Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | poetyckie | pogardliwe | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4205 przypisów.
jarstwo (daw.) — wegetarianizm. [przypis edytorski]
Jarszewska, Wanda (1888–1964) — aktorka. [przypis edytorski]
jarszy — żywszy. [przypis edytorski]
jaruga — jar, wąwóz. [przypis edytorski]
jar — wąski wąwóz o stromych zboczach. [przypis edytorski]
jar — wąwóz o wąskim dnie i stromych zboczach. [przypis edytorski]
jar — wąwóz. [przypis autorski]
jar — wydłużone zgłębienie terenu o wąskim dnie i stromych zboczach. [przypis redakcyjny]
jary (daw.) — dziarski. [przypis edytorski]
jary (daw.) — jaskrawy; jasny. [przypis edytorski]
jary (daw.) — krzepki. [przypis edytorski]
jary (daw.) — krzepki, silny. [przypis edytorski]
jary (daw.) — mocny. [przypis edytorski]
jary (daw.) — silny. [przypis edytorski]
jary — Jamy, doły, skaliste wąwozy. [przypis redakcyjny]
Jaryny, Motruny, Ulany — wyrazy wyróżnione oznaczają albo tytuł albo główne postacie utworów Kraszewskiego. [przypis redakcyjny]
jary — tu: jarzący się. [przypis edytorski]
jarząbek — ptak łowny z rodziny głuszcowatych. [przypis edytorski]
jarząbek — średniej wielkości ptak żyjący w lasach iglastych, najmniejszy europejski kurak leśny. [przypis edytorski]
jarząb, Sorbus (biol.) — rodzaj drzew i krzewów z rodziny różowatych, obejmujący m.in. jarzębinę (jarząb zwyczajny). [przypis edytorski]
jarzącem — dziś popr.: jarzącym. [przypis edytorski]
jarzębowy — jarzębinowy. [przypis edytorski]
jarzębowy — przym. od jarząb (rodzaj drzewa z rodziny różowatych, którego jednym z gatunków jest jarząb pospolity, czyli jarzębina). [przypis edytorski]
jarzęca świeca (daw.) — biała świeca woskowa. [przypis edytorski]
jarzęce — dziś popr.: jarzące; świece jarzące — zrobione z bielonego wosku; jarzyć się — świecić się, lśnić. [przypis edytorski]
jarzęce — jarzące. [przypis edytorski]
jarzęce — jarzące się. [przypis edytorski]
jarzęce — płonące (por. jarzyć się). [przypis edytorski]
jarzęcy (daw.) — tu: lśniący, jasny. [przypis edytorski]
jarzemny — noszący jarzmo, czyli symbol zniewolenia lub ciężar. [przypis edytorski]
jarzma wdzięcznego Chrystusowego — nawiązanie do Mt 11, 30. [przypis edytorski]
jarzmem nie tkniętych — nie używanych do prac gospodarskich. [przypis edytorski]
jarzmiący (neol.) — zakładający jarzmo, tzn. narzucający swoją władzę, niewolący; jarzmo: drewniana rama umieszczana na szyjach wołów, aby trzymać je razem podczas pracy, symbol zniewolenia. [przypis edytorski]
jarzmo — ciężar, kłopot. [przypis edytorski]
jarzmo — część uprzęży; tu przen.: niewola. [przypis edytorski]
jarzmo — drewniana rama umieszczona na szyjach wołów, aby trzymać je razem podczas pracy. [przypis edytorski]
jarzmo — drewniany element służący do zaprzęgania bydła. [przypis edytorski]
jarzmo — niewola. [przypis edytorski]
jarzmo — prymitywna uprząż dla wołów; przen. niewola, ucisk. [przypis edytorski]
jarzmo — rodzaj prostej uprzęży. [przypis edytorski]
jarzmo — rodzaj prymitywnej uprzęży dla bydła roboczego, przen.: niewola. [przypis edytorski]
jarzmo — rodzaj prymitywnej uprzęży dla bydła roboczego, przen. niewola. [przypis edytorski]
jarzmo — rodzaj prymitywnej uprzęży dla bydła roboczego. [przypis edytorski]
jarzmo — rodzaj prymitywnej uprzęży do pługa. [przypis edytorski]
jarzmo — uprząż dla bydła pociągowego, przen.: niewola. [przypis edytorski]
jarzmo — uprząż dla bydła pociągowego; tu: obowiązek, niewola. [przypis edytorski]
jarzmo — uprząż do orki. [przypis edytorski]
jarzmo — uprząż. [przypis edytorski]
jarzyć się — błyszczeć, świecić. [przypis edytorski]
jarzyć się — błyszczeć w jasnym świetle. [przypis edytorski]
jarzyna — jare (siane na wiosnę) zboże. [przypis redakcyjny]
jarzyna — t. j. jare zboea. [przypis redakcyjny]
jarzyna — tu: jare zboże, siane na wiosnę. [przypis edytorski]
jarzyny te od niedawna dopiero uprawiano w Anglii, dotychczas zaś sprowadzano je jako rzadkie smakołyki z Holandii — dopiero pod koniec panowania Henryka VIII zaczęto w Anglii uprawiać sałatę, marchew, brukiew i inne jadalne jarzyny. Do tego czasu sprowadzano niewielkie ilości tych jarzyn z Holandii i Flandrii. Gdy królowa Katarzyna chciała jeść sałatę, musiała ją sobie sprowadzać przez specjalnego wysłańca. [Hume, Historia Anglii, tom III, str. 314]. [przypis autorski]
jarzyny — tu: zboża jare, siane na wiosnę. [przypis redakcyjny]
Jaśko z Tęczyna — syn Jędrzeja z Tęczyna, wojewody krakowskiego i sandomierskiego, kasztelan krakowski. [przypis edytorski]
jaśń — dziś: jasność. [przypis edytorski]
jaśń — jasność, blask. [przypis edytorski]
jaśń — jasność. [przypis edytorski]
jaśnia (daw.) — jasność. [przypis edytorski]
jaśnia (gw.) — jasność. [przypis edytorski]
jaśniéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak i. [przypis edytorski]
jaśnie (daw.) — jasno, wyraźnie, zrozumiale. [przypis edytorski]
jaśnie (daw.) — jasno, wyraźnie, zrozumiale. [przypis edytorski]
jaśnie — dziś: jasno. [przypis edytorski]
jaśnie — dziś popr.: jasno. [przypis edytorski]
jaśniejszy słońca (starop.) — genetivus comparationis, zamiast: jaśniejszy od słońca. [przypis redakcyjny]
Jaśnie Oświecone Książę — daw. rzeczownik książę był rodzaju nijakiego. [przypis edytorski]
jaśnisty (gw.) — świecący, błyszczący. [przypis edytorski]
ja sam jestem — interpretacja jednej z najsławniejszych tzw. wielkich wypowiedzi filozofii indyjskiej, zawartych w Upaniszadach: Tat twam asi (sanskr.: ty jesteś owym), wyrażającej jedną z podstawowych tez indyjskiej filozofii: jaźń jest identyczna z brahmanem, jedyną, niezmienną rzeczywistością, podstawą i źródłem wszystkich zjawisk. [przypis edytorski]
Ja sam, który dawniej odpychałem wszelkie doktryny i szkoły literackie (…) intymizm jest pierwszą większą emanacją mojej istoty — K. Irzykowski, Notatki z życia, obserwacje i motywy, s. 149 (25 I 1897). [przypis autorski]
jasełka — przedstawienia marionetkowe o tematyce Bożego Narodzenia. [przypis edytorski]
jasełka — przedstawienia o tematyce bożonarodzeniowej. [przypis edytorski]
jasełka — przedstawienie o narodzinach Jezusa. [przypis edytorski]
jasełkarz — lalkarz. [przypis edytorski]
jasełka — tu: figury przedstawiające postaci związane z narodzinami Jezusa. [przypis edytorski]
jasełka — widowiska teatralne na temat Bożego Narodzenia, wzorowane na średniowiecznych misteriach franciszkańskich. [przypis edytorski]
jasełka — żłóbek z maleńkim Jezusem, szopka. [przypis redakcyjny]
Ja się zemściłem, lecz ona nie żyje! — po tym wersie w pierwotnej wersji utworu fragment: „Ludy, słuchajcie! Dla waszej nauki / Powiem: słuchajcie i zważcie dokładnie! Wy, syny wasze, wnuków waszych wnuki / Niechaj to w sercu zachowają na dnie: / Co człowiek zbłądził, rażon gniewu jadem, / To książę wielkim naprawi przykładem!”. [przypis edytorski]
Jasieńczyk, Marian (1855–1911) — właśc. Wacław Karczewski; dziennikarz, powieściopisarz naturalistyczny. [przypis edytorski]
Jasieński, Bruno — właśc. Wiktor Zysman (1901–1938), poeta, przedstawiciel futuryzmu, autor m. in. poematu Słowo o Jakubie Szeli i powieści Palę Paryż; komunista, od 1929 w ZSRR, skazany na śmierć podczas stalinowskich czystek. [przypis edytorski]
Jasienica, Paweł; właśc. Leon Lech Beynar (1909–1970) — historyk polski, eseista, publicysta „Tygodnika Powszechnego”; autor m.in. Myśli o dawnej Polsce (1960) oraz cyklu esejów historycznych: Polska Piastów (1960), Polska Jagiellonów (1963), Rzeczpospolita Obojga Narodów (1967–1972). [przypis edytorski]
jasienina (daw.) — las jesionowy. [przypis edytorski]
Jasiński, Jakub (1761–1794) — generał insurekcji kościuszkowskiej, dowodził powstaniem w Wilnie; zginął podczas Rzezi Pragi 4 listopada 1794, broniąc Warszawy przed wojskami Suworowa. [przypis edytorski]
Jasiński, Jakub (1761–1794) — generał insurekcji kościuszkowskiej, dowodził powstaniem w Wilnie; zginął podczas Rzezi Pragi 4 listopada 1794 r., broniąc Warszawy przed wojskami Suworowa. [przypis edytorski]
Jasiński, Jakub (1761–1794) — gen. podczas insurekcji kościuszkowskiej, dowodził powstaniem w Wilnie; zginął podczas Rzezi Pragi 4 listopada 1794 r. broniąc Warszawy przed wojskami Suworowa. [przypis edytorski]
jasionowy — dziś: jesionowy. [przypis edytorski]
Jasio (…) rzekł głośno (…) — Wyrok ów zapożyczony jest ze starej włoskiej noweli, jeszcze z czasów przed-Bokacjuszowskich. [przypis tłumacza]
ja skazał (…) eto takoje (ros.) — powiedziałem, że rozumiem, a oto okazuje się, że nie wszystko. Powiedział pan, Domaszko, „strychulec”, tak? Co to takiego. [przypis edytorski]
jaskier — niewielka roślina o drobnych kwiatach w kolorze żółtym, białym, czerwonym lub innym, występująca na podmokłych terenach. [przypis edytorski]
Bolesław Leśmian, Łąka (tom), W zwiewnych nurtach kostrzewy (cykl), W polu
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jaskiń Królewskich — σπηλαίων βασιλικῶν, na przedmieściu Bezeta. [przypis tłumacza]
jaskinią — dawna forma B. r.ż., częsta u Mickiewicza; dziś: (w) jaskinię. [przypis edytorski]
Jaskinią, od świętego starca urobioną — „świętym starcem” jest św. Patrycjusz, apostoł Irlandii (ur. 372. r.); założył on według podania w pewnej jaskini czyściec, w którym się ludzie jeszcze za życia mogli oczyszczać z grzechów. [przypis redakcyjny]
jaskinią (starop. forma) — jaskinię. [przypis edytorski]
jaskinia — chodzi zapewne o Okna Zbójnickie, dwie jaskinie wapienne po wschodniej stronie Doliny Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich. [przypis edytorski]
Jaskinia Mamucia — najdłuższa jaskinia świata, o łącznej długości korytarzy równej ok. 650 km, znajdująca się w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kentucky. [przypis edytorski]
Jaskinia Mamucia — najdłuższa jaskinia świata, o łącznej długości korytarzy równej ok. 650 km, znajdująca się w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kentucky. [przypis edytorski]
Jaskinia Wichrów, właśc. Jaskinia Wiatrów — dawna naturalna jaskinia położona za jedną z kaskad kompleksu wodospadów Niagara, zwaną „Welon Panny Młodej” (ang. Bridal Veil Falls); jaskinia, odkryta w 1834 roku, miała 40 m wysokości, 30 m szerokości i 9 m głębokości, z czasem uległa zawaleniu (częściowemu w 1920, a całkowitemu w 1954 roku). [przypis edytorski]
jaskinie Zofijówki — groty w parku Zofijówka pod Humaniem na Ukrainie. [przypis edytorski]
jaskinne proroctwo — proroctwo ogłoszone w jaskini. [przypis redakcyjny]
