Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116720 przypisów.
Navy (ang.) — marynarka wojenna. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt (częsta metafora państwa). [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — okręt, statek. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — statek. [przypis edytorski]
nawa (daw.) — tu: okręt; przen. całość konstrukcji ideowej i politycznej. [przypis edytorski]
nawa (daw., z łac.) — statek, okręt; por. nawigacja. [przypis edytorski]
nawałność (daw.) — nawałnica, gwałtowna burza z silnym wiatrem. [przypis edytorski]
nawałność — nawałnica. [przypis edytorski]
nawałność (starop.) — nawałnica, zaburzenie, burza. [przypis edytorski]
na waletę — na pożegnanie; z łac. vale: żegnaj. [przypis edytorski]
na waletę — tu: na pożegnanie, na koniec. [przypis edytorski]
nawalić (tu pot.) — pobić. [przypis edytorski]
nawalić — tu: zbić, pobić. [przypis edytorski]
nawalność (daw.) — burza. [przypis edytorski]
nawalność (daw.) — burza; tu: atak. [przypis edytorski]
nawalność — nawałność; wzburzenie. [przypis edytorski]
nawalny (daw.) — burzliwy, sztormowy. [przypis edytorski]
nawalny (daw.) — silny, gwałtowny. [przypis edytorski]
nawalny — nacierający; por. nawała: wojsko napadające na czyjąś ziemię, a także: napad, natarcie. [przypis edytorski]
nawa — okręt. [przypis edytorski]
nawara (daw.) — karma dla psów, wywar z mięsa i kości zaprawiony mąką i chlebem. [przypis edytorski]
na wargi — dziś popr.: na wargach, ustach. [przypis edytorski]
nawarownieyszy (starop. forma) — najwarowniejszy; najbardziej warowny (najbardziej obronny). [przypis edytorski]
Nawarra — kraina hist. w zach. części Pirenejów, na pograniczu Hiszpanii i Francji; od 824 stanowiła niezależne królestwo, od 1589 związana z Francją unią personalną, w 1620 została formalnie włączona do Francji; tytuł króla Nawarry zachował się w tytulaturze władców francuskich aż do obalenia monarchii. [przypis edytorski]
Nawarra — kraina hist. w zach. części Pirenejów, na pograniczu Hiszpanii i Francji. [przypis edytorski]
nawa (starop.) — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa — statek, okręt. [przypis edytorski]
nawa (tu daw.) — okręt. [przypis edytorski]
nawa — tu: okręt. [przypis edytorski]
nawa — tu: statek. [przypis edytorski]
nawa (z łac.) — okręt. [przypis edytorski]
na wciąż (reg.) — na oścież. [przypis edytorski]
nawecowany — wyostrzony, wypolerowany. [przypis edytorski]
nawedem raz słysał (gw.) — nawet raz słyszałem. [przypis edytorski]
na wejźreniu (daw.) — pozornie. [przypis edytorski]
Na Wenecyą nie potrzeba patrzyć, iż tak długo, to jest 1100 lat, stoi… — mowa o kupieckiej Republice Weneckiej, istniejącej od roku 697 do 1797, kiedy została najechana przez Napoleona Bonapartego; było to najdłużej nieprzerwanie funkcjonujące państwo o ustroju republikańskim w historii. Wenecja jako miasto została założona w roku 452, stąd 1100 lat jej istnienia u Skargi. [przypis edytorski]
nawetem (…) nie widział — nawet nie widziałem. [przypis edytorski]
nawet-em nie wstępował (przestarz.) — nawet żem nie wstępował; nawet nie wstępowałem. [przypis edytorski]
nawet gdyby do tego mniemał mieć powody (…) — nawet gdyby sądził, że ma do tego powody. [przypis edytorski]
nawet ją widział bez jej wiedzy — chasyd rzadko ma możność ujrzeć swą narzeczoną przed dniem zaręczyn; o doborze pary decydują rodzice. [przypis edytorski]
