ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8742 przypisów.
midinetka (z fr.) — młoda sprzedawczyni w domu mody. [przypis edytorski]
midinetka (z fr.) — młoda sprzedawczyni w domu mody; także: dziewczyna frywolna, skora do przygód towarzyskich. [przypis edytorski]
Midjaniccy — «Była to inna karawana. Tekst wskazuje, że [Josef] był odsprzedawany kilka razy», zob. Raszi do 37:28. [przypis edytorski]
midrasz — komentarz do Biblii, często w formie przypowieści lub sentencji; z hebr. midrasz: badać, dociekać, głosić. [przypis edytorski]
Midsummer-nights-dream (ang.) — Sen nocy letniej. [przypis redakcyjny]
Midy pokłady — pokłady złota; od imienia mitycznego króla Frygii, Midasa, pod którego dotykiem wszystko zamieniało się w złoto. [przypis edytorski]
mi — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]
mięci za sobą muszle, perły i korale — nawiązanie do sonetu Ajudah Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]
mięczak — bezkręgowiec, żyjący na lądzie lub w wodzie, posiadający worek trzewiowy okryty płaszczem, najczęściej także wapienną okrywę w postaci muszli a. łusek. [przypis edytorski]
mięczów (starop. forma) — mieczów. [przypis edytorski]
mię (daw.) — dziś popr. forma B.: mnie. [przypis edytorski]
mię (daw.) — dziś popr. forma: mnie. [przypis edytorski]
mię (daw.) — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma (analogiczna do: cię, się) zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma D. i B. zaimka w pozycji nieakcentowanej, analogiczna np. do cię; dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma D. i B. zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu, analogiczna np. do cię. [przypis edytorski]
mię (daw. forma) — dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię (daw. forma) — mnie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma nieakcentowana w zdaniu zaimka osobowego 1 os.lp (analogiczna do 2 os.lp: cię); dziś tylko: mnie. [przypis edytorski]
mię (daw.) — forma skrócona zaimka używana daw. w pozycji nieakcentowanej w zdaniu (podobnie jak „się”, „cię”); dziś używana jest tylko długa forma: mnie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma w pozycji nieakcentowanej (stosowana analogicznie do np. cię); dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma zaimka, co do zasady występująca w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; w pozycji akcentowanej zastępowana formą mnie, analogicznie do form cię/ciebie. [przypis edytorski]
mię — daw. forma zaimka osobowego w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; dziś jednolita forma: mnie. [przypis edytorski]
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mię — daw. forma zaimka w pozycjach nieakcentowanych w zdaniu (por. cię). [przypis edytorski]
mię (daw.) — krótka forma zaimka mnie stosowana daw. w pozycjach nieakcentowanych w zdaniu (por. ciebie, cię). [przypis edytorski]
mię (daw.) — mnie. [przypis edytorski]
Bolesław Leśmian, Łąka (tom), Trzy róże (cykl), [Ja tu stoję za drzwiami – za klonowymi...]
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Bolesław Leśmian, Łąka (tom), W malinowym chruśniaku (cykl), [Zazdrość moja bezsilnie po łożu się miota...]
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mię — daw. nieakcentowana forma D.lp zaimka ja; dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię (daw.) — nieużywana już forma skrócona zaimka występująca daw. w pozycji nieakcentowanej; dziś tylko: mnie (podobne pary tworzą: cię, ciebie; się, siebie). [przypis edytorski]
międlenie — proces obróbki słomy z lnu lub konopi, który ma na celu uzyskanie włókna, z którego potem wyrabia się przędzę. [przypis edytorski]
międlica — przyrząd do międlenia lnu lub konopi. [przypis edytorski]
mię doszedł — dziś: do mnie doszedł; przyszedł do mnie. [przypis edytorski]
mię — dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię — dziś popr. forma: mnie. [przypis edytorski]
mię — dziś popr. mnie. [przypis edytorski]
