ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8742 przypisów.
młoty — dziś popr. forma N.lm: młotami. [przypis edytorski]
Młoty w dłoń (…) — refren pieśni rewolucyjnej Na barykady. [przypis edytorski]
młożą (gw.) — mnożą. [przypis autorski]
młożyć (gw.) — mnożyć. [przypis redakcyjny]
Młynarskie sumienie określa się jako ciężkie. Wsród młynarzy panowały pewne określone obyczaje. Nie mogli oni dopuścić do młyna spleśniałego ziarna, ponieważ to mogło zepsuć całą ich pracę. [przypis edytorski]
Młynarz i kominiarz — jednoaktowa komedioopera Jana Nepomucena Kamińskiego (1777–1855), adaptacja fr. sztuki, której autorem był Alexis Guignard de Saint-Priest (1805–1851), znana też pt. Kominiarz i młynarz, czyli zawalenie się wieży. [przypis edytorski]
młynica — budynek, w którym znajduje się urządzenie młyńskie. [przypis edytorski]
młynica (daw.) — budynek, w którym znajduje się młyn. [przypis edytorski]
młyniec — nagły obrót. [przypis edytorski]
młynówka — potok, przeważnie sztuczny, napędzający młyn wodny. [przypis edytorski]
młynówka — rzeczka lub kanał, którego wody napędzają młyn. [przypis edytorski]
młyn święty — Tu całość za część, młyn za koło młyńskie wziął poeta, przedstawiając w porównaniu obrót koła świateł błogosławionych. [przypis redakcyjny]
mleczak — tu: młodzik. [przypis edytorski]
mleczarnia — tu: bar mleczny. [przypis edytorski]
mlecz (daw.) — rdzeń kręgowy. [przypis edytorski]
mleczna siostra — córka mamki, która wykarmiła niemowlę. [przypis edytorski]
mleczna siostra — mlecznym rodzeństwem nazywano dzieci karmione piersią przez tę samą kobietę; jeszcze w XIX i na początku XX w. rozpowszechniony był obyczaj, według którego bogatsze kobiety nie karmiły swoich dzieci własną piersią, lecz wynajmowały biedne młode matki jako mamki. [przypis edytorski]
mlecz pacierzowy (daw.) — rdzeń kręgowy. [przypis edytorski]
mleczywo (daw.) — mleko i przetwory z mleka, nabiał. [przypis edytorski]
mleko siadłe — dziś popr.: mleko zsiadłe; kwaśne mleko. [przypis edytorski]
mleł — dziś popr. forma: mełł od czas.: mleć). [przypis edytorski]
mleło — dziś popr. forma: mełło (od czas.: mleć). [przypis edytorski]
mlewo (daw.) — zmielone ziarno. [przypis edytorski]
mlewo — zboże przeznaczone do przemiału, w trakcie mielenia albo po mieleniu. [przypis edytorski]
mlewo — zboże w trakcie mielenia. [przypis edytorski]
M-lle (fr.) — skrót słowa mademoiselle: panna. [przypis edytorski]
M. Markiewicz, Historia Polski 1492–1795, Kraków 2002, s. 235. [przypis autorski]
Mme (fr.) — skrót od: madame: pani. [przypis edytorski]
Mme Louise Zimmermann, dyrektorka pensjonatu dla dziewcząt w Lozannie (…) — pierwowzorem tej postaci mogła być Marie-Louise Zimmermann-Asta z pracowni dydaktyki i epistemologii nauk uniwersytetu w Genewie, autorka m.in. rozprawy Apprendre par l'autonomie. [przypis tłumacza]
M… — Mycielski. [przypis redakcyjny]
mneme (gr.) — pamięć. [przypis redakcyjny]
mnemoniczny — pamięciowy. [przypis edytorski]
mnemotechnia (fr. mnémotechnie) — dziś popr.: mnemotechnika, sztuka zapamiętywania, ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji. [przypis edytorski]
Mnemozyna (mit. gr.) — bogini pamięci, kochanka Zeusa i matka dziewięciu Muz. [przypis edytorski]
mnich — drewniana rura z zastawkami służąca do regulowania poziomu wody w stawie. [przypis edytorski]
MNICH I. — pierwszy z mnichów, mówiący w ich wspólnym imieniu. [przypis edytorski]
mnichowie — dziś popr. forma M.lm: mnisi. [przypis edytorski]
Mnich — skalny szczyt w polskich Tatrach Wysokich, na południowy zachód od Morskiego Oka. [przypis edytorski]
mnichy — dziś popr. forma M. lm: mnisi. [przypis edytorski]