Nawet Lakońcy stali się rozmowni — Spartanie słynęli z lakoniczności, tj. umiejętności krótkiego wypowiadania się. [przypis edytorski]
nawet (lenk.) — net. [przypis edytorski]
nawet niedawno od Chin zabrali bardzo żyzne kraje nad rzeką Amurem — 28 maja 1858 zawarto rosyjsko-chiński traktat w Ajgunie, na mocy którego tereny po lewej stronie rzeki Amur stały się częścią państwa rosyjskiego, a terytorium wokół rz. Ussuri (prawy dopływ Amuru) miało się tymczasowo znaleźć pod wspólną administracją obu państw; ze strony rosyjskiej umowa została podpisana przez generała-gubernatora Wschodniej Syberii Nikołaja Nikołajewicza Murawjowa (1809–1881), który otrzymał za to przydomek „Amurski”. [przypis edytorski]
Nawet szybkość jabłka i szybkość Księżyca znalazły miejsce w jednej formule [Newtona], z której można było wyliczyć obwód Ziemi — lapsus autora: obwodu Ziemi nie da się wyliczyć z praw mechaniki Newtona i z jego wzoru na siłę przyciągania grawitacyjnego. Obwód Ziemi wyznaczył jako pierwszy Eratostenes w III w. p.n.e., na podstawie czysto geometrycznej: różnicy kątów padania promieni słonecznych w tym samym czasie w dwóch różnych miejscowościach na tym samym południku oddalonych o znaną odległość. Kolejni uczeni używali zmodyfikowanej (dzięki metodzie triangulacji) wersji tego pomysłu dla uzyskania coraz dokładniejszych wyników aż do XIX w. Natomiast Henry Cavendish w swoim eksperymencie, przeprowadzonym w l. 1797–1798, zmierzył siłę grawitacji pomiędzy masami w laboratorium i na podstawie wzoru Newtona oraz znanego uprzednio promienia Ziemi wyznaczył średnią gęstość Ziemi, a co za tym idzie jej masę. [przypis edytorski]
nawet talent artystyczny jest u niej zboczeniem, a nadzwyczajne wyjątki potwierdzają regułę (por. 76 w. 17 i nast.) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku we wskazanym miejscu znajduje się fragment rozdziału IV: „(…) Angelika wyczytywała swego czasu z książek, że aspiracje artystyczne występują zwykle tylko u tych kobiet, które chybiły swego właściwego, kobiecego powołania, i że gasną, jeżeli taka kobieta zostanie żoną i matką”. [przypis edytorski]
nawet w kierunku dodatnim (s. 211) znaleźliśmy „nieforemności szczęścia” — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku we wskazanym miejscu znajduje się akapit z rozdz. X zaczynający się od słów: „Wprawdzie były drobne nieforemności w tym szczęściu (…)”. [przypis edytorski]
Nawet w tym chórze, który stroi papież — tj. w chórze kastratów. [przypis edytorski]
na wety (daw.) — na deser. [przypis edytorski]
na wewnątrz — dziś popr.: wewnątrz. [przypis edytorski]
na wezwanie drugiego króla — na czele państwa spartańskiego (Lacedemonu) stało jednocześnie dwóch dziedzicznych królów, z dwóch rodów królewskich. [przypis edytorski]
na wezyrat godzić (daw.) — zamierzać zostać wezyrem. [przypis edytorski]
nawiązanie do fragmentu Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, z Księgi XI:
O wiosno! kto cię widział wtenczas w naszym kraju,Pamiętna wiosno wojny, wiosno urodzaju!O wiosno! kto cię widział, jak byłaś kwitnącaZbożami i trawami, a ludźmi błyszcząca,Obfita we zdarzenia, nadzieją brzemienna!Ja ciebie dotąd widzę, piękna maro senna!Urodzony w niewoli, okuty w powiciu,Ja tylko jedną taką wiosnę miałem w życiu.
