod nazwą Młot na czarownice. Tekst na temat czarów i czarownic autorstwa dwóch niemieckich inkwizytorów: Henryka Krämera (Henricus Institoris) i Jakuba Sprengera, opublikowany po raz pierwszy w 1487 r., później wielokrotnie wznawiany. Znany podręcznik łowców czarownic. Pełen tytuł polskiej edycji brzmi: Postępek zwierzchowny w czarach, a także sposób uchronienia się ich, i lekarstwo na nie w dwóch częściach zamykający. Księga wiadomości ludzkiej nie tylko godna i potrzebna ale i z nauką Kościoła powszechnego zgadzająca się. Z pism Jakuba Sprengera i Henryka Instytora zakonu Dominikanów i Teologów w Niemieckiej Ziemi Inquizytorów po większej części wybrana i na polski przełożona przez Stanisława Ząbkowica Sekretarza Xięcia Jego Mości Ostroskiego, Kasztelana Krakowskiego. W Krakowie, w Drukarni Szymona Kempiniego, Roku Pańskiego 1614. [przypis edytorski]
młotek domowy — chodzi tu o młotek wiszący na drzwiach i używany jako kołatka. [przypis edytorski]
młotek heretycki z Wittenbergi — Marcin Luter (1483–1546), inicjator reformacji, który w 1517 przybił do drzwi kościoła w Wittenberdze swoich 95 tez przeciwko nadużyciom w Kościele. [przypis edytorski]
młotek — mowa o młocie bojowym a. czekanie. [przypis edytorski]
młotek Neefa — rodzaj przerywacza, urządzenia elektrycznego służącego do samoczynnego szybkiego włączania i wyłączania prądu; składa się z elektromagnesu oraz żelaznej zwory; zwora, przyciągana przez elektromagnes, odgina się i przerywa obwód prądu, w wyniku czego elektromagnes przestaje działać, a zwora powraca we wcześniejsze położenie, zamykając obwód. [przypis edytorski]
młotki krokietowe — krokiet to gra, w której uderza się specjalnymi młotkami w drewnianą kulę, aby przeprowadzić ją przez bramki na drugi koniec boiska. [przypis edytorski]
młot pospolity — obecnie głowomłot pospolity, inaczej rekin młot; ryba z charakterystyczną budową głowy, przypominającą młot. [przypis edytorski]
Młot skandynawski — atrybut boga Thora gromowładnego. [przypis edytorski]
młoty (daw.) — dawna forma narzędnika lm rzeczownika młot, dziś: młotami. [przypis edytorski]
młoty — dziś popr. forma N.lm: młotami. [przypis edytorski]
Młoty w dłoń (…) — refren pieśni rewolucyjnej Na barykady. [przypis edytorski]
Młynarskie sumienie określa się jako ciężkie. Wsród młynarzy panowały pewne określone obyczaje. Nie mogli oni dopuścić do młyna spleśniałego ziarna, ponieważ to mogło zepsuć całą ich pracę. [przypis edytorski]
Młynarz i kominiarz — jednoaktowa komedioopera Jana Nepomucena Kamińskiego (1777–1855), adaptacja fr. sztuki, której autorem był Alexis Guignard de Saint-Priest (1805–1851), znana też pt. Kominiarz i młynarz, czyli zawalenie się wieży. [przypis edytorski]
młynica — budynek, w którym znajduje się urządzenie młyńskie. [przypis edytorski]
młynica (daw.) — budynek, w którym znajduje się młyn. [przypis edytorski]
młynówka — potok, przeważnie sztuczny, napędzający młyn wodny. [przypis edytorski]
młynówka — rzeczka lub kanał, którego wody napędzają młyn. [przypis edytorski]
mleczak — tu: młodzik. [przypis edytorski]
mleczarnia — tu: bar mleczny. [przypis edytorski]
mlecz (daw.) — rdzeń kręgowy. [przypis edytorski]
mleczna siostra — córka mamki, która wykarmiła niemowlę. [przypis edytorski]
mleczna siostra — mlecznym rodzeństwem nazywano dzieci karmione piersią przez tę samą kobietę; jeszcze w XIX i na początku XX w. rozpowszechniony był obyczaj, według którego bogatsze kobiety nie karmiły swoich dzieci własną piersią, lecz wynajmowały biedne młode matki jako mamki. [przypis edytorski]
mlecz pacierzowy (daw.) — rdzeń kręgowy. [przypis edytorski]
mleczywo (daw.) — mleko i przetwory z mleka, nabiał. [przypis edytorski]
mleko siadłe — dziś popr.: mleko zsiadłe; kwaśne mleko. [przypis edytorski]
mleł — dziś popr. forma: mełł od czas.: mleć). [przypis edytorski]
mleło — dziś popr. forma: mełło (od czas.: mleć). [przypis edytorski]
mlewo (daw.) — zmielone ziarno. [przypis edytorski]
mlewo — zboże przeznaczone do przemiału, w trakcie mielenia albo po mieleniu. [przypis edytorski]
mlewo — zboże w trakcie mielenia. [przypis edytorski]
M-lle (fr.) — skrót słowa mademoiselle: panna. [przypis edytorski]
Mme (fr.) — skrót od: madame: pani. [przypis edytorski]
mnemoniczny — pamięciowy. [przypis edytorski]
mnemotechnia (fr. mnémotechnie) — dziś popr.: mnemotechnika, sztuka zapamiętywania, ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji. [przypis edytorski]
Mnemozyna (mit. gr.) — bogini pamięci, kochanka Zeusa i matka dziewięciu Muz. [przypis edytorski]
mnich — drewniana rura z zastawkami służąca do regulowania poziomu wody w stawie. [przypis edytorski]
MNICH I. — pierwszy z mnichów, mówiący w ich wspólnym imieniu. [przypis edytorski]
mnichowie — dziś popr. forma M.lm: mnisi. [przypis edytorski]
Mnich — skalny szczyt w polskich Tatrach Wysokich, na południowy zachód od Morskiego Oka. [przypis edytorski]
mnichy — dziś popr. forma M. lm: mnisi. [przypis edytorski]