mię — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]
między Achiwy — między Grekami. [przypis edytorski]
międzyakt (daw.) — przerwa między aktami sztuki. [przypis edytorski]
Międzybóż — miasto na Podolu przy zbiegu Bohu i Bożku. [przypis redakcyjny]
między bogi — daw. forma N.lm; dziś popr.: między bogami. [przypis edytorski]
między Bogiem a każdym jestestwem żyjącym — «Pomiędzy Boską cechą Surowego Sądu a wami», zob. Raszi do 9:16. [przypis tradycyjny]
między Bożym Narodzeniem a Trzema Królami — między 25 grudnia a 6 stycznia. [przypis edytorski]
między (…) ciały — dzis popr. forma: między ciałami. [przypis edytorski]
Między córkami Adama (…) na wieki bądź błogosławiona — Wzmianka pozdrowienia Maryi przez anioła Gabriela, z powodu proroctw zawartych w księgach Starego Testamentu o narodzeniu Chrystusa Pana. [przypis redakcyjny]
między drzewy — dziś popr. forma N. lm: między drzewami. [przypis edytorski]
między dwiema rzekami — tj. Wisłą i Bzurą. [przypis edytorski]
między dworzany (daw.) — między dworzanami. [przypis edytorski]
między Feltro a Feltrem — Obszar, w którym rządził Can Grande, rozciągał się między miejscowościami Feltre i Feltro. [przypis redakcyjny]
między gęste trupy (daw. forma) — dziś: między gęstymi trupami. [przypis edytorski]
między Greki — dziś popr. forma N.lm: między Grekami. [przypis edytorski]
między grody — daw. forma N.lm; dziś: między grodami, tj. między miastami, wśród miast. [przypis edytorski]
międzygwiaździsty — dziś: międzygwiezdny. [przypis edytorski]
między inszemi (starop. forma) — między innymi. [przypis edytorski]
Między jej lochy zapadli przede mną — Jest tu mowa o innych, dawniejszych papieżach symoniakach. [przypis redakcyjny]
między kobietami (…) kochanków — Por. Listy Szczanieckiej (Przypisy) [dalej w tej samej publikacji; red. WL]. [przypis autorski]
Między końcem lipca a wrześniem 1942 — tj. w okresie wielkiej akcji wysiedleńczej w getcie warszawskim, której ofiary były wywożone do obozu w Treblince. [przypis edytorski]
między Kopernikiem i Zygmuntem… — tj. wzdłuż całego Krakowskiego Przedmieścia: pomnik Kopernika wzniesiony został w r. 1830 według modelu słynnego duńskiego rzeźbiarza Bertolda Thorwaldsena (1770–1844). Zygmunt: znana kolumna z posągiem króla Zygmunta III Wazy (1587–1632), wzniesiona w r. 1644 przez jego syna Władysława IV na Placu Zamkowym. [przypis redakcyjny]
między Krzyżaki — dziś popr.: między Krzyżakami. [przypis edytorski]
między książęty — dziś forma N.lm: między książętami. [przypis edytorski]
między którymi chciał, aby też był Daniel Hebrejczyk — Dn 6. [przypis edytorski]
między lawiną — dziś popr.: pod lawiną a. wśród lawiny. [przypis edytorski]
między ludy — dziś popr. forma Msc. lm.: między ludami. [przypis edytorski]
między mieszczany — dziś: między mieszczanami. [przypis edytorski]
między młodzieżą uniwersytetu różne towarzystwa literackie — wśród wspomnianych towarzystw znajdowało się Towarzystwo Filomatyczne (pot. filomaci, tj. z gr.: miłośnicy nauki), tajne stowarzyszenie studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego działające w l. 1817–1821, nast. bez nazwy do 1823 r., założone w celu samokształcenia i wzajemnej pomocy w nauce oraz ćwiczenia się w pisaniu; wokół Towarzystwa Filomatycznego utworzyła się sieć związków zależnych zrzeszających ok. 200 osób. Kres istnieniu związków filomatów i filaretów (z gr. philáretos: miłośnik cnoty moralnej) położyło śledztwo prowadzone przez kuratora Nikołaja Nowosilcowa w l. 1823–1824. Członkami założycielami Towarzystwa Filomatycznego byli: Józef Jeżowski (prezes), Erazm Poluszyński (wiceprezes i skarbnik), Tomasz Zan (sekretarz), Adam Mickiewicz, Onufry Pietraszkiewicz i Brunon Suchecki; całe towarzystwo liczyło ok. 20 członków (wśród nich m.in. Aleksander Chodźko, Jan Czeczot, Ignacy Domeyko, Józef Kowalewski, Franciszek Malewski, Jan Sobolewski). [przypis edytorski]
Między morskiego (…) królewnami stanu (…) — Thétis violée, épisode [fr.: epizod gwałtu na Tetydzie; red. WL]. [przypis autorski]
«Między morskiego niegdyś królewnami stanu… — Ślub Tetydy, córki Nereusza, wnuczki Oceanu, bogini morskiej („królewna morskiego stanu”), z Peleuszem, synem Eaka, królem Ftiopów, znany z mitologii i wsławiony opisami wielu poetów starożytnych. Między innymi w Metamorfozach Owidiusza (XI, 221–264). Trembecki w opowiadaniu, które tu kładzie w usta Metzela, naśladował łacińskiego poetę. Nie tylko zaś pięknością, doborem i mocą wyrażeń wzorowi swojemu dorównał, ale nadto wszystkie części obrazu lepiej ułożył i dokładniej wykończył. Pożytecznym byłoby bez wątpienia ścisłe i obszerniejsze nawet porównanie, pod względem sztuki, tak doskonałej kopii z klasycznym oryginałem. Umieszczamy tu przynajmniej niektóre wiersze, tłumaczone całkowicie lub bliżej naśladowane. [przypis redakcyjny]
między nami a tobą — «Przysięga, która była pomiędzy nami od czasów twojego ojca, niech będzie także teraz „między nami a tobą”», zob. Raszi do 26:28. [przypis edytorski]
Międzynarodówka Komunistyczna — por.: Komintern. [przypis edytorski]
Międzynarodówka (Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników, 1864–1876) — międzynarodowa organizacja robotnicza, stawiająca sobie za cel koordynację działalności organizacji robotniczych z różnych krajów świata, wymianę doświadczeń oraz pomoc dla strajkujących i walczących o prawa robotnicze; po przyłączeniu się do Bakunina i jego zwolenników, podzieliła się na dwa obozy: anarchistów i marksistów; ze względu na niedające się pogodzić konflikty została rozwiązana, zaś część działaczy założyła w 1889 II Międzynarodówkę, skupiającą partie i organizacje socjalistyczne. [przypis edytorski]
Międzynarodówka — pieśń rewolucyjna, hymn socjalistów. [przypis edytorski]
Międzynarodowa Liga Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności — międzynarodowa organizacja pacyfistyczna, powstała w 1915 w Hadze podczas międzynarodowego kongresu kobiet. [przypis edytorski]
Międzynarodowa Rada Kobiet (ang. International Council of Women) — pierwsza międzynarodowa organizacja feministyczna, powstała w 1888 r. w Waszyngtonie; obecnie ma status organizacji doradczej przy ONZ. [przypis edytorski]
Międzynarodowa Rada Kobiet — pierwsza międzynarodowa organizacja feministyczna, utworzona w 1888 w Waszyngtonie, zrzeszająca krajowe rady kobiet. [przypis edytorski]
Międzynarodowy Instytut Solvaya (International Solvay Institutes for Physics and Chemistry) — instytut w Brukseli, założony przez belgijskiego przemysłowca Ernesta Solvaya w 1912, zajmujący się organizacją konferencji, warsztatów i seminariów naukowych. [przypis edytorski]
Międzynarodowy Kongres Socjalistyczny w Paryżu (14–21 lipca 1889) — zjazd europejskich partii socjalistycznych, na którym powołano Drugą Międzynarodówkę: międzynarodowe stowarzyszenie partii i organizacji socjalistycznych; dla poparcia żądań klasy robotniczej i upamiętnienia ofiar strajku generalnego w Stanach Zjednoczonych, który rozpoczął się 1 maja 1886 w celu wprowadzenia 8-godzinnego dnia pracy (zamiast 12-godzinnego), Kongres przyjął uchwałę nawołującą do przerwania pracy i międzynarodowych demonstracji w dniu 1 maja następnego roku; na drugim kongresie Międzynarodówki (1891) formalnie uznano 1-majowe demonstracje za wydarzenie coroczne. [przypis edytorski]
Między naturą rządu a jego zasadą zachodzi ta różnica, naturą jego jest to, co go stworzyło takim; zasadą zaś to, co mu każe działać — To rozróżnienie jest bardzo ważne, i wyciągnę zeń wiele wniosków; jest ono kluczem do nieskończonej mnogości praw. [przypis autorski]
Między niebem a ziemią, Horacjo, dzieje się znacznie więcej, niż twe dzienniki piszą — nawiązanie do wypowiedzi Hamleta z tragedii Shakespeare'a: O Horacy, więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie, niż się ich śniło waszym filozofom (tłum. J. Paszkowski). [przypis edytorski]
między nienawiścią cierpienia i miłością rozkoszy; toż Platon zaleca pośredni bieg między obojgiem — por. Platon, Prawa, VII. [przypis tłumacza]
Między obu cywilizacjami rozciąga się przepaść… — Delassus, op. cit., I, 343–5. [przypis autorski]
między pany — dziś popr. forma B. lm: między panów. [przypis edytorski]
między patryjarki (przestarz.) — między patriarchami; patriarchowie to biblijni praojcowie ludzkości, z których pierwszym był Adam. [przypis redakcyjny]
między płazami ziemnowodnymi jak żółwie i aligatory — dziś żółwie i aligatory zaliczane są do gadów. [przypis edytorski]
międzypokład — pokład statku znajdujący się wewnątrz ładowni, pomiędzy głównym pokładem a dnem statku; dawniej wykorzystywany do przewozu emigrantów. [przypis edytorski]
między Polaki — dziś popr. forma N. lm: między Polakami. [przypis edytorski]
międzyroże — głowa zwierzęcia między jego rogami. [przypis edytorski]
Międzyrzec — prawdopodobnie chodzi o Międzyrzec Podlaski, miasto w województwie lubelskim. [przypis edytorski]
Międzyrzecz Korecki a. Wielki Międzyrzecz — wieś na Ukrainie w rejonie korzeckim. [przypis edytorski]
Międzyrzecz — miejscowość na wschód od Sulęcina, leżące przy złączeniu rzek Odry i Raklicy (stąd nazwa). [przypis redakcyjny]
między świadki — daw. forma N.lm; dziś: (…) świadkami. [przypis edytorski]
między Sasem a Lasem — parafraza przysłowiowego wyrażenia z XVIII w.: „jeden do Sasa, drugi do Lasa”, związanego z konfliktem pomiędzy stronnictwami dwóch królów: Augusta II Mocnego z saskiej dynastii Wettynów (Sasa) i Stanisława Leszczyńskiego (Lasa). [przypis edytorski]
między Scyllą a Charybdą (mit. gr.) — wobec konieczności wyboru między dwoma złymi alternatywami (dosł. mowa o potworach morskich, między którymi przepływał Odyseusz). [przypis edytorski]
między skały rzucony Tytan (mit. gr.) — Prometeusz, jeden z tytanów, który ukradł bogom ogień, by darować go ludziom; za karę przykuty do skał Kaukazu, gdzie sęp wyjadał mu wciąż odrastającą wątrobę. [przypis edytorski]
Między skazanymi (…) państwa — całe to opowiadanie jest zaczerpnięte i niezbyt wiernie powtórzone z Liwiusza: Tytus Liusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XL, 4. [przypis tłumacza]
między sobą — w wyd. z 1790 r.: między panującymi. [przypis edytorski]
Między taką naturą a Schleiermacherem musiało powstać głębsze porozumienie (…) Henryk von Ofterdingen (…), „Pieśni duchowe”, całe w ogóle pojawienie się Hardenberga, ponownie i potężnie oddziałały na Schleiermachera — W. Dilthey, Leben Schleiermachers, s. 287. [przypis autorski]
między tak wielą (starop. forma) — zamiast: między tak wieloma; forma rzeczownikowa nieużywanego przymiotnika: wiel, wiela, wielo. [przypis redakcyjny]
między trzemi osobami (daw.) — dziś popr. składnia: między trzema osobami. [przypis edytorski]
Między Tupino a krynicą żywą (…) — Św. Tomasz, dominikanin, opisuje tu miejsce urodzenia i życie św. Franciszka. Ten święty nie tylko był pierwszym ustawodawcą założonego od swojego imienia zakonu, był też natchnionym poetą. Jego [tak] zwane hymny słoneczne, tchną religijnym natchnieniem i strzelistą pobożnością: jest to najdawniejszy pomnik poezji włoskiej w języku ludowym, bo ten święty urodził się w roku 1172. Góra, na której leży Asyż, okryta jest śniegami, skąd wieją stale chłodne wiatry. Perugia, miasto o 12 mil włoskich od Asyżu odległe, cierpi chłód wielki, przeciwnie, kiedy promienie słoneczne odbijają się z tej góry, trapią ją nieznośne upały. Gualdo i Nocero, sąsiednie miasteczka Perugii, podbite przez nią i wielkim podatkiem uciskane. [przypis redakcyjny]
między tymi trzema opryszkami, którzy przyszli po nich — [po Cezarze i Pompejuszu, którzy toczyli wojnę domową; red. WL] Oktawiusz, Marek Antoniusz i Lepidus. [przypis tłumacza]
między wały (starop. forma) — dziś popr. forma N.lm: między wałami. [przypis edytorski]
między więźniów — W tym rysie dopatrywano się wyraźnej aluzji do Kongregacji św. Sakramentu, która szczególny nacisk kładła na opiekę nad więźniami. [przypis tłumacza]