[przypis edytorski]
nawic — popr.: naw; nawa: okręt, statek; przeznaczona dla wiernych część kościoła. [przypis edytorski]
nawidzić (daw.) — nawiedzić; odwiedzić, zobaczyć. [przypis edytorski]
nawidzieć (daw.) — lubić, kochać. [przypis edytorski]
nawięcej (daw.) — dziś: najwięcej. [przypis edytorski]
nawięcej (daw.) — najwięcej. [przypis edytorski]
nawięcej (starop.) — najwięcej. [przypis edytorski]
nawięcsze (starop.) — największe. [przypis edytorski]
nawięcszy (starop.) — największy. [przypis edytorski]
nawięcy (gw.) — najwięcej. [przypis edytorski]
nawiętszy (starop.) — daw. forma stopnia najwyższego przymiotnika; dziś popr.: największy. [przypis edytorski]
nawiętszy (starop. forma) — dziś: największy. [przypis edytorski]
nawiedzać zdrowie — tu zwrot grzecznościowy: dopytywać się o zdrowie, życzyć zdrowia. [przypis edytorski]
na wiek wieki — dziś popr.: na wiek wieków. [przypis edytorski]
na wielkich łask swych zadatki — jako zadatek wielkich łask. [przypis edytorski]
na wierzchu — tu: na przedzie. [przypis edytorski]
nawieść (daw.) — naprowadzić. [przypis edytorski]
nawigant (z łac. nawigans, navigantis: żeglujący) — podróżnik morski; żeglarz, marynarz. [przypis edytorski]
nawigant (z łac.) — żeglarz. [przypis edytorski]
nawigować (daw.) — żeglować, płynąć. [przypis edytorski]
Na wiki wikiw (ukr.) — Na wieki wieków. [przypis edytorski]
na Wilnie — tj. na zamku wileńskim. [przypis edytorski]
Na władze Ducha zabójcy, strachem podniesione, uderzyła moc Boża — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Widzenie Boga Mojżeszowe”. [przypis edytorski]
nawłóczyć — dziś: nawlekać. [przypis edytorski]
nawłoć — pospolita roślina o żółtych, wiechowatych kwiatostanach na szczycie łodygi; osiąga wysokość do ok. 1 m. [przypis edytorski]
na wnątrzu — dziś: wewnątrz. [przypis edytorski]
na wnątrzu (gw.) — w środku, w brzuchu. [przypis edytorski]
nawój — wałek maszyny tkackiej. [przypis edytorski]
na wodach — w uzdrowisku; mówiono również: u wód. [przypis edytorski]
nawojka — tu: dziewczyna. [przypis edytorski]
na wojnie w Kaplandzie — podczas jednej z wojen kolonialnych toczonych przez Wielką Brytanię przeciw wcześniejszym, holenderskim kolonizatorom w Afryce Płd.; Kapland to używana w XIX w. nazwa Kolonii Przylądkowej (Cape Colony) ze stolicą w Kapsztadzie, usytuowanej w okolicach Przylądka Dobrej Nadziei (dziś: część Republiki Południowej Afryki). [przypis edytorski]
na wolą (daw.) — na wolność [przypis edytorski]
na wolę — na wolność. [przypis edytorski]
na wolej (starop.) — na wolności, na swobodzie (być). [przypis edytorski]
na woli — tu żarg.: na wolności. [przypis edytorski]
nawracać — tu: zawracać. [przypis edytorski]
Nawróćcie się do mnie wszyscy, nawrócę się ja też do was — Za 1, 3. [przypis edytorski]
nawrócić się (daw., gw.) — zawrócić, nawrócić; skierować się na poprzednie miejsce. [przypis edytorski]
nawrócić się (daw., gw.) — zawrócić. [przypis edytorski]
Nawrocki, Witold (1934–2013) — historyk literatury, krytyk, eseista. [przypis edytorski]
nawroty — dziś popr. N. lm.: nawrotami. [przypis edytorski]
nawrzały — przesiąknięty. [przypis edytorski]
na wściąż — na oścież. [przypis edytorski]
na wschodach — dziś popr.: na schodach. [przypis edytorski]
nawsie — plac położony w centrum dawnej wsi. [przypis edytorski]
na wsi — utwór występuje równiez w tomie poetyckim Józefa Czechowicza Dzień jak codzień. [przypis edytorski]
na wsi — utwór występuje równiez w tomie poetyckim Józefa Czechowicza Kamień. [przypis edytorski]