Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 113727 przypisów.

obojej niebeśpieczności (starop.) — daw. liczba podwójna; dziś: obu niebezpieczeństwom. [przypis edytorski]

obojej strony (daw.) — dziś: obu stron. [przypis edytorski]

oboje księstwo — Janusz I Mazowiecki i Anna Danuta. [przypis edytorski]

oboje księstwo — Ziemowit IV i Aleksandra Olgierdówna. [przypis edytorski]

obojeście nader młodzi — forma skrócona; inaczej: oboje jesteście nader młodzi. [przypis edytorski]

obojeśmy czuli — inaczej: oboje czuliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

obojeśmy niedoświadczeni — forma skrócona; inaczej: oboje jesteśmy niedoświadczeni. [przypis edytorski]

obojeśmy widzieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: oboje widzieliśmy. [przypis edytorski]

oboje — tu popr. forma B. l.mos.: obydwu, obu (popycha obydwu; jako że mowa o dwóch chłopcach). [przypis edytorski]

oboje — tu popr. forma M. l.mos.: obaj (jako że mowa o dwóch chłopcach). [przypis edytorski]

obojga praw — prawa kościelnego (kanonicznego) i świeckiego. [przypis edytorski]

obojgu — tu popr. forma C. l.mos.: obu a. obydwu a. obydwom a. obydwóm (jako że mowa o dwóch chłopcach). [przypis edytorski]

obok posągu synów Kypselosa (…) w Olimpii — w oryginale: „obok wotum Kypselidów…”. Kypselosowi z Koryntu (zm. 627 p.n.e.) wg legendy przy narodzinach wyrocznia zapowiedziała obalenie rządów dynastii Bakchiadów, toteż postanowili zgładzić dziecko. Matka ukryła go w skrzyni, dzięki czemu ocalał, obalił Bakchiadów i sam objął władzę jako tyran Koryntu (w 657). Jego synowie, Kypselidzi, jako dar dziękczynny ofiarowali świątyni Hery w Olimpii skrzynię Kypselosa, bogato zdobioną kością słoniową i złotem (Pauzaniasz, Wędrówki po Helladzie V 17), być może razem z własnymi darami. [przypis edytorski]

obok Zygmunta — obok kolumny Zygmunta, pomnika króla Zygmunta III Wazy na placu Zamkowym w Warszawie. [przypis edytorski]

obol — drobna moneta grecka. [przypis edytorski]

obol — drobna moneta w staroż. Grecji. [przypis edytorski]

obol — drobna staroż. moneta grecka; 6 oboli tworzyło drachmę, 100 drachm minę. [przypis edytorski]

obol — drobna staroż. moneta gr.; w Egipcie obole z brązu funkcjonowały w czasach hellenistycznych i w pierwszych stuleciach panowania rzymskiego. [przypis edytorski]

obol — drobna staroż. moneta gr. W Egipcie obole z brązu funkcjonowały w czasach hellenistycznych i w pierwszych stuleciach panowania rzymskiego. W r. 295 cesarz Dioklecjan zlikwidował odrębność monetarną tej prowincji; w czasach Hypatii obole miały już tylko znaczenie historyczne. [przypis edytorski]

obol — moneta miedziana używana w staroż. Grecji. [przypis edytorski]

obol (staroż.) — drobna moneta grecka, wkładana w usta zmarłego jako opłata dla Charona, przewoźnika dusz. [przypis edytorski]

obońka — płaska beczułka do przewożenia płynów. [przypis edytorski]

oborać — zaorać dookoła. [przypis edytorski]

obora — dawniej także: dziedziniec. [przypis edytorski]

Oborski, Aleksander — od stycznia 1813 pułkownik 3. pułku ułanów. [przypis edytorski]

obostrzony (daw.) — chciwy; wrogi. [przypis edytorski]

obowiązać się — dziś: zobowiązać się. [przypis edytorski]

Obowiązek — sztuka Henriego Lavedana w Polsce znana pod tytułem: Obowiązek, czyli szpieg Francji. [przypis edytorski]

obowiązek — tu: praca. [przypis edytorski]

obowiązkiem każdego dopomóc — tu: każdy ma obowiązek mu pomóc. [przypis edytorski]

obowie (starop.) — obuwie. [przypis edytorski]

obrąbka (daw.) — dziś popr.: obrąbek a. obrębek; obrębienie, wykończenie brzegów tkaniny zabezpieczające przed strzępieniem. [przypis edytorski]

obrać — tu: pozbawić, okraść. [przypis edytorski]

obrać — tu: pozbawić. [przypis edytorski]

obracać się — zwracać się. [przypis edytorski]

obracać — tu: kierować. [przypis edytorski]

obracać w perzynę (przest.) — palić, niszczyć. [przypis edytorski]

obracają (…) na nice (starop.) — obracają na drugą stronę. [przypis edytorski]

obramienie — oprawa otaczająca otwór. [przypis edytorski]

obramiony — dziś raczej: obramowany; okolony. [przypis edytorski]

obran — forma skrócona od: obrany. [przypis edytorski]