mnich z Wittenbergi — Martin Luter (1483–1546), niem. reformator religijny, teolog, współtwórca luteranizmu; jako jeden z momentów wyznaczających początek reformacji wskazywany jest jego sławny akt przybicia na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze 95 tez potępiających sprzedaż odpustów przez kościół katolicki (31 października 1517). [przypis edytorski]
mnie — 3.os.lp od: miąć, tj. gnieść. [przypis edytorski]
Mnie bo zdaje się — przykład szyku przestawnego; znaczenie: Bo mnie zdaje się. [przypis edytorski]
mnie bratanicą przychodziła — była moją bratanicą. [przypis edytorski]
mnieby też (…) beli zabili (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zabiliby mnie też wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
mnieć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci (skróconą do -ć) dodaną do zaimka mnie. [przypis edytorski]
mnieć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: to mnie, to mnie właśnie. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi (forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu); łzy mi w oczach stanęły. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi (forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu); pilno mi było. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi (forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu); zaraz mi na to poradzili. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi. [przypis edytorski]
mnie inna (daw.) — ze mną inna sprawa. [przypis edytorski]
mnie i owszem — tu w znaczeniu: mnie to odpowiada. [przypis edytorski]
mniej istotą źródeł — tu: oprócz istoty źródeł. [przypis edytorski]
mniej (…) jak — dziś popr.: mniej niż. [przypis edytorski]
mniej jednym będzie — dziś: mniej o jednego będzie. [przypis edytorski]
mniej (…) jednym — dziś: mniej o jednego. [przypis edytorski]
mniej łącznością — tu: oprócz łączności. [przypis edytorski]
mniejszem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: mniejszym. [przypis edytorski]
mniejszy (starop.) — dziś M.lm: mniejsi, pomniejsi. [przypis edytorski]
mniejszy (starop. forma) — dziś M.lm: mniejsi. [przypis edytorski]
mniejszy (starop. forma) — dziś M.lp: mniejsi. [przypis edytorski]
mniej więcej równocześnie z zaćmieniem słońca — w dniu 4 września 404 p.n.e. [przypis edytorski]
mniemać (daw.) — uważać. [przypis edytorski]
mniemać — myśleć, sądzić. [przypis edytorski]
mniemać (starop.) — sądzić, uważać. [przypis edytorski]
mniemać — uważać coś, mieć jakąś opinię bez wystarczających argumentów czy dowodów. [przypis edytorski]
mniemać — uważać, przypuszczać, sądzić. [przypis edytorski]
mniemacieli (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli mniemacie; jeśli sądzicie, jeśli uważacie. [przypis edytorski]
Mniemał (…) być olbrzymem (daw. składnia) — sądził, że jest olbrzymem. [przypis edytorski]
mniemał (…) królów — sądził, że widzi królów. [przypis edytorski]
mniemał mieć korzyść (daw. składnia) — sądził, że będzie miał korzyść. [przypis edytorski]
mniemanie — opinia. [przypis edytorski]
mniemanie — pogląd, opinia; mniemać: uważać, przypuszczać, sądzić. [przypis edytorski]
mniemanie — tu: opinia. [przypis edytorski]
mniemany (daw.) — fałszywy. [przypis edytorski]
mniemany — uważany za kogoś bądź za coś, zwykle błędnie. [przypis edytorski]
mniemaszli go (…) niedołężnym — konstrukcja z partykułą -li o znaczeniu wzmacniającym i pytajnym; inaczej: czy mniemasz, że jest niedołężny; czyż mniemasz (sądzisz, przypuszczasz, uważasz go za). [przypis edytorski]
mniemaszli — konstrukcja z partykułą -li; inaczej: czy mniemasz. [przypis edytorski]
mniemaszli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy mniemasz. [przypis edytorski]
mnie osadzono już w więzieniu w Moabicie — Przybyszewski przebywał w więzieniu śledczym w Moabicie przez dwa tygodnie w r. 1896, aresztowany w związku z samobójstwem Marty Förder, córki kupca bławatnego z Wągrowca, która żyła z nim w wolnym związku w Berlinie od 1891 r. i była matką trojga jego dzieci. [przypis edytorski]
mnieście (…) pokonali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: mnie pokonaliście. [przypis edytorski]
mnie ściga Mojra (mit. gr.) — Mojry to boginie losu, znają przeznaczenie ludzi i bogów. Nie podlegają władzy Zeusa. Achilles wspomina tutaj przepowiednię, wedle której ma zginąć na wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
mnieś przedał (daw.) — mnie sprzedałeś. [przypis edytorski]
mnieś (…) udzielił (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: mnie udzieliłeś. [przypis edytorski]
Mnie samemu wystąpiły łzy (…), słysząc moją mowę rodzinną i (…) będąc powitany — dziś błąd składniowy ze wzgl. na niezgodność podmiotów; popr. np.: „Mnie samemu wystąpiły łzy z radości, gdy usłyszałem moją mowę rodzinną i z tak szczerą serdecznością zostałem powitany”. [przypis edytorski]
Mnie tu nuda zabije — cytat z poematu Kirgiz (1842) Gustawa Zielińskiego. [przypis edytorski]
mnie wam dziwno, panie (daw.) — dziwię się wam, panie. [przypis edytorski]
mnież — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]
mnież — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, o funkcji pytajnej; znaczenie: czy mnie. [przypis edytorski]
mnież — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mnie. [przypis edytorski]