mnich z klasztoru Monte Cavi, którego niejeden raz zdybano w celi wznoszącego się na kilka stóp ponad ziemię, jak św. Paweł, w ten sposób, iż nic prócz łaski bożej nie mogło go podtrzymać w tej niewygodnej pozycji — jeszcze dzisiaj ta wyjątkowa pozycja uważana jest przez lud Kampanii Rzymskiej za pewny znak świętości. Około roku 1826 widziano, jak pewien mnich z Albano wznosił się wielokrotnie nad ziemię wskutek łaski bożej. Przypisywano mu wiele cudów, przybiegano z dwudziestu mil wokoło, aby otrzymać jego błogosławieństwo; kobiety należące do najwyższych klas społeczeństwa widziały go, jak się utrzymuje nad ziemią na wysokości trzech stóp. Potem nagle znikł. [przypis autorski]
mnich z Wittenbergi — Martin Luter (1483–1546), niem. reformator religijny, teolog, współtwórca luteranizmu; jako jeden z momentów wyznaczających początek reformacji wskazywany jest jego sławny akt przybicia na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze 95 tez potępiających sprzedaż odpustów przez kościół katolicki (31 października 1517). [przypis edytorski]
mnie — 3.os.lp od: miąć, tj. gnieść. [przypis edytorski]
Mnie bo zdaje się — przykład szyku przestawnego; znaczenie: Bo mnie zdaje się. [przypis edytorski]
mnie bratanicą przychodziła — była moją bratanicą. [przypis edytorski]
mnie by odbiegła — opuściłaby mnie, zostawiłaby mnie swojemu losowi. [przypis redakcyjny]
mnieby też (…) beli zabili (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zabiliby mnie też wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
mnieć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci (skróconą do -ć) dodaną do zaimka mnie. [przypis edytorski]
mnieć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: to mnie, to mnie właśnie. [przypis edytorski]
mnie ci wara bąkać z gospodyniami — wara ci, gdy ze mną mówisz, wspomnieć o gospodyni. [przypis autorski]
Mnie do siebie drogę zadasz — zmusisz mnie, bym to ja cię odwiedził. [przypis redakcyjny]
mnie — dziś popr.: mi (forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu); łzy mi w oczach stanęły. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi (forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu); pilno mi było. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi (forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu); zaraz mi na to poradzili. [przypis edytorski]
mnie — dziś popr.: mi. [przypis edytorski]
mnie i Konstantego — Konstantego Danielewicza. [przypis redakcyjny]
mnie inna (daw.) — ze mną inna sprawa. [przypis edytorski]
mnie i owszem — tu w znaczeniu: mnie to odpowiada. [przypis edytorski]
mnie i tobie boli krzyż — dziś popr.: mnie i ciebie boli krzyż; świadczący o wpływie jęz. białoruskiego prowincjonalizm, polegający na użyciu C. zamiast B. w zwrotach z niektórymi czasownikami, takimi jak boleć. [przypis redakcyjny]
mniej baczne — pochopne, nierozważne, nierozsądne. [przypis redakcyjny]
mniej istotą źródeł — tu: oprócz istoty źródeł. [przypis edytorski]
mniej (…) jak — dziś popr.: mniej niż. [przypis edytorski]
mniej jednym będzie — dziś: mniej o jednego będzie. [przypis edytorski]
mniej (…) jednym — dziś: mniej o jednego. [przypis edytorski]
mniej łącznością — tu: oprócz łączności. [przypis edytorski]
Mniej straszna w swym nieszczęściu, od wężów jedzona/ Wzór najsroższych męczarni — postać Laokona. — Powszechnie wiadoma historia, a wielu z moich rodaków widziało sławny posąg, do którego stosuje się to przyrównanie [posąg ten znajduje się w Muzeum Watykańskim w Rzymie; J. U.]. [przypis autorski]
mniejszem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: mniejszym. [przypis edytorski]
mniejszy (starop.) — dziś M.lm: mniejsi, pomniejsi. [przypis edytorski]
mniejszy (starop. forma) — dziś M.lm: mniejsi. [przypis edytorski]
mniejszy (starop. forma) — dziś M.lp: mniejsi. [przypis edytorski]
mniej więcej równocześnie z zaćmieniem słońca — w dniu 4 września 404 p.n.e. [przypis edytorski]
mniej więcej według recepty Mickiewicza (…) np. kalesonach — [Komentarz autora z Uwag.] To nie bluźnierstwo ani swawola, bo owszem wiersz ten uważam za dobry i szczery, ale jaskrawe podkreślenie pierwiastka pałubicznego, pierwszy zgrzytliwy akord pałubiczny. Idzie mi o to, żeby co prędzej rozedrzeć urok, jaki czytelnik wyniósł z lektury poezji, i przybliżyć mu atmosferę rzeczywistego życia, które jest piękne, ale tylko po swojemu. Pewny jestem zresztą obrony tych wszystkich młodzieńców, którzy, posiadając fotografie swych ubóstwianych, oglądają je przed pójściem do łóżka. [przypis autorski]
mniemać (daw.) — uważać. [przypis edytorski]
mniemać — myśleć, sądzić. [przypis edytorski]
mniemać (starop.) — sądzić, uważać. [przypis edytorski]
mniemać — uważać coś, mieć jakąś opinię bez wystarczających argumentów czy dowodów. [przypis edytorski]
mniemać — uważać, przypuszczać, sądzić. [przypis edytorski]
mniemacieli (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli mniemacie; jeśli sądzicie, jeśli uważacie. [przypis edytorski]
Mniemał (…) być olbrzymem (daw. składnia) — sądził, że jest olbrzymem. [przypis edytorski]
mniemał (…) królów — sądził, że widzi królów. [przypis edytorski]
mniemał mieć korzyść (daw. składnia) — sądził, że będzie miał korzyść. [przypis edytorski]
mniemam, że czymś boskim jest nieodczuwanie żadnej potrzeby — Sokrates wygłasza tu zapatrywanie znane jako zasada filozofii tzw. cyników, np. Antystenesa (zob. Sympozjon), z którego pism musiał Ksenofont w znacznej mierze korzystać. [przypis tłumacza]
mniemania Faworyna, iż przy zacnej uczcie trzeba (…) — por. Diogenes Laertios, Życie Pyrrona [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 82. [przypis tłumacza]
mniemanie o nieśmiertelności duszy, o którym powiada Cycero (…) — Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, I, 16. [przypis tłumacza]
mniemanie — opinia. [przypis edytorski]
mniemanie — pogląd, opinia; mniemać: uważać, przypuszczać, sądzić. [przypis edytorski]
mniemanie — tu: opinia. [przypis edytorski]
mniemany (daw.) — fałszywy. [przypis edytorski]
mniemany — uważany za kogoś bądź za coś, zwykle błędnie. [przypis edytorski]
Mnie, Marka, matka ma w Lombardii zległa — Marko Lombardo, szlachcic wenecki, przyjaciel Dantego, człowiek pełen osobistych przymiotów i zalet, ale zbyt skory do porywczego gniewu. [przypis redakcyjny]
mniemaszli go (…) niedołężnym — konstrukcja z partykułą -li o znaczeniu wzmacniającym i pytajnym; inaczej: czy mniemasz, że jest niedołężny; czyż mniemasz (sądzisz, przypuszczasz, uważasz go za). [przypis edytorski]
mniemaszli — konstrukcja z partykułą -li; inaczej: czy mniemasz. [przypis edytorski]
mniemaszli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy mniemasz. [przypis edytorski]
mnie masz za szarańczę — wyobrażano sobie, że szarańcza ma sterczące, sztywne oczy. [przypis tłumacza]
mnie męczy… dręczy — przekład usiłuje naśladować aliteracje oryginału: me… miserum macerat. [przypis tłumacza]
mnie osadzono już w więzieniu w Moabicie — Przybyszewski przebywał w więzieniu śledczym w Moabicie przez dwa tygodnie w r. 1896, aresztowany w związku z samobójstwem Marty Förder, córki kupca bławatnego z Wągrowca, która żyła z nim w wolnym związku w Berlinie od 1891 r. i była matką trojga jego dzieci. [przypis edytorski]
mnieście (…) pokonali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: mnie pokonaliście. [przypis edytorski]
mnie ściga Mojra (mit. gr.) — Mojry to boginie losu, znają przeznaczenie ludzi i bogów. Nie podlegają władzy Zeusa. Achilles wspomina tutaj przepowiednię, wedle której ma zginąć na wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
mnieś przedał (daw.) — mnie sprzedałeś. [przypis edytorski]
mnieś (…) udzielił (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: mnie udzieliłeś. [przypis edytorski]
Mnie samemu wystąpiły łzy (…), słysząc moją mowę rodzinną i (…) będąc powitany — dziś błąd składniowy ze wzgl. na niezgodność podmiotów; popr. np.: „Mnie samemu wystąpiły łzy z radości, gdy usłyszałem moją mowę rodzinną i z tak szczerą serdecznością zostałem powitany”. [przypis edytorski]