obrany z rozumu — pozbawiony rozumu. [przypis edytorski]

obrażony (daw.) — zraniony (por.: obrażenia). [przypis edytorski]

obraza (daw.) — obrażenie, zranienie, uszczerbek na zdrowiu. [przypis edytorski]

obrazami między nabożnemi (starop.) — szyk przestawny, inaczej: między nabożnymi obrazami. [przypis edytorski]

obraza skaradego (starop.) — o szkaradnym wyglądzie. [przypis edytorski]

obraza (starop. forma) — tu: zadawanie obrażeń; zadawanie razów (ciosów). [przypis edytorski]

obrazca (daw.) — ten, który obraża. [przypis edytorski]

obrazek Częstochowskiej — miniatura obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej z sanktuarium na Jasnej Górze, otoczonego szczególnym kultem religijnym wśród wiernych Kościoła rzymskokatolickiego i uważanego za cudowny. [przypis edytorski]

obrazem spuścił (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: spuściłem obraz. [przypis edytorski]

obraziki (gw.) — obrazki; daw. obrazki drukowane na kartonie, przeważnie bez oprawy. [przypis edytorski]

obrazkowate, Araceae (biol.) — rodzina roślin zielnych, rzadziej krzewów, występujących gł. w lasach tropikalnych. [przypis edytorski]

obraz Milleta — Jean-François Millet (1814–1875), francuski malarz realista, jeden z założycieli szkoły barbizońskiej; autorce prawdopodobnie chodzi o obraz Człowiek z motyką (1863). [przypis edytorski]

obrazowie (daw. forma) — dziś popr.: obrazowo. [przypis edytorski]

obraz (starop.) — wejrzenie, wzrok; iż mię widzisz przed obrazem: że mnie widzisz na własne oczy. [przypis edytorski]

obraz tej „idealnej” miłości (…) por. s. 67, 99 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku na odnośnych stronach znajdują się fragmenty z rozdziału IV: „Także Strumieński wiedział o możliwości usunięcia przeszkody (…)” (s. 67) oraz z rozdziału V „Widział siebie w duchu, jak coraz bardziej pogrąża się w jedno uczucie, odgania inne, trzeźwe myśli (…)” (s. 99). [przypis edytorski]

obraz — tu: film. [przypis edytorski]

obrazy — dziś popr. forma N.lm: obrazami. [przypis edytorski]

obrazy kinematografów — tu: plakaty kinowe. [przypis edytorski]

obrębek — małe, wąskie obszycie brzegów materiału. [przypis edytorski]

obręcze a klepki (daw.) — konstrukcja z „a” w funkcji spójnika łącznego, dziś: obręcze i klepki; klepki: deszczułki z twardego drzewa. [przypis edytorski]

Ob (r.m., rzadziej r.ż.; ros. r.ż. Обь, Ob') — rzeka w azjatyckiej części Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej. [przypis edytorski]

obrócić się (daw.) — skręcić. [przypis edytorski]

obrócić się (pot., daw.) — skierować się, udać się. [przypis edytorski]

obrócić w co (starop.) — tu: przemienić. [przypis edytorski]

obrócił je w niwecz — zniszczył (niweczyć: niszczyć coś całkowicie). [przypis edytorski]

obrócimli się (daw.) — konstrukcja z partykułą -li: czy się obrócimy. [przypis edytorski]

Obrócimli się na prawą (…) na lewicy — wg. Apokalipsy św. Jana na Sądzie Ostatecznym zbawieni mają się znaleźć po prawej, a potępieni po lewej stronie Boga. [przypis edytorski]

obrótny — dziś: obrotny; zwinny, sprytny, zaradny. [przypis edytorski]

obrót świata — tu: sposób funkcjonowania świata. [przypis edytorski]

Obrochta, Bartłomiej (1850–1926) — przewodnik tatrzański i znany muzykant. [przypis edytorski]

obroczone — zbroczone, zakrwawione. [przypis edytorski]

obrok — karma przeznaczona dla koni. [przypis edytorski]

obrok — pasza dla koni; tu: w rozumieniu przenośnym. [przypis edytorski]

obrok — pasza, karma, strawa; tu: w rozumieniu przenośnym. [przypis edytorski]

obrok — pasza, pożywienie, karma. [przypis edytorski]

obrok (starop.) — jedzenie. [przypis edytorski]

obrok — tu ogólnie: pasza. [przypis edytorski]

obrońce — dziś popr. B. lm: obrońców. [przypis edytorski]

obrońce — dziś popr. forma B. lm: obrońców. [przypis edytorski]

obrońce — dziś popr. forma M.lm: obrońcy. [przypis edytorski]

obrońce — dziś popr. forma: obrońców. [przypis edytorski]

obrońce — dziś popr. forma: obrońcy. [przypis edytorski]

obrońce — dziś popr. M. lm: obrońcy. [przypis edytorski]

obrońce (starop. forma) — dziś popr. M.lm: obrońcy. [przypis edytorski]

obrońcy — w innej redakcji: referendarzowi. [przypis edytorski]