Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 158545 przypisów.
lilią (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: lilię. [przypis edytorski]
lilia biała — Herb Florencji wskutek kłótni gwelfów z gibelinami często był szargany i jak chorągwie zdobyte na nieprzyjacielu, zwycięskie stronnictwo gibelinów chorągiew miasta z tym herbem w znak pogardy wierzchołkiem do ziemi obracało. [przypis redakcyjny]
lilia — delikatny biały kwiat o mocnym zapachu, symbol m.in. czystych intencji, niewinności. [przypis edytorski]
Lilia, Filinna, Klejgora, Demetria — imiona znane ówczesnego ateńskiego półświatka. [przypis tłumacza]
lilianą — liljową; neologizm autora. [przypis redakcyjny]
Liliana Gish, Mary Pickford, Greta Garbo — amerykańskie aktorki filmowe, gwiazdy kina niemego. [przypis edytorski]
Lilia — siostra Narcyzy, za mężem Zaleska. [przypis redakcyjny]
lilia wodna — właśc. grzybień biały, też: nenufar. [przypis edytorski]
lilibejski bród — Lilibeum, staroż. miasto (dziś Marsala) i przylądek na zach. wybrzeżu Sycylii. [przypis edytorski]
Lilibeum — miasto na płd.-zach. wybrzeżu Sycylii. [przypis redakcyjny]
Lili Braun „Die Frauenfrage” — streszczona przez J. Okszę pt. Ruch kobiecy (dodatek do „Tygodnika Ilustrowanego” w 1904 r. [przypis autorski]
lilie burbońskie — godło dynastii Burbonów: stylizowane lilie na błękitnym tle. [przypis edytorski]
lilie — czytamy na trzy sylaby: lilije. [przypis edytorski]
lilie francuskie — herb królów francuskich z rodu Andegawenów. [przypis edytorski]
lilie Hebronu — starotestament. określenie piękna i niewinności. [przypis edytorski]
Liliencron, Detlev von, właśc. Frederik Adolf Axel (1844–1909) — słynny niemiecki liryk-impresjonista, dramaturg i prozaik; w niektórych utworach piewca pruskiego militaryzmu. [przypis edytorski]
lilii — czytamy trzysylabowo: liliji. [przypis edytorski]
lilii wodnej (Nelumbium) — Nelubo to w obecnej klasyfikacji lotosy, natomiast liliami wodnymi (a. nenufarami) nazywa się potocznie podobne do nich grzybienie (Nymphaea). [przypis edytorski]
lilija biała (…) sczerwieniała — gwelfowie florenccy później za herb do swojej chorągwi zamiast lilii białej, czerwoną przyjęli. [przypis redakcyjny]
lilija — dziś: lilia; tu forma 3-sylabowa dla zachowania rytmu. [przypis edytorski]
lilija — dziś popr.: lilia. [przypis edytorski]
lilija — dziś popr. pisownia: lilia. [przypis edytorski]
lilijami chce ćmić wspólne godło — Lilie, godło królów francuskich z domu Kapetów, którzy wiążąc się z gwelfami włoskimi, ciągle o wpływ na półwyspie włoskim walczyli z władzami apostolsko-rzymskiego cesarstwa, pod którego skrzydłem zuchwale podnosiło głowę stronnictwo gibelinów. Poeta zarówno upomina jednych i drugich, gweltów i gibelinów, chociaż sam do tego stronnictwa należał. [przypis redakcyjny]
lilij (daw.) — dziś D.lm raczej: lilii. [przypis edytorski]
lilij — dziś popr. forma D. lm: lilii. [przypis edytorski]
lilije (daw.) — dziś: lilie. [przypis edytorski]
lilije — dziś popr.: lilie. [przypis edytorski]
lilije, (…) których woń wskazać dobre drogi może — Lilie te są symbolem świętych i błogosławionych, którzy słowem i przykładem wskazywali proste ścieżki Pańskie. [przypis redakcyjny]
liliowa — tu: biała jak lilia. [przypis edytorski]
liliowce — bezkręgowe zwierzęta morskie zbudowane z łodygi, pięciu ramion i kielicha z otworem gębowym; istnieją od ok. 480 milionów lat. [przypis edytorski]
liliowce, Liliales (biol.) — rząd roślin jednoliściennych, obejmujący gł. rośliny wieloletnie, wytwarzające zwykle jako organy przetrwalnikowe kłącza, bulwy lub cebule; w miarę rozwoju systematyki skład i podział tego rzędu znacznie się zmieniał. [przypis edytorski]
liliowy — tu: biały jak lilie. [przypis edytorski]
liliput — karzeł. [przypis edytorski]
Lilith — w legendach żydowskich pierwsza żona Adama, demon a. upiór groźny dla kobiet w ciąży. [przypis edytorski]
Lilith — w legendach żydowskich pierwsza żona Adama, która nie chciała się mu podporządkować, twierdząc, że jest mu równa, i usiłowała dominować podczas współżycia; jako demoniczna kusicielka wyobrażana w postaci zmysłowej kobiety z długimi włosami. [przypis edytorski]
Lilit — szatanica, żona Belzebuba, królowa nocy. [przypis tłumacza]
Lilius Gregonius Giraldus — Giglio Gregorio Giraldi, uczony filolog, urodzony w Ferrarze w r. 1489, umarł tamże w nędzy, licząc 72 lat. [przypis tłumacza]
lili — wyraz dźwiękonaśladowczy, użyty w znaczeniu „nuci”. [przypis edytorski]
lilja — dziś popr. pisownia: lilia. [przypis edytorski]
Liljeforss, Bruno (1860–1939) — malarz szwedzki, zanany gł. z dramatycznych przedstawień zwierząt i dzikiej natury. [przypis edytorski]
Lillehammer — norweskie miasto i gmina, położone w okręgu Innlandet. [przypis edytorski]
Lille — miasto i gmina w płn. Francji, stolica regionu Hauts-de-France. [przypis edytorski]
Lillerud — niewielka osada w pobliżu Nittedal. [przypis edytorski]
Lilliput i Brobdingnag — fikcyjne krainy w Podróżach Guliwera. [przypis edytorski]
Lilpop (pot.), właśc. Lilpop, Rau i Loewenstein — dawna polska spółka akcyjna, zał. w 1866; zakłady „Lilpopa” były największym zakładem przemysłowym międzywojennej Warszawy, zatrudniającym w 1938 ok. 3500 osób. [przypis edytorski]
limaçon (fr.) — ślimak. [przypis edytorski]
Limander, właśc. Leander (mit. gr.) — kochanek kapłanki Hero. Co noc przepływał do niej przez cieśninę, kierując się na światło zapalanej przez nią latarni. Którejś nocy latarnia zgasła, a Leander, nie mogąc odnaleźć właściwego kierunku, zatonął. [przypis edytorski]
Limanowski, Bolesław (1835–1935) — polski historyk, socjolog, polityk, działacz socjalistyczny i niepodległościowy. [przypis edytorski]
Limanowski, Mieczysław (1876–1948) — geolog, reżyser teatralny; założył wraz z Juliuszem Osterwą teatr Reduta, pierwszy w Polsce teatr-laboratorium; badacz tektoniki Karpat, Gór Dynarskich i Sycylii. [przypis edytorski]
Limanowski, Mieczysław (1876–1948) — geolog, syn Bolesława Limanowskiego, przyjaciel autora i jeden z tej szczupłej garstki obrońców, która miała odwagę go bronić, a nie tchórzliwie umywać ręce. [red. WL]. [przypis redakcyjny]
liman — płytka zatoka przy ujściu rzeki. [przypis edytorski]
liman — płytka zatoka rzeczna a. morska. [przypis edytorski]
liman — płytkie słone jezioro w pobliżu morza. [przypis edytorski]
liman — rodzaj płytkiej zatoki u ujścia rzeki. [przypis edytorski]
liman — ujście rzeki o charakterystycznym kształcie, często spotykane na wybrzeżach Morza Czarnego i Morza Azowskiego. Ujście takie tworzy płytką zatokę, zalewaną morską wodą. [przypis edytorski]
liman — zatoka. [przypis edytorski]
liman — zatoka u ujścia doliny rzecznej do morza. [przypis edytorski]
liman — zatoka u ujścia doliny rzecznej do morza, tu mowa o limanach ukraińskich rzek, wpadających do Morza Czarnego. [przypis edytorski]
liman — zatoka u ujścia doliny rzecznej do morza; tu zapewne: Liman Dniepru i Bohu na płn. wybrzeżu Morza Czarnego, na Ukrainie. [przypis edytorski]
limba — chronione drzewo iglaste, występujące w górach. [przypis edytorski]
limba — drzewo iglaste podobne do sosny, występujące w górach. [przypis edytorski]
limba — drzewo iglaste, podobne do sosny, występujące w górach. [przypis edytorski]
limba — drzewo podobne do sosny, występujące w górach. [przypis edytorski]
limba — gatunek drzewa z rodziny sosnowatych. [przypis edytorski]
limba — tu: aureola. [przypis redakcyjny]
limbus (teol.) — otchłań, miejsce przebywania osób nieochrzczonych, które nie popełniły grzechu. [przypis edytorski]
limfa — tj. człowiek limfatyczny, „bezkrwisty”; tu w znaczeniu szczególniejszym: „nie indywidualista”. [przypis redakcyjny]
limfatyczny (daw.) — o człowieku: „bezkrwisty”, słabowity, o flegmatycznym temperamencie. [przypis edytorski]
Limison — miasto na Cyprze (starożytny Amathus). [przypis redakcyjny]
limita a. limitacja (daw.) — zakończenie, skrócenie a. odroczenie sesji sejmowej a. sądowej. [przypis edytorski]
limitacja — ograniczenie. [przypis edytorski]
limita — przerwa, odroczenie. [przypis redakcyjny]
limites iustitiae (łac.) — granic sprawiedliwości. [przypis redakcyjny]
limitować — zamknąć. [przypis redakcyjny]
li-moje — tylko moje. [przypis edytorski]
limonada (daw.) — lemoniada. [przypis edytorski]
limoniada (daw.) — lemoniada. [przypis edytorski]
limoniada — lemoniada. [przypis edytorski]
limonie końskie — końskie „owoce cytrynowe”; tu żartobliwie zamiast: łajna końskie. [przypis redakcyjny]
Limousin — kraina historyczna, w latach 1982–2015 region administracyjny Francji, ze stolicą w Limoges. [przypis edytorski]
l'imparfait du subjonctif (fr.) — czas przeszły niedokonany trybu łączącego (tryb łączący, subjonctif, nie istnieje w jęz. pol.; w przeciwieństwie do trybu oznajmującego, przedstawiającego rzeczywistość obiektywną, tryb łączący wyraża subiektywny stosunek mówiącego do rzeczywistości i używany jest po czasownikach wyrażających wolę, rozkaz, prośbę, żal, strach itp.). [przypis edytorski]
limpieza de sangre (hiszp.) — czystość krwi. [przypis edytorski]
Limpopo — rzeka w południowo-wschodniej Afryce; druga co do długości rzeka afrykańska wpływająca do Oceanu Indyjskiego. [przypis edytorski]
li mu nie dostawało — tylko mu brakowało; nie dostać (daw.): brakować. [przypis edytorski]
limunije (starop.) — sok cytryny, sok limoniowy. [przypis redakcyjny]
limuzyńska porcelana — porcelana z miasta Limoges w zach. Francji. [przypis edytorski]
limuzyńskiego — z Limousin, hist. krainy w środkowej Francji. [przypis edytorski]
Linceusz — jeden z uczestników wyprawy argonautów, cechujący się bystrym wzrokiem; imię pochodzi od łac. lynx, tj, ryś. [przypis edytorski]
Lincoln, Abraham (1809–1865) — amer. polityk i prawnik, prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki podczas wojny secesyjnej, zginął z ręki zamachowca. [przypis edytorski]
Lincoln, Abraham (1809–1865) — amer. prawnik i polityk, prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, przeciwnik niewolnictwa. Za jego prezydentury wojska konfederackie zaatakowały i zajęły Fort Sumter w Karolinie Południowej (12 IV 1861), co uznaje się za początek wojny secesyjnej. Proklamował zniesienie niewolnictwa na terenach Konfederacji (1863), popierał poprawkę do konstytucji znoszącą niewolnictwo (przyjęta w 1865). Był pierwszym prezydentem USA, który zginął z ręki zamachowca: 14 kwietnia 1865, 5 dni po kapitulacji armii konfederatów pod wodzą gen. Lee pod Appomattox, został śmiertelnie postrzelony w teatrze przez fanatycznego zwolennika Południa. [przypis edytorski]
Lincoln, Abraham (1809–1865) — amerykański polityk i prawnik, prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki podczas wojny secesyjnej; zginął z ręki zamachowca. [przypis edytorski]
Lincoln, Abraham (1809–1865) — szesnasty prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki (1861–1864), kandydował z ramienia Partii Republikańskiej, następnie wybrany na drugą kadencję, jednak 15 kwietnia 1865 r. zginął z ręki zamachowca, Johna Wilkesa Bootha; czas prezydentury Lincolna wypełniły wydarzenia wojny secesyjnej. [przypis edytorski]
l'incorruptible (fr.) — nieprzekupny. [przypis edytorski]
lincz — samosąd; sposób karania przestępców lub domniemanych złoczyńców z pominięciem instytucji prawnych (w tym adwokatów i sądu), wykonywany przez zgromadzony tłum. [przypis edytorski]
Lindbergh, Charles (1902–1974) — amerykański lotnik, samolotem „Spirit of St. Louis” w 1927 dokonał pierwszego samotnego przelotu przez Atlantyk. [przypis edytorski]
Lindbergh, Charles (1902–1974) — amerykański lotnik, w r. 1927 dokonał pierwszego samotnego przelotu przez Atlantyk. [przypis edytorski]
Lindbergh, Charles — amerykański pionier lotnictwa, jako pierwszy przeleciał samotnie Atlantyk z Ameryki Północnej do Europy bez międzylądowań (1927). [przypis edytorski]
Lindbergh, Charles Augustus (1902–1974) — amerykański pilot, sławny z tego, że jako pierwszy pokonał Atlantyk. [przypis edytorski]
Lindego słownik — pierwszy nowoczesny słownik języka polskiego, zredagowany przez Samuela Bogumiła Lindego (1771–1847), wydany w Warszawie w latach 1807–1814. [przypis edytorski]
Linde, Samuel Bogumił (1771–1847) — autor monumentalnego Słownika Języka Polskiego (wyd. 1807–1814); był pochodzenia szwedzko-niemieckiego. [przypis edytorski